Witam!! Niewiem co mogę zrobić żeby wzmocnić siłę sygnału który dociera do mojego odbiornika...Posiadam zainstalowaną antenę radiową(okólna + płytka wzm. chyba 12 dB. polaryzacja "H") ze wzmacniaczem.Mieszkam ok. 90 km od Stolicy i ściągam stacje radiowe które są tam nadawane.Jednak niektóre stacje które do mnie docierają są zakłócane przez inne stacje nadawane niedaleko mojego miasta (Siedlce).Chciałbym zainstalować takie oprzyrządowanie które skutecznie będzie ściągało stacje.zy może ktoś mi doradzić jaką najlepiej zainstalować antenę i jaki mniejwięcej wyniesie tego koszt:) Myślałem o zainstalowaniu anteny kierunkowej( 5 elementowa z zyskiem 4-8 dB) ze wzmacniaczem o wzmocnieniu 16dB i polaryzacji "H"...Niewiem też jak to jest z tą polaryzacją?Czy stacje które nadają program nadają na "H" czy "V"?? Jakie to ma znaczenie i następstwa.Proszę więc o kilka porad i propozycji, z góry dziękuje i pozdrawiam:) happy_man(malpa)wp.pl
antena jak antena....
jeden program nachodzi ci na drugi najprawdopodobniej dlatego ze masz przesterowany sygnał....(tak mi sie wydaje)
na twoim miejscu skłonił bym sie raczej ku wymianie tunera na jakis lepszy....
To jest Stary odbiornik( w sumie to ma cyfrowy tuner radiowy) jakiejś firmy Universum( jest z 91') a jeśli chodzi o odbiór kanałów to np. czasami mi stacja odbiera jak ustawie 105,6 MHz na 105,6 i 0,5 MHz.co do odbiornika to niemam pewności czy jest w pełni sprawny...Ale wydaje mi się ze jest duze prawdopodobienstwo ze nadajnik ktory nadaje odemnie ok 2 Km moze zaklocac stacje o przyblizonej czestotliwosci....
Po pierwsze wszystkie nadajniki w Warszawie pracuje w polaryzacji pionowej a nie poziomej. Wystarczy uzyć zwykłego pionowego dipola, moze byc ze wzmacniaczem ale jak niedaleko masz jakis nadajnik to lepiej go pominąć. Jednak lepsze wyniki dała by antena wieloelementowa w polaryzacji pionowej skierowana na Warszawę. Nawet powinno Ci się udac odebrac Radiostację na 101,5 silnie zakłócana przez radio Podlasie na 101,7 MHz. Dobry kabel powinien dac dobre efekty....I nie zawsze nowy odbiornik jest lepszy od starych urzadzeń....
O UKF dla amatorów.
Po pierwsze PODRUGIE :? niestety nie wszystkie nadajniki radiowe w Warszawie nadają w polaryzacji pionowej np. S-ka i parę innnych, nadaje w poziomej.
NADAJNIKI O wykaz parametrów : (moc skuteczna nadajnika, wys. zawieszenia anteny nadawczej, polaryzacja nadawania), nadajników radiowych i telewizyjnych najlepiej dowiadywać się w Państwowej Agencji Radiowo-Komunikacyjnej Warszawa 00-443 na Ul.Górnośląskiej 9/11 tel. centrali: 628-90-99.
ANTENY I CENY Dobra antenę kierunkowa f-my Hirschmann R-UKF, typ: FM-50, pięcioelementową, testowana na poligonie pomiarowym zysk G=6.5 -7.0dB, kierunkowość czyli stosunek promieniowania tył-przód 15dB, długość 1,76m. cena ok. 120zł można nabyć u warszawskich przedstawicieli i dystrybutorów tej firmy tel: 0-22 834 72 04 lub 0-22 669 10 39. Antenę wcześniej trzeba zamówić.
Można tam nabyć również niskotłumienny przewód antenowy z homologacją, typu KOKA 799 (w czarnym płaszczu odpornym na starzenie się i kruszenie pod wpływem promieniowania słonecznego) ok.150zł za 100m.
Tłumienie sygnału antenowego dla 100m przewodu na częstotliwości 100Mhz wynosi 5,7dB czyli w przybliżeniu czterokrotne.
Telkom_Telmor z Gdańska sprzedaje bardzo solidnie wykonane trzyelementowe anteny UKF do instalacji zbiorowych, zysk G=4,5dB, kierunkowość p/t=12dB cena ok. 100zł
Pozostałe wyroby antenowe tego typu na rynku polskim odznaczają się niestety słabą trwałością i sztywnością, szybko korodujących i zbyt cienkich elementów mocujących elementy anten do nośnika i do masztu, nie mają homologacji ani wierzytelnych dokumentów potwierdzających w badaniach poligonowych zgodność deklarowanych w mat.reklamowych parametrów innych R-UKF anten i rzeczywistymi parametrami elektrycznymi ale za to są o połowę tańsze.
Co gorsza wielokrotne prośby monterów anten, o zwiększenie trwałości i sztywności elementów stalowych mocowania anten nie wywierają wrażenia na prywatnych producentach.
Dość ciekawą i tanią propozycją asortymentowa anten kierunkowych 3, 5, 7 i 9-elementowych dysponuje warszawski dystrybutor osprzętu antenowego na Ul (starej) Górczewskiej 164, tel. 0-22 66 59 138 i 0-22 66 60 003
Anteny określane w ich katalogu jako profesjonalne, charakteryzują się nast. parametrami
3-elementowa,zysk 2,5 - 5 dB ok. 45zł
5-elem. zysk 5 - 7 dB ok. 65zł
7-elem. zysk 7 - 8 dB ok.85zł
9-elem. zysk 8 -10 dB ok.105zł
Można tam nabyć również dobre przewody antenowe z homologacjami i wszelki homologowany osprzęt do pasywnego i aktywnego rozprowadzania sygnałów w sieciach kablowych.
Miejsce zamocowania anteny. Na jakość odbioru sygnału R i TV z odległego nadajnika duży wpływ ma wysokość zawieszenia anteny odbiorczej, przy czym problem skutecznego zabezpieczenia odgromieniowego należało by poruszyć oddzielnie. Im wyżej zawieszona antena tym silniejszy "powinna odbierać" sygnał.
Wszelkie przeszkody terenowe na "drodze" pomiędzy odległym nadajnikiem a anteną odbiorczą , wzgórza , wysokie domy mogą "zasłaniać" i drastycznie osłabiać odbierany sygnał radiowy i telewizyjny.
Anteny UKF w polaryzacji pionowej powinny być mocowane na bocznym 1m. wysięgniku od masztu lub bez wysięgnika na czubku masztu dł.ok.1.5m wykonanym z materiału dieelektrycznego nie zniekształcającego charakterystyki promieniowania anteny UKF, powstaje jednak w tym ostatnim przypadku problem uziemienia i odgromienia anteny UKF. Przy mocowani anteny UKF do pracy w polaryzacji pionowej należy również wykonać odpowiednie otworki odwadniająco-wentylacyjne w "aktualnie" dolnej części puszki antenowej i odpowiednio uszczelnić aktualna górę, wieszch i boki puszki kitem, izolacją , smarem lub silikonem od zaciekania wodą z zacinającego deszczu.
Mocowanie anten przy pracujących kominach pieców węglowych i piecyków gazowych prowadzi do całkowitego zniszczenia anteny przez korozję od wilgoci i agresywnych chemicznie spalin.
KonserwacjaRaz do roku, najlepiej latem, należy sprawdzić stan styków elektrycznych w puszce antenowej, jej szczelność, ewentualnie przeczyścić styki i zakonserwować preparatem elektrosol lub WD, zakonserwować dokładnie smarem samochodowym wszelkie elementy stalowe wchodzące w skład mocowania elementów anteny, co zapewni kilkunastoletnią trwałość i sprawność elektryczną anteny.
Przy dużej wysokości masztu antenowego rośnie długość przewodu łaczącego odbiornik z anteną a więc rośnie również tłumienie (straty) sygnału w przewodzie antenowym.
Dla długości przewodu 25m typu KOKA799 straty sygnału wyniosą dla częstotliwości 100MHz ; 25m:100m x5,7dB= ok.1.5dB
Przy tym poziomie strat w przewodzie podłączonym bezpośrednio do radioodbiornika najlepiej nie stosować żadnego przedwzmacniacza a jedynie pętlę symetryzującą obliczoną na częstotliwość środkową f=97,2MHz, wykonaną z tego samego przewodu, której długość powinna wynosić l=1265mm (dla KOKA799 (o wsp. skrócenIa k=0.82)
Typowy symetryzator sklepowy dla zakresu UKF na transformatorze wniesie ok 0.6 db (a niektóre w wykonaniu super-szerokopasmowym nawet do 1,5dB) strat a prawidłowo wykonana pętla symetryzująca powinna zapewnić dopasowanie i w zasadzie bezstratną transformację sygnału z zacisków antenowych (300 om na przewód koncentryczny 75om)
TROCHĘ O TV Dla częstotliwośći wysokich kanałów telewizyjnych (k.21-69) tłumienie sygnału w przewodzie drastycznie wzrasta, ( np. dla KOKA799 tłumienie na 25m. przewodu dla częstotliwości 800MHz wyniesie 18dB czyli 80-krotne) dla tego przy dużej odległości od nadajnika niemal w każdym przypadku zastosowanie niskoszumowego przedwzmacniacza <F= 7 - 3dB antenowego bezpośrednio na zaciskach anteny poprawi stosunek sygnał do szumu na zaciskach wejściowych odbiornika TV i w efekcie da lepszą jakość obrazu na ekranie TV.
Zasadniczo ze względu na uproszczoną konstrukcję przedwzmacniaczy antenowych i stąd możliwość powstawania w procesie nadmiernego wzmacniania sygnału antenowego, szeregu szkodliwych zjawisk elektromagnetycznych pogarszających jakość odbioru programów RiTV (modulacja skrośna i takie tam inne fachowe określenia) należy unikać stosowania przedwzmacniaczy antenowych o wartości wzmocnienia powyżej G= 23 -25 dB.
Ewentualne dalsze wzmacnianie sygnału, niezbędne do zrównoważenia strat na rozbudowanej sieci rozdzielczej instalacji należy dokonywać już pod dachem, wewnątrz budynku za pomocą odpowiedniej jakości wzmacniaczy ze stopniem mocy, typu PUSH-PULL, homologowanych.
Do indywidualnych zastosowań w amatorskich instalacjach RTV wspomniany (poniżej) przedwzmacniacz SWA-MGF-01 byłby idealny zarówno ze względu na parametry szumowe, wzmocnienie jak i płaską charakterystykę wzmocnienia, której w zasadzie pomiędzy anteną i właściwym wzmacniaczem na poddaszu nie ma sensu korygować nawet ze względu na rosnące w funkcji częstotliwości tłumienie sygnałów w kablu antenowym.
Przydały by się jednokanałowe wykonania tego przedwzmacniacza co w pewnym zakresie umożliwiło by w w miarę bezproblemowe i tanie sumowanie słabych sygnałów w indywidualnych instalacjach antenowych.
Sumowanie sygnałów z antenowych przedwzmacniaczy szerokopasmowych jest w zasadzie nie możliwe, ze względu na wzajemne zakłócanie się ich sygnałów i szumów.
Chyba, że w instalacji indywidualnej sumowanie sygnałów odbieranych z różnych kierunków za pomocą kilku anten szerokopasmowych z szerokopasmowymi przedwzmacniaczami dokonywało by się za pomocą sumatora-zwrotnicy (rodzaj multiswitcha - wielo-przełącznika ) tak aby wraz z przełączaniem odbywało się jednoczesne wyłączanie lub załączanie napięcia stałego zasilającego po kablu antenowym akurat wykożystywany przedwzmacniacz w antenie danego kierunku.
Niestety, po raz któryś z kolei, w większości terenowych hurtowni elektronicznych i sklepików rozprowadzających przedwzmacniacze do anten szerokopasmowych TV nie można tego wzmacniacza SWA-MGF-01 kupić pomimo jego trzyletniej już chyba reklamy w internetowej witrynie anprela.
Powód jest prosty, zarówno sklepiki, handlarze na targach wiejskich i hurtownie mają jeszcze zasoby starszych i gorszych wersji przedwzmacniaczy antenowych szerokopasmowych od różnych producentów i nikt nie "pali się" do sciągania lepszego i nowszego wyrobu dopuki nie pozbędzie się starych zapasów.
W Niemczech prawo telekomunikacyjne ogranicza ustawowo wartość dopuszczalnego wzmocnienia przedwzmacniaczy, określa dopuszczalny poziom odpromieniowywanych przez przedwzmacniacz do otoczenia (w tzw. eter) zakłóceń, co narzuca np. wymóg montowania przedwzmacniaczy antenowych w ekranowanych obudowach.
Wracając do R-UKF cd. Przy większych stratach w przewodzie antenowym lub na rozgałęźnikach w rozbudowanej lub sumowanej z sygnałem telewizyjnym domowej instalacji RTV należy zastosować przedwzmacniać (o wzmocnieniu nie większym niż 16dB UKF i możliwie najniższych szumach własnych wzmacniacza, np. anprel-plus typu: UKF CERAMIK G= 8 - 16 dB i F= 1.0 dBw postaci płytki mocowanej do zacisków anteny.
Anprel ponoć wypuścił przedwzmacniacz szerokopasmowy SWA-MGF-01 -40-900MHz o wsp. szumów F=0,2dB i wzmoc G=25dB ale takowym pasmowym do UKF jeszcze się nie pochwalił.
Sumowanie sygnałów słabych sygnałów UKF wzmacnianych za pomocą przedwzmacniaczy i wzmacniaczy kupowanych na wiejskich targach może w amatorskim wykonaniu przynieść więcej szumu (i szumów w znaczeniu zakłóceń) niż kożyści, zarówno dla pasjonata jak i dla jego sąsiadów a posiadaczy odbiorników RiTV.
Duże znaczenie dla jakości odbioru ma również duża czułość użytkowa odbiornika radiowego czyli zdolność do "czystego" dekodowania nawet słabych sygnałów UKF i jego selektywność czyli zdolność do precyzyjnego wydzielania sygnału stacji radiowej, którą akurat chcielibyśmy odbierać od pozostałych, zwłaszcza sąsiednich sygnałów użytecznych lub załócających.
W instalacjach kablowych ( kryterium opłacalności) można dodatkowo dla wyrównywania poziomów i uporządkowania odstępów pomiędzy sygnałami radiowymi stosować jednowstęgowe przemienniki częstotliwości radiowy UKF po jednym na każdy program radiowy UKF czyli po ok.800 zł od sztuki produkcji krajowej.
Ogólnie rzecz ujmując w przypadku słabego sygnału od dalekiego nadajnika radiowego antena powinna być zawieszona jak najwyżej, >> odgromiona<<przewyższając pobliskie przeszkody terenowe i budynki zasłaniające "widok" w kierunku nadajnika.
Do 25m przewodu należy unikać stosowania przedwzmacniacza antenowego o szumach własnych większych niz F=1dB i zaczynać eksperymenty z budową instalacji od łączenia anteny z odbiornikiem za pomocą niskotłumiennego markowego kabla z homologacją (z żyłą wewnętrzną 1.0 - 1.2mm) przez petlę symetryzującą podłączoną tylko do tego jednego odbiornika radiowego.
W przypadku zamiaru nabycia nowego tunera UKF należy zwrócić uwagę na wysoką czułość i selektywność .
LITERATURA Polecam książeczki wydane w minionym ustroju przez Wydawnictwa Komunikacji i Łączności:
Anteny i instalacje antenowe- Janusz Bator, Warszawa 1981, 390str.A4
Anteny telewizyjne -Lew M. Kapczyński, Warszawa 1985, 160str.A4
Fale i anteny- Szóstka Jarisław 2001, 480str.A4
Anteny i rozchodzenie się fal radiowych- Wykłady akademickie- Daniel Bem, Warszawa -W. N i T., 479str.
Niestety, w obecnych czasach brak obszernych, uaktualnionych technicznie, współczesnych opracowań poradników montażu, i konserwacji antenowych instalacji RTV a jedynie ukazują się pobieżne i skrótowe broszurki, często z przedrukami wiedzy jeszcze starszej niż sprzed 1965 roku.
W 2002 roku ukazała się natomiast cienka książeczka J.Pieniaka, która znakomicie przybliża, z grubsza, 8) zagadnienia samodzielnego instalowania anten indywidualnych RTV.
Przepraszam, że tak obszernie ale z wykształcenia jestem inż. technologiem drewna, więc nie szanuję zdobytej w wolnych chwilach wiedzy o antenach telewizyjnych i nie traktuję jako własnego kapitału zawodowego, który należało by wydzielać za odpowiednią opłatą lub kamuflować w obawie przed konkurencją w zakresie samodzielnego montażu anten RTV lecz jako hobby. PZDR, J.C.
Prosze nie podawac informacji niezgodnych z faktem. Wszystkie nadajniki zlokalizowane w PKiN w Warszawie pracują w polaryzacji pionowej. Szczegóły na stronach www.krrit.gov.pl , http://radiopolska.bydnet.pl i www.emitel.pl . Kiedys nadajnik Radia Zdrowie pracował na polaryzacji poziomej, ale po przeniesieniu do PKiN dokonano zmiany polaryzacji na pionową.
W sumie to sporo się dowiedziałem na temat nadawanych Stacji w Warszawie za co jestem Bardzo Wdzięczny 8)
Ale wciąż niewiem co mogę zastosować zamiast mojej anteny ( okólna ze wzmacniaczem, wzmocnienie 12 dB polaryzacja pozioma) która jest na wysokości 9m i jest przekręcona do pionu zamiast w pozycji poziomej( chyba dlatego odbieram raz lepiej raz gorzej kanały które nadawane są w polaryzacji "V") Chciałbym ją zmienić żeby polepszyć sygnał...Myślałem żeby zastosować jakiegoś Dipola lub Yogi.Ale niewiem co mogę zastosować i gdzie najlepiej to kupić.Oczywiście żeby koszta też wmiare były możliwe... /interesują mnie tylko anteny które będą odbierały w pol. "V" i dobrze jakby mogło się do nich podłączyć jakieś wzmocnienie ( coś w stylu przedwzmacniacza ale niekoniecznie) Z góry dziękuje za pomoc i POZDRAWIAM
Od czasu gdy sobie pokaleczyłem podbrzusze o ścianę, przestałem na sto procent wierzyś w każde słowo pisane. Czyli mówiąc sciślej i przechodząc do konkretów:
TVN zPKiN już od roku jest nadawane na kanale 33 ale tabela Emitela podaje nadal K.21
Wykaz nadajników TVP podawany w teletekście Polskiej Telewizji już dwa lub trzy lata jest nie aktualizowany, bo nadajnik w Żelechowie pod Garwolinen nie pracuje a emisja programów TVP na podanych dla niego kanałach jest realizowana z nowego nadajnikoa w okolicach miasta Ryki.
Podobnie jest ze wspomnianą polaryzacją nadawania programów Radiowych.
Informacje o ponoć wyłącznie pionowej polaryzacji nadawania w Warszawie krążyły "wśród ludu z branży rtv" już od 1995r, ale moje praktyczne doświadczenie z ręcznym przestawianiem położenia własnej anteny kierunkowej 5-elementowej UKF wykazywało, że część programów z Warszawy jednak lepiej odbiera w polaryzacji poziomej np. zwłaszca tych o mniejszej mocy nadajnika R.Kolor i kilku innych.
Fakt, przyznaję , że (w intensji eksperymentowania z polaryzacją odbioru, ostatno wdrapywałem się na własny maszt dwa lata temu, więc może rzeczywistość dorównała aktualnym danym tabelowym.
Innymi słowy zawsze warto pobawić się trochę i co jakiś czas sprawdzić doświadczalnie oficjalne informacje, w każdej dziedzinie własnego życia, np. czy jesteśmy jeszcze atrakcyjni dla dwudziestoletnich blondynek ale o tym pisuję na Forum SLD http://www.sld.org.pl/forum/viewtopic.php?t=206&postdays=0&postorder=asc&start=30
Do happy-mann.
Rzetelna porada może opierać się tylko na dokładnym rozpoznaniu warunków miejscowych.
Najlepiej możliwości odbioru mogła by ocenić i (określić konieczne nakłady materialne i wymagania sprzętowe) osoba zawodowo zajmująca się instalacjami telekomunikacyjnymi po pomiarach z użyciem odpowieniej anteny pomiarowej na miejscu.
W przybliżony, w miarę dokładny sposób można tez tego dokonać według danych topograficznych położenia nadajnika i anteny odbiorczej oraz danych technicznych nadajnika i sygnałów.
Podaj dokładnie swoje położenie na mapie, miejscowość, najlepiej długość i szer. geograficzną, to nie jest trudne wszędzie można teraz w księgarniach kupić mapki topograficzne, albo odczytać to położenie w księgarni bez zakupu mapki,tak aby można było dokładnie określić odległość od poszczególnych nadajników i jego kątowe położenie względem miejscowość.
Określ na miejscu według kompasu kierujek z którego odbierać powinieneś rogramy z warszawskiego nadajnika +,- 5 stopni.
Z takiej mapki możesz odczytać również wartość wysokości n.p.m. to się przydaje do oceny wpływu nierówności terenowych, wzgórz, ("na drodze optycznej" pomiędzy twoją anteną odbiorczą a poszczególnymi "osiągalnymi" nadajnikami ) na stopień tłumienia sygnału i pozwala ocenić możliwości prawidłowego odbioru a także uniknięcia niepożądanych zakłóceń od nadajników bliskich.
Podaj czy od strony interesującego, pożądanego nadajnika nie odgradza cię wysoki las, budynek, lub przewody elektryczne linii niskiego lub wysokiego napięcia (znajdujące się w najgorszym przypadku dokładnie na tej samej wysokości co twoja antena), czy mieszkasz w terenie miejskim ( duża ilość zakłóceń radioelektronicznych), w dolinie czy na wzgórzu, otwarnej płaskiej równinie a dojdziemy do celu nim tydzień minie.
Wszystkie te metody oceny i analizy możliwości odbioru sygnałów RTV w zależnoci od parametrów nadajnika i anteny odbiorczej znajdują się znajdują się w Poradniku Anteny i instalacje antenowe - Janusza Batora WKiŁ W-Wa 1981
Więcej o UKF, bedzie następną razom , bo sie spieszę na zebranie partyjne SLD. 8)
PZDR, J.C.
Jeszcze o programach radiowych UKF z PKiN
Tabela EMITELA:
Radiowo Telewizyjne Centrum Nadawcze Warszawa / PKiN
Nazwa programu Kanał / Częstotliwość Polaryzacja ERP[kW] koncesja Radio Jazz 106.80 V 0.100 PiN - Pieniądz i Nowoczesność 102.00 V 0.100 Radio Pogoda 100.10 V 1.000 TOK FM 97.70 V 0.100 PLUS Św. Józef 96.50 V 10.00
Radio Kolor 103.00 V 1.000 Radio PLUS Warsz. 93.30 V 0.100 Program 1 PR 92.00 V 0.100 Program 2 PR 102.40 V 10.000
Program 3 PR 98.8 V 10.000
Program 4 PR - Radio BIS 104.90 V 2.500 Radio ESKA - Warszawa 105.60 V 2.000 Radio ZET 107.50 V 10.000
Radiostacja 101.50 V 0.100 Radio dla Ciebie 101.00 V 10.000
Klasyka 103.7 FM 103.70 V 0.100 Radio 94 FM 94.00 V 0.100 Kat. Radio Warsz. Praga 106.20 V 0.2000
Statystycznie rzecz biorąc część tych programów radiowych nadawanych z PKiN w Warszawie jest nie do odbioru w okolicach Siedlec, za pomocą taniej, typowej instalacji antenowej.
<<<W standardowej, prawidłowo wykonanej instalacji, czyli: 15m nad pow. gruntu, z anteną kierunkową, 3 elementową, zamocowaną w polaryzacji pionowej, w sposób wykluczający "zasłanianie sygnału" i szkodliwy wpływ na charaktrystykę promieniowania anteny przez metalowe elementy masztu antenowego, przewodu antenowego i przewodu odgromowego, nie zasłoniętej przez wysoki budynek lub wzgórze, z "markowym" przewodem antenowy np. wspominanym KOKA 799.>>>
Ale można się pobawić, przy odrobinie dobrej chęci zaczerpnięcia wiedzy poradnikowej i zaangażowania odpowiednich środków finansowych adekwannych do siły wspomnianego pożądania w zakresie satysfakcjonującego z warszawskimi programami obcowania.
Być może pomogło by zastosowanie dwóch anten połączonych synfazowo, w sposób zwiększający zysk energetyczny układu antenowego jak i stopień tłumienia sygnałów nieporządanych dochodzących do układu anten synfazowych z tyłu lub z boku.
Zestaw synfazowy złożony z dwóch, a może czterech, odpowiednio połączonych anten kierunkowych, siedmio lub dziewięcioelementowych z ewentualnym przedwzmacniaczem UKF o szumach własnych poniżej F=1.0dB (np. Anprel-plus SWA -UKF-3 CERAMIC, zamocowanie go np. w mieście Siedlce na dziesięcio-piętrowym bloku, czyli >>>ok. 30m nad ziemią<<ale przynajmnien 3 metry nad jego dachem (każdym dachem), na bliskiej dwudziestometrowej sośnie, lub w domku na sporym i niezalesionym wzgórzu od strony Warszawy , homologowany, niskotłumienny przewód koncentryczny 75om (ze wspomnianym przedwzmacniaczem, nawet dług. do 100m), i tłumieniu poniżej 6dB na 100m przewodu. Zasada działania i sposób wykonania takiego zestawu jest opisany na str.108 do 109, w we wspominanym już na forum, doskonałym radzieckim poradniku dla amatorskiego wykonywania instalacji i montażu anten TViR, radzieckiego autora Lwa Michajłowicza Kapczyńskiego, (przetłumaczonym przez dr.inż Piotra Cieślika i wydanego w Polsce przez Wyd.Kom.i Łączn- Warszawa 1985r. ISBN 83-206-0565-2, wydrukowane w sierpniu 1985r.przez Poznańskie Zakłady Graficzne M. Kasprzaka wg. zamówienia nr.P/85/84. K/9506
Dużo zależy od warunków terenowych, najważniejsze jest kryterium wysokości zawieszenia anten i "zasłaniających sygnał" bliskich i dalszych przeszkód terenowych, parametry antenowego układu to rzecz ważna ale przy tej odległości (90km.) i mocach ERP poniżej 1kW drugorzędna.
Bardziej od poziomu wzmocnienia zestawu antenowego ważniejsze są jego zdolności do skutecznego tłumienia sygnałów niepożądanych i zakłócających.
Programy zaznaczone na czerwono, z mocą nadawania ERP [kW]= 0.100 będą trudne do odbioru a czasem mogą całkiem "zanikać" w odległości 90 km od nadajnika i bardzo podatne na zakłócanie przez silne sygnały (na bliskich częstotliwościach nadawania) np. 10kW ERP z bliskich nadajników w samych Siedlcach lub z nadajnika pod Łosicami.
Programy zaznaczone na pomarańczowo ERP = 1.0 - 2.5 kW będą odbierał lepiej nawej w Stereo ale tez ich jakość bedzie silnie zalezna od wyzej wspomnianych czynników propagacyjnych.
Z programami warszawskimi (czyli ich jakością odbioru we wspomnianej instalacji standardowej) nadawanymi z mocą ERP =10kW nie powinno być natomiast większych problemów.
Jakość odbioru słabych sygnałów może zmieniać się silnie w zależności od pory roku, dnia i układów pogodowo atmosferycznych kształtujących warunki propagacji zarówno sygnałów pożądanych jak i dalekich sygnałów zakłócających od nadajników programów radiowych UKF pracujących na tych samych częstotliwościach.
PROBLEM ZAKŁÓCEŃ OD AMATORSKICH ANTEN SZEROKOPASMOWYCH Najwięcej złego, w Polskiej rzeczywistości, dla możliwości poprawnego odbioru sygnałów słabych i dalekich stacji R-UKF i TV czynią jednak żle wykonane pobliskie instalacje antenowe (w promieniu do 7km od naszej anteny odbiorczej), w kórych zastosowano wadliwe przedwzmacniacze antenowe (na ogół powyżej 20dB wzmocnienia) w połączeniu ze źle zaprojektowanymi, lub nie dokładnie wykonawnymi i i niedopasowanymi (do parametrów przedwzmacniacza) antenami szerokopasmowymi (potocznie zwanymi siatkowymi) do odbioru programów TV.
Szereg warsztatów produkcyjnych wykonuje te anteny bardzo niedokładnie pod względem zgodności z wymiarami i zależnymi od nich projektowanymi parametrami elektrycznymi anten odbiorczych.
Przyczyn odstępstwa od wymagań technicznych jest wiele, główne z nich, to po kowalsku pojmowane względy materiałowo-oszczednościowe, oraz odstępstwa od pierwowzoru mające na celu uniknięcie posądzenia o łamanie przez producentów praw autorsko-patentowych.
Antena tzw."siatkowa" szerokopasmowa to zestaw czterech dipoli całofalowych połączonych w układ synfazowy za pomocą dopasowującego transformatora liniowego, wykonanego z dwóch sztywnych przewodów, o wyliczonej odpowiedniej długości elektrycznej i ściśle określonym rozstawie tych przewodów, ich grubości, rozstawie pomiędzy całofalowymi dipolami (o wyliczonych wymiarach i kształcie), ich stałej , określonej odległości od ekranu wykonanego w formie siatki, wraz z uwzględnieniem oddziaływania metalowej lub plastikowej konstrukcji wsporczej anteny.
Dołączenie zacisków dipoli do transformatora liniowego powinno być rozłożone symetrycznie względem jego długości elektrycznej, to samo dotyczy przedwzmacnia, podłączenie jego zacisków wejściowych powinno się znajdować ściśle symetrycznie, czyli w środku długości elekrycznej układu dipole-transformator.
Wszelkie produkcyjne odstępstwa wymiarowe lub mechaniczne zniekształcenia w w układzie dipole- transformator liniowy- ekran siatkowy anteny-konstrukcja wsporcza>>> powoduje zmiany charakterystyki i parametrów elektrycznych anteny a w efekcie niedopasowanie "falowe" z zaciskami wejściowymi przedwzmacniacza, co skutkuje najczęściej podbudzaniem się uproszconego układu przedwzmacniacza, który wraz z anteną zaczyna działać jak generator zakłóceń elektromagetycznych, widocznych na ekranach telewizorów w promieniu nawet do 7 kilometrów, jako falującą siatkę sinusoidalnych lini.
W promieniu do 0.5-0.7km od takiej uszkodzonej anteny ze zbyt silnym i nie dopasowanym, podbudzonym przedwzmacniaczem, na ekranach telewizorów może zamiast niektórych przogramów pojawiać się jedynie czarna powieszchnia ekranu.
Nadzór i kontrola poziomu zakłoceń z indywidualnych instalacji antenowych jest w zasadzie, w ogóle nie realizowany w Polsce.
Nawet, jeśli z takim problemem, (zakłoceń w odbiorze) zgłasza się do Państwowej Agencji Radiowokomunikacyjnej grupa mieszkańców, posiadaczy odbiorników TViR, to na ogół kończy się to odpowiedzią komórki zajmującej się wykrywaniem zakłóceń, która to odpowiedź, praktycznie zrzuca na tych mieszkańców czynnoci związane z rejestracją i monitorowaniem tych zakłoceń.
Być może zespoły pomiarowe powołane w przyszłości do wykrywania bezabonentowych Zł..jadaczy programów radiowych i telewizyjnych coś w tym zakresie polepszą , zwłaszcza, że znaczne zaśmiecenie eteru zakłóceniami z przedwzmacniaczy indywidualnych anten szerokopasmowych sprawę ułatwia niebywale.
Zachęcam do samodzielnego zapoznania sie z poradnikowymi metodami samodzielnego ale profesjonalnego rozwiazywania problemów z odbiorem programów TVi R nadawanych z nadajników naziemnych.
Stare ale jare poradniki: Anteny i instalacje antenowe- Janusz Bator, Warszawa 1981, 390str.A4
Anteny telewizyjne -Lew M. Kapczyński, Warszawa 1985, 160str.A4 są nadal bezkonkurencyjne pod względem jakości i przystępności przekazywania wiedzy w powyższych zagadnieniach.
Jeszcze troszkę ponarzekań Niestety wydawane w ostatnich kilku latach, najnowsze książeczki o antenach, współczesnych nam autorów pisane są w sposób pobieżny, skrótowy, który może być zrozumiałym kompendium wiedzy dla inżynierów elektroników ale nie dla zwykłych amatorów dobrego jakościowo odbioru programów TV i R.
Jako poradniki prawidłowego wykonania indywidualnej instalacji antenowej, dla amatorów są bezużyteczne.
Wygladają tak jakby ktoś chciał na nich zarobić ale się nie narobić, lub co gorsza, właściwą wiedzę praktyczną, przydatną w trakcie samodzielnego wykonania własnej, indywidualnej instalacji antenowej zachować dla siebie i firm motnujących zawodowo instalacje antenowe.
PZDR, J.C.
Cytaty z Lwa Kapczyńskiego dot. samodzielnego wykonania pętli symetryzującej i układów synfazowy złożonych z dwu lub czterech anten kierunkowych TU: z uwzględnieniem interesującego nas problemu tzn.UKF-87.5-108MHz. str:72, 104 do 109.
Niestety nie miałem warunków do zeskanowania i dołączenia oryg. rysunków nr.33, 48,49,50 co postaram się nadrobić.
Pętla symetryzująca- zamiast "sklepowego" symetryzatora szerokopasmowego na zakres I-III, najczęściej stosowanego do anten UKF.
Rys. 33. Symetryzator dla dipola pętlowego
w kształcie litery U
Dla anten z półfalowymi dipolami pętlowymi stosuje się symetryzatory z półfalowymi odcinkami toru wykonane z kabla współosiowego ( rys.33).
Symetryzator ten oprócz symetryzacji dipola pętlowego zapewnia także dopasowanie między antenami o znamionowej (falowej) impedancji wejściowej 300om a przewodami współosiowymi o znamionowej impedancji falowej 75om.
O takich symetryzatorach mówimy, że charakteryzują się zdolnością transformacji impedancji w stosumku 1:4.
Symetryzator z półfalowym odcinkiem toru wnosi przesunięcie fazy o 180°.
W związku z tym napięcia zacisków wejściowych dipola pętlowego w stosunku do punktu o potencjale zerowym (punkt O na rys. 33) mają przeciwne fazy, co zapewnia symetrię prądów w lewej i prawej części dipola.
Po zewnętrznej powierzchni kabla współosiowego prądy nie płyną, gdyż ekran jest odizolowany od dipola.
>>>( przyp. cytanta: W instalacji antenowej z uziemieniem i odgromieniem, ekrany pętli symetryzującej i ekran przewodu antenowego (łączącego antenę z odbiornikiem R lub TV) należy połączyć za pomocą krótkiego "drutu" z zerowym punktem pętlowego dipola półfalowego, znajdującym się w miejscu mocowania takiego dipola do nośnika anteny czyli w środku jego "elektrycznej" długości.
Przy (mającym na celu przewodzenie prądów elektryczny) łączeniu części i przewodów miedzianych z częściami aluminiowymi należy stosować specjalnie łączone podkładki miedziano-aluminiowe tzw. kupalowe (Cu-Al), które zapobiegają korozji elektro-chemicznej i wzrostowi oporu elektrycznego w miejscu połączenia miedzi z aluminium. Jest to szczególnie ważne na zaciskach antenowych, na których występują prądy o bardzo niskim napięciu rzędu mikro V.)<<<
Dopasowujące właściwości symetryzatora z półfalowym odcinkiem toru można wytłumaczyć w następujący sposób.
Impedancja pomiędzy każdym zaciskiem dipola pętlowego, a punktem o potencjale zerowym równa jest połowie impedancji wejściowej i wynosi 146 om. Półfalowy odcinek toru przenosi impedancję 146 om bez zmiany jej wartości do punktu dołączenia kabla zasilającego. W tym punkcie obydwie impedancję (po 146 om każda) są włączone równolegle. Wypadkowa impedancja osiąga w ten sposób na końcu kabla zasilającego wartość 73 om, co w rezultacie daje dobre dopasowanie kabla współosiowego z dipolem pętlowym.
Ekran kabla symetryzatora należy przylutować do kabla zasilającego.
Pasmo częstotliwości, w którym może pracować opisany symetryzator, wynosi około plus min. 15%.
Długości odcinka toru dla kanałów od l do 41 przedstawiono w tablicy 8. Długość odcinka kabla symetryzatora dla odbioru UKF FM (OIRT 64-74MHz) wynosi 1440 mm.
>>> przyp. cytanta: Tabela 8 dotyczy wymiarów dawniej stosowanych kabli antenowych o współczynniku skrócenia "fali w kablu" k= 0.60.-0.67
Dla Zakresu UKF 87.5-108MHz i kabla KOKA799 o współczynniku skrócenia "długości fali w kablu" k= 0.82 długość odcinka toru (pętli U) wyniesie 0.5L= 1265mm (milimetrów)<<< 5-7. Anteny synfazowe
W odległości ponad 80 — 100 km od stacji TV programy telewizyjne odbiera się za pomocą anten synfazowych mających duży zysk energetyczny.
Antenę synfazową buduje się z kilku anten rozsuniętych w płaszczyźnie poziomej i pionowej i połączonych ze sobą równolegle wspólną linią zasilającą.
Głównym zadaniem anten synfazowych jest zapewnienie odbioru TV
>>>(i R-UKF też)<<< dobrej jakości w maksymalnie dużych odległościach od stacji nadawczych.
Dlatego anteny synfazowe opłaca się wykonywać dla kanałów od l do 5 >>>(antena UKF-CCIR, właściwie zaprojektowana i wykonana, powinna prawidłowo "pracować" w paśmie o szerokości ok. 21Mhz>> 87.5-108MHz)<<<< jako jednokanałowe, to jest budować je z jednokanałowych struktur antenowych mających duży zysk energetyczny, a nie jako wielokanałowe czy zakresowe.
>>>(ant. wielokanałowe i zakresowe mają, kosztem obniżenia obniżenia zysku energetycznego, poszerzone pasmo-zakres, odbieranych częstotliwości .
W chwili obecnej do rozsyłu programów TV z nadajników naziemnych nie wykorzystuje się już kanałów od 1 do 5 czyli w zakresie od 48,5 do 100 MHz) przyp.cytanta<<<
Dla kanałów od 6 do 12 i od 21 do 41, dla których względne pasmo częstotliwości: 2xdelta f/fo, jest mniejsza niż w kanałach l—5, można, jeżeli zachodzi konieczność, stosować nie tylko jednokanałowe, ale i wielokanałowe, a nawet zakresowe struktury antenowe.
>>> Należy mieć tu na uwadze wąskopasmowe właściwości transformatorów rozwidlających wykonanych z przewodów koncentrycznych i być może zastosować układy rozwidlające zbudowane na elementach R,C.L<<<< Anteny synfazowe najczęściej wykonuje się z dwóch (rys. 48) lub czterech (rys. 49) struktur antenowych typu Yagi-Uda.
W pierwszym przypadku pojedyncze anteny rozsuwa się w płaszczyźnie pionowej (anteny piętrowe); w drugim — w płaszczyźme poziomej i pionowej (anteny piętrowe dwurzędowe).
>>>>(Odstęp pomiędzy antenami 5-, 7- lub 9-elementowym dla zakresu UKF-CCIR, zapewniający największy przyrost zysku energetycznego ok. 3dB i maksymalny poziom tzw.tłumienia listków bocznych i tylnych (czyli zdolności tłumienia sygnałów zakłócających dochodzących z tyłu i z boków) zestawu anten synfazowych powinien wynosić od 0.5 do 0.7 długośći fali (o częstoliwości środkowej 97,21) w wolnej przestrzeni tu konkretnie dla UKF od 0.5L= 1,543m; do 0.7L= 2.160m; gdzie:1.0L= 3.084m
W poradniku Lwa Kapczyńskiego podana jest odległość 0.5L (dla nas to będzie 1543 mm) zarówno dla zestawu zwykłego z rys.48 i 49 jak i dla zestawu o zwiększonym stopniu ochrony od zakłóceń rys. 50.
W praktyce rozstaw dobiera się doświadczalnie ale rozsądek nakazuje aby na początku eksperymentów, długość wspornika masztowego bocznego (poziomego) dla zestawu w polaryzacji pionowej oraz przewodów łączących anteny (L3 w zestawie z rys. 48 i 49 oraz L2 i L3 w zestawie z rys.50) pozwalała rozsująć anteny do 3 metrów.
Należy pamiętać, że w przypadku anten wieloelementowych puszki antenowe i zaciski dipola znajdują się conajmniej 1m od miejsca mocowania anten do wspornika lub masztu)<<<<<
Na przykładzie tej anteny określmy o ile wzrasta zysk energetyczny dzięki zastosowaniu anten synfazowych zamiast pojedynczych.
Dla uproszczenia załóżmy, że antena pracuje jako nadawcza,
tak jak robiliśmy wcześniej, przy wyjaśnianiu zasady działania anten typu Yagi-Uda.
Załóżmy, że na maszcie zamontowano tylko jedną antenę i doprowadzono do niej sygnał o mocy P, z generatora wielkiej częstotliwości.
Pod wpływem promieniowania w przestrzeni powstaje pole
elektromagnetyczne.
Niech natężenie pola w określonej odległości R od anteny w kierunku maksimum głównego listka charakterystyka promieniowania równa się E. Następnie na maszcie, zamiast jednej, zamontujemy dwie anteny, jak to pokazano na rys. 48 i dołączymy je równolegle do linii zasilającej, łącząc je tak, aby wzbudzały się synfazowo.
Teraz moc sygnału P doprowadzona z generatora rozkłada się równo pomiędzy anteny i każda z nich będzie emitować moc równą P/2.
Ponieważ natężenie pola jest proporcjonalne do pierwiastka ilości wypromieniowanej mocy, więc natężenie pola wytworzone przez każdą z anten w tej samej odległości R będzie równe E:/^2 (E: pierw.kwadr. z 2). Wobec tego całkowite natężenie pola anten wzbudzonych synfazowo będzie równe E:/^2 + E:/^2 = 2E:/^2 = E x /^2
Z powyższego wynika, że zastosowanie piętrowej anteny synfazowej pozwala zwiększyć natężenie pola w kierunku maksimum listka głównego charakterystyki promieniowania o /^2 =1.41 raza, to jest
o 3 dB.
W przypadku, gdy antena synfazowa pracuje jako odbiorcza, otrzymany wynik oznacza, że przy niezmiennym natężeniu pola w miejscu odbioru napięcie na wejściu odbiornika TV wzrasta o wartość wynoszącą /^2=1.41.
Dodatkowe wzmocnienie sygnału, jakie daje antena synfazowa jest wynikiem zmiany rozpływu mocy wypromieniowanej w przestrzeni.
W kierunku głównego maksimum promieniowania moc wzrasta, lecz w innych kierunkach maleje.
Innymi słowy: antena synfazowa ma węższą charakterystykę promieniowania w porównaniu z anteną pojedynczą.
Rozsunięcie anten w płaszczyźnie pionowej prowadzi do zwężenia charakterystyki promieniowania w tej płaszczyźnie, a w płaszczyźnie poziomej daje ten sam efekt w poziomie.
Zysk energetyczny anteny synfazowej Ks, liczony w decybelach, uzyskiwany w kierunku maksimum głównej listka charakterystyki promieniowania można określić orientacyjnie za pomocą wzoru
Ks= K + 10lg n
gdzie:
K — zysk energetyczny pojedynczej anteny, w decybelach,
n — liczba anten włączanych synfazowo.
Z podanego wzoru wynika, że gdy n = 2 (antena synfazowa piętrowa), zysk energetyczny wzrośnie o 3 dB, gdy n = 4 o 6 dB, gdy n = 8 o 9 dB itd.
Wynika stąd, że dwukrotne zwiększenie liczby anten włączanych synfazowo powoduje wzrost zysku energetycznego o 3 dB. (1)>przypis z książki: W przypadku jednorodności pola elektromagnetycznego w przestrzeni, w której jest umieszczony zespół anten i braku sprzężeń przez pole pomiędzy poszczególnymi strukturami zespołu anten.
Dla przykładu obliczymy zysk energetyczny anteny synfazowej złożonej z dwóch anten typu Yagi-Uda, z których każda ma zysk energetyczny równy 12 dB.
Zysk takiej anteny synfazowej wyniesie 12+3=15 dB.
Na rysunku 48a (dla układu dwóch anten) pokazano rozmieszczenie struktur antenowych na maszcie, w przypadku anteny synfazowej piętrowej typu Yagi-Uda.
Rozmiary dipoli i odległości między nimi można znaleźć w tablicach 9—13.
>>>dotyczy samodzielnego wykonania pojedynczych anten typu Yagi-Uda , notabene to nazwiska Japońskich naukowców, którzy opracowali ten typ anten, według wymiarów z tabeli w tym poradniku, brak tam wymiarów anten UKF-CCIR<<<<
Różne warianty schematów połączeń struktur antenowych (pięter) pokazano na rys. 48b, 48c.
W układzie o schemacie z rys. 48b impedancja falowa 300 om, jaka jest na zaciskach każdego dipola, zostaje przetransformowana przez pętlę o kształcie U (przewód L1) w impedancję falową 75 om, gdyż pętla U zmniejsza impedancję czterokrotnie.
W punkcie równoległego połączenia kabli L3 impedancja wynosi 37,5 om.
Za pomocą ćwierćfalowego transformatora (kabel L2 o impedancji falowej 50 om)
impedancja 37,5 om transformuje się ponownie w impedancję 75 om, co w rezultacie zapewni dobre dopasowanie anteny do współosiowego kabla zasilającego o impedancji falowej 75 om.
Aby zapewnić pracę synfazową anteny piętrowej, oba kable L3 powinny mieć identyczną
długość i być dolutowane jednakowo do górnego i dolnego dipola (tzn.przewody wewnętrzne obu kabli L3 do prawych lub lewych zacisków dipola).
Długość kabli L1 i L2 wybiera się korzystając z tablicy 14.
>>>>(KOMENTAŻ cytanta:
Tabeli 14. i 15. nie przytaczam bo są w niej wymiary podane dla kabli sprzed 1985r. o nie znanym tu współczynniku skrócenia, prawdopodobnie około k= 0.61-0.65. czyli typowej dla przewodów "starszych" z dieelektrykiem z twardego PE.
W naszym przypadku, czyli anteny UKF-CCIR 7.5-108Mhz dla przewodu KOKA 799 długości przewodów wyniosą:
L1=1265 mm; dla przewodów o wsp.skr. k= 0.81 -> L1=1250 mm; a dla k=0.80 -> L1=1235
L2= L4= 0.5L1 =632 mm ; dla k= O.81 -> L2= L4= 625 mm; dla k= 0.80 ->L2= L4= 617 mm
{ współczynnik skrócenia k=0.82 dla KOKA799, a ogólnie przyjmując dla homologowanych przewodów tzw.abonenckich z żyłą wewnętrzną o śr. od 1.0mm do 1.2mm i dieelektrykiem ze spienionego PE, kształtuje się w przedziale od 0.8 do 0.82.
Należy jednak zawsze do obliczeń brać wartość katalogową współczynnika skrócenia k, dla konkretnego typu przewodu}<<<<< Kable L3 mogą mieć dowolną długość, wynikającą ze względów konstrukcyjnych, lecz powinny być jednakowo długie.
W przypadku, gdy nic ma kabla współosiowego o impedancji falowej 50 om, potrzebnego do montażu anteny synfazowej (kabel L2 na rys. 48b), to można posłużyć się schematem połączeń międzypiętrowych z rys. 48c, w którym stosuje się tylko kable o impedancji falowej 75 om.
Na schemacie z rys. 49c, podobnie jak i rozpatrzonym wcześniej (rys. 48b), impedancja w punkcie równoległego połączenia kabli L3 wynosi 37,5 om.
Transformuje się ją w impedancji 75 om za pomocą dwóch połączonych równolegle transformatorów ćwierćfalowych.
Pierwszy transformator o impedancji falowej 75 om (trzy kable L2 o impedancji falowej 75om włączone równolegle) przekształca impedancję 37,5om w rezystancję
>>>(tu chyba tłumaczowi jednak chodziło o impedancję) <<< 18 om, a drugi transformator o impedancji falowej 37,5om (dwa kable L4 o impedancji falowej 75 om każdy, włączone równolegle) przekształca impedancję 18om w impedancję falową 75om, co zapewni dobre dopasowanie anteny do kabla zasilającego.
Długości kabli L1, L2, L4 zamieszczono również w tablicy 14.
Kable L3, podobnie jak na schemacie z rys. 48b, mogą mieć dowolną, lecz dokładnie jednakową długość.
>>>( długości kabli L1, L2, L4 dla UKF CCIR 87.5-108MHz, o wpółczynnikach skrócenia k= 0.82; 0.81 i 0.80 tak jak w komentażu cytanta powyżej)<<<<
Na schemacie z rys. 49 ( dla układu czterech anten) w punkcie M rezystancja czterech włączonych równolegle kabli L3, (wynosi 18 om, transformuje się ją na impedancję falową 75 om za pomocą transformatora ćwierćfalowego o impedancji falowej 37,5om (dwa kable L2 o impedancji falowej
75 om każdy, włączone równolegle).
Długości kabli L1 i L2 dobiera się według tabl. 14. Kable L3 mają dowolną, lecz identyczną długość.
>>>>(dla UKF CCIR 87.5-108>> uwaga cytanta do tabeli jak wyżej)<<<
58. Anteny o zwiększonym stopniu ochrony od zakłóceń.
Rys. 50. Antena synfazowa piętrowa o zwiększonym stopniu ochrony od zakłóceń
Jeżeli w miejscu odbioru TV istnieją zakłócenia o częstotliwości leżącej w granicach pasma częstotliwości odbieranego kanału TV,
>>>(lub naszego UKF 87.5-108MHz)<<<< to wskazane jest stosowanie anten synfazowych o zwiększonym stopniu ochrony od zakłóceń, odróżniające się od opisanych wcześniej anten synfazowych tym, że ich charakterystyka promieniowania ma mniejszy poziom tylnych i bocznych listków.
Rozpatrzymy zasadę działania anteny synfazowej o zwiększonym stopniu ochrony od zakłóceń na przykładzie anteny piętrowej pokazanej na rys. 50.
Jak wynika z rys. 50a, piętro anteny jest przesunięte w stosunku do parteru w kierunku stacji TV, o 1/4= 0.25 długości fali w wolnej przestrzeni
>>>>> czyli tu konkretnie dla UKF-CCIR Fśr=97,21MHz, stąd przesunięcie: 3.84m: 4= 0.772 metra,<<< odpowiadającej średniej częstotliwości odbieranego kanału,
a na schemacie połączeń międzypiętrowych (rys. 50b) długości kabla zasilającego piętro anteny (kabel L2) jest większa od długości kabla zasilającego parter (kabel L3) o jedną czwartą długości "fali w kablu",
>>>( czyli po uwzględnieniu wspomnianego współczynnika skrócenia "fali w kablu" k= 0.82 dla KOKA799 czyli o 632mm)<<<.
Antena pracuje następująco. Sygnał odebrany przez górną antenę, od strony głównego listka charakterystyki promieniowania (oznaczony ciągłą strzałką na rys. 50a), wyprzedza w fazie o 90° sygnał odebrany z tego samego kierunku przez dolną antenę. Powstałe wyprzedzenie w fazie jest kompensowane, przez opóźnienie fazowe o 90° w kablu L2, który jest dłuższy od kabla L3 o ćwierć długości "fali w kablu". Dlatego sygnały odbierane przez obie anteny mogą być sumowane synfazowo w punkcie równoległego połączenia kabli L2 i L3.
W tym czasie sygnał odebrany przez górną antenę od strony reflektora (linia przerywana na rys. 50a) jest opóźniony w fazie o 90° w stosunku do sygnału, odebranego z tego kierunku przez dolną
antenę.
W kablu L2 sygnał odebrany od strony reflektorów ulega ponownemu opóźnieniu w fazie o 90°, w wyniku czego sygnały odebrane ze strony reflektorów przez obie anteny sumują się z przeciwną fazą
>>> (należy rozumieć, że się udejują)<<< w punkcie równoległego połączenia kabli L2 i L3.
Takie sumowanie sygnałów odbieranych przez anteny od strony reflektorów prowadzi do znacznego zmniejszenia poziomu tylnych i bocznych listków charakterystyki promieniowania anteny i odpowiedniego zwiększenia tłumienności zakłóceń.
W praktyce poziom tylnych i bocznych listków charakterystyki promieniowania pojedynczej anteny typu Yagi-Uda lub zwykłej anteny synfazowej (bez przesunięcia pięter) o 8—10 dB.
Dodatkową zaletą anteny synfazowej z przesunięciem pięter jest wielki WFB (współczynnik fali bieżącej), który wynosi 0,7—0,8.
Tak wielki WFB osiąga się dzięki różnej długości kabli zasilania pięter (kable L2 i L3), wynoszącej jedną czwartą długości "fali w kablu"; reaktancyjne przewodności składowe w punkcie równoległego połączenia kabli mają przeciwne znaki i wzajemnie się kompensują.
Długości kabli służących do połączeń między piętrami zamieszczono w tablicy 15.
>>>>( Uwaga jak powyżej: Dla UKF CCIR 87.5-108MHz i k= 0.82 (KOKA799) -> L1= 1265mm; L2= L3+ 632mm; L4=L5= 632mm)<<<< Długość kabla L3 jest dowolna i ograniczona jedynie względami konstrukcyjnymi. Wszystkie kable zastosowane przy montażu tych anten powinny mieć impedancję falową równą 75om.
>>>> warto przy montażu zestawu synfazowego zwrócić uwagę na sztywność wysiegnika bocznego masztu i całego zestawu,
pręty anten przy tych długościach chętnie wibrują wpadając w rezonans od naporu wiatru, co czasem może nawet powodować rozkręcanie się elementów mocujących je do wspornika.
Dla zapewnienia symetrycznego , prawidłowego usytuowana względem siebie, prętów antenowych i tłumienia drgań (dipoli, direktorów i reflektorów) można je połączyć na końcach żyłką wędkarską ale w miarę nie naprężoną, gdyż pod wpływem promieni słonecznych żyłka ma tendencję do zauważalnego kurczenia się na długości.<<<<<
Tym razem to tyle gwoli wzbudzenia zainteresowania dogłębnym poznaniem literatury poradnikowej.
Mapy topograficzne z Wojskowych Zakładów Kartograficznych w skali 1;200 000; 1:100 000 i 1: 50 00 na pewno można nabyć w sklepiku w Warszawie przy Al, Jerozolimskich w pobliżu dworca WKD, PKP_Centralna i McDonald.
Poradniki można też wypożyczyć w bibliotece i czytelni w Warszawie na ul Koszykowej ( wschodnia strona placu Konstytucji),
Wydawnictwa Kom. i Łączn. mają sklepik w Warszawie na rogu ul.Kazimierzowskiej i Madalińskiego.
Gdy znajdę chwilę czasu to pogrzebię "w tabelach" tak aby spróbować dokładniej opisać metody szacowania natężenia sygnału R-UKF od dalekiego nadajnika i doboru parametrów układu antenowego. <<<<
Cześć. Jeżeli chcesz zastosować antenę kierunkową to polecam "jage" trójelementową, zysk ok. 4.5-5.5dB. Jest to antena firmy "Polkat". Koszt takiej "jagi" to ok. 50zł. Można ją kupić w dobrych sklepach elektronicznych, których nie brak w Warszawie.Tak się dobrze składa, że posiadam taką antenę . Przymierzam się do umieszczenia jej na dachu (brak czasu). Przeprowadziłem wstepne testy, "jaga" spisywała się wzorowo. Odbierałem czeskie stacje (odbiór stereofoniczny ). W pobliżu mojego miejsca zamieszkania są dwa mocne nadajniki radiowe i nawet one nie przeszkodziły mi w odebraniu czeskich stacji w systemie stereo. Polecam antenkę gdyż jest solidnie wykonana i co najwazniejsze w miarę tania Pozdrawiam i powodzenia.
Wymiary anteny pięcioelementowej typu: FM-50 , prod. f-my Hirschmann'
do samodzielnego a nieprzemysłowego wykonana.
www.hirschmann.de
Nośnik anteny z rurki o wymiarach przekroju poprzecznego 18mm x 18mm, (trochę zbyt wiotki, po zamontowaniu na maszcie, jak wykazuje moje osobiste doświadczenie)
ma długość L= 1750 mm , (łącznie z zapasem na końcach pod elementy mocujące ( tzw. jarzemka): reflektor i trzeci, ostatni direktor).
Znacznie lepszy był by nośnik z rurki o przekroju kwadratowym 25mm x 25mm stosowany w starych antenach trzy-elementowych, produkcji GZT-Telkom-Telmor do odbioru programów TV na kanałach 1,2,3,4,5 i UKF OIRT.
http://www.telmor.pl/
Nośniki w antenach 3-elementowych na kanały; 1, 2, i na UKF 66-73 MHz miały długość powyżej 1750mm (nadawały by się bez potrzeby "sztukowania")
Notabene ich wyroby antenowe sprzed 2000 roku to swoisty fenomen solidności i trwałości wykonania i zabezpieczenia elementów stalowych powłoką cynkową , sztywności elementów mocujących elementy promieniujące do nośnika i uchwytów masztowych.
Anteny były sprzedawane w stanie zmontowanym, gotowym do montażu na maszcie a jedynie ze złożonymi (do transportu i magazynowania) wzdłuż nośnika elementami promieniującywy, dzięki poluzowaniu śrub odpowiednio zaprojektowanych mocowań elementów promieniujących do nośnika.
Uchwyt mocujący antenę do masztu był tak sprytnie wykonany, że pozwalał mi przymocomać antenę do stojącego masztu, posługując się jedną ręką, podczas kiedy drugą trzymałem się masztu, ponieważ odbywało się to 6 metrów nad dachem. Telmor robił te anteny o ile pamiętam na licencji Hirszhmanna z przeznaczeniem do antenowych instalacji zbiorowych.
ZM-E Polkat był tańszy ale wykonywał swoje anteny nieco "mniej sposobnie" dla łatwości montażu i trwałości.
Dzisiejsze wyroby antenowe z pozostałych przywatnych wytwórni to z punktu widzenia montera Horror. jeśli nie złodziejstwo bazujące na niewiedzy potencjalnych klijentów.
Te wszystkie tzw. cudenka, wykonywane metodami oszczędnościowymi w garażach i stodołach, dosłownie rozpadają się w rękach jeszcze przed montażem , a o ich trwałości na maszcie i zgodnosci z normami PN lepiej nie wspominać.
Dotyczy to szczególnie uchwytów masztowych i stalowych elementów mocujących elementy promieniujace do nośników.
Telmor z powodu wysokiej trwałości swych wyrobów, był swoistą zmorą dla rzemieślników pragnących szybkiego obrotu i łatwego zarobku, na nowo powstającym po 1989 roku, rynku anten.
Dużo starych a nie używanych już anten o takim wymiarze kwadratowej rurki nośnika można spotkać na strychach, w komórkach, i na likwidowanych (ze względu na rozpowszechnienie telewizji kablowej) masztach anten zbiorowych na blokach spółdzielni mieszkaniowych.
Być może także w magazynach niektórych spółdzielni mieszkaniowych lub tzw. Bomisach można jeszcze dostać takie całkiem sprawne , bo nie używane anteny trzyelementowe ( na I i II zakres) z Telmoru lub w dawnych państwowych firmach (zawanych na ogół AZART' ami) a zajmujących się instalowaniem, naprawami i konserwacją antenowych instalacji zbiorowych, w minionym ustroju. AZART- Warszawa, ul Krasnobrodzka 11 , tel.0 22 720 51 75 (w dzielnicy Brudno na prawym brzegu Wisły)
Dla oryginalnej średnicy zewnętrznej rurek na elementy promieniujące d= 10mm ( dosyć wiotkie, zwłaszcza w polaryzacji poziomej i przy gęstym obsadzeniu przez stado gołębi. W dawnych antenach na 1,2,3,4,5, i UKF 66-73 MHz , ZM-E Polkat i GZT-Telkom Telmor stosowano znacznie sztywniejsze rurki o średnicy zewnętrznej d= 16 mm
Reflektor lr= 1750mm
Dipol pętlowy półfalowy : długość mierzona po zewnątrz zawinięcia ld=1450mm;
wymiar zewnętrzny dipola pętlowego w pionie, w pobliżu zawinięcia pętl wynosi 90mm,
Uwaga: Odstęp (wymiar wewnętrzny) pomiędzy górną rurką dipola pętlowego a dolną wchodzącą do puszki antenowej w pobliżu puszki antenowej wynosi 87mm czyli odstęp (wewnętrzny) rurek dipola jest lekko powiększony w środku długości,
o 17mm w stosunku do rozstawu wewnętrznego przy końcach zewnętrznych dipola puszki antenowej.
Być może to błąd wykonania w fabryce, który może wpływać na parametry elektryczne dipola: impedancję falową, dopasowanie do lini zasilającej i układu reflektor-direktory a może tylko szczegół nie mający w odbiorze słyszalnego znaczenia. Górna część dipola mocowana jest na tulejce dystansowej o długości 33mm, podwyższającej jego położenie nad górną powieszcznię nośnika.
Odstęp pomiędzy spłaszczonymi końcani dipola w puszce wynosi 30mm a pomiędzy otworami na śrubki zacisków puszkowych Hirschmanna wynosi 40mm.
pierwszy direktor lr1=1315mm
drugi direktor lr2=1315mm
trzeci ( ostatni , skrajny) direktor lr3=1247mm
Dla rurek o średnicy zewnętrznej d=16mm po przeliczeniu długości elementów promieniujących wyniosą odpowiednio:
Reflektor lr=1728mm
Dipol pętlowy ld=1445mm ; wymiar zewnętrznym pomiędzy rurkami (w pionie czyli pomiędzy zewnętrznymi powieszchniami rurek) dipola Dzew=92mm,
Zakończenie i rozstawienie końców rurek dipola pętlowego w puszce antenowej wykonacnalezy w sposób typowy dla puszek antenowych i anten I i II zakresu Polkat lub Telmor (do rurek D=16-18mm)
Puszki antenowe można nabyć w sklepach i hurtowniach z antenami, w AZART- Warszawa, w soboty i niedziele na bazarku elektronicznym przy skrzyżowaniu ulic Kasprowicza i Wolumen, ewentualnie wykorzystać rozgałęźne, instalacyjne, prostokątne puszki hermetyczne stosowane w instalacjach elektrycznych natynkowych.
Direktor pierwszy ld1=1298mm
Direktor drugi ld2=1298mm
Direktor trzeci ld3=1231mm
Przy wykonaniu mocowania elementów promieniujących >>>wykonanych z rurek dzielonych w połowie długości <<< do nośnika za pomocą stalowych i cynkowanych jarzemek ze śrubkami należy zastosować w miejscu łączenia połówek, aluminiową rynienkę długości ok 70mmm, wykonaną np. z rozciętego wzdłuż odcinka rurki aluminiowej o typowej średnicy zew.d=16mm,
Rynienki- łączą galwanicznie te połówki i zapobiegająca korozji elektro-chemicznej złącza typu stal-aluminiu.
Te połączenia galwaniczne (elektryczne) z aluminium należy doczyścić papierem ściernym i zabezpieczyć smarem bezkwasowym np. wazelina techniczna.
Rurki z odzysku, na elementy promieniujące d=16mm, należy oczyścić papierem ściernym :80 i 120; a następnie raz do roku natłuścić np.zużytym olejem przekładniowym co zapobiegnie utlenianiu powieszchni aluminium.
Najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia trwałości i jakości połączeń elektrycznych jest dospawanie aluminiowych elementów promieniujących do aluminiowego nośnika, w zakładzie mającym urządzenie do spawania aluminium w osłonie gazowej.
Jest również do nabycia w sklepach z tzw. metalami kolorowymi, specjalny stop do lutowania aluminium(jego nawet niespawalnych stopów) [ALUTITE, 1m drutu ok.160 zł wystarczy do wykonania 19m spoiny], w temperaturze 380 stopni C czyli z użyciem palnika na gaz Propan-Butan.
Elementy promieniujące można również łączyć z nośnikiem ( pod warunkiem , że nie są wykonane z rurek dzielonych w połowie długości lecz z całych rurek), przewiercając nośnik (o zwiększonym do 30mmm przekroju poprzecznym rury nośnika, w kierunku działania siły grawitacji, ciężar) wiertłem np d=10mm lub d=16mm , następnie przekładając je przez otwory w nośniku i lutować lub przykręcać ocynkowanymi blachowkrętami do nośnika.
Można wykożystać jarzemka mocujące od starych anten ,jeśli nie są zbyt przeżarte rdzą i dają się doczyścić i odmalować farbą antuykorozyjną bez utraty ich sztywności.
Jako uchwyty mocujące antenę do masztu lub uchwyty do mocowania bocznych wsporników dla anten pracujących w polaryzacji pionowej, albo do mocowania wspornika bocznego masztowego dla zestawu synfazowego dwóch anten UKF, można wykożystać obejmę krzyżującą maszty typu: OZK50 15 zł numer w katalogu dipola E8695 i obejmę łączącą maszty typu: OZP50 7zł numer w katalogu dipola E8690
www.dipol.com.pl
Odstępy (pomiędzy osiami symetrii) reflektora, dipola i direktorów są jednakowe dla obu średnic rurek (10mm lub 16mm), z których będą wykonane elementy promieniujące .
ODSTĘPY czyli rozstaw elementów promieniujących.
Reflektor - dipol 680mm
Dipol - direktor pierwszy 127mm
Direktor pierwszy - direktor drugi 396mm
Direktor drugi - direktor trzeci (ostatni) 517mm
Elementy promieniujące Anteny UKF przy tych roznmiarach mają tendencje do w padania w rezonans mechaniczny i wibrowania (od energii naporu wiatru) dla tego można ich końce połączyć "luźno" napiętą żyłką wędkarską w celu stłumienie wibracji.
PZDR,J.C.
Miałem dzisiaj sen- marzenie. Ach gdyby jakiś producent przedwzmacniaczy antenowych wypuścił na rynek:
przedwzmacniacz antenowy UKF 87,8-108MHz,
-wykonany na jednym tranzystorze o współczynniku szumów 0,1-0,2dB,
-ze wzmocnieniem co najmniej 18dB ale nie więcej niż 24dB,
-w ekranowanej i odpornej na warunki atmosferyczne, bryzgoszczelnej obudowie, przystosowanej do mocowania na maszcie antenowym, czyli w pobliżu anten,
- z układem rozgałęziającym na wejściach, do synfazowego podłączenia dwu anten UKF typu Yagi-Uda
-z gniazdami koncentrycznymi 75 ohm typu"F" na wejściach i wyjściu, (lub innymi zapewniającymi bezstratne, dopasowane i ekranowane łatwe podłączenie przewodów antenowych),
-z prostym filtrem UKF ~~87,5-108~~MHz na wejściu przedwzmacniacza,
-no i z trochę lepszym filtrem UKF na wyjściu (co by m.in. ułatwić sumowanie sygnału z sygnałami TV w instalacjach indywidualnych).
I żeby jeszcze tak, (jak to miał niegdyś w zwyczaju czynić GZT-Telkom Telmor) w instrukcji montażu przedwzmacniacza były dane techniczne przydatne do obliczeń: zakres i wykres>>> wzmocnienia, współczynnika szumów, WFS, selektywności, max.poziom wyjściowy, całkowity współczynnik szumów przedwzmacniacza łącznie z układami wejściowymi, max.poziom odpromieniowanych zakłóceń, nr. Homologacji
To by dogodził wszystkim amatorom dobrego odbioru programów radiowych na krańcach zasięgu nadajników.
Teoretycznie, przedwzmacniacz o całkowitym współczynniku szumów F=0,1dB i wzmocnieniu 25dB, dla "anteny" UKF z przewodem 25m czyli z tłumieniem A= 2dB, dla odbiornika radiowego z głowicą w.cz. o poziomie szumów własnych Fg=8dB poprawa stosunku: "sygnał do szumu" w porównaniu z instalacją antenową bez przedwzmacniacza UKF powinna wynieść około 9,5dB [W/W]
I to by było wszystko co można poprawić za pomocą przedwzmacniacza.
Dla lepszej głowicy odbiornika w.cz. czyli o mniejszych szumach własnych taka "stosunkowa" poprawa będzie oczywiście mniejsza.
Na granicy zasięgu nadajnika np. 80km podniesienie anteny w górę z 10m do 30m, przy płaskim i nie zasłoniętym budynkami czy wysokim lasem lub wzgórzem poprawa wyniesie 4dB.
W przypadku zasłonięcia sąsiednim budynkiem lub bliskim wgórzem i podniesieniu anteny o 20m może to być nawet kilkanaście dB poprawy.
Według tabel statystycznych do określania natężenia pola sygnału:
w odległości 90km od nadajnika warszawskiego (anteny 210m nad poziomem terenu , teren 112m n.p.m.) w okolicach Siedlec (poziom terenu ok. 155-160m n.p.m.) dla anteny odbiorczej zawieszonej 10m nad poziomem gruntu nateżenie pola powinno wynosić 20dBu dla mocy nadajnika ERP=0,1kW; 30dBu dla mocy nadajnika ERP=1kW; i 40dBu dla ERP=10kW,
Witam !! Wydaje mi się że z tych wszystkich anten które przeglądałem to zastosuje antene firmy DIPOL A8530 - Antena radiowa AR9/CCIR/UKF-FM (link - www.dipol.com.pl/sklep/a8530.htm ) Cena jest jej dosyć duża ale wydaje mi się że w porównaniu do anteny okólnej jest dużo lepsza i wydajniejsza...Chyba że ktoś ma lepsze pomysły lub propozycje
Witam. Podobną antenę do anteny firmy DIPOL A8530 http://www.dipol.com.pl/sklep/a8530.htm stosowałem przed laty do odbioru stacji CCIR z tzw. zachodu gwarantuje dobry odbiór w promienu 100km bez wzmacniacza antenowego . Ja miałem jeszcze wzmacniacz przy antenie (zysk około 20 dB szumy około 1 dB) i drugi taki sam po 30 mertach kabla przy odbiorniku. Mieszkam w Poznaniu i taki system antenowy pozwalał mi na odbiór silniejszych stacji z Berlina stereo bez szymu przy kazdej pogodzie. Sporadycznie z anteną wykierowaną na stale na Berlin (u mnie kierunek zachodni) odbierałem stacje z całej Europy. A wracając do polaryzacji to stacje nadają jedne w polaryzacji poziomej a inne w pionowej , które w jakiej to znajdziesz w linku na stronie RadioPolska http://radiopolska.bydnet.pl/index.html a wykaz tu http://radiopolska.bydnet.pl/wykaz/polska.html Powodzenia
--------------------------------------------------------------------------
Przypomniałem sobie ciekawą stronę o antenach nadawczych i technice wykonania , http://www.anex.pl/anteny/index.html Polecam (anteniarzom ) a tak na marginesie teoria teorią ale empirycznie "trza" sprawdzić. Pozdrawiam.
------------------------------------------------------------------------
2 posty scalono
j.
Też tak myśle że ta antena pozwoli mi na bardzo dobry odbiór...pisałem maila do producenta tej anteny z zapytaniem jaki przedwzmacniacz - wzmacniacz mogę zastosować ... Ale niestety jeszcze się niedoczekałem odpowiedzi:( Więc mam prośbę o dokładne opisanie wzmocnienia do tej nateny(konkretnie model,firma,parametry) POZDRAIWAM
Z tanich przedwzmacniaczy antenowych dostępnych na rynku, w Polsce, najlepszem dla twojej anteny będzie wzmacniacz na podłożu ceramicznym wykonany na jednym tranzystorze BFP 67
W internecie jego opis można znaleźć na stronie http://www.anprel-plus.com.pl/strona/index.html. podstrona:-Oferta wyrobów, podstrona:-Wzmacniacze-dół tabeli
UKF-3/CERAMIC - Nr kat. W00UKF3/C, cena za jednę szt. u producenta 5zł, nie ma (obecnie) wzmacniaczy z niższym (proponowanym) współczynnikem szumów własnych
PARAMETRY TECHNICZNE (wg. producenta): Kanały odbioru 1-68
Wzmocnienie 8-16 dB
Szumy 1,0 dB ( 1,6dB, po uwzględnieniu strat symetryzatora)
Impedancja wejściowa 300 Ohm
Impedancja wyjściowa 75 Ohm
Zasilanie DC 10-15 V
Wzmocnienie takie jest wystarczające dla zniwelowania wpływu tłumienia kabla antenowego o długości do 30m i powinno polepszyć wypadkowy stosunek :sygnał do szumu na wejściu antenowym radioodbiornika (tj. na wejściu głowicy wielkiej częstotliwości , o szumach własnych równym Fo=8dB) o 6db w stosunku do instalacji bez przedwzmacniacza.
Dla okolic Siedlec większe wzmocnienie będzie tylko potęgowało zakłócający wpływ silnych sygnałów z nadajnika łosickiego na odbiór słabiuteńkich warszawskich.
Wspomniany powyżej mankament wzmacniania mieszaniny porządanych sygnałów słabych łącznie z "niechcianymi sygnałami silnymi może ostatecznie zaważyć o lepszym odbiorze słabych sygnałów warszawskich w instalacji antenowej bez przedwzmacniacza.
Warto wypróbować obie opcje.
Aby uniknąć ewentualnych kłopotów z niedopasowaniem impedancji wyjścia wzmaniacza z przewodem antenowym, radzę zastosować dobry "firmowy" koncentryczny kabel antenowy, tak jak wspomniany KOKA 799 do nabycia również w DIPOLU, ale zwojach przynajmniej po 100m długości.
Niestety w sklepach ze sprzętem RTV spotyka się głównie tanie przewody koncentryczne bez homologacji.
Aby uniknąć wpływu metalowego masztu na parametry ("elektryczne": dopasowanie impedancji, WFS, , kierunkowość, zysk energetyczny) anteny zamocowanej w polaryzacji pionowej należy ją "odsadzić" o 1m w bok od masztu antenowego.
Taki poprzeczny wspornik mocujący można również nabyć u "Dipola"
Inne rozwiązanie to zastosowanie końca masztu długości 2,5m, (1,5m+ 1m na wspomniane poniżej podwieszenie końców anteny) wykonanego z rury z tworzywa sztucznego nieprzewodzącego, (np. takiego jak w energetyce stosują monterzy na tyczki do zdalnego zawieszania uziemień lini energetycznych w czasie napraw).
Antena 9-elementowa wspomnianej firmy przy tej długości jest dość wiotka, dobrze jest więc przy zamocowaniu jej na maszcie w polaryzacji pionowej, podwiązać jej końce nieprzewodzącą linką z tworzywa sztucznego do czubka masztu wystającego przynajmniej 1m nad nośnikiem anteny, tak aby pod wpływem własnego ciężaru i siadających ptaków antena nie wyginała się w kierunku ziemi na końcach nośnika.
Puszkę antenową należy dobrze zabezpieczyć przed zaciekaniem wody od góry ( góry-"aktualnej"czyli rzeczywistej - w polaryzacii pionowej), a od "aktualnego" dołu puszki wykonać dodatkowe dwa otwory o średnicy 3mm do wentylacji i do odprowadzenia ewentualnej wody z zacieków i skroplin.
Z praktyki wiem , że wspomniane anteny tzw. "profesjonalne" (w moim "wypadku" 7-elementowe), rozprowadzane przez "dipol" mają direktory d1 i d2 czyli najbliższe elementu czynnego (tzn. dipola pętlowego) krótsze od d3, d4, d5.
W zakupionym przeze mnie egzemplażu było to
(tzn. taka odwrócona, w brew teorii o zasadach budowy i działania anten typu Yagi-Uda, kolejność direktorów, które za zwyczaj mają długość stopniowo malejąca wraz ze wzrostem numeru i odległości od dipola) nawet zaznaczone specjalnym kolorem.
Na moje przypuszczenia , że być może na produkcji, lub w programie kalkulacyjnym określanym jako komputerowy, ktoś pomylił po prostu kolejność ustawienia direktorów udzielono mi informacji , że to tak ma być.Niestety bez miernika sygnału, w warunkach amatorskich, nie da się tego ocenić w sposób szybki i mało-czasochłonny.
Po prawidłowym zamontowaniu anteny bez wzmacniacza, warto skorzystać z pomocy kogoś kto posiada odpowiedni miernik poziomu sygnałów antenowych w.cz.
Takie mierniki posiadają monterzy i konserwatorzy telewizji kablowych lub anten zbiorczych w spółdzielniach mieszkaniowych.
Sam miernik to wydatek niestety minimum od 10 000 zł ( słownie jeden tysiąc) "w górę" więc zakupu takowego nie polecam.
Pomiar rzeczywistego poziomu sygnałów dochodzących z różnych kierunków miejscu odbioru, ewentualnie pomiar WFS i dopasowania impedancji w instalacji antenowej to najlepsza metoda oceny możliwości odbioru określonych słabych stacji UKF i ewentualnego sensu dalszej rozbudowy instalacji antenowej.
Warto skorzystać z możliwości działania w klubie radiowym np. przy LOK, lub wspomnianej szkole. Na pewno taki klub i szkoła ma większe możliwości zakupu czy dostępu do takiego miernika.
Taki przyszkolny klub radiowy mógłby również zająć się samodzielnym wykonywaniem anten UKF 87,5-108 na własne potrzeby, wykorzystując zbiórkę i demontaż starych anten UKF-OIRT 66-73 MHz i 3-elementowych anten TV na kanał 1 OIRT w powiecie siedleckim.
Co więcej w ramach ekologicznych lub edukacyjnych programów Uni Europejskiej można by pradopodobnie uzyskać dofinansowanie (tzw.grant)z Uni na określony (projekt) program działan ekologiczno-edukacyjnych szkolnego klubu radiowego.
W takim programie działań mogły by się również znaleźć takie cele jak obniżanie poziomu zakłóceń radioelektrycznych wysyłanych przez źle wykonane antenowe instalacjie odbiorcze radiowo-telewizyjne, po przez podnoszenie wiedzy na wspomniane tematy.
Uwaga ogólna: Drodzy Kupujący kupujący drogo, (to wtedy jest drogo gdy poziom ceny nie odpowiada uzyskiwanym za nią walorom użytkowym)
Współcześni sprzedawcy anten są niesłychanie przewrażliwieni na punkcie pytania ich o właściwości towarów, które sprzedają, a już na pewno nie próbujcie sugerować im, że wiecie więcej od nich bo czyni to dyskurs co kolwiek nerwowy.
Witam
Wzmacniacz Antenowy COMBI http://www.dipol.com.pl/sklep/b4050.htm jet wzmacniaczem UHF tz. na kanały 21-60 a nie 88 do 108MHz dla FM.
Pozdrawiam Leszek SP3VZX.
Przepraszam
Pomyliłem się
płytka http://www.dipol.com.pl/sklep/b4050.htm służy do wzmocnienia sygnału UHF a nie UKF
Jeszcze raz przepraszam za pomyłke i wielkie dzięki dla sp3vzx który to zauważył
POZDRAWIAM
Ej <DORADCY> za przeproszeniem . Kolega {Happy-man} nie powinien stosować żadnego wzmacniacza, ponieważ w pobliżu miejsca odbioru
stacji DX-sowych - bo tak można nazwać stacje warszawskie odbierane w Siedlcach. Stacja LOKALNA powoduje swoim sygnałem blokowanie
odbiornika , przesterowanie mieszacza a co za tym idzie modulację skrośną
objawiającą się nakładaniem się sygnalu lokalnej stacji na sygnały słabych
stacji warszawskich. Stosowanie wzmacniacza antenowego pogorszy diametralnie tą sytuację. Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie dwóch anten połączonych synfazowo oraz przesuniętych względem siebie { kiedyś czytełem taki artykuł w Amaterskim Radio} To przesunięcie względem osi
należy dobrać eksperymentalnie w celu wyeliminowania do minimum poziomu stacji lokalnej.
PS.
Mieszkam na dolnym śląsku i w zakresie 88-108 MHz od 25 lat słucham stacji
radiowych. W czasach gdy nie było polskich stacji radiowych w tym zakresie{ oprócz eksperymentalnej z Wrocławia} była możliwość stabilnego odbioru stacji z bardzo dużej odległości. Przy 3-elementowej antenie z dipolem bocznikowym ,płaskim kablu długości 20 mb oraz
odbiorniku ,,Julia"-Stereo odbierałem z bardzo dobrą jakością 7-dem
Stacji radiowych z BERLIN-a Zachodniego a po zmianie kierunku anteny
3-y programy z AUSTRI. W chwili obecnej sygnały stacji lokalnych nie pozwolą na taką przyjemność, Zyczę udanych eksperymentów. 73!
Kupiłem antenę UKF Dipol 1RUZ A i zainstalowałem ją na maszcie mojego domu w polaryzacji H. Niestety okazuje się, że w mojej okolicy wiele stacji UKF nadaje również w polaryzacji V.
Co powinienem zrobić, by zapewnić sobie dobry odbiór?
Dokupić 2-gą taką samą antenę, ustawić ją obok 1-wszej w V i połączyć je równolegle? Połączenia dokonać przed symetryzatorem za pomocą przewodu 300 Ohm czy za?
Czy są jakieś fabryczne zwrotnice pozwalające połączyć 2 anteny UKF?
Na czym dokładnie polega połączenie synfazowe anten i czy w moim przypadku (różne polaryzacje anten) może być zastosowane ?
Proszę o radę.
No pewnie że są specjalne zwrotnice...
Radze wejść na strone:
www.dipol.com.pl
Kupiłem w tej firmie najlepszą (i najdroższą) antene jaką mieli, musze powiedzieć że mam ją ustawioną w polaryzacji pionowej na wysokości 5 m i odbiera kanały nieźle (ma płytke ze wzmocnieniem 16 dB)...
Mam problem z Radiostacją 101,5 MHz bo jakaś stacja mi się nakłada...Myślalem ze katolickie Radio Podlasia ale to jest chyba coś 101,4 MHz...
POZDRAWIAM
Odpowiedź na zapytanie e-mail od: koks5 05 Paź 2006 17:48
Do wykonania prawidłowej instalacji antenowej najlepiej zatrudnić instalatora anten z "okolic odbioru"
Monter powinien przyjechać, pomierzyć sygnały (płatnie lub gratis, -to trzeba sobie zastrzec przy zgłoszeniu zamówienia-usługi),
poinformować o możliwości praktycznego odbioru poszczególnych sygnałów UKF-FM
i po pomiarach podać kosztorys wymaganej instalacji antenowej.
Alternatywą jest własne eksperymentowanie połączone z jakimś samodokształceniem i poznaniem zagadnień z zakresu wykonywania instalacji antenowych.
Dobrym źródłem wiedzy jest darmowa internetowa bilioteka artykułów z zakresu wiedzy monterskiej, na stronach "Dipola".
ANTENY DOOKÓLNE
Antena dookólna odbiera równomiernie sygnał ze wszystkich kierunków,
a te "2 dipole w kształcie półkola odbierają sygnały ze wszystkich kieruków i w obu polaryzacjach.
Może powstawać więc sytuacja, że słabe i silne sygnały nadawane z różnych kierunków i w różnych polaryzacjach, występujące na tych samych lub zbliżonych częstotliwościach mogą się wzajemnie nakładać, sumować lub odejmować i zakłócać.
W sytuacji takiego wzajemnego nakładania się sygnałów programów radiowych, odbiór może być bardzo zaszumiony lub całkowicie niemożliwy, (o jakikolwiek odbiorze stereo z jakością Hi-Fi nie wspominając).
Terminu zaśnieżone na ogół używa się do określenia słabej jakości (video)-obrazu na ekranie telewizora, uzyskiwanej z sygnałów TV o niskim poziomie stosunku N= Ps/Psz (Sygnał do Szumu).
W odbiorze radiowym (audio)-dźwięku raczej zwykło się mówić o odbiorze dźwięku zaszumionym a nie zaśnieżonym.
ANTENY KIERUNKOWE
Do odbioru programów radiowych UKF-FM z nadajników odległych o 120 km polecam kierunkową antenę typu Yagi-Uda.
Najsolidniej wykonana, dostępna na naszym rynku jest pięcioelementowa antena; FM-50, f-Hirschman produkowana na Węgrzech.
Nabyć ją można w f-mie Wisat
Parametry anteny;
Antena ta ma w komplecie symetryzator antenowy.
Zysk; 6,5-7(dB)
Kanały; 87,5-108 MHz
Prom. przód/tył; 15(dB)
Długość 1.76(m)
Maks. śr. mocowania do rury masztowej 54(mm)
Cena pewnie ponad 120PLZ,
Podobną anteną kierunkową (o deklarowanym) wysokim zysku i jakości, łatwą do nabycia w Polsce jest "Dipolowska" AR9/CCIR/UKF-FM w cenie ok. 150 PLZ
Należy dokupić do niej "Dipolowski" symetryzator szerokopasmowy typu; SA I-III,
lub Telmorowski SA-I.
Antena AR9/CCIR/UKF-FM jest wykonana na dość wiotkich, rurkach-"nośnika antenowego", (jak dla tej długości anteny i ewentualnego zamocowania w polaryzacji pionowej) dla tego warto ją po zamocowaniu w polaryzacji pionowej, podwiesić wzmacniająco ukośnymi linkami dowiązanymi z jednej strony; w 1/5 i 4/5 długości nośnika anteny, a z drugiej strony do czubka masztu antenowego, który powinien przewyższać o jakieś 1.5 m. - 2 m. poziomy nośnik główny tej anteny.
Przy zamocowaniu w polaryzacji poziomej, też może być potrzebne takie wzmacniające podwiązanie AR9/CCIR/UKF-FM, jeśli na jesieni ptaki zbierające się w stada "lubią obsiadywać" grupowo anteny na dachach.
(Na czubkach masztów antenowych na ogół mocuje się anteny telewizyjne z najwyższego zakresu UHF-V, jako wymagające wyższego zamocowania.)
Do odbioru bliskiego, może wystarczyć antena dookólna, ale jeśli chcemy uniknąć (pogarszających odbiór stereo Hi-Fi) zakłóceń i odbić sygnału od przeszkód terenowych dochodzących z różnych kierunków to warto do odbioru bliskiego zastosować również antenę kierunkową typu Yagi-Uda, (przynajmniej 3-elementową).
Anteny UKF-FM powinny być zamocowane ok. 3 metry nad poziomem dachu na solidnych masztach antenowych obowiązkowo podłączonych do instalacji uziemiającej-odgromowej
PRZEWODY ANTENOWE
Dobre koncentryczne przewody antenowe o niskim tłumieniu sygnału, których tłumienie wynosi dla UHF-FM 100MHz;
- na 100 metrach przewodu mniej więcej 6 dB
- na 50 m. ok. 3.0 dB,
- na 25 m. ok. 1.5 dB,
to
- CTF-11O,
- CTF-113 f-my RaydeX,
- KOKA 709,
- KOKA 799 DIGI f- Hirshmann,
- TRISET-113 1,13/4,8/6,8,
- Nokia 1,0/4.8AF,
- Nokia 1,0/5.0AF, f-my Nokia,
no i polskiej produkcji;
- WDXpek 75-1.0/4.8, pe-spieniony
- WDXpek 75-1.15/5.0 pe-spieniony
- YWDXpek 75-1.13/4.8 pe-spieniony
- YWDXpek 75-1.65/7.0 pe-spieniony
- YWDek 75-1.0/4.5 pe-powietrzny
PRZEDWZMACNIACZ ANTENOWY
Przy 25-30 metrach przewodu pomiędzy anteną a nowoczesnygo tunerem radiowym UKF-FM, nie ma potrzeby aby stosować przedwzmacniacz antenowy w antenach (FM-50 i AR9/CCIR/UKF-FM).
Natomiast w przypadku karty tunera R-TV lub karty tunera radiowego w komputerze,
może zaistnieć taka konieczność, zastosowania przdwzmacniacza, bo komputery wytwarzają sporo zakłóceń radioelektronicznych i bez przedwzmacniacza w antenie poziom sygnału nawet z bliskiego nadajnika może być za słaby do uzyskania dobrej jakości dźwęku.
Zastosowanie przedwzmacniacza może też spowodować dodatkowe zakłócenia odbioru jeśli na częstotliwościach bliskich sygnałom słabym występuję sygnały silnych nadajników radiowych.
Na początek prób z anteną UKF, warto więc wykonać instalację antenowwą bez przedwzmacniaczyUKF-FM a następnie próbować eksperymentować z przedwzmacniaczami.
Firma Anprel-plus prudukuje niskoszumowe przedwzmacniacze typu; UKF-3/CERAMIC, na podłożu ceramicznym z tranzystorem BFP67.
wzmocnienie 15-16 dB, (większe wzmocnienie przedwzmacniacza w indywidualnej instalacji antenowej, nie jest potrzebne w zakresie UHF-FM) współczynnik szumów F= 1 dB.
Praktycznie dla takiego współczynnika szumów przedwzmacniacza antenowego na dobrym kablu antenowym o długości 25 m. i dobrym wysoko-czułym tunerze UKF-FM (nie karcie komputerowej) poprawa stosunku (Sygnał do Szumu) będzie nie wielka, ok.2 dB ale wzrośnie prawdopodobieństwo zakłócania słabych sygnałów odbieranych z daleka przez silne, bliskie sygnały dochodzące z boku lub z tyłu anteny, nawet jeśli antena jest kierunkowa.
Oczywiście, najgorzej będzie takie zakłócanie "wychodziło" na antenach dookólnych z przedwzmacniaczem.
Jeśli przedwzmacniacz będzie miał szumy współczynnik szumów F= ok. 3dB, (a większość spotykanych na rynku przedwzmacniaczy antenowych UKF-FM ma F=~3dB, to przy długości kabla 25 m. może jeszce coś poprawić w odbiorze z tunera- karty komputerowej.
ODBIÓR UKF Z RÓŻNYCH KIERUNKÓW I POLARYZACJI
Jeśli "dalekie" słabe sygnały nadawane są z innego kierunku niż "bliskie" silne,
(oraz jeśli dodatkowo nadawane są z poszczególnych kierunków w różnych polaryzacjach (poziomej-Horyzontalnej lub pionowej-Vertykalnej
to najlepszym i łatwiejszym do samodzielnego wykonania rozwiązaniem jest zastosowanie dwóch anten kierunkowych odpowiednio zamocowanych i ukierunkowanych na maszcie antenowym.
Jeśli sygnały z tych dwóch anten wystepują na tych samych lub bardzo bliskich częstotliwościach, to nie powinny być łączone razem ,bo bedą się wzajemnie zakłócały i nie bedziemy mogli ich w ogóle słuchać w odbiorniku radiowym.
W takim przypadku, należy sygnał z każdej anteny doprowadzić do odbiornika radiowego oddzielnym koncentrycznym przewodem antenowym (75 ohm) i w zależności od potrzeb przełączać do gniazda antenowego tunera radiowego.
Innym rozwiązaniem mogłoby być zastosowanie na wejściu antenowym przełącznika zwrotnicowego sterowanego ręcznie lub pilotem zdalnego sterowania.
Istnieją podobno tunery radiowe z dwona wejściami antenowymi i wbudowanym przełącznikiem-"zwrotnicowym" lub z dwoma oddzielnymi głowicami wysokiej częstotliwości (po jednej na każdym wejściu antenowym),
w których sterowanie przełączania sygnałów dochodzacych na oba wejścia antwnowe można przełączać ręcznie zapomoca pilota zdalnego sterowania,
lub można zapisać w pamięci programatora programów radiowych, tak aby przełaczanie wejść antenowych odbywało się automatycznie.
W komputerze dla takiej sytuacji odbioru z różnych; anten, kierunków i polaryzacji, prawdopodobnie można zainstalować dwie oddzielne karty tunerów radiowych, tj. po jednej do przewodu od każdej anteny UKF-FM.
MOCOWANIE ANTEN W POLARYZACJI PIONOWEJ
Jeśli wymienione anteny kierunkowe typuYagi-Uda mają odbierać sygnały stacji radiowych UKF-FM 88-108 MHz, nadawanych w polaryzacji pionowej, to powinny być mocowane do masztu w położeniu "do pracy w polaryzacji pionowej".
Antena zamocowana w polaryzaji pionowej ma wszystkie "szczebelki" anteny,
(tj. elementy promieniujące anteny; reflektor, element czynny-wibrator w postaci pólfalowego dipola pętlowego i direktory) "ułożone" w płaszczyźnie prostopadłej do powieszchni Ziemi
a nośnik anteny (grubsza rurka, do której przymocowane są wszystkie wymienione elementy promieniujące anteny) jest ustawiony poziomo, czyli równolegle do powieszchni Ziemi.
Aby uniknąć szkodliwego oddziaływania metalowego masztu antenowego,
anteny UKF-FM typu; Yagi-Uda ustawione do pracy w polaryzacji pionowej powinny być mocowane na bocznym, 1-metrowym uchwycie "odsadzającym" antenę (w lewo lub prawo) od masztu.
Uchwyt odsadzający składa się z odpowiednio grubej (32-38mm) rurki długości 1.2 m i mocowany jest poziomo w stosunku do powieszchni Ziemi a prostopadle do pionowej osi masztu antenowego, "Dipolowską" obejmą krzyżująca maszty typu: OZK-50.