Rozdzielnica domu, przejście z TN-C na TN-C-S.

Witam kolegów forumowiczów.
W moim domu letniskowym posiadam przydział mocy 2kW. Do domu linią napowietrzną doprowadzona jest instalacja jednofazowa w układzie TN-C. Chcę dokonać następujących zmian:
1. zwiększyć przydział mocy do 4kW (obecnie jak włączam czajnik i termę jednocześnie to mi wybija bezpiecznik - 10A zaplombowany),
2. wymienić całą instalację na nową (budynek z lat 60, przewody aluminiowe),
3. wyprowadzić licznik na zewnątrz budynku (warunki przyłączenia z ZE),
4. zastosować w domu instalację typu TN-C-S z zabezpieczeniem RCD,
5. wykonać instalację uziemieniową i odgromową,
6. przystosować WLZ pod instalację trójfazową (gdybym w przyszłości takiej potrzebował).
Ze względów finansowych chciałbym wykonać samodzielnie możliwie dużo prac instalacyjnych nie wymagających udziału elektryka (wyprucie starych przewodów i położenie nowych, osadzenie puszek w ścianach, wykopanie rowów i ułożenie bednarki itp.). Elektrykowi pozostawię podłączenie tablicy rozdzielczej, przeniesienie licznika na zewnątrz budynku i wykonanie pomiarów. Nadchodzi zima więc prace montażowe rozpocznę na wiosnę. Teraz chcę przedyskutować projekt i kupić potrzebne materiały. Zacznę od początku to jest od złącza głównego, które wygląda tak:

Chciałbym umieścić to złącze w hermetycznej puszce, jak poniżej:

Nowy przewód 5x6mm2 wychodziłby z tej puszki w rurce plastikowej i wchodziłby od spodu do takiej rozdzielnicy:

Czy stosuje się takie rozwiązanie jak umieszczanie złącza w puszce i czy przewód 5x6mm2 będzie wystarczający?

Witam .
Nie ma konieczności montowania takowej puszki . Przewody AsXSn oraz złaczki są przystosowane do warunków zewnetrznych . Poza tym wszystkie warunki wyda zakład energetyczny . Zapewne bedzie to wygladało tak , że od haka bedzie schodził przewód AsXSn taki sam jak przychodzi od słupa , będzie zabezpieczony rurą typu arot która , jest odporna na promieniowanie UV i warunki pogodowe . Całość będzie schodziła do Zestawu przyłączowo -pomiarowego . Tam przewód wchodzi na listwe zaciskową ( 4 żyły ) . Z ziemi wychodzi bednarka połaczona pod ziemią z uziomem o rezystancji < 30Ω (Oczywiście jeżeli sieć jest w układzie TN-C). Na listwie następuje rozdział instalacji na TN-C-S a dalej licznik , a od licznika Twój przewód WLZ do rozdzielni głównej . Oczywiście całość tych prac musi zostać wykonana przez osobę posiadającą aktualne uprawnienia E , D oraz budowlane .

Po pierwsze jaki to jest układ sieci ?? Jeśli TN to minimalny przekrój przewodu PEN to 10 mm^2 Cu tak więc 6 mm^2 odpada.

Po drugie czy kolega ma w warunkach opisane gdzie ma być granica stron zakład-odbiorca?? Zaciski ?? Puszka ??

Jeżeli kolega planuje w przyszłości rozbudowę przyłącza do 3 faz to proponuję ułożyć przewód min. 4x10mm^2 w rurce RL47 od złącza do haka w ścianie. Dać zaciski AlCu. W przyszłości będzie można wymienić przewód nawet jak by kolega zrobił docieplenie budynku i przy wymianie wjechać AsXSn 4x16mm^2 do samej listwy zaciskowej złącza.

Dziękuję za odpowiedzi.

Zakład energetyczny wydał już warunki, oto one:

Obecnie hak i złączki znajdują się nad drzwiami wejściowymi do domu. Zamierzam zamocować nowy hak na rogu budynku i tam też powiesić rozdzielnię. Długość linii napowietrznej od słupa do domu skróci się o około 2-3 m. Zakładam, że monterzy z ZE, albo skrócą przewód, zamontują złączki i połączą go z nowym kawałkiem przewodu albo wykorzystają ten nadmiar by wprowadzić go do rurki a następnie do rozdzielni. Zastanawiam się, jaką listwę zaciskową zastosować, może coś takiego:

Co do uziemienia to zastanawiam się czy gdybym okopał dom dookoła w odległości 1 m od ścian i na głębokości 0,6 m i ułożył bednarkę 3x35mm to czy mogła by ona posłużyć za uziemienie i odgromienie jednocześnie? Długość zakopanej bednarki wynosiłaby 46m. Co do rozdziału PEN na PE i N to rozumiem, że przewód PEN z sieci napowietrznej mocuje się na szynę, którą uziemia się np. wspomnianą bednarką. Z szyny wyprowadza się już dwa przewody: PE (żółtozielony) i N (niebieski). Następnie przewód fazowy zabezpiecza się wyłącznikiem nadprądowym przedlicznikowym. U mnie będzie to 25A. Jaką charakterystykę powinien mieć ten bezpiecznik? Zapewniam, że nie będę tego sam podłączał, ale muszę wiedzieć jakie i gdzie przewody mam położyć oraz jaki osprzęt mam kupić.

Sieć jest w układzie TN-C. W warunkach przyłączenia nie mam wyznaczonej granicy zakład / odbiorca.

Ustalmy co nazywamy złączem? Ja rozumiem to jako przejście z linii zasilającej na przewód w ścianie (widoczny na pierwszym zdjęciu) prowadzący do WLZ, koledzy rozumieją złącze chyba jako wspomnianą listwę zaciskową w rozdzielni.

Ja rozumiem złącze jako skrzynkę licznikową (złącze pomiarowe). W warunkach masz miejsce dostarczania energii elektrycznej na zaciskach prądowych w kierunku instalacji odbiorcy przy konstrukcji czyli powinno to być zrobione bez puszki i zaciski izolowane. Elektryk który będzie to robił będzie wiedział jak wykonać uziemienie tak aby spełniało swoją rolę. Co do zabezpieczenia przedlicznikowego to instalowane jest na przewodzie przed licznikiem tam gdzie jest jeszcze 4 przewody. Ze złącza wyjdzie już 5 przewodów w kierunku rozdzielnicy głównej po podziale przewodu PEN na PE i N.

Jeżeli zabezpieczeniem przedlicznikowym ma być wyłącznik nadprądowy to musi być selektywny np. LSHU Moellera charakterystyka E.

A co sądzicie o listwie zaciskowej oraz pomyśle na uziemienie?

My używamy tego typu listw

Nie duża, łatwa w montażu itp itd ale listwa jak listwa... ważne żeby była odpowiednio dobrana do średnicy przewodów i rodzaju Cu/Al i V.

Uziemienie.... otok dobra sprawa jak będzie porządnie zrobiony to się sprawdzi. przydałyby się dodatkowo galaby (metalowe pręty) wbite w ziemie połączone z bednarką na rogach budynku. Gdzieś na forum było opisane że 1 galbar na 20mb bednarki to u Ciebie (przy 46m) przynajmniej 2 (jak się mylę niech mnie ktoś poprawi). Bednarkę możesz dać 30x4 (takie dajemy na otok pod trafo), ale czy wszystko będzie ok to NIEZBĘDNE są pomiary, bo tak to sama teoria w praktyce może sie nie sprawdzić

Cena zabezpieczenia nadprądowego selektywnego firmy Moeller (LSHU-E25/1) mnie poraziła - ponad 350 zł brutto!!! Czy jest jakiś tańszy zamiennik a jeżeli nie to jakie inne zabezpieczenie nadprądowe można zastosować przed licznikiem? Biorąc pod uwagę cenę nie wydaje mi się by zabezpieczenie nadprądowe selektywne było rozwiązaniem popularnym.

Tańsze to tylko topikowe.

Czyli RBK?

A może jako zabezpieczenie przedlicznikowe dać RBK + wkładki bezpiecznikowe WTNH? Nie byłoby taniej?
Np:
- Rozłączniki izolacyjny bezpiecznikowy - RBK 000 160 A - ~80 zł.
- wkładki bezpiecznikowe WTNH - ~10 zł./szt.

ps. RBK jaki WTNH powinny być odpowiednio dobrane pod konkretny przypadek i w tym celu najlepiej skonsultuj się z elektrykiem.

Nie wiem czy zabezpieczenie nadprądowe selektywne można stosować przed licznikiem. Słyszałem, że dla bezpieczeństwa montera musi być "widoczna przerwa w obwodzie". Po wykręceniu topików takowa istnieje a w przypadku "esa" można go omyłkowo włączyć. Niektóre ZE nie akceptują zabezpieczeń selektywnych. Zaletą topików jest ich cena, wadą jest konieczność wzywania pogotowia energetycznego jak się któryś przepali (są zaplombowane).

Można i tak. Zadzwonię do zakładu energetycznego i zapytam się jakiego typu zabezpieczenie nadprądowe akceptują.

Wracam do tematu uziemienia. Czy można zrobić wspólną instalację uziemieniową i odgromową poprzez np. uziemienie otokowe?

Jan G. wrote:

Wracam do tematu uziemienia. Czy można zrobić wspólną instalację uziemieniową i odgromową poprzez np. uziemienie otokowe?

Nie żartuj, że nie wiesz. Nie jesteś elektrykiem?

Uprościłem pytanie, miałem na myśli czy te 46 m bednarki zakopanej dookoła domu będzie miało odpowiednią rezystancję na uziom i odgrom jednocześnie. Ale tak teoretycznie to nie ma co "filozować". Nie wiem dokładnie jaka jest ziemia wokół domu. Ułożę uziemienie otokowe z bednarki i zostawię odkopane narożniki. Jak przy pomiarach wyjdzie, że rezystancja jest niewystarczająca to wbiję pręty i połączę je z bednarką. A może nie warto robić odgromienia? Dom jest niski (parter + strych).

Co do wymiany topików to jako że są one zabezpieczeniem przedlicznikowym to w wypadku jakiegoś wybicia w domu one zadziałają ostatnie.
Możesz się zabezpieczyć dodatkowo kupując 'skrzyneczkę' z drzwiczkami małymi po otwarciu których jest widoczny stan licznika a obok jest zabezpieczenie za licznikowe które możesz włączyć wyłączyć w miarę potrzeby/konieczności. Odpada Ci problem z plombom ZE

Jan G. wrote:

A może nie warto robić odgromienia? Dom jest niski (parter + strych).

A tego, to nikt nie wie. Możesz skorzystać z darmowego programu GromEkspert do obliczenia zagrożenia. Znajdziesz go tu:
http://www.spinpol.com.pl/index.php?dzial=download

cmepro wrote:

Co do wymiany topików to jako że są one zabezpieczeniem przedlicznikowym to w wypadku jakiegoś wybicia w domu one zadziałają ostatnie.
Możesz się zabezpieczyć dodatkowo kupując 'skrzyneczkę' z drzwiczkami małymi po otwarciu których jest widoczny stan licznika a obok jest zabezpieczenie za licznikowe które możesz włączyć wyłączyć w miarę potrzeby/konieczności. Odpada Ci problem z plombom ZE

Skrzynkę już kupiłem, to ta na zdjęciu z pierwszego wpisu. O zabezpieczeniu zalicznikowym też myślałem. Jeżeli przed licznikiem zastosuję topiki 25A to czy za licznikiem mogę użyć S-301 B25A?

Może lepszym rozwiązaniem byłoby zastosowanie rozłącznika izolacyjnego R 300 z bezpiecznikiem typu D 01 albo D 02, wtedy masz przerwę w obwodzie ale Ska też się sprawdzi. Skoro przedlicznikowe masz 25A to za licznikowy powinien być mniejszy np. 20A stopniowanie zabezpieczeń im bliżej odbiorników tym mniejsze.
Takie jest moje zdanie, żeby nie doszło do jednoczesnego zadziałania zabezpieczeń za i przed licznikiem.

Ale topiki 25A mają inną charakterystykę niż S-301 B25A. Moim zdaniem pierwszego wybije "esa" za licznikiem.

Nie chce Cię wprowadzać w błąd, my np. stopniujemy zabezpieczenia i tak jeśli przedlicznikowe jest np. RBK topik 40A to za licznikowe najczęściej dajemy S301/S303 C(mniej niż40)A.
Może i metoda z takim samym A ale inną charakterystyką też się sprawdzi, tu chodzi o opóźnienie w zadziałaniu, ale my takiej metody nie stosujemy.

Stopniowanie zabezpieczeń jest ważne, więc skoro na tablicy w domu będę miał "największy" bezpiecznik S301 B16A to za licznikiem mogę zastosować S301 C20A. A jakie gniazda pod topiki przedlicznikowe polecacie?

Jan G. wrote:

A jakie gniazda pod topiki przedlicznikowe polecacie?

Ja polecam to:
- RBK
http://oferta.apator.eu/produkty/aparatura_lacznikowa/rbk/rbk000

-topiki
http://oferta.apator.eu/produkty/aparatura_lacznikowa/wtnh/wtnh000

Co do cen to już pisałem.
Zaletą tego RBK jest to że jest przystosowany do 3 faz więc na przyszłość się przyda.

By zabezpieczyć topiki przed przepaleniem i nie musieć wzywać ZE do ponownego plombowania ich.

Z czego lepiej jest wykonać płytę montażową, do której będą przymocowane licznik, listwy zaciskowe, zabezpieczenia itp?
- z dielektryka typu PCV, rezoteks, tekstolit,
- z blachy np. aluminiowej 3mm.
Czy taką płytę ZE też plombuje? Na końcach gwintu w dwóch z czterech śrub mocujących są przewiercone otwory, chyba na drut i plombę.

Oryginalnie kupowane przez nas 'skrzynki' mają RBK przykręcane do obudowy lub ewentualnie na stalowej szynie, licznik jest przykręcany do specjalnie przeznaczonej do tego tablicy licznikowej.


Same tablice nie są plombowane, plomby są 2 na liczniku, żeby go nie rozkręcić i 1 na klapce która zakrywa szynę przyłączeniową licznika.
Przekładając licznik zrywasz tylko tą ostatnią.