OR Narew - problemy z konwerterem UKF i anteną

Witam!

Wpadł mi w ręce OR Narew, o taki: http://oldradio.pl/karta_odb.php?nrmod=950 Zająłem się jego czyszczeniem, odnowieniem z zewnątrz, ale zajrzałem do środka i mam kilka pytań odnośnie elektroniki:

1. Odbiornik był przestawiany na nowe pasmo UKF przez dołączenie "konwertera UKF 88-108MHz f. het 162 MHz". Jest na tej dodatkowej płytce element a1186n 9p9 - to chyba głowica? Płytka ma podłączone m.in. dwa pola lutownicze opisane 88-96 i 96-104, a funkcjonowanie polega na przełączaniu dodanym na tylnej ściance przełącznikiem zakresów 88-96, 96-104 i 100-108Mhz. Trochę to dziwne (zakresy nakładają się) - czy tak ma być?

2. Czy nie można tego radia przestroić tak żeby dało się korzystać z całej skali bez użycia przełącznika?

2. Radio ma taki stary panel antenowy z tyłu, widoczny po lewej na tym zdjęciu: http://oldradio.pl/my_foto/E00284RD.jpg. Jest gniazdo na antenę symetryczną 300 Omów, ale nie wiem czy człowiek, który przestrajał radio tutaj też czegoś nie zmieniał. Jako "Ant" opisał lewy otwór gniazda i wetknął w to miejsce 40cm dwużyłowego przewodu z polutowanymi na końcach żyłami. Tak powinno być?

3. Nie ma też przejścia pomiędzy otworami gniazda, a chyba powininna być rezystancja cewki? W innych tematach na forum znalazłem info, że środkowy otwór to masa(?) - u mnie jest nie podłączony, w ogóle nie ma w nim styku.

4. Co oznaczają te dwa symbole po prawej od tego gniazdka ? Uziemienie i jakieś drugie wejście antenowe? Czy to radio powinno być jakoś dodatkowo uziemione i do jakiej anteny jest to drugie gniazdko?

Bardzo proszę o pomoc! Schemat radia (pdf) tutaj:
http://radio.elektroda.net/pdf/narew.pdf
schemat Ślązaka (podobno to to samo?), dużo czytelniejszy tu: http://oldradio.pl/schematy/sch00670.jpg

Dużo tego, ale stare radia to dla mnie zagadka, a chciałem sobie doprowadzić do porządku nowy sprzęt. Z zewnątrz już prawie jak nowe

Ad1) Tak ma być.
Ad2) Można przestroić głowicę w inny sposób (bez użycia konwertera). Użyj funkcji Szukaj. Wpisz np. Ślązak przestrojenie.
Ad3) Konwerter ma przeważnie tylko wejście koncentryczne 75Ω dlatego jest podłączone tylko jedno gniazdo. Antenę może stanowić odcinek przewodu.
Ad4) Uziemienie poprawiało odbiór na zakresach fal długich, średnich i krótkich. To drugie gniazdo to wejście dodatkowej anteny dla zakresu fal długich, średnich i krótkich (nie działa na UKF).

Witam ! Proszę w heterodynie zamiast 39pF wstawić 10 pF i zsunąć zwoje cewki do kupy , heterodyna powinna wejść w zakres 88/108 MHz następnie w obwodzie wzmacniacza wstawić zamiast 43 pF 16 pf oraz w obwodzie wejścia zamiast 2x 27 pF jeden od strony tranzystora 16 pF . Wzmacniacz dostrajamy na małej antenie na górnym odcinku pasma na najsilniejszy sygnał ściskając lub rozciągając zwoje cewki wzmacniacza na najsilniejszy sygnał . Proste jak drut . Pozdrawiam !

Radiowiec 2 napisał:

Witam ! Proszę w heterodynie zamiast 39pF wstawić 10 pF i zsunąć zwoje cewki do kupy , heterodyna powinna wejść w zakres 88/108 MHz następnie w obwodzie wzmacniacza wstawić zamiast 43 pF 16 pf oraz w obwodzie wejścia zamiast 2x 27 pF jeden od strony tranzystora 16 pF . Wzmacniacz dostrajamy na małej antenie na górnym odcinku pasma na najsilniejszy sygnał ściskając lub rozciągając zwoje cewki wzmacniacza na najsilniejszy sygnał . Proste jak drut . Pozdrawiam !

Czyli, wedługo schematu:
C15 (39pF) zamienić na 10pF
C5 (43pF) zamienić na 16pF
C1, C3 (27pF) zamienić na 46pF

Bardzo Wam dziękuję panowie, nie spodziewałem się tak szybkiej reakcji!

Jeśli przestrojenie faktycznie sprowadza się do zamiany tych kilku elementów, to powinienem sobie poradzić, ale kilka wątpliwości jeszcze mam - nigdy tego nie robiłem.

Zaczynam od wylutowania tego dodatkowego konwertera UKF?

Wymieniam kondensatory.

Potem kwestia cewek: czy mogę prosić o wskazanie ich oznaczeń ze schematu - nie jestem pewny czy dobrze te obwody heterodyny i wzmacniacza identyfikuję. Ściskanie, rozciąganie: tak po prostu fizycznie złapać paluchem/ szczypcami (plastikowymi?) za zwoje i zadziałać?

Czy to wystarczy do ustawienia zakresu częstotliwości 88-108? Nie trzeba regulować dolnego i górnego zakresu czy "rozciągnięcia" skali?

Dostrajanie wzmacniacza na górnym odcinku pasma: rozumiem, że mogę ustawić sobie np. stację radiową, którą mam na 107,5MHz i ściskać/rozciągać zwoje aż uzyskam najgłośniejszy wyraźny sygnał?

Pewnie głupie pytania, ale jak pisałem, jeszcze tego nie robiłem, choć mam ochotę spróbować. Proszę o wyrozumiałość.

Przy okazji zapytam jeszcze o dwie sprawy:
wewnątrz obudowy, na dolnej ściance jest naklejony kawałek folii metalizowanej, może aluminiowej(?) Ma ona jakiś konkretny cel, jakaś szyna masy to jest?

I jeszcze potencjometr głośności: jest to logarytmiczny Telpod 22 kOhm. Wstępnie zreanimowany środkiem do potencjometrów przestał trzeszczeć, ale mam kłopot z regulacją w niskich zakresach głośności. Słucham radia głównie wieczorem, chciałbym móc je dokładniej regulować przy niskiej głośności, a tymczasem jest to bardzo trudne - trzeba dosłownie o ułamek milimetra przesuwać suwak, a i tak skok cisza-dość głośno jest gwałtowny. Trudno ustawić precyzyjniej. Czy jest jakieś wyjście na "rozciągnięcie" niskich głośności? Dolutować opornik? A może trzeba się już przyzwyczaić?

Odłącz konwerter. Przywróć poprzednie połączenie gniazda anteny (przeważnie przecięta scieżka między gniazdem antenowym a kondensatorem C1). Wymień kondensatory. Oznaczenia cewek według schematu: L2-obwód wzmacniacza, L3/L4-heterodyna (ustawiasz zakres 88-108 przez "fizyczne" sciskanie lub rozciąganie), właściwie jest to jedna cewka z odczepem. Folia metalowa stanowi ekranowanie głowicy i musi być połączony z masą radia. Jeśli chodzi o potencjometr głośności, to sprawdź, czy kontaktuje odczep (korekcja fizjologoczna) dołączona do punktu wspólnego kondensatora C92 i rezystora R41.

OK, zrobiłem jak pisaliście, tj. zamieniłem C15 na 10pf, C5 na 15pf (16 nie udało się kupić). Z C1 i C3 mam nadzieję, że dobrze zrozumiałem Radiowca 2. Zrobiłem tak: wylutowałem C1, a w miejsce C3 dałem 15pf (jak wyżej pisałem 16pf nie było).

Efekt jest taki, że pasmo faktycznie jest wyższe, ale jakby przesunięte i zawinięte względem skali. Idąc w kierunku od najniższych częstotliwości skali (opisanej na odbiorniku) mam ok. 97MHz -> 108MHz, potem w 1/3 skali jest "zawinięcie" na 88MHz i leci znów aż do 102MHz na wyższym końcu skali.

Czy regulacja to tylko kwestia ściskania i rozciągania cewki L3/4? Czy są jakieś zasady lub wskazówki przydatne przy tym? Chodzi o ściskanie jako całości L3 i L4 czy należy raczej każdą z osobna? Jaki efekt powinno dać ściskanie, a jaki rozciąganie w odniesieniu do częstotliwości - przesuwać w dół, w górę? Trochę z tym kombinuję, ale idzie na razie opornie, a nie chcę tak "na ślepo" długo działać, bo pewnie taka cewka też ma określoną odporność mechaniczną na ciągłe wyginanie.

Cewkę śćiska się maksymalnie aby tylko góra doszła do miejsca w którym stacje znajdujące sie na górnym końcu zakresu były jak najwyżej .Cewką stroi sie górę pasma zarówno na częstotliwość jak i siłę odbioru . po prawidłowym ustawieniu góry dół powinien " wskoczyć na miejsce ". Próbuj aż wyjdzie ) Ja tego zrobiłem dziesiątki i zawsze jest trochę dłubania bo każda cewka to po prostu nawijka z kijka a nie super cewka jak w Tosce . Trening czyni mistrza . Powodzenia !

Dodano po 5 [minuty]:

Aha ! Tranzystor w przedwzmacniaczu akustycznym radzę wymienić na BC550C . Daje to super poprawę dźwięku . A jak mimo to jeszcze jest nie to radzę odlutować regulację fizjologiczną i " spuścić wzmacniacz ze smyczy " Chłopie te soprany... cos wspaniałego , aż się nie chce wierzyć ze to taniutkie radio z czasów "komuny " . Pozdrawiam !

Chyba, po ciężkiej walce, się udało. Więcej szczęścia niż rozumu, ale osiągnąłem to, co wprawnemu elektronikowi zajmuje pewnie kwadrans
No, ale to nie koniec roboty, jeszcze kilka pytań mam:

- tranzystor bc550c wstawię, dzięki za poradę, o ile dobrze myślę, powinienem go wstawić w miejsce BC149 oznaczonego tutaj http://oldradio.pl/schematy/sch00670.jpg jako T5?

- kwestia porządnej anteny: usunąłem konwerter, odnowiłem ścieżki, więc znów mam wejście symetryczne 300Ohm. Co będzie lepiej odbierać: antena 300Ohm podłączona do tego gniazda czy jakaś dobra 75 z symetryzatorem?

- ekranowanie głowicy: obiło mi się o uszy (nie wiem czy nie tu na forum), że w tych radiach ekranowanie jest słabe i warto je poprawić. Jak mogę to zrobić?

- czy kojarzy ktoś czy możliwe jest zdjęcie przedniej ścianki bez ściągania linki skali? Idealnie gdyby było możliwe - mi się nie udaje - zdjęcie całego "bębenka" linki nałożonego na kondensator strojenia. Chcialem odnowić i przerobić na nowe pasmo oznaczenie skali na szybce, ale jak linkę zdejmę, to amen w pacierzu - dwa tygodnie będę zakładał z powrotem.

Ja odradzam zarówno ekranowanie jak i malowanie skali od nowa . Szkoda czasu , to radio dobrze gra bez ekranu i klasa odbiornika nie wymaga aby to robić . Tranzystor to co innego trzeba wymienić na BC550C i zacznie grać z mniejszymi szumami . Poza tym proszę wymienić kondensator w detektorze FM na analogiczny tantalowy . Szumy spadną jeszcze bardziej i " wylezą "słabsze stacje które teraz giną w szumach . Co do anteny proszę sobie wyliczyć dipol na początek pasma ( 88MHz) wykonany z symetrycznego kabla TV 300 Om , następnie zastosować regulowany wzmacniacz od siatki ( koniecznie regulowany ) potem podłączyć to do radia i ustawić maksymalne wzmocnienie tak aby się nie wzbudzał . Efekt gwarantowany , odbiór przynajmniej w promieniu 200 km . Pod warunkiem że się zastosuje czarny kabel 50 Om ( wszystkie płytki maja 50 a nie 75 Om ) i antenę umieści na domu wysoko minimum na wysokości szczytu , lub jeśli jest to blok na balkonie .Pozdrawiam !

Dodano po 1 [minuty]:

Aha ! kondensator to C66 na schemacie .

Dziękuję! Tranzystor już wymieniłem na BC550C, pozostał kondensator. W tym miejscu schematy Beskida i Narwi się różnią i wydaje mi się, że wspomnianego kondensatora w tym drugim brakuje.

Proszę spojrzeć na schemat OR Beskid http://oldradio.pl/schematy/sch00670.jpg
i Narew: http://radio.elektroda.net/pdf/narew.pdf


Dobrze myślę, czy coś mylę?

Antenę spróbuję sobie wykonać, nawet gdzieś mam wzmacniacz, tylko sprawdzę jeszcze czy regulowany. Jak ustawić na progu wzbudzenia, tzn. jak się objawia samo wzbudzenie, żeby wiedzieć, że "to już"?

Samo wzbudzenie objawia się gwałtownym wzrostem zakłóceń w radio które urywają się gwałtownie podczas kręcenia potencjometrem . Regulacji anteny dokonujemy na początku pasma na najsłabszej stacji . Podnosimy poziom sygnału do progu oscylacji , ustawiamy regulator tuż przed powstaniem oscylacji i możemy antenę uważać za doregulowaną . Dipol wykonujemy jako pętlowy z kabla 300 Omów długość powinna wynosić 1,75 metra . Lutujemy na końcach a następnie przecinamy jedną żyłę w geometrycznym środku i tam podłączamy wzmacniacz do symetryzatora . Pozdrawiam !

https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic1076529.html
https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic1076301.html i nie tylko.
PS: Kolega Radiowiec 2 i technika antenowa niezupełnie się zgadzają...

Czytałem te posty z linków, choć jak się okazało kilka przegapiłem Mogę się zastanowić nad anteną, bo znaleziony wzmacniacz nie jest regulowany, więc tak czy siak w tygodniu muszę udać się do sklepu.

O ile dobrze zrozumiałem, lepiej "przerobić" gniazdko wyjściowe na 75 niż stosować symetryzator? Forumowicze mają różne opinie , nie jestem pewien czy lepiej dolutowywać się do cewki wejściowej (cieniutkie uzwojenie, obym nie przerwał) czy wystarczy do gniazdka. Czy trzeba przecinać ścieżki? Czytałem https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=3377488 ale co człowiek to inna opinia, a ja znam się na radiotechnice za słabo, żeby samodzielnie potrafić ocenić ich przydatność.

Może określę moją sytuację: Opole, domek-bliźniak. Nie ma kłopotu z odbiorem, w ogóle bez anteny jest kilka stacji, z 30cm kawałkiem druta są stacje lokalne, wrocławskie, jakaś katowicka, czeskie itd. Chciałbym jednak, przy okazji remontu radia, zrobić wszystko możliwie porządnie i jak najlepiej. Na razie odpada antena zewnętrzna (remont będzie za jakiś czas, wtedy pociągnie się kable), chciałbym jak najpoprawniej i zgodnie ze sztuką załatwić sprawę jakąś anteną wewnętrzną /wzmacniaczem/ symetryzatorem/ "tuningiem" radiodbiornika.

Dodam, że jedynym problemem jest to, że czasem słyszę dwie stacje na raz, nakładają się np. muzyka z jednej i jakiś wywiad z drugiej. Stąd myślałem, że może jakieś ekranowanie głowicy tu pomoże.

Za wszelkie opinię będę wdzięczny, szczególnie za wzięcie pod uwagę mojej słabej znajomości tematu

Kol. Krzychu7 trochę namieszał z C1, C3 - ale sobie poradziłeś.
Radio z epoki filtrów LC w p.cz. 10.7MHz - kiedy w całym paśmie było
kilka stacji (także za granicą) i zwiększenie selektywności -
przebudowa toru p.cz. - potrzebny wobuloskop, wiedza i doświadczenie.
Ew. lekkie zmniejszenie pojemności C21 sprzęgającej F4 i F3
i powtórne zestrojenie, ale "na ucho" może wyjść to bardzo źle.
Prościej poszukać radia z filtrami ceramicznymi + wymiana ich na węższe.
Ekranowanie, eliminacja przewodów symetrycznych - aby zmniejszyć
promieniowanie heterodyny, i zmniejszyć wnikanie zakłóceń (świetlówki,
komputery, monitory itd.) które nie zawsze słychać, ale zmniejszają odstęp
sygnałów użytecznych do zakłóceń).

Do instalacji na jeden odbiornik zapomnij o "wzmacniaczach".
Jeśli w pobliżu nadajnik/i rozgłośni UKF przydają się pułapki na te
częstotliwości, ale jeśli ekranowanie jest słabe i radio odbiera "bez anteny"
to nic z tego - zarówno za silne sygnały jak i zakłócenia (także "z domu")
wchodzą bezpośrednio na wejście odbiornika...

OK, specjalnie w radiu grzebać nie będę, bo ani się zbytnio nie znam, ani żadnego wyposażenia nie posiadam.

Kol. Krzychu pisał wyżej, że folia metalowa, której kawałek (ok. 6x12cm) mam przyklejony od wewnątrz na dolnej ściance to ekranowanie głowicy. Czy wyklejenie taką folią pozostałych ścianek jakoś sensownie polepszyłoby wnikanie zakłóceń do odbiornika?

Radio mam za darmo i bawię się nim, bo sprawia mi to przyjemność, a i uczę się trochę przy okazji. Spróbuję jeszcze dołożyć to gniazdko antenowe 75ohm

W zasadzie jak masz takie duże natężenie pola , to faktycznie antena ze wzmacniaczem nie potrzebna . Wystarczy radio zestroić porządnie i po sprawie . Weź pod uwagę że to faktycznie zabytek i już selektywność zbyt słaba . Załatw sobie radio Tosca AWS 303 . Przestroisz głowicę UKF i będzie Ci fajnie grać . Pozdrawiam !

Jakby była gdzieś Tosca, to się zainteresuję, ale na razie jeszcze powalczę z tą Narwią Dzięki