może to Was zaciekawi, jest to schemat komputerka samochodowego, który był publikowany w PE
-------------------------------------------------------------------------------------
Do wykonania wszystkich obliczeń wystarczą tylko dwie wielkości:
• czas otwarcia wtryskiwaczy;
• prędkość jazdy.
Komputer samochodowy nazywany dalej komputerkiem umożliwia pomiar szeregu wielkości związanych ze zużyciem paliwa:
1. Chwilowe zużycie paliwa [1/100 km];
2. Średnie zużycie paliwa [1/100 km];
3. Liczba kilometrów jakie samochód
przejedzie na pozostałej w zbiorniku
ilości paliwa [km];
4. Średnia prędkość jazdy [km/godz];
5. Średnia prędkość podróży [km/godz];
6. Czas jazdy [godz:min];
7. Czas podróży [godz:min]
8. Prędkość maksymalna [km/godz]
Uwagi
A. Pomiar (1) przeprowadzany jest tylko
dla prędkości większych od ok. 5 km/godz, co ma na celu uniknięcie niemiarodajnych wskazań dla prędkości bliskich zeru.
B. Wyniki pomiarów (2, 4- mogą być
kasowane ręcznie.
C. Po zatankowaniu zbiornika do pełna
należy poinformować o tym kompute-
rek aby mógł on na bieżąco podawać
pomiar (3).
D. Pomiary (4 i 6) wykonywane są tylko
z uwzględnianiem czasu kiedy samo
chód porusza się z prędkością więk
szą niż 5 km/godz.
E. Pomiary (5 i 7) wykonywane są
z uwzględnieniem czasu od ostatnie
go kasowania ręcznego. W przypadku
postoju czas podróży mierzony jest
w dalszym ciągu.
Po przekroczeniu czasu 10godz następuje zmiana formatu wyświetlania na 99.5 - godziny i dziesiątki minut. Na wyświetlaczu LCD wynik wyświetlany jest zawsze w formacie 99.59.
G. Wyświetlanie dowolnych wyników zostaje wyłączone jeżeli samochód nie będzie w ruchu dłużej niż 30 sęk. Po ruszeniu samochodu wyświetlanie wyników włączy się automatycznie. W czasie postoju naciśnięcie jednego z przycisków spowoduje włączenie wyświetlania wyników.
Schemat układu komputerka mierzącego zużycie paliwa przedstawiono na rysunku . Do jego wejść doprowadzono dwa wyżej wymienione sygnały. Pierwszy z nich (sygnał A) pochodzi z układu sterowania wtryskiwaczem. Stan niski na tym wejściu odpowiada czasowi otwarcia wtryskiwacza. Równocześnie okres powtarzania wtrysku niesie informacje o prędkości obrotowej silnika. Przy czym częstotliwość ta jest dwukrotnie mniejsza od częstotliwości obrotów wału korbowego, gdyż pojedynczy wtrysk występuje raz na dwa obroty wału. Wynika to z tego, że silnik czterosuwowy wykonuje jeden pełny cykl pracy raz na dwa obroty, w przeciwieństwie do silnika dwusuwowego w którym każdy pełny cykl pracy trwa przez jeden obrót wału korbowego. Na drugie wejście komputerka (sygnał B) doprowadzane są impulsy z przetwornika drogi. Większość współczesnych samochodów posiada elektroniczny układ dostarczający impulsy których częstotliwość jest proporcjonalna do szybkości poruszania się pojazdu. Impulsy z przetwornika drogi niosą informacje o szybkości pojazdu i przejechanym dystansie.
Ponieważ w różnych samochodach konstrukcje wtryskiwaczy są różne, ponadto różne są przełożenia w przetworniku drogi konieczne jest przeprowadzenie kalibracji układu pozwalające na zmierzenie jednostkowej dawki paliwa podawanej przez wtryskiwacz w jednostce czasu. Wartość ta wyrażana jest w litrach na sekundę otwarcia wtryskiwacza.
Informacja z przetwornika drogi jest bezwymiarowa i odpowiada liczbie impulsów jakie docierają z przetwornika podczas przejechania wzorcowego dystansu 10 km. Także ta wielkość podlega kalibracji.
Oprócz tego w procesie kalibracji układ musi zapamiętać pojemność zbiornika paliwa, którą w trakcie kalibracji wprowadza użytkownik. Informacja ta jest niezbędna dla obliczenia przez kompute-rek liczby kilometrów, które może pokonać samochód na pozostającej jeszcze w zbiorniku paliwa ilości paliwa.
Wszystkie dane kalibracyjne oraz inne wielkości obliczane w trakcie pracy kom-puterka przechowywane są w n ieu lotnej pamięci US3.
Do sterowania komputerka przewidziano dwa mikrowłączniki WŁ1 i WŁ1. Umożliwiają one wybór wyświetlanego aktualnie pomiaru oraz wszelkie sterowanie procedurami kalibracji i kasowania.
Wyniki pomiaru mogą być wyświetlane na wyświetlaczu alfanumerycznym LCD 1 x16, który dołączany jest do gniazda G1.
Może ten opis pomoże w projektowaniu komputerka samochodowego.
----------------------------------------------------------------------------------
Obsługa programu
Do obsługi programu przewidziane zostały dwa klawisze K1 i K2 oraz LCD Program zasadniczo może pracować w trzech trybach: pomiarowym, programowania i kalibracji. W trybie pomiarów prezentowane są pożądane przez użytkownika wielkości. Tryb programowania wykorzystywany jest tylko do ustawienia stałych programu będących podstawą wykonywanych pomiarów. Ostatni z trybów pracy służy do kalibracji podstawowych para- metrów urządzenia, które zależą od konstrukcji samochodu i muszą zostać wyznaczone w ściśle określony sposób. Zasadę obsługi komputerka za pomocą klawiszy przedstawiono w Tabel i 1.
W trybie pomiarowym możliwe jest wyświetlanie ośmiu różnych wielkości:
- Chwilowe zużycie paliwa
- Średnie zużycie paliwa
- Liczba kilometrów, które samochód
przejedzie na pozostałej w zbiorni
ku i lości paliwa
- Średnia prędkość jazdy
- Średnia prędkość podróży
- Czas jazdy
- Czas podróży
- Prędkość maksymalna
W wersji LCD informacja o aktualnie wyświetlanej wielkości uwidoczniona jest na wyświetlaczu w postaci symbolu (literowego oznaczenia).
W trybie pomiarowym przełączanie aktualnie wyświetlanej wielkości odbywa się sekwencyjnie po naciśnięciu klawisza K1. Wciśnięcie klawisza K2 na czas dłuższy niż 2 sekundy spowoduje skasowanie (zainicjowanie) aktualnie wyświetlanej wielkości. Jednoczesne wciśnięcie, w trybie pomiarowym, klawiszy K1 i K2 na czas dłuższy niż 2 sekundy spowoduje zresetowanie wszystkich mierzonych wielkości (zainicjowanie komputerka), stałe wprowadzone w procesie kalibracji/programowania nie zostaną jednakże skasowane.
W trybie programowania użytkownik ma możliwość ustawienia następujących wielkości:
- Pojemność zbiornika paliwa
w litrach
- Liczba cylindrów
- Stała wtrysku*
- Stała drogi*
*) - wielkości te można wprowadzić ręcznie (pod warunkiem, że zostały wcześniej odczytane w poprawnie skalibrowanym układzie) lub mogą zostać obliczone automatycznie w procesie kalibracji
Ustawienie żądanej wielkości przebiega następująco. Po przejściu do trybu programowania miga najbardziej znacząca cyfra nastawy. Klawiszem K2 dokonujemy zmiany wartości danej cyfry (po wciśnięciu klawisza wartość jest zwiększana o jeden. Po osiągnięciu wartości maksymalnej zostaje ona automatycznie wyzerowa- na). Wciskając klawisz K1 (na czas krótszy niż 2 sekundy) powodujemy wybór kolejnej cyfry. Po ustawieniu wszystkich cyfr, kolejne wciśnięcie klawisza K1 powoduje przejście do następnego parametru.
Kalibracja
Proces kalibracji jest kluczowy do poprawnego działania urządzenia. Dlatego należy przeprowadzić ją uważnie i zgodnie z poniższym opisem. Podczas kalibracji definiowane są dwie stałe będące podstawą we wszystkich późniejszych pomiarach. Stała drogi obliczana jest po przejechaniu dokładnie 10,0 km od chwili rozpoczęcia procesu kalibracji. Druga stała -wtryskiwaczy, obliczana jest po przejechaniu większej liczby kilometrów i ponownym zatankowaniu. Należy wówczas podać ilość zatankowanego paliwa z dokładnością do 0,1 litra.
Inna ważna wielkością, niezbędną do poprawnego obliczania wartości K, jest pojemność zbiornika paliwa (Z). W trybie programowania wartości Z (przejście z trybu pomiarowego po wciśnięciu klawisza K1 dłużej niż 2 sekundy) należy wprowadzić podaną w instrukcji samochodu pojemność zbiornika paliwa.
Kolejnym parametrem istotnym dla poprawnego przeprowadzania pomiarów jest liczba cylindrów (Lc). Wprowadza się ją również ręcznie w trybie programowania.
Po pierwszym włączeniu układu, przygotowanie urządzenia do pracy przebiega dwuetapowo. W pierwszej kolejności, ustawiamy pojemność zbiornika paliwa po uprzednim przejściu do trybu programowania (klawisz K1 wciśnięty przez min. 2 sekundy). Następnie po zatankowaniu do pełna zbiornika paliwa rozpoczynamy proces kalibracji poprzez jednoczesne wciśnięcie klawiszy K1 i K2 przez min. 2 sekundy8. Teraz w pierwszej kolejności przeprowadzimy kalibrację przetwornika drogi. W tym celu po przejechaniu dokładnie 10,0 km (należy uprzednio wyzerować samochodowy licznik przebiegu dziennego) wciskamy klawisz K1 i przytrzymujemy przez min. 2 sekundy. Układ potwierdzi zakończenie kalibracji przetwornika drogi jednokrotnym mignięciem wyświetlanej wartości.
Następnie po przejechaniu dowolnej, ale dość dużej liczby kilometrów, tak aby zużyć prawie całe paliwo, należy zajechać na stację benzynową i zatankować do pełna zbiornik paliwa. Po zatankowaniu należy wpisać liczbę zatankowanych litrów z dokładnością do 0,1 l. Proces kalibracji kończy się po jednoczesnym wciśnięciu włączników K1 i K2 przez min. 2 sekundy. Komputerek potwierdzi zakończenie kalibracji jednokrotnym mignięciem wyświetlanej wartości, układ wraca do trybu pomiarów i jest gotowy do użycia.
Wartości Z (pojemność zbiornika paliwa) oraz obliczone w procesie kalibracji stałe drogi i wtryskiwaczy są pamiętane w nieulotnej pamięci EEPROM. Dane te są wiec pamiętane nawet po odłączeniu układu od zasilania. Jednakże w celu ułatwienia ewentualnej powtórnej konfiguracji urządzenia kalibracja nie jest koniecz- na jeżeli użytkownik zna wartości stałej drogi i stałej wtrysku - wartości te można wprowadzić ręcznie w trybie programowania.
Uwagi ogólne
Układ jest zasilany nieprzerwanie. Przechodzi on do stanu czuwania 30 sekund po zatrzymaniu samochodu mierząc jednak czas. W stanie czuwania wyłączane jest wyświetlanie wyników. Wciśnięcie dowolnego z klawiszy powoduje przywrócenie wyświetlania na 30 sekund. W czasie czuwania układ pobiera około 6 mA prądu.
Wszystkie pomiary (za wyjątkiem Vm) są uaktualniane kilka razy na sekundę. Wartość prędkości maksymalnej (Vm) jest porównywana z prędkością chwilową co 1 sekundę i uaktualniona, jeżeli ta druga jest większa.
Dokładność pomiaru w dużej mierze zależy od dokładności kalibracji. Przy poprawnie skalibrowanym układzie jest lepsza niż 5%.
Wartość K (liczba kilometrów jakie samochód przejedzie na pozostałej w zbiorniku ilości paliwa) jest obliczana na podstawie średniego zużycia paliwa może być więc obarczona większym błędem zależnym od dynamiki jazdy.
Po włączeniu zasilania, jeżeli układ nie został wcześniej skalibrowa-ny będzie wyświetlał komunikat o braku kalibracji: Po włączeniu zasilania urządzenie dokonuje diagnostyki pamięci EEPROM, jeżeli jest ona nieobecna lub uszkodzona zostanie wyświetlony komunikat o błędzie pamięci EEPROM:
W takim wypadku pamięć EEPROM US3 należy wymienić na nową.
Uwagi montażowe
W wersji LCD wyłączniki należy podłączyć zgodnie ze schematem. Do tego celu można wykorzystać fragment istniejącej płytki drukowanej lub klawisze zamontować na odcinku uniwersalnej płytki drukowanej.
Potencjometr P1 służy do regulacji kontrastu wyświetlacza. Jeżeli wyświetlacz LCD jest wyposażony w podświetlanie, należy je podłączyć indywidualnie, zgodnie ze specyfikacja (z reguły jest to podświetlanie diodami LED, choć spotyka się też inne rozwiązania).
za chwilę prześlę tabele
Ostrzeżenie #1 - za pisanie postów jeden pod drugim ! [A]