Zainspirowany tym wątkiem postanowiłem wykorzystać opisany tam układ do nawiewu kaloryfera składającego się z 8 wiatraków Mistral 120x120.
Oto oryginalny schemat na którym bazowałem:
Gdzie:
R1 = 10 100 ohm
R2 = 10 000 ohm
R3 = 12 000 ohm
R4 = 16 200 ohm
R5 = 16 000 ohm
R6 = 820 000 ohm
R7 = 1 200 ohm
Rh = 4 000 000 ohm
Rsc = 11 000 ohm
C5 = 100 nF
Q1 - tranzystor BUZ11
U2A, U2B - wzmacniacz operacyjny LM358
KTY81-110 - czujnik temperatury (termistor)
1N4148 - dioda zenera
LED
Odnośnie tego schematu miałem co najmniej kilka wątpliwości:
1) styki zasilania (źródło) oznaczone są 1,2 (gdzie 1 to ewidentnie masa, a 2 plus), natomiast styki na wyjściu (zasilanie wentylatorów) - 2,1 przy czym jak widać to 1 łączy się z 2 źródła. Czy jest to po prostu niekonsekwencja oznaczeń czy też rzeczywiście powinniśmy się tym sugerować? Z doświadczenia wyszło, że gdy na wyjściu 1 to plus, a 2 - minus, wiatraki się kręcą. Gdy było odwrotnie to napięcie było ujemne, a wiatraki stały.
2) która nóżka tranzystora (Gate, Drain, Source) powinna być gdzie podłączona?
Na bazie tego schematu stworzyłem coś takiego:
Niektóre zmiany wynikały z dostępności poszczególnych części, niektóre z moich inwencji. Tak więc co się zmieniło:
- zamiast opornika Rsc wstawiłem potencjometr 2Kohm (dopiero po zakupie zorientowałem, się, że właściwie to jest on o wiele za duży i wystarczył by nawet 500ohm + opornik w okolicach 11 000 ohm, ale przecież powinno to działać, jedynie bardzo delikatnie trzeba operować potencjometrem
- zamiast tranzystora BUZ11 wstawiłem IRFZ44N - sprzedawca powiedział, że BUZ11 to staroć a ten będzie działał identycznie, uwierzyłem mu, ale Was proszę o potwierdzenie
- dodane na schemacie oporniki wynikały z braku w sklepie poszczególnych wartości, także:
R1 = 10 000 ohm
R8 = 100 ohm
R3 = 10 000 ohm
R10 = 1 000 ohm
R11 = 1 000 ohm
Rh = 3 900 000 ohm
R12 = 50 000 ohm
R4 = 16 000 ohm
R9 = 200 ohm
- dioda LED jest na 3V (nikt nigdzie nie mówił jaka ma być, wziąłem taką i świeci)
- rezystancja Rh powinna mieć 3,9 Mohm, ale omomierz wskazywał 3,95 więc dodałem opornik 50 Kohm aby uzyskać żądane 4 Mohm
Niestety układ nie działa jak należy. Tzn: wiatraki kręcą się cały czas z maksymalną prędkością bez względu na to w jakiej temperaturze znajduje się termistor oraz w jakim położeniu jest potencjometr. Po kiilku doświadczeniach doszedłem do tego, że gdy wyrzucę termistor i potencjometr w ogóle ze schematu pozostawiając przerwę w tym miejscu w obwodzie (czyli opór w tym miejscu jest nieskończenie duży) - wiatraki kręcą się na max (napięcie na wyjściu niecałe 12V). Gdy zaś zrobię zwarcie w tym miejscu obwodu (także z pominięciem potencjometru i termistora) - wiatraki stoją (napięcie na wyjściu 0,6V). Wnioskuję z tego, że muszą istnieć rezystancje pośrednie, które w pewnym zakresie będą płynnie regulowały obroty wiatraków, jednak są one wielokrotnie większe niż wynikało by to ze schematu i opisów w poprzednim wątku - i nie mam pojęcia jakie, ani też czy zakres rezystancji pośrednich jest na tyle szeroki by ew. dokładając jedynie odpowiednio duży opornik - nadal proponowany termistor zapewniał by płynną regulację obrotów w swym temperaturowym zakresie działania.
Pomysł wstawienia potencjometru wziął się stąd, że pomyślałem, że było by fajnie móc regulować nim temperaturę startową układu.
Moje dodatkowe pytania są następujące:
3) dlaczego w żądanym zakresie rezystancji Rsc i termistora układ nie działa?
4) czy da się (jeśli tak to jaki) dobrać rezystor do połączenia w szereg z Rsc aby układ działał poprawnie?
5) czy BUZ11 rzeczywiście działa identycznie jak IRFZ44N?
6) czy dobrze podpiąłem IRFZ44N? (tak wychodzi z datasheetów)
7) kiedy właściwie powinien się świecić ten LED i co wskazywać?
8) czy termistor KTY81-110 może znajdować się na kablu o długości 1,5 metra i czy nie wpłynie to na działanie układu? Jeśli wpłynie - to jak to skompensować?
pytania przyszłościowe:
9) jak w najprostszy sposób dołączyć do układu 4 lub 5 diod LED w taki sposób aby zapalały się one stopniowo wraz ze wzrostem prędkości wentylatorów przy czym gdy wentylatory stoją - wszystkie diody zgaszone, gdy wieją na max - wszystkie zapalone.
A tak wygląda wykonana przeze mnie (z pomocą kumpla heh) całość:
Tłumaczę się: między niebieski a brązowy kabelek docelowo ma być właśnie termistor i potencjometr, natomiast tranzystor jest "na wysięgniku" gdyż w akcie desperacji spróbowaliśmy zamienić Drain i Source (jakoś tak nam się skojarzyło, że source to źródło w domyśle zasilania, a drain to uziemienie i logicznie, acz zgodnie z datasheetem nas kuło odwrotne połączenie. Ostatecznie okazało się, że jednak w pierwotnym schemacie chyba jest ok bo po podłączeniu odwrotnie wszystko zachowywało się dziwnie.
PS Jeśli napisałem tego posta w jakikolwiek zły sposób - najmocniej przepraszam i proszę o wskazanie co poprawić.
PS2 elektronik ze mnie marny więc domyślam się, że część z tego co napisałem może być np. zabawne, ale ja serio nie bardzo w tym siedzę na co dzień, a chciałbym jednak to zmontować.
Liczę na Waszą pomoc i z góry dziękuję!
Oto oryginalny schemat na którym bazowałem:
Gdzie:
R1 = 10 100 ohm
R2 = 10 000 ohm
R3 = 12 000 ohm
R4 = 16 200 ohm
R5 = 16 000 ohm
R6 = 820 000 ohm
R7 = 1 200 ohm
Rh = 4 000 000 ohm
Rsc = 11 000 ohm
C5 = 100 nF
Q1 - tranzystor BUZ11
U2A, U2B - wzmacniacz operacyjny LM358
KTY81-110 - czujnik temperatury (termistor)
1N4148 - dioda zenera
LED
Odnośnie tego schematu miałem co najmniej kilka wątpliwości:
1) styki zasilania (źródło) oznaczone są 1,2 (gdzie 1 to ewidentnie masa, a 2 plus), natomiast styki na wyjściu (zasilanie wentylatorów) - 2,1 przy czym jak widać to 1 łączy się z 2 źródła. Czy jest to po prostu niekonsekwencja oznaczeń czy też rzeczywiście powinniśmy się tym sugerować? Z doświadczenia wyszło, że gdy na wyjściu 1 to plus, a 2 - minus, wiatraki się kręcą. Gdy było odwrotnie to napięcie było ujemne, a wiatraki stały.
2) która nóżka tranzystora (Gate, Drain, Source) powinna być gdzie podłączona?
Na bazie tego schematu stworzyłem coś takiego:
Niektóre zmiany wynikały z dostępności poszczególnych części, niektóre z moich inwencji. Tak więc co się zmieniło:
- zamiast opornika Rsc wstawiłem potencjometr 2Kohm (dopiero po zakupie zorientowałem, się, że właściwie to jest on o wiele za duży i wystarczył by nawet 500ohm + opornik w okolicach 11 000 ohm, ale przecież powinno to działać, jedynie bardzo delikatnie trzeba operować potencjometrem
- zamiast tranzystora BUZ11 wstawiłem IRFZ44N - sprzedawca powiedział, że BUZ11 to staroć a ten będzie działał identycznie, uwierzyłem mu, ale Was proszę o potwierdzenie
- dodane na schemacie oporniki wynikały z braku w sklepie poszczególnych wartości, także:
R1 = 10 000 ohm
R8 = 100 ohm
R3 = 10 000 ohm
R10 = 1 000 ohm
R11 = 1 000 ohm
Rh = 3 900 000 ohm
R12 = 50 000 ohm
R4 = 16 000 ohm
R9 = 200 ohm
- dioda LED jest na 3V (nikt nigdzie nie mówił jaka ma być, wziąłem taką i świeci)
- rezystancja Rh powinna mieć 3,9 Mohm, ale omomierz wskazywał 3,95 więc dodałem opornik 50 Kohm aby uzyskać żądane 4 Mohm
Niestety układ nie działa jak należy. Tzn: wiatraki kręcą się cały czas z maksymalną prędkością bez względu na to w jakiej temperaturze znajduje się termistor oraz w jakim położeniu jest potencjometr. Po kiilku doświadczeniach doszedłem do tego, że gdy wyrzucę termistor i potencjometr w ogóle ze schematu pozostawiając przerwę w tym miejscu w obwodzie (czyli opór w tym miejscu jest nieskończenie duży) - wiatraki kręcą się na max (napięcie na wyjściu niecałe 12V). Gdy zaś zrobię zwarcie w tym miejscu obwodu (także z pominięciem potencjometru i termistora) - wiatraki stoją (napięcie na wyjściu 0,6V). Wnioskuję z tego, że muszą istnieć rezystancje pośrednie, które w pewnym zakresie będą płynnie regulowały obroty wiatraków, jednak są one wielokrotnie większe niż wynikało by to ze schematu i opisów w poprzednim wątku - i nie mam pojęcia jakie, ani też czy zakres rezystancji pośrednich jest na tyle szeroki by ew. dokładając jedynie odpowiednio duży opornik - nadal proponowany termistor zapewniał by płynną regulację obrotów w swym temperaturowym zakresie działania.
Pomysł wstawienia potencjometru wziął się stąd, że pomyślałem, że było by fajnie móc regulować nim temperaturę startową układu.
Moje dodatkowe pytania są następujące:
3) dlaczego w żądanym zakresie rezystancji Rsc i termistora układ nie działa?
4) czy da się (jeśli tak to jaki) dobrać rezystor do połączenia w szereg z Rsc aby układ działał poprawnie?
5) czy BUZ11 rzeczywiście działa identycznie jak IRFZ44N?
6) czy dobrze podpiąłem IRFZ44N? (tak wychodzi z datasheetów)
7) kiedy właściwie powinien się świecić ten LED i co wskazywać?
8) czy termistor KTY81-110 może znajdować się na kablu o długości 1,5 metra i czy nie wpłynie to na działanie układu? Jeśli wpłynie - to jak to skompensować?
pytania przyszłościowe:
9) jak w najprostszy sposób dołączyć do układu 4 lub 5 diod LED w taki sposób aby zapalały się one stopniowo wraz ze wzrostem prędkości wentylatorów przy czym gdy wentylatory stoją - wszystkie diody zgaszone, gdy wieją na max - wszystkie zapalone.
A tak wygląda wykonana przeze mnie (z pomocą kumpla heh) całość:
Tłumaczę się: między niebieski a brązowy kabelek docelowo ma być właśnie termistor i potencjometr, natomiast tranzystor jest "na wysięgniku" gdyż w akcie desperacji spróbowaliśmy zamienić Drain i Source (jakoś tak nam się skojarzyło, że source to źródło w domyśle zasilania, a drain to uziemienie i logicznie, acz zgodnie z datasheetem nas kuło odwrotne połączenie. Ostatecznie okazało się, że jednak w pierwotnym schemacie chyba jest ok bo po podłączeniu odwrotnie wszystko zachowywało się dziwnie.
PS Jeśli napisałem tego posta w jakikolwiek zły sposób - najmocniej przepraszam i proszę o wskazanie co poprawić.
PS2 elektronik ze mnie marny więc domyślam się, że część z tego co napisałem może być np. zabawne, ale ja serio nie bardzo w tym siedzę na co dzień, a chciałbym jednak to zmontować.
Liczę na Waszą pomoc i z góry dziękuję!
