Stacja lutownicza z PE 3/99 by Romanes

Przedstawiam moje wykonanie stacji lutowniczej z PE 3/99 (artukuł "Stacja lutownicza - regulator temperatury grota lutownicy grzałkowej" z Praktycznego Elektronika, numer 3 z 99 r, str 29-34) . Zasilana kolba to ZD-929 IRON (znalazłem opakowanie , na rączce faktycznie żadnego opisu nie ma. Zastosowałem transformator z demontażu z widea o jednym uzwojeniu wtórnym 25V/2A, z którego wyprowadziłem dwa odczepy uzyskując napięcia 23V do zasilania grzałki i ok 8V do zasilania elektroniki +5V, dowinąłem drugie uzwojenie ok 8V dla uzyskania napięcia -5V. Otrzymałem dwa niezależne uzwojenia niskonapięciowe zasilające zmodyfikowany zasilacz wykorzystujący posiadane stabilizatory. Po przejrzeniu zamieszczonych w tym forum konstrukcji tej stacji zmodyfikowałem schemat podstawowy :
-zamiast przekaźnika podającego zasilanie na grzałkę zastosowałem triak z optotriakiem (dodane elementy mają indeks cyfrowy 4X),
-dodałem przekaźniczek przełączający wyświetlanie temperatury z kolby na wskazanie z suwaka potencjometru ustawiającego (dodane elementy mają indeks cyfrowy 5X)
Pozostawionym elementom z schematu z PE 3/99 nie zmieniałem indeksów, jedynie w zasilaczu zmienione/dodane elementy wyróżniłem znaczkiem '. Zmiany do schematu:

Przekaźniczek jest przełączany jednym przyciskiem poprzez przerzutnik D zawarty w SN7474.
Całość umieściłem w obudowie po zasilaczu komputerowym, zaprojektowałem jedną płytkę (termotransfer), na której umieściłem całą elektronikę : układ regulatora, układ miliwoltomierza oraz sterowanie przekaźniczka wraz z nim. Elementy sygnalizacyjne (wyświetlacze i diody LED) oraz przycisk są wlutowane od strony ścieżek. Wyświetlacze siedmiosegmentowe mają nietypowy układ wyprowadzeń, dla zmniejszenia poboru prądu są zasilane zmniejszonym napięciem poprzez trzy szeregowo połączone diody 1N4001.



Większość elementów miałem z demontażu/zapasów, specjalnie zakupiłem tylko układy scalone OP07 i ICL7107, no i kolbę.
Przy regulacji stacji zmieniłem wartości rezystorów : R4 na 10kΩ, R6 zwiększyłem o dodatkowe 52kΩ (zastosowałem P2 o wartości 10kΩ, bo taki miałem). Wentylator zasilany napięciem 5V pracuje cichutko, wspólny radiator US4 i TK1 jest letni przy pracy z temperaturą maksymalną grota.
Pozdrawiam, Romanes

Poprawiłem

Sprawdzałeś jakimś pewnym termometrem, czy temperatura zadana zgadza się z temperaturą grota? Dlaczego na zdjęciu ustawiona jest temp. ok. 220oC, a wyświetlacz pokazuje 347oC? Wyświetlacze dałeś w podstawkach? Bo w przypadku konieczności wymiany może być ciężko odlutować, a zwłaszcza podejść odsysaczem i grotem. Ogólnie schludnie i ładnie, ale blachę na przedni panel można było obrobić bardziej estetycznie, np. mini-szlifierką. Wiem, że po zmontowaniu tego nie widać, ale na zdjęciu wygląda to jak wyrąbane siekierą

Dlaczego zastosowałeś 7805 dla ujemnego napięcia skoro są specjalne stabilizatory napięcia ujemnego? np 7905. Pytam głównie z ciekawości. Ładnie Ci płytka wyszła. Dlaczego wszyscy obszar bez ścieżek zostawiają nie wytrawiony?? Oszczędność kwasu?

Witam
Stacja bardzo ładna.
Czy mógłbyś napisać, jak dokładnie wykonałeś przedni panel, że tak dobrze wyszedł? Folia samoprzylepna? Zalaminowany papier? Papier pod cienką warstwą pleksi?
Gdybyś w regulatorze zastosował rezystory metalizowane, uzyskałbyś wyraźnie lepszą stabilność, bo współczynniki pięcioprocentowych rezystorów węglowych różnią się mocno od współczynników potencjometrów cermetowych P1, P2, P4.
Pozdrawiam

Witam.
Dobry miałeś pomysł z tym przełączaniem wyświetlacza na pomiar/nastawę temperatury grota. W takim układzie skala na osi potencjometru jest właściwie zbędna. Też wykonałem tą stację kilka lat temu, jednak nie pomyślałem o tym rozwiązaniu. Mam jeszcze pytanie: jaka jest u Ciebie różnica temperatury między włączeniem i wyłączeniem grzałki?

Jeśli zaprojektowałeś sam płytkę to czy mógłbym liczyć na zamieszczenie projektu lub chociaż jakie powinna mieć wymiary? A jeszcze jedno dotyczące zakłóceń. Czy są one mocno odczuwalne?

@konel83 gdzie kolega widzi obszar na płytce bez ścieżek z pozostawioną miedzią?
do autora ładnie wyszła to obudowa, ale czy jest praktyczna?

Koledze @konel83 chodzi pewnie o wydruk (termotransfer). Pomylił wydruk z ekranem z masy. We wszystkich wolnych miejscach zostawia się miedź i podłącza masę. Taki układ jest bardziej odporny na zakłócenia własne

Ad Paolo 1976:
Kalibrację przeprowadzałem przy użyciu miernika cyfrowego z termoparą. Na pierwszym zdjęciu na gałce potencjometru ta jasna plamka sugerująca ustawienie na 220°C to refleks z lampy błyskowej. Lampa przytłumiła też świecenie zielonej diody sygnalizującej wyświetlanie wartości ustawianej potencjometrem, właśnie te 347°C to zadana temperatura. Wyświetlacze są montowane w podstawkach. Blacha fakt, wygląda na pogryzioną, ale ciąłem szlifierką jak potrzebowałem w poprzek otworów wentylacyjnych.

Ad Konel83:
Zastosowałem stabilizator 78L05 w gałęzi ujemnej zasilacza, bo taki miałem, no i na takie rozwiązanie - oddzielny mostek i ten stabilizator pozwoliło dołożone uzwojenie w transformatorze, nawinięte znacznie cieńszym drutem niż główne uzwojenie. Na płytce zostawiłem szerokie pola miedzi w obszarze zasilacza, szczególnie pole GND.

Ad joozwa:
Panel przedni to zalaminowana kartka, mogła być ciut większa, przykręcona jest tymi czterema śrubkami do obudowy. Na przyszłość po wycięciu krawędzi otworów na wyświetlacze itp. będę te krawędzie zabarwiał na kolor z rysunku - jak się przyjrzeć otworowi na wyświetlacz to widać białą kartkę. Jak na mój warsztat hobbystyczny wystarcza mi te wykonanie , i estetyczne, i w zastosowanych elementach.

Ad Grzegorz_madera:
Pomysł z przekaźnikiem przełączającym pomiar importowałem z konstrukcji zaprezentowanej na tym forum, niestety nie zapisałem sobie przez kogo:cry:
Przy zadanej temperaturze 350°C temperatura grota skacze od 357°C (wyłączenie grzałki) do 349°C (załączenie grzałki).

Ad mikol95:
Płytkę projektowałem sam w programie graficznym. Zamieściłem w pierwszym poście rysunek ścieżek i rozmieszczenie elementów w formacie jpeg. Rozsunęło mi się pole pod ICL'a o 2.54 mm, wystarczyło jednak rozgiąć mocniej nóżki scalaka i w goldpinach dobrze siedzi
Zakłóceń nie zauważyłem, a konkretnie jakich? Zakłamania sygnału z termopary? Zakłócenia w radioodbiorniku warsztatowym? Skoki wartości napięcia zasilania elektroniki stacji przy włączaniu/wyłączaniu grzałki?

Zanim internet przesłał odpowiedź to dyskusja się rozwinęła
Obudowa stacji i kolby (środkowy pin w gnieździe DIN) są uziemione - gniazdo sieciowe, jeśli dobrze rozumiem o co chodzi.

Płytka ma wymiary 147x85 mm, dopasowana do obudowy jaką miałem. Projektując rozmieściłem wyświetlacze, potencjometr, przycisk, diody LED w miejscach 'prawie docelowych', założyłem że gniazda ARK będą na krawędzi krótszej płytki, następnie 'dokładałem' elementy wokół, ewentualnie korygując położenie elementów 'wyjściowych'.

Chodziło mi głównie zakłamania sygnału z termopary. A jeśli chodzi o płytkę to chciałbym znać jej prawdziwe wymiary, żeby dobrze wyskalować

W sumie to tak właśnie myślałem, jeśli chodzi o tą pozostawioną miedź, a co do stabilizatora to racja po co kupować skoro jest w warsztacie taki. Wolę czasem zapytać o coś głupiego, i wiedzieć a nie być głupim do końca życia ;D. Dzięki za odpowiedź.

Powtórzę i uściślę niektóre informacje. Te wymiary 147x85 mm to wymiary z zapasem laminatu, prosiłbym skalować według pinów pod wyświetlacze lub ICL'a, przy czym ICL ma rozsunięte piny 1-20 od pinów 21-40 o 2,54mm! (Mój błąd, zauważony dopiero przy próbie włożenia podstawki DIL40 w otwory płytki)
Podobnie wyświetlacze mam nietypowe (HA1141R), w popularnych wspólna anoda to środkowe nóżki 3 i 8, a w moich są to skrajne nóżki 5 i 6!

Zamiast dowijać dodatkowe uzwojenie dla zasilania ujemnego wystarczyło zrobić odczep z obecnego na 16 V , potem przez dzielnik napięciowy ( 1/2 )
i wtórnik napięcia na jakimś op-ampie . Wtedy na wyjściu op-ampa mamy 8 V
( nasza masa ) 16 V jako Vcc oraz 0 V jako (-8 V) Vss .
Jest to rozwiązanie alternatywne dla mniej cierpliwych ludzi Chyba że potrzeba więcej jak 1 , 5 A , wtedy trzeba wymyślić coś innego .

Zrobić odczep na nawiniętym uzwojeniu? To już tak jak autor wolałbym drugie nawinąć.

Quote:

Zastosowałem transformator z demontażu z widea o jednym uzwojeniu wtórnym 25V/2A, z którego wyprowadziłem dwa odczepy uzyskując napięcia 23V do zasilania grzałki i ok 8V do zasilania elektroniki +5V,

Skoro już kolega robił odczepy to napisałem jak w jego przypadku było by lepiej .
Nie piszę że jest to dobre w każdej sytuacja .
Czasem jednak uzwojenie wtórne jest na zewnątrz transformatora i można np igłą (przekłuwając się w danym punkcie lekko przez emalię) z multimetrem poszukać czy przy padkiem nie odkłada się dane napięcie na zewnętrznych zwojach .


Pozdrawiam.

guuciek wrote:

...Czasem jednak uzwojenie wtórne jest na zewnątrz transformatora i można np igłą (przekłuwając się w danym punkcie lekko przez emalię) z multimetrem poszukać czy przy padkiem nie odkłada się dane napięcie na zewnętrznych zwojach .

Przebijanie izolacji igłą to chyba nie jest zbyt dobry pomysł. Nie lepiej nawinąć np. 10 zwojów przewodu i zmierzyć napięcie. W ten sposób można sprawdzić jakie napięcie „przypada” na 1 zwój no i wiadomo ile trzeba odwinąć żeby uzyskać wymagane napięcie transformatora.

Koledzy może podpowiecie czy są jakieś tańsze odpowiedniki kolb z czujnikiem PT100 do stacji Pace?

Marek

Kolego piszerz że użyłeś kolby ZD912 a ja na zdjęciu widzę SL20 salomona i to w starszej wersji bo jeszcze żółta.
To w końcu jakiej kolby tu używasz?

Odnośnie dyskusji o transformatorze i odczepach : transformator ma rdzeń nierozbieralny, na moje szczęście uzwojenie wtórne nie było zalane lakierem na 'amen', tak że mogłem dorobić tylko te dwa odczepy (z dostępnej na wierzchu pierwszej i drugiej warstwy uzwojenia), na uzyskanie odczepu ze środka uzwojenia (żeby zrobić zasilacz jak w PE 3/99) musiałbym odwinąć zwoje i ponownie je nawinąć! Rozważałem nawet zasilanie zasilacza -5V z osobnego transformatorka 2-4W/8-9V, ale istniejąca dwumilimetrowa szczelina między rdzeniem a uzwojeniami pozwoliły na dołożenie przekładki foliowej (źródło : inny TS z spalonym pierwotnym) i nawinięcie tych kilkudziesięciu zwoi DNE 0.35 drugiego uzwojenia wtórnego.
W pierwszym poście napisałem najpierw, że rączka to ZD912, ale znalazłem jednak opakowanie - worek foliowy z naklejką ZD-929 IRON. Na rączce nie ma żadnego opisu typu ani producenta. Może SL wyglądają identycznie? Najważniejsze, że działa
Pozdrawiam