1. Instalacja Firebird.
Wersję instalacyjną Firebird-a można pobrać np. stąd : FireBird 2.0.3
Jest to wersja 2.0.3, która może nie jest najnowsza, ale jest bardzo stabilna i posiada wszystko co potrzeba aby z serwerem SQL wystartować.
Instalacja Firebird nie powinna nastręczać żadnych problemów. Właściwie polega ona na kilkakrotnym kliknięciu przycisku NEXT.
W procesie instalacji należy zmienić tylko jedną opcję, na screenshot-ach jest ona zaznaczona na czerwono.
Instalację kończymy przyciskiem FINISH na ostatnim oknie. Można tam także znaleźć zapytanie, czy chcemy wystartować serwis Firebird w tej chwili.
Po poprawnie zakończonym procesie instalacji, w Panelu Sterowania (Control Panel) powinna pojawić się nowa ikona :
Jest to ikona uruchamiająca Firebird Server Control. Program ten pozwala na zatrzymanie lub wystartowanie Firebird, oraz ustawienie podstawowych opcji jak; np. automatyczny start Firebird jako serwis systemu.
Na obrazku widzimy, że serwis jest uruchomiony oraz, że startuje automatycznie jako Windows Service.
Ustawienie Firebird jako Windows Service, jest o dość ważne w przypadku gdy komputer, na którym zainstalowany jest Firebird, ma służyć jako serwer dla innych komputerów. Pozwala to innym komputerom na dostęp do Firebird-a, nawet wtedy, gdy żaden użytkownik nie jest do komputera-serwera zalogowany.
Wygląd menu, po instalacji Firebird:
Jeżeli nasz komputer ma pełnić rolę serwera dla innych komputerów, należy także zatroszczyć się o zmianę ustawień Windows Firewall. Firebird udostępnia swój serwis poprzez protokół TPC/IP na porcie 3050, i ten port należy udostępnić jako wyjątek w zaporze.
2. Tworzenie pierwszej bazy danych.
Wraz z instalacją Firebird-a, otrzymujemy podstawowe narzędzie do komunikacji z serwerem SQL: Firebird ISQL Tool.
Jest to narzędzie kontekstowe, które pozwala na współpracę z serwerem za pomocą komend SQL.
Nie mamy tu na celu uczenia języka SQL, więc stworzymy naszą pierwszą bazę za pomocą gotowego skryptu.
Tworzymy np. na dysku C, plik tekstowy o nazwie baza.sql o takiej zawartości :
Po stworzeniu pliku, uruchamiamy Firebird ISQL Tool i uruchamiamy skrypt komendą : IN c:\baza.sql;. Proszę nie zapomnieć o napisaniu znaku ; (średnik), który informuje Firebird ISQL Tool o tym, że wpisana przez nas komenda jest kompletna i gotowa do wykonania. Po wprowadzeniu w/w komendy naciskamy klawisz ENTER.
Następnie możemy opuścić Firebird ISQL Tool komendą exit;.
Nasza pierwsza baza danych Firebird, została właśnie utworzona.
Plik bazy danych znajduje się w głównym katalogu, na dysku C: i ma nazwę BAZADANYCH.FDB.
W bazie jest zadeklarowana jedna tabela w której są tylko 3 kolumny; Nazwisko, Adres, Telefon.
Oczywiście każdy może modyfikować zamieszczony skrypt, w celu dostosowania go do swoich potrzeb. Można zmienić lokalizację i nazwę bazy danych, zwłaszcza gdy ktoś używa Windows Vista lub Windows 7, które "nie lubią" plików zapisanych w głównym katalogu dysku C. Można zmienić typ, ilość i nazwy kolumn etc.
Oczywiście nazwa i lokalizacja skryptu, także mogą zostać zmienione.
Po utworzeniu pliku bazy danych (BAZADANYCH.FDB), plik może być skopiowany do dowolnej lokalizacji a także nazwa pliku może zostać zmieniona na dowolną inną. Rozszerzenie nazwy pliku (FDB), także nie jest tutaj stałe. Plik można nazwać zupełnie dowolnie.
3. Delphi - pierwsza aplikacja.
Przykładowa aplikacja została tworzona przy użyciu Delphi 5 oraz standardowych komponentów InterBase.
Aplikację zaczynamy od utworzenia formularza. Na formularzu umieścimy pole edycyjne TEdit które będzie zawierać nazwę naszej bazy danych. W praktyce, nie jest to konieczne, nazwę bazy danych można zawrzeć w kodzie programu.
Do połączenia i pracy z serwerem SQL potrzebujemy minimum trzech komponentów IB.
TIBDatabase - komponent zawierający informację o lokalizacji bazy danych, sposobie logowania, użytym dialekcie SQL, itd.
TIBTransaction - komponent pozwalający na dokonywanie transakcji z serwerem SQL, zapis lub skasowanie dokonanych zmian.
TIBQuery - komponent pozwalający na wykonywanie zapytań SQL na naszej bazie danych.
Na starcie, nasza aplikacja potrzebuje kilku ustawień:
TIBDatabase.DatabaseName - ustawimy to później, w trakcie działania programu.
TIBDatabase.DefaultTransaction - ustawiamy TIBTransaction - w naszym przypadku : IBTransaction1
TIBDatabase.LoginPrompt - zapytanie o okno logowania - ustawiamy na False.
TIBDatabase.Params - to możemy ustawić parametry logowania takie jak username i password.
Podajemy tam parametry jak poniżej :
TIBTransaction.DefaultDatabase - ustawimy TIBDatabase - w naszym przypadku : IBDatabase1.
TIBQuery.Database - ustawimy TIBDatabase - w naszym przypadku : IBDatabase1.
TIBQuery.Transaction - ustawiamy TIBTransaction - w naszym przypadku : IBTransaction1
Na naszym formularzu tworzymy dodatkowe przyciski do sterowania komponentami.
Przycisk 'Polacz z baza.' - wywołuje kod który przepisuje z pola edycyjnego nazwę naszej bazy danych, a następnie inicjuje połączenie z wybraną bazą danych.
Proszę zauważyć, że podana nazwa jest taka sama jak naszej bazy, ale jest poprzedzona adresem IP oraz znakiem : (dwukropek).
Jeżeli łączymy się z bazą danych która jest dostępna bezpośrednio na naszym dysku, to dodawanie adresu IP naszego komputera jest kompletnie bezcelowe. Jednak gdy łączymy się do bazy danych, która znajduje się na innym komputerze, należy podać przed nazwą bazy danych, adres komputera do którego chcemy się podłączyć. Zamiast adresu IP można także podać nazwę sieciową komputer/serwera.
Przycisk 'Rozlacz' - odłączenie od bazy danych.
Przycisk 'Start Transaction' - uruchamia transakcję z serwerem SQL.
Przycisk 'Rollback' - przycisk powodujący wycofanie dokonanych zmian od początku transakcji.
Przycisk 'Commit' - przycisk powodujący zatwierdzenie zmian dokonanych od początku transakcji.
Przycisk 'Odczytaj cala tabele' - powoduje odczytanie z bazy danych całej zawartości tabeli adresy, za pomocą polecenia SQL, które znajduje się w kodzie programu :
Przycisk ' Wykonaj skrypt' - przycisk uruchamiający nasz skrypt, umieszczonego w okienku pod przyciskiem. W okienku tym możemy wpisać dowolny skrypt SQL operujący na bazie danych.
Np. skrypt powodujący dodanie rekordu do naszej tabeli adresy :
Po wpisaniu skryptu, naciskamy przycisk 'Wykonaj skrypt', a następnie 'Odczytaj tabele'.
Po dodaniu tą metodą kilku rekordów, możemy próbować uruchomić skrypt który filtruje dane, np. :
Otrzymujemy rezultat :
Kody źródłowe pokazanego programu zostały załączone wraz z plikiem EXE.
Życzę miłej zabawy !!!
4. Język zapytań SQL.
Wszystkich tych, których ten krótki opis zaciekawił, odsyłam na stronę producenta Firebird SQL Server , lub na jedną ze stron dotyczących SQL.
www.destructor.de
www.1keydata.com
www.w3schools.com
Wersję instalacyjną Firebird-a można pobrać np. stąd : FireBird 2.0.3
Jest to wersja 2.0.3, która może nie jest najnowsza, ale jest bardzo stabilna i posiada wszystko co potrzeba aby z serwerem SQL wystartować.
Instalacja Firebird nie powinna nastręczać żadnych problemów. Właściwie polega ona na kilkakrotnym kliknięciu przycisku NEXT.
W procesie instalacji należy zmienić tylko jedną opcję, na screenshot-ach jest ona zaznaczona na czerwono.
Instalację kończymy przyciskiem FINISH na ostatnim oknie. Można tam także znaleźć zapytanie, czy chcemy wystartować serwis Firebird w tej chwili.
Po poprawnie zakończonym procesie instalacji, w Panelu Sterowania (Control Panel) powinna pojawić się nowa ikona :
Jest to ikona uruchamiająca Firebird Server Control. Program ten pozwala na zatrzymanie lub wystartowanie Firebird, oraz ustawienie podstawowych opcji jak; np. automatyczny start Firebird jako serwis systemu.
Na obrazku widzimy, że serwis jest uruchomiony oraz, że startuje automatycznie jako Windows Service.
Ustawienie Firebird jako Windows Service, jest o dość ważne w przypadku gdy komputer, na którym zainstalowany jest Firebird, ma służyć jako serwer dla innych komputerów. Pozwala to innym komputerom na dostęp do Firebird-a, nawet wtedy, gdy żaden użytkownik nie jest do komputera-serwera zalogowany.
Wygląd menu, po instalacji Firebird:
Jeżeli nasz komputer ma pełnić rolę serwera dla innych komputerów, należy także zatroszczyć się o zmianę ustawień Windows Firewall. Firebird udostępnia swój serwis poprzez protokół TPC/IP na porcie 3050, i ten port należy udostępnić jako wyjątek w zaporze.
2. Tworzenie pierwszej bazy danych.
Wraz z instalacją Firebird-a, otrzymujemy podstawowe narzędzie do komunikacji z serwerem SQL: Firebird ISQL Tool.
Jest to narzędzie kontekstowe, które pozwala na współpracę z serwerem za pomocą komend SQL.
Nie mamy tu na celu uczenia języka SQL, więc stworzymy naszą pierwszą bazę za pomocą gotowego skryptu.
Tworzymy np. na dysku C, plik tekstowy o nazwie baza.sql o takiej zawartości :
CREATE DATABASE "C:\BAZADANYCH.FDB"
user "SYSDBA" password "masterkey";
create table ADRESY
(
Nazwisko varchar(40),
Adres varchar(50),
Telefon varchar(20)
);
Commit;Po stworzeniu pliku, uruchamiamy Firebird ISQL Tool i uruchamiamy skrypt komendą : IN c:\baza.sql;. Proszę nie zapomnieć o napisaniu znaku ; (średnik), który informuje Firebird ISQL Tool o tym, że wpisana przez nas komenda jest kompletna i gotowa do wykonania. Po wprowadzeniu w/w komendy naciskamy klawisz ENTER.
Następnie możemy opuścić Firebird ISQL Tool komendą exit;.
Nasza pierwsza baza danych Firebird, została właśnie utworzona.
Plik bazy danych znajduje się w głównym katalogu, na dysku C: i ma nazwę BAZADANYCH.FDB.
W bazie jest zadeklarowana jedna tabela w której są tylko 3 kolumny; Nazwisko, Adres, Telefon.
Oczywiście każdy może modyfikować zamieszczony skrypt, w celu dostosowania go do swoich potrzeb. Można zmienić lokalizację i nazwę bazy danych, zwłaszcza gdy ktoś używa Windows Vista lub Windows 7, które "nie lubią" plików zapisanych w głównym katalogu dysku C. Można zmienić typ, ilość i nazwy kolumn etc.
Oczywiście nazwa i lokalizacja skryptu, także mogą zostać zmienione.
Po utworzeniu pliku bazy danych (BAZADANYCH.FDB), plik może być skopiowany do dowolnej lokalizacji a także nazwa pliku może zostać zmieniona na dowolną inną. Rozszerzenie nazwy pliku (FDB), także nie jest tutaj stałe. Plik można nazwać zupełnie dowolnie.
3. Delphi - pierwsza aplikacja.
Przykładowa aplikacja została tworzona przy użyciu Delphi 5 oraz standardowych komponentów InterBase.
Aplikację zaczynamy od utworzenia formularza. Na formularzu umieścimy pole edycyjne TEdit które będzie zawierać nazwę naszej bazy danych. W praktyce, nie jest to konieczne, nazwę bazy danych można zawrzeć w kodzie programu.
Do połączenia i pracy z serwerem SQL potrzebujemy minimum trzech komponentów IB.
TIBDatabase - komponent zawierający informację o lokalizacji bazy danych, sposobie logowania, użytym dialekcie SQL, itd.
TIBTransaction - komponent pozwalający na dokonywanie transakcji z serwerem SQL, zapis lub skasowanie dokonanych zmian.
TIBQuery - komponent pozwalający na wykonywanie zapytań SQL na naszej bazie danych.
Na starcie, nasza aplikacja potrzebuje kilku ustawień:
TIBDatabase.DatabaseName - ustawimy to później, w trakcie działania programu.
TIBDatabase.DefaultTransaction - ustawiamy TIBTransaction - w naszym przypadku : IBTransaction1
TIBDatabase.LoginPrompt - zapytanie o okno logowania - ustawiamy na False.
TIBDatabase.Params - to możemy ustawić parametry logowania takie jak username i password.
Podajemy tam parametry jak poniżej :
user_name=SYSDBA
password=masterkey
TIBTransaction.DefaultDatabase - ustawimy TIBDatabase - w naszym przypadku : IBDatabase1.
TIBQuery.Database - ustawimy TIBDatabase - w naszym przypadku : IBDatabase1.
TIBQuery.Transaction - ustawiamy TIBTransaction - w naszym przypadku : IBTransaction1
Na naszym formularzu tworzymy dodatkowe przyciski do sterowania komponentami.
Przycisk 'Polacz z baza.' - wywołuje kod który przepisuje z pola edycyjnego nazwę naszej bazy danych, a następnie inicjuje połączenie z wybraną bazą danych.
Proszę zauważyć, że podana nazwa jest taka sama jak naszej bazy, ale jest poprzedzona adresem IP oraz znakiem : (dwukropek).
Jeżeli łączymy się z bazą danych która jest dostępna bezpośrednio na naszym dysku, to dodawanie adresu IP naszego komputera jest kompletnie bezcelowe. Jednak gdy łączymy się do bazy danych, która znajduje się na innym komputerze, należy podać przed nazwą bazy danych, adres komputera do którego chcemy się podłączyć. Zamiast adresu IP można także podać nazwę sieciową komputer/serwera.
Przycisk 'Rozlacz' - odłączenie od bazy danych.
Przycisk 'Start Transaction' - uruchamia transakcję z serwerem SQL.
Przycisk 'Rollback' - przycisk powodujący wycofanie dokonanych zmian od początku transakcji.
Przycisk 'Commit' - przycisk powodujący zatwierdzenie zmian dokonanych od początku transakcji.
Przycisk 'Odczytaj cala tabele' - powoduje odczytanie z bazy danych całej zawartości tabeli adresy, za pomocą polecenia SQL, które znajduje się w kodzie programu :
select * from adresyPrzycisk ' Wykonaj skrypt' - przycisk uruchamiający nasz skrypt, umieszczonego w okienku pod przyciskiem. W okienku tym możemy wpisać dowolny skrypt SQL operujący na bazie danych.
Np. skrypt powodujący dodanie rekordu do naszej tabeli adresy :
insert into ADRESY
(Nazwisko, Adres, Telefon)
values
('Kiwalski, Jan','Warszawa','07847 7226')
Po wpisaniu skryptu, naciskamy przycisk 'Wykonaj skrypt', a następnie 'Odczytaj tabele'.
Po dodaniu tą metodą kilku rekordów, możemy próbować uruchomić skrypt który filtruje dane, np. :
select * from adresy
where adres = 'Wroclaw'Otrzymujemy rezultat :
Kody źródłowe pokazanego programu zostały załączone wraz z plikiem EXE.
Życzę miłej zabawy !!!
4. Język zapytań SQL.
Wszystkich tych, których ten krótki opis zaciekawił, odsyłam na stronę producenta Firebird SQL Server , lub na jedną ze stron dotyczących SQL.
www.destructor.de
www.1keydata.com
www.w3schools.com
