Wykonana przeze mnie wytrawiarka jest remedium na wiêkszo¶æ k³opotów i nieprzyjemno¶ci zwi±zanych z trawieniem p³ytek PCB. Mo¿liwych metod realizacji wytrawiarki jest wiele, nie mia³em za bardzo ochoty na próbowanie nowych, wymy¶lnych sposobów trawienia p³ytek. Skorzysta³em z konwencjonalnej metody, a mianowicie zbudowa³em p³askie akwarium z napowietrzaniem i grza³kami. Wiele takich urz±dzeñ mia³em okazjê ogl±daæ na forach. Wymieniê kilka drobnych ró¿nic pomiêdzy wiêkszo¶ci± z nich, a moj±:
- zabudowane grza³ki wraz z czujnikiem temperatury, w ¶rodku nie ma ¿adnych lu¼nych elementów, ani kabli,
- zamontowanie plastikowej krateczki zapobiegaj±cej wpadaniu p³ytki pomiêdzy grza³ki,
- do napowietrzania (gwarantuje ruch k±pieli) wykorzysta³em kompresor zmontowany z agregatu lodówkowego s³u¿±cego dotychczas g³ównie do pompowania kó³, dzia³a ju¿ ponad dekadê,
- naczynie wykona³em z pleksi, jest ³atwa w obróbce, niestety s³absza od szk³a - ¶cianki boczne musia³em wzmocniæ wspornikami z desek.
Ca³o¶æ wzbogaci³em w elektroniczny termostat z minutnikiem i piszczkiem. Tym razem nie ma mo¿liwo¶ci, ¿ebym zapomnia³ o trawi±cej siê p³ytce 
.
Budowa
Naczynie wykona³em z 3 listw wyciêtych z pleksiglasu o grubo¶ci 5mm (dó³ i boki) do których s± przykrêcone dwie prostok±tne p³yty 235mm x 345mm x 2,2mm. Ca³o¶æ zosta³a skrêcona na zwyk³ym silikonie sanitarnym 50 ¶rubkami. Wiercenie, gwintowanie i przycinanie ¶rubek zajê³o mi sporo czasu. W jednej z listw bocznych s± wykonane 3 du¿e otwory na grza³ki oraz 2 mniejsze na czujnik w koszulce termokurczliwej i w±¿ napowietrzaj±cy. Wê¿yk jest po prostu w³o¿ony w otwór i zaci¶niêty wepchniêt± w niego sztywn± rurk±. Wewn±trz podziurawi³em go ig³±. Otwory s± tak ma³e, ¿e bez zaworu zwrotnego woda w zewnêtrznej czê¶ci wê¿a pojawia siê dopiero po kilku minutach. Zwyk³a akwarystyczna pompka powietrza nie jest w stanie przet³oczyæ powietrza przez tak ma³e dziurki. Postanowi³em wiêc wykorzystaæ kompresor, który ju¿ mia³em. Grza³ki (2x100W + 90W) s± wci¶niête w otwory na oryginalnych gumkach, a od strony wewnêtrznej s± dodatkowo uszczelnione silikonem. W zestawie do grza³ek otrzyma³em mocowania, co wykorzysta³em jako tulejki dystansowe do oparcia grza³ek jedn± o drug±. Ponadto szklane koñce grza³ek wchodz± w do³ki nawiercone w przeciwleg³ej listwie, dziêki temu s± sztywno zamontowane i nie ruszaj± siê. Rozszerzalno¶æ termiczn± ich szklanych obudów kompensuje miêkkie gumowe mocowanie. Do górnej grza³ki na oryginalnych zaczepach przymocowa³em ponacinan± pleksiglasow± kratownicê, zapobiega ona wpadaniu p³ytek miêdzy grza³ki. Naczynie zosta³o z boków wzmocnione drewnianymi, jednolitymi ceownikami wyciêtymi z bukowego drewna.
Opisane powy¿ej naczynie przyklei³em pionowo na silikonie do polakierowanej podstawy (260mm x 185mm x 18mm). Dolne krawêdzie oklei³em wikolem. Na jednej ze stron zamontowa³em uk³ad elektroniczny w drewnianej obudowie z aluminiowym panelem. Chc±c usztywniæ monta¿ naczynia oraz odginaj±ce siê pod wp³ywem cieczy pleksiglasowe ¶cianki, przykrêci³em pionowo do podstawy dwie przyciête u góry pod skosem p³yty hdf. Za¶ do spodniej strony podstawy przykrêci³em 4 gumowe nó¿ki, ca³o¶æ nie ¶lizga siê i nie rysuje powierzchni sto³u. Wytrawiarkê mo¿na bez problemu przenosiæ trzymaj±c j± za podstawê czy brzeg pleksiglasowego naczynia nie k³opocz±c siê jej wytrzyma³o¶ci±.
Elektroniczny termostat z minutnikiem.
Uk³ad elektroniczny opar³em na mikrokontrolerze Attiny2313 w wersji SMD. Jest odpowiedzialny za:
- multipleksowe sterowanie dwóch wy¶wietlaczy LED;
- obs³ugê 2 przycisków;
- za³±czanie i wy³±czanie grza³ek;
- uruchamianie sygna³u d¼wiêkowego;
- zbudowany przy pomocy przetwornika PWM i zewnêtrznego wzmacniacza operacyjnego przetwornik analogowo-cyfrowy obs³uguj±cy czujnik temperatury.
Oprogramowanie do mikroprocesora napisa³em w ¶rodowisku WinAVR w jêzyku C. Grza³ki s± za³±czanie przy pomocy triaka sterowanego optotriakiem. Triak przy sterowaniu moc± powy¿ej ok. 200W wymaga ma³ego radiatora. Uk³ad jest zabezpieczony watchdogiem, w razie zaciêcia termostat jest resetowany co mo¿e zapobiec zagotowaniu siê roztworu. W razie awarii triaka, uk³ad po przekroczeniu przez roztwór temperatury 55 stopni za³±cza piszczek. Listingi, wsad do mikroprocesora i projekt p³ytki zamie¶ci³em na samym koñcu artyku³u.
Dzia³anie
Puste urz±dzenie wa¿y 1840g, jego maksymalna pojemno¶æ wynosi 1,5 litra. Optymalna ilo¶æ roztworu (1,3 litra) rozgrzewa siê o jeden stopieñ w czasie ok. 29 sekund.
Po za³±czeniu uk³adu na wy¶wietlaczu pokazana zostaje aktualna temperatura roztworu. Przy pomocy migania uk³ad oznajmia nas o dzia³aniu grza³ek. Wci¶niêcie obu przycisków na raz powoduje przej¶cie do trybu ustawiania minutnika. Pierwszym dodajemy, drugim odejmujemy ilo¶æ minut. Od tego czasu minutnik zostaje uaktywniony, po up³yniêciu wskazanego czasu cyklicznie co 500ms uruchamiany jest piszczek do momentu wci¶niêcia pierwszego przycisku.
Za³±czone pliki zawieraj± schemat, projekt p³ytki oraz wsad do mikrokontrolera. Chc±cym zbudowaæ ten uk³ad sugerujê samodzieln± kompilacjê listingu (WinAVR) wpisuj±c odpowiedni± zmienn± do obliczania temperatury (zmiana maj±ca na celu korekcjê dzielnika R3,R4). Zamiast tego mo¿na R4 lub R3 zast±piæ odpowiednim potencjometrem i skalibrowaæ termometr. Do kalibracji nie potrzeba dodatkowego termometru, kalibracjê mo¿na przeprowadziæ mierz±c napiêcie wyj¶ciowe czujnika LM35.
Dodam jeszcze, ¿e wytrawianie trwa oko³o 10-15 minut. Przy w³±czonym napowietrzaniu zakrywam górê pokazan± na zdjêciach przykrywk± z gumk± i dwoma otworami wypuszczaj±cymi powietrze. Jest to skuteczna metoda zapobiegaj±ca chlapaniu.
Fajne! Ranking DIY
