Elektroda.pl
Elektroda.pl
X
Please add exception to AdBlock for elektroda.pl.
If you watch the ads, you support portal and users.

Radio Jowita. Przestrojenie radia -problem z zakresem do 108

waco 09 Oct 2008 14:50 5272 10
  • #1
    waco
    Level 28  
    Mam dwie identyczne Jowity i w obu po przestrojeniu uzyskałem pasmo od 80MHz do około maksymalnie 100MHz. (strojenie cewką heterodyny L404 i trymerem przy niej C414)

    Przestrojenie głowicy dokonałem na podstawie opisu SE 4/2000.

    Głowice są na tranzystorach BFP215.

    Kondensator strojeniowy ma zakres strojenia od 5pF do 20pF. W opisie jest uwaga na temat zwarć kondensatorów C405 i C413 w przypadku gdy agregat strojeniowy ma wartość 8,2pF. Czy to ma się tyczyć mojego przypadku?

    Nie wiem jak przerobić cewkę heterodyny, bo jest ona z odczepem. Ale w opisie nic nie jest wspomniane o przerabianiu owej cewki.

    Co przerobić jeszcze w głowicy GT-3 by uzyskać pasmo do 108MHz?
  • #2
    marck1
    Service technician RTV
    Odwiń z cewki heterodyny 1 zwój, a odczep "przesuń" też o jeden zzwój.
  • #3
    abrzuzek
    Level 15  
    Nie czytałem tego artykułu o przestrajaniu, ale dobrze też dopasować czułość wejścia odwijając jeden zwój z cewki wejściowej i dostrojenie rdzeniem na wymaganą czułość. Przypomnę, że czułość w górnym zakresie częstotliwości stroimy pojemnością, czyli kondensatorem strojeniowym, a w dolnym zakresie częstotliwości stroimy indukcyjnością czyli cewką.
  • #4
    K219
    Level 15  
    W mojej JOWICIE wystąpił podobny problem. Pomimo wymiany elementów zgodnie z SE 4/2000. Nie udało uzyskać 108 MHz (max. około 98). Nie chcąc przerabiać cewki (L404) przeliczyłem pojemności w heterodynie.

    Wyszło co następuje:
    C409 8,2pF
    C412 3,3pF
    C413 47pF (pozostaje bez zmian w stosunku do oryginału)
    C415 3,3pF

    Pozostałe elementy wymieniłem zgodnie z SE. Czyli:
    C401 30pF
    C402 47pF
    C403 27pF
    C405 75pF

    Po takich modyfikacjach udało się bez problemu uzyskać pokrycie pełnego zakresu, jak i dobrą czułość.

    Informacyjnie moje radio to: JOWITA MOT-701, głowica GT-3, agregat w wersji 14,7pF.
  • #5
    Andrzej L.
    Level 31  
    Wersji Jowit to było przynajmnie 3. W praktyce otwierasz bebechy i się okazuje, że wygenerowali 4 ;) bo schemat nie do końca pokrywa się z tym co zastałeś w głowicy. Generalnie bardzo upierdliwe radio do dobrego przestrojenia.
    Każdą Jowitę trzeba traktować indywidualnie i nie ma gotowca aby w pełnym zakresie uzyskać max czułości. Bez indywidualnego potraktowania okazuje się, że tylko nam się wydaje, że przestroiliśmy :) Bo pojemności wg opisu różnią się u nas o 20% aby uzyskać max czułość.
    Dla mnie zawsze wyznacznikiem przestrojenia jest przed próba przestrojenia uruchomienie dziewiczego radio (czyli nikt prócz fabryki go nie stroił przed nami) na starym ukf, tam też uruchomić generator w.cz. (prosty na 2 tranzystorach generator+separator do sklecenia w 30 minut) i zobaczyć jaki sygnał w bloku p.cz. radio generuje. Sprawdzałem sobie też przez małą pojemność sprzęgającą 0,5pF jaki poziom sygnału ma sama heterodyna. W górnym paśmie obowiązkowo trzeba było uzyskać nie gorszy poziom niż na dolnym ukf. Jeżeli sygnał był mniejszy szukałem winnego, zbyt duże pojemności w pętli sprzężenie generatora, tranzystor o niskiej częstotliwości granicznej, za duże szeregowe rezystory oddzielające od kolektora obwód rezonansowy.
    Po przestrojeniu sygnał na wyjściu p.cz. głowicy ma być nie mniejszy niż przed przestrojeniem dla takiego samego generatora odpalonego już w górnym paśmie, postawionego obok radia. W praktyce okazuje się, że te proste radia po "przestrojeniu" z czułością lecą o kilkadziesiąt procent. Ważne, że coś tam odbiera... Bo np. radio na macierzystym swoim dolnym paśmie dawało za filtrem LC 10,7MHz mieszacza, na wtórnym swoim uzwojeniu max sygnał 200mV p.p.
    Po "gołym" przestrojeniu to samo radio wypluwa na tym filtrze sygnał 10,7MHz na poziomie 70mV p.p. jakoś tam gra... ale słabsze stacje poszły w niepamięć.
    Użytkownik pewnie nie zauważy...
    Jeżeli masz pasmo od 80MHz do 100MHz to szerokość pasma 20MHz masz prawidłową tylko ją trzeba w górę jeszcze przesunąć. Chyba, że masz od 87 do 100 to już gorzej.
    Cewka jak ma odczep to jak ją skracasz zachowujesz proporcję usytuowania odczepu dla nowej cewki.
    Np. jak w oryginalnej cewce odczep był po 20% ilości zwojów od końca to zmieniając ilość zwojów ten % należy zachować.
    Często gdy cewka ma np. 5 zw. a skracasz ją do 4 zw. to zostawienie odczepu bez ruszania nie powoduje zauważalnych skutków ubocznych - wtedy odwijamy od końca cewki, który jest "dalej" od odczepu.
    W dodatku w niektórych egzemplarzach Jowit głowice mają tendencję do samowzbudzeń. Lubią się wzbudzać, bo wiszą w powietrzu i trzeba dodatkowo umasić ekran aby jej przeszło.
    Efekt wzbudzenia np. taki: kręcisz skalą i nagle w okolicy 100MHz pojawia się dziwna nośna rozwalona na 2MHz, a powyżej nagle znika ;)
    Po poprawieniu umasienia efekt wzbudzeń znikał.
    Co zaś tyczy się C405 i C413. W wielu opisach było, że szeregowe pojemności "skracające" kondensator strojeniowy są do usunięcia i w ich miejsce wstawia się zworę. W praktyce często okazywało się, że bez ingerencji w ich obecność bez problemu uzyskiwałem całe pasmo.
    Więc ich wyrzucenie pozostawiam na koniec jak widzę, że nie jestem w stanie uzyskać szerokości pasma 20,5MHz (87,5-108MHz)
    Gdy szerokość jest za mała dążymy do zwiększania indukcyjności cewki heterodyny (zwiększenie zwojów, ściskanie cewki, wkręcanie rdzenia ferrytowego) równocześnie ze zmniejszaniem ich równoległej pojemności w tym obwodzie. Obwód z mniejszą cewką stłumiony większą pojemnością jest mniej podatny na przestrajanie agregatem niż obwód pracujący na tej samej częstotliwości z większą cewką i mniejszą pojemnością - oba obwody dający rezonans na tej samej częstotliwości, a mające inne reakcje na zmianę pojemności o zadaną ilość pF w agregacie strojeniowym.
  • #6
    dalip1
    Level 10  
    Witam,

    Mam podobny przypadek jak kolega waco.

    Jestem amatorem, więc z góry przepraszam za wszelkie pomyłki i proste pytania, które dla mnie są trudne, a dla doświadczonych kolegów pewnie banalne.

    Po przestrojeniu według opisu z SE 4/2000 heterodyna pracuje na częstotliwościach 79,5MHz-100MHz, czyli o wiele za nisko (sprawdzone poprzez RTL-SDR)
    Jak widać udało mi się złapać całe pasmo 20,5MHz. Sprawdziłem poprzez transmiter i odbierane są częstotliwości analogiczne do 87,5-108MHz, tylko o bardzo kiepskiej czułości (pewnie w lustrze).
    Moja głowica GT3 różniła się od tej ze schematu tylko jednym kondensatorem (C113 był 56pF a nie 47pF).

    Oto lista zmian jakie dokonałem:
    C401 56pF => 30pF
    C402 75pF => 47pF
    C403 51pF => 27pF
    C409 47pF => 33pF
    C413 47pF => zwora (dla 68pF nie łapało całego pasma i heterodyna milkła przy ok 2/3 pasma)
    C415 20pF => 8.2pF
    C405 56pF => 75pF

    Czy któryś z bardziej doświadczonych kolegów mógłby podpowiedzieć mi jak w teraz podnieść częstotliwość heterodyny z obecnej 79,5MHz-100MHz do prawidłowej 98,2Hz-118,7MHz?
    Chodzi mi głównie o podpowiedź, którymi kondensatorami "eksperymentować" aby osiągnąć cel. Chciałbym ruszać cewkę heterodyny dopiero w ostateczności.
    Radyjko poprzez swoją budowę utrudnia eksperymentowanie bo wymaga odlutowania i przylutowania całej głowicy.

    Niestety patent kolegi K219 nie pomógł i głowica zupełnie się rozstroiła, więc wróciłem do poprzednich wartości.

    Załączam schemat i opis z którego korzystałem.

    Pozdrawiam
  • #7
    ml
    Level 29  
    Regulowałeś rdzeniem L404? O ile pamiętam był on metalowy i dla zmniejszenia indukcyjności należało go wkręcić. Wylutuj na próbe C415, nie będzie ARCz ale zobaczysz jak wzrośnie częstotliwość heterodyny. Jaka jest kondycja trymera C414 - możesz zamiast niego próbnie wstawić 2,2-4,7 pF i zobaczyć czy heterodyna pójdzie wyżej
  • #8
    dalip1
    Level 10  
    Witam,

    Dziękuję za odpowiedź.

    Tak, rdzeń jest metalowy.
    Próbowałem, kręcić rdzeniem oraz trymerem, ale w żaden sposób nie mogłem podnieść częstotliwości na tyle aby wskoczyła na docelowe wartości.

    Po wylutowaniu C415 heterodyna poszła od razu do góry. Udało mi się ustawić górę trymerem na 119MHz (OK), dół przy całkowicie wkręconym rdzeniu ma 89MHz, czyli teraz jest trochę za szerokie pasmo.

    Jeśli dobrze zrozumiałem, teraz należy wlutować spowrotem C415 (8,2 pF) i spróbować użyć trymera z mniejszą pojemnością 2,2-4,7 pF?
    Niestety, nie mogłem dziś tego sprawdzić ponieważ mam tylko trymer 3-10 pF, więc muszę sobie dopiero taki zdobyć.

    Pozdrawiam
  • #9
    ml
    Level 29  
    Zamiast trymera C414 wstaw na razie kondensator 2,2-4,7pF. C415 pozostaw na razie 8,2 choć ja zmieniłbym go na powiedzmy 4,7. ARCz będzie działała subtelniej tj nie będzie przeciagać do stacji o silnym sygnałe. Napisz w jakim zakresie generuje heterodyna po tych zmianach.
  • #10
    dalip1
    Level 10  
    Po ponownym wlutowaniu C415 i zmianie trymera na kondensator 3,3pF (tylko taki posiadam z zakresu 2,2-4,7pF) najwyższe częstotliwości jakie udało mi się uzyskać w heterodynie to 85-105Mhz przy rdzeniu wykręconym ok 2/3.
    Przy maksymalnie wkręconym rdzeniu było 74-94MHz.

    Znalazłem jeszcze kondensator 2pF i dla niego częstotliwość wynosi 85-108Mhz.
  • #11
    ml
    Level 29  
    Jeżeli rdzeń jest metalowy (mosiądz, aluminium) to jego wkręcanie powoduje spadek indukcyjności cewki i zarazem wzrost częstotliwości heterodyny. Jednak najniższa indukcyjność jest wtedy gdy środek długości rdzenia znajduje się w środku długości uzwojenia cewki, dalsze głębsze wkręcenie powoduje wzrost indukcyjności (tak jakbyś rdzeń wykręcał od spodu cewki). Musisz uzyskać szerokość przestrajania heterodyny ok. 21MHz (ok. 98-119MHz), dół ustalając cewką, a górę trymerem. Na początek zmniejsz kondensator C415 do 2,2pF.