Teoria ładowania, ogniwa, wykresy, temperatury - EdW11/96 Akumulatory, część 2 http://www.elportal.pl/pdf/k01/11_11.pdf
Dla około 20st.C typowe napięcia ładowania 2,4-2,5V/ogniwo / podtrzymania 2,25-2,275V-2,30V/ogniwo
12V 13,9-14,4(14,5) / 13,5-13,8 auto(6)
6V 7,0(7,2) / 6,75-6,9 motor(3)
24V 28,0(28,8) / 27,0-27,6 ciężarowe(12)
Prąd 0,1C-0,25C / 0,0005C-0,0040C , gdzie C-pojemność akumulatora
Korzystanie z transformatorów* (układy z diodami**) http://ea.elportal.pl/zasilacze.html http://www.edw.com.pl/ea/zasilacze.html
*transformatory toroidalne mają korzystny stosunek masa/moc
**m.in. można je uzupełnić o stabilizator napięcia, zastąpić tyrystorami z progiem włączenia/wyłączenia, rozbudować w oparciu o tranzystory przełączające (-> komputerowy zasilacz impulsowy) lub wrócić do czasów lampy i selenu
Obliczenia transformatorów i dławików, lampy prostownicze
nomogram do obliczania transformatorów sieciowych,
opór, średnica drutu z izolacją, przekrój w zależności od natężenia prądu,
nawijarka, rady, współczynniki
http://docs6.chomikuj.pl/1681837571,PL,0,0,Obliczenia_transformatorow_toroidalnych_kolowych_ei_zwijanych.pdf http://www.xlabs.pl/prog_pliki/Obliczenia_transformatorow_toroidalnych_kolowych_ei_zwijanych.pdf
Więcej porad i artykułów z zakresu audio, zasilania (np. wykroje blach transformatorowych http://elektronikjk.republika.pl/p3.html ), napraw, regulacji, etc. http://www.fonar.com.pl/audio/projekty/index.htm
Witam,
A. Poniżej schemat starego dwupołówkowego, z dzielonym uzwojeniem wtórnym transformatora, prostownika samochodowego 12v, którego części to:
- Przekaźnik termiczny FAEL P-40 500V 40A 50Hz , oznaczone 11A, 13A, 15A. Charakterystyka T1
- bezpiecznik topikowy WTA-T 1A 250V
- amperomierz General Glectric type AO-91 50-162141LSPB2 z nadrukiem A-C AMPERES CURRENT TRANSFORMER (Przekładnik prądowy); drut fi3,2 łączący wyprowadzenia zwiększa zakres z 5 do 20A
- dioda prostownicza D01-10R-03 300V 10A z gwintem i dużym radiatorem
- dioda prostownicza D01-10-04 400V 10A z gwintem i dużym radiatorem
- transformator (z wypełnieniami po bokach warstw uzwojenia):
karkas
uzwojenie pierwotne 1: ok. 760 zwojów w 7 warstwach z przekładkami - drut DNE 0,3mm
izolacja
uzwojenie pierwotne 2: ok. 460 zwojów z uszkodzoną izolacją - drut DNE 0,3mm
izolacja
dwa uzwojenia wtórne nawinięte równocześnie: ok. 32+32 zwoje - drut DNE 1,8mm
taśma izolacyjna
płyty EI jednolite, czyli kształtki transformatorowe typu M - rdzeń ok. 17,5cm2
- włącznik
- żarówka 12v T4W ba9s (mocno grzeje)
- oprawka wskaźnika świetlnego SIMET OWS-21 50V 2W
- przewody
- drewniana skrzynka (obudowa)
- przedni panel z tworzywa do elektryki (ebonit?)
- wkręty
Dla porównania
B. Schemat dwupołówkowego, z układem Graetz'a, prostownika 12v elsin bnw 12/6 zespół prostownikowy bezpieczny bnw-12/6. Przekaźnik wstrzymuje ładowanie przy zwarciu/odwrotnym podłączeniu ogniwa.
EDIT
C. Ciekawostka - rosyjski prostownik 6/12V 1/5A typ тип в3-5 na diodach D242B д242б z regulacją ładowania zworą oraz z wyprostowanym plusem w rdzeniu transformatora i na obudowie prostownika!
D. Zespół prostownikowy TYP B12/2,5/06072 Eltron Kędzierzyn - posiada dzielone, niesymetryczne uzwojenie wtórne - pierwsze dla 6V, a w połączeniu z drugim dla 12V. Prąd ładowania ogranicza rezystor włączany w szereg '+'. Jest to prostownik dwupołówkowy oparty o prostownik selenowy ze stosem płytek w układzie Graetz'a 4x54cm2. Dla 2,5A prąd w kierunku przewodzenia jest bliski granicy możliwości 50 mA/cm2 https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=7614590
- modyfikacja https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=8269814
- teoria https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=7614590
E. Prostownik selenowy TFM-24/2,5 Bielawska Fabryka Prostowników - prąd ładowania zmieniany przełączaniem uzwojenia pierwotnego, a wybór 12/24v umożliwia rezystor w szeregu '+'
F. Zespół prostownikowy bezpieczny BP12/4 Romstan - prosty jednopołówkowy prostownik z przełączanym uzwojeniem wtórnym 6/12V, lecz bez ograniczenia prądu ładowania
SCHEMAT
A.Stary prostownik samochodowy 12v D01-10R-03 D01-10-04
http://www.imagebam.com/image/0505dc458287519 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/eprosto70.html )
B.Elsin BNW-12/6 IN5401DC http://www.imagebam.com/image/fea55b458287510 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/elsin-bnw12-6.html )
EDIT
C. Rosyjski prostownik 6/12V 1/5A typ тип в3-5 D242B д242б http://www.imagebam.com/image/e63ad0458287515 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/eltypb3-5-6-12.html )
D. Eltron B12/2,5/06072 prostownik selenowy Unitra Telpod http://www.imagebam.com/image/9f4d6c458287512 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/eltron-b12-25.html )
E. BFP TFM-24/2,5 prostownik selenowy
F. Romstan BP12/4 D 112-25-882 http://www.imagebam.com/image/915892458287504 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/eromstan-bp12-4.html )
imagebam.com
Pytania:
1. czy ten (A) stary prostownik posiada jakieś błędy ideowe, złe elementy lub inne niedociągnięcia oraz jakie ma możliwości, tj. czy może ładować akumulatory o bardzo dużej pojemności - jakiej, itd.?
2. przez lata (A) pracował podpinany na sztywno z obejściem bezpiecznika, po czym transformator zaczął się grzać oraz dawać znaki dźwiękowe i dymne (-> przekładki uzwojenia pierwotnego 2 przestały istnieć, a emalia miała duże ubytki) - czy to ze starości, może uszkodził się przez nieużywanie bezpiecznika (przypadkowe zwarcie?) ?
3. jaki powinien być nowy transformator (dodatkowo patrz pkt. 1), ile woltamper?
Napięcie zmienne uzwojenia wtórnego wynika z napięcia ładowania powiększonego o wartość spadku napięcia na elementach prostownika (np. diody prostownicze 0,7v-1,3v-1,5v) - sposób łączenia i ilość elementów ma znaczenie.
W uproszczeniu u2/u1 = n2/n1 = i1/i2, ale wartości te koryguje się (->literatura powyżej)
u[V]-napięcie, n-ilość zwojów, i-prąd
Ze zjawiska indukcji elektromagnetycznej wyprowadzono wzór na N - ilość zwojów / 1V napięcia
N = Z/E = 10^8 /(4,44*50Hz*Bm*S), E - napięcie skuteczne
Bm - maksymalna gęstość strumienia magnetycznego - nie może przekraczać 15000 Gauss (->straty),
S[cm2] - przekrój rdzenia, dla transformatora EI (A - 'wysokość litery E') / (wys. stosu E) jest to wymiar F 'litery E' * wys. stosu E
n1=N*u1, n2=N*u2, warsztatowo N=45/S
Obliczanie transformatorów https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic157892.html wskazuje, że przyjmuje się sumę mocy (pozornych) uzwojeń wtórnych P=U*I powiększoną o 10% - moc strat. Stąd, np. (14,4V+spadek1,4V=15,8) * 4,6Askut*1,1 = transformator sieciowy 80VA.
Musi on posiadać rdzeń oraz uzwojenie wtórne i pierwotne o odpowiednim przekroju.
Przekrój rdzenia S[cm2]=1,25*pierw( P[VA] )
Średnica drutu d[mm] = 1,13*pierw( I[A] / j[A/mm2] ),
czyli d zależy od skutecznej wartości prądu I, przy zadanej gęstości prądu j
gęstość prądu j = prąd skuteczny / przekrój drutu
j=I/(pi*d^2/4), gdzie pi=3,14159 - iloraz obwodu koła i jego średnicy
d=pierw[ (4/pi) * (I/j) ], a więc zazwyczaj d=(0,8-0,7)*pierw(I) -> j = 2-2,5A/mm2
Dla transformatorów do 70 watów często jest to 3,0-3,5A/mm2, a powyżej - 2,5-3,0A/mm2.
4. ktoś może zaniżyć poziom forum i opisać zasadę działania regulacji prądu ładowania w prostowniku oraz czy po naładowaniu akumulatora można go zostawić, bo może ten układ zabezpiecza przed przeładowaniem i wygotowaniem?
5. do czego w elsin bnw-12/6 służą kondensatory, rezystor, dioda stabilizacyjna bap812?
Dziękuję, pozdrawiam.
Dla około 20st.C typowe napięcia ładowania 2,4-2,5V/ogniwo / podtrzymania 2,25-2,275V-2,30V/ogniwo
12V 13,9-14,4(14,5) / 13,5-13,8 auto(6)
6V 7,0(7,2) / 6,75-6,9 motor(3)
24V 28,0(28,8) / 27,0-27,6 ciężarowe(12)
Prąd 0,1C-0,25C / 0,0005C-0,0040C , gdzie C-pojemność akumulatora
Korzystanie z transformatorów* (układy z diodami**) http://ea.elportal.pl/zasilacze.html http://www.edw.com.pl/ea/zasilacze.html
*transformatory toroidalne mają korzystny stosunek masa/moc
**m.in. można je uzupełnić o stabilizator napięcia, zastąpić tyrystorami z progiem włączenia/wyłączenia, rozbudować w oparciu o tranzystory przełączające (-> komputerowy zasilacz impulsowy) lub wrócić do czasów lampy i selenu
Obliczenia transformatorów i dławików, lampy prostownicze
nomogram do obliczania transformatorów sieciowych,
opór, średnica drutu z izolacją, przekrój w zależności od natężenia prądu,
nawijarka, rady, współczynniki
http://docs6.chomikuj.pl/1681837571,PL,0,0,Obliczenia_transformatorow_toroidalnych_kolowych_ei_zwijanych.pdf http://www.xlabs.pl/prog_pliki/Obliczenia_transformatorow_toroidalnych_kolowych_ei_zwijanych.pdf
Więcej porad i artykułów z zakresu audio, zasilania (np. wykroje blach transformatorowych http://elektronikjk.republika.pl/p3.html ), napraw, regulacji, etc. http://www.fonar.com.pl/audio/projekty/index.htm
Witam,
A. Poniżej schemat starego dwupołówkowego, z dzielonym uzwojeniem wtórnym transformatora, prostownika samochodowego 12v, którego części to:
- Przekaźnik termiczny FAEL P-40 500V 40A 50Hz , oznaczone 11A, 13A, 15A. Charakterystyka T1
- bezpiecznik topikowy WTA-T 1A 250V
- amperomierz General Glectric type AO-91 50-162141LSPB2 z nadrukiem A-C AMPERES CURRENT TRANSFORMER (Przekładnik prądowy); drut fi3,2 łączący wyprowadzenia zwiększa zakres z 5 do 20A
- dioda prostownicza D01-10R-03 300V 10A z gwintem i dużym radiatorem
- dioda prostownicza D01-10-04 400V 10A z gwintem i dużym radiatorem
- transformator (z wypełnieniami po bokach warstw uzwojenia):
karkas
uzwojenie pierwotne 1: ok. 760 zwojów w 7 warstwach z przekładkami - drut DNE 0,3mm
izolacja
uzwojenie pierwotne 2: ok. 460 zwojów z uszkodzoną izolacją - drut DNE 0,3mm
izolacja
dwa uzwojenia wtórne nawinięte równocześnie: ok. 32+32 zwoje - drut DNE 1,8mm
taśma izolacyjna
płyty EI jednolite, czyli kształtki transformatorowe typu M - rdzeń ok. 17,5cm2
- włącznik
- żarówka 12v T4W ba9s (mocno grzeje)
- oprawka wskaźnika świetlnego SIMET OWS-21 50V 2W
- przewody
- drewniana skrzynka (obudowa)
- przedni panel z tworzywa do elektryki (ebonit?)
- wkręty
Dla porównania
B. Schemat dwupołówkowego, z układem Graetz'a, prostownika 12v elsin bnw 12/6 zespół prostownikowy bezpieczny bnw-12/6. Przekaźnik wstrzymuje ładowanie przy zwarciu/odwrotnym podłączeniu ogniwa.
EDIT
C. Ciekawostka - rosyjski prostownik 6/12V 1/5A typ тип в3-5 na diodach D242B д242б z regulacją ładowania zworą oraz z wyprostowanym plusem w rdzeniu transformatora i na obudowie prostownika!
D. Zespół prostownikowy TYP B12/2,5/06072 Eltron Kędzierzyn - posiada dzielone, niesymetryczne uzwojenie wtórne - pierwsze dla 6V, a w połączeniu z drugim dla 12V. Prąd ładowania ogranicza rezystor włączany w szereg '+'. Jest to prostownik dwupołówkowy oparty o prostownik selenowy ze stosem płytek w układzie Graetz'a 4x54cm2. Dla 2,5A prąd w kierunku przewodzenia jest bliski granicy możliwości 50 mA/cm2 https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=7614590
- modyfikacja https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=8269814
- teoria https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=7614590
E. Prostownik selenowy TFM-24/2,5 Bielawska Fabryka Prostowników - prąd ładowania zmieniany przełączaniem uzwojenia pierwotnego, a wybór 12/24v umożliwia rezystor w szeregu '+'
F. Zespół prostownikowy bezpieczny BP12/4 Romstan - prosty jednopołówkowy prostownik z przełączanym uzwojeniem wtórnym 6/12V, lecz bez ograniczenia prądu ładowania
SCHEMAT
A.Stary prostownik samochodowy 12v D01-10R-03 D01-10-04
http://www.imagebam.com/image/0505dc458287519 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/eprosto70.html )
B.Elsin BNW-12/6 IN5401DC http://www.imagebam.com/image/fea55b458287510 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/elsin-bnw12-6.html )
EDIT
C. Rosyjski prostownik 6/12V 1/5A typ тип в3-5 D242B д242б http://www.imagebam.com/image/e63ad0458287515 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/eltypb3-5-6-12.html )
D. Eltron B12/2,5/06072 prostownik selenowy Unitra Telpod http://www.imagebam.com/image/9f4d6c458287512 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/eltron-b12-25.html )
E. BFP TFM-24/2,5 prostownik selenowy
F. Romstan BP12/4 D 112-25-882 http://www.imagebam.com/image/915892458287504 ( http://public.fotki.com/krtesi/motoja/eromstan-bp12-4.html )
imagebam.com
Pytania:
1. czy ten (A) stary prostownik posiada jakieś błędy ideowe, złe elementy lub inne niedociągnięcia oraz jakie ma możliwości, tj. czy może ładować akumulatory o bardzo dużej pojemności - jakiej, itd.?
2. przez lata (A) pracował podpinany na sztywno z obejściem bezpiecznika, po czym transformator zaczął się grzać oraz dawać znaki dźwiękowe i dymne (-> przekładki uzwojenia pierwotnego 2 przestały istnieć, a emalia miała duże ubytki) - czy to ze starości, może uszkodził się przez nieużywanie bezpiecznika (przypadkowe zwarcie?) ?
3. jaki powinien być nowy transformator (dodatkowo patrz pkt. 1), ile woltamper?
Napięcie zmienne uzwojenia wtórnego wynika z napięcia ładowania powiększonego o wartość spadku napięcia na elementach prostownika (np. diody prostownicze 0,7v-1,3v-1,5v) - sposób łączenia i ilość elementów ma znaczenie.
W uproszczeniu u2/u1 = n2/n1 = i1/i2, ale wartości te koryguje się (->literatura powyżej)
u[V]-napięcie, n-ilość zwojów, i-prąd
Ze zjawiska indukcji elektromagnetycznej wyprowadzono wzór na N - ilość zwojów / 1V napięcia
N = Z/E = 10^8 /(4,44*50Hz*Bm*S), E - napięcie skuteczne
Bm - maksymalna gęstość strumienia magnetycznego - nie może przekraczać 15000 Gauss (->straty),
S[cm2] - przekrój rdzenia, dla transformatora EI (A - 'wysokość litery E') / (wys. stosu E) jest to wymiar F 'litery E' * wys. stosu E
n1=N*u1, n2=N*u2, warsztatowo N=45/S
Obliczanie transformatorów https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic157892.html wskazuje, że przyjmuje się sumę mocy (pozornych) uzwojeń wtórnych P=U*I powiększoną o 10% - moc strat. Stąd, np. (14,4V+spadek1,4V=15,8) * 4,6Askut*1,1 = transformator sieciowy 80VA.
Musi on posiadać rdzeń oraz uzwojenie wtórne i pierwotne o odpowiednim przekroju.
Przekrój rdzenia S[cm2]=1,25*pierw( P[VA] )
Średnica drutu d[mm] = 1,13*pierw( I[A] / j[A/mm2] ),
czyli d zależy od skutecznej wartości prądu I, przy zadanej gęstości prądu j
gęstość prądu j = prąd skuteczny / przekrój drutu
j=I/(pi*d^2/4), gdzie pi=3,14159 - iloraz obwodu koła i jego średnicy
d=pierw[ (4/pi) * (I/j) ], a więc zazwyczaj d=(0,8-0,7)*pierw(I) -> j = 2-2,5A/mm2
Dla transformatorów do 70 watów często jest to 3,0-3,5A/mm2, a powyżej - 2,5-3,0A/mm2.
4. ktoś może zaniżyć poziom forum i opisać zasadę działania regulacji prądu ładowania w prostowniku oraz czy po naładowaniu akumulatora można go zostawić, bo może ten układ zabezpiecza przed przeładowaniem i wygotowaniem?
5. do czego w elsin bnw-12/6 służą kondensatory, rezystor, dioda stabilizacyjna bap812?
Dziękuję, pozdrawiam.