Unitra AT 9100 - raz jeszcze lewy kanał gra ciszej i trzeszczy.

Dostałem od kolegi wzmacniacz do oglądnięcia.

Usterka:
Lewy kanał gra wyraźnie ciszej od prawego. Podczas odsłuchu słychać również trzaski. Dźwięk z lewego głośnika jest bardzo pływający - raz ciszej raz głośniej. Czasami gra przez chwilę czysto, jednak ciągle cicho.

Na wejściu do wzmacniacza zamieniłem kanałami sygnał z przedwzmacniacza - czym chyba wyeliminowałem problem z przedwzmacniaczem - prawdopodobnie.

Sprawdziłem również ścieżki na płycie - na wszelki wypadek przejechałem wszystkie cyną z topnikiem - raczej nie ma zimnych łutów i pękniętych ścieżek.

Wymieniłem końcówki mocy dla lewego kanału - zastosowałem popularne zamienniki, wcześniej były jakieś ruskie z zamienione nóżkami wlutowane na pająka. Teraz jest ładnie.
Tu pierwsze pytanie - nie zastosowałem żadnych podkładek, gdyż wcześniej ich nie było - jedynie pastę termo przewodzącą. Może należało by jednak je tam umieścić?

Pomiar wykazał około 7-9 mV na lewym w stosunku do prawego 24-30 mV - znaczna różnica w głośności - dynamika prawego kanału jest o wiele lepsza. Zmiana końcówek nie przyniosła żadnego rezultatu.

Jeśli ktoś się orientuje - proszę o pomoc. Jeśli Ktoś uzna za pomocne - załączę zdjęcia wnętrza.

Sugerowałbym wymianę elektrolitów, tych małych w sprzężeniu i separujących.

Elektrolity wymienię wszystkie na tym kanale. To nie powinien być duży koszt.

W w poście o podobnym uszkodzeniu przeczytałem również że może to być wzmacniacz różnicowy - które elementy należało by wymienić? Domyślam się - że to będzie któryś z tranzystorów - konstrukcja tego wzmacniacza jest już wiekowa - nie widzę, żeby któryś był uszkodzony - może po prostu nadszedł jego kres.

W swoim doświadczeniu raczej nie miałem takich objawów i był padnięty tranzystor.
Może przełożyć miejscami tranzystory z kanału lewy na prawy i odwrotnie, ale ja szukałbym w elementach dyskretnych, prędzej, któryś z rezystorów lub kondensatorow padł był.
No niestety oscyloskop byłby tu bardzo pomocny....

ozy2001 wrote:

nie zastosowałem żadnych podkładek,

Jakie zastosowałeś tranzystory jak mają metalową obudowę przykręcany śrubą do radiatora to muszą być podkładki i tulejki izolujące na tranzystorach mocy.

ozy2001 wrote:

Pomiar wykazał około 7-9 mV na lewym w stosunku do prawego 24-30 mV

Poprawny prą spoczynkowy ma sens ustawiać dopiero jeżeli dany kanał jest sprawny jeżeli charczy to nie ma sensu ustawiać prąd bo końcówka mocy jest uszkodzona i po naprawie i tak trzeba odnowa ustawić.

Zakładam,że sprawdziłeś "0" na wyjściu.Podstaw parę różnicową BC307.W lewym kanale ma ozn.T101/102.Potem sprawdź prąd zerowy i łatwość jego ustawienia.

Jutro zmienię te elektrolity - wróciłem po nocce i "zaspałem" do elektronicznego
Odnośnie podkładek - wcześniej ich nie było i podobno działał dobrze przez jakieś 2 lata. Tranzystory to nowa para 911 i 912 - identyczna jest na prawym kanale i tam nic się nie dzieje z dźwiękiem mimo braku podkładek. Dla spokoju jednak podkładki założę.

Napięcia podane przez mnie:
ozy2001 napisał:
Pomiar wykazał około 7-9 mV na lewym w stosunku do prawego 24-30 mV
Odnoszą się do tego co udało mi się zmierzyć na zaciskach gdzie podłącza się głośniki.

Tranzystory zakupię również jutro. Myślę, że około 18 będę mógł coś napisać odnośnie przebiegu prac.

Nie sądzę,by winne były elektrolity.Podkładki są niezbędne.

Więc tak:
Założyłem podkładki pod końcówki mocy, wymieniłem tranzystory - sprawdziłem stare i miernik nie pokazał, że są złe - więc raczej nic im się nie stało.

Musiałem użyć zamiennika - BC307 - BC557 - dobrany z katalogu tranzystorów.
o uruchomieniu wzmacniacza około 15s był dobry dźwięk a potem zaczęło znowu pływać ciszej głośniej, i jakby niskie tony znikły. Wyłączenie wzmacniacza i ponowne uruchomienie i znowu przez chwilę jest dobry dźwięk i potem znowu zaczyna pływać.

Wymieniłem kondensatory 47uf / 40V na 47uf/50 V (nie było na 40V) oraz 47uf/16V

Podczas prób 2x doszło do powstania iskry - nie jestem w stanie zlokalizować uszkodzenia - załączam zdjęcie w dobrej rozdzielczości - może Wam wprawnym okiem uda się zlokalizować uszkodzenie.

Podejrzewam również ten podwójny kondensator - zmierzyłem napięcie i wyszło, że 1 strona ma 12V a druga około -0,5V - nie wiem czy tak to powinno być.

Oczekuję dalszej pomocy w rozwiązaniu problemu - tak długo mi z tym schodzi, że to już prawie sprawa honoru przywrócić urządzenie do życia



Na stronie ścieżek widać jeszcze dolutowany kondensator ceramiczny. Czy może ktoś sprawdzić czy on tam faktycznie jest konieczny?

Ceramiczny jest O.K.Masz do wymiany 2razy 4700 mikro jest ewidentnie wybrzuszony.

Tak myślałem, profilaktycznie zapytałem w sklepie elektronicznym o koszt takiego kondensatora to Pan z tytułem inżyniera stwierdził, że nie ma czegoś takiego (rozumieć - nigdy nie zrobiono)

Teraz mam motywację żeby go wylutować i zabrać ze sobą.
Mogę go zastąpić stosując 2 kondensatory 4700uF / 50V ?
Czy powinienem zwrócić uwagę na coś jeszcze? Patrzę po aukcjach na znanym portalu i kondensatory są dużo - dużo mniejsze od tej ELWY

Nowsze są mniejsze.Odetnij nogi od starego przy korpusie.Złóż z dwóch 4700/50v łącząc plus z minusem jako środek (na masę) ,a potem zgodnie z oznaczeniami na płytce.

Więc wymieniłem kondensator 2x4700 40V na zalecane odpowiednio je łącząc.

Wyregulowałem prąd spoczynkowy - osiągnąłem 25 mV pewnie 26 też bym zrobił, ale to już praktycznie dotknięcie potencjometra - Niestety - głos dalej taki sam jak był.
Raz gra głośniej, raz ciszej - cały czas dużo ciszej od kanału prawego.

Sprawdziłem prąd spoczynkowy prawego kanału - cały czas jest 0 i ruch potencjometrem nie daje żadnego rezultatu. Potencjometr ma właściwy zakres pracy po wylutowaniu zmiana ustawienia powoduje zmianę rezystancji. Czy prąd spoczynkowy to to samo co prąd zerowy?

W sumie wpadłem na pomysł - że działam po złej stronie.
Odwołując się do fotografii którą wykonałem - lewa strona płytki to lewy kanał, prawa to prawy?

Po lewej stronie (T107/T108 np.) kanał lewy.Widocznie masz uszkodzenie w obrębie końcówki mocy (często opory niskoomowe) i dlatego nie ma regulacji prądu zerowego (spoczynkowego).Na wyłączonym porównaj oporności w dobrym i złym kanale.

Po lewej stronie mogę ustawiać prąd spoczynkowy - tylko dźwięk jest nieakceptowalny. Nie charczy, nie piszczy nie buczy tylko jest cichszy a dodatkowo w trakcie pracy się przycisza / zgłaśnia.

Po prawej stronie regulacja prądu spoczynkowego nie działa, dźwięk jest bardzo dobry.

W pierwszej kolejności chciałbym zrobić z tym lewym kanałem.

Na zdjęciu blisko kondensatora są dwie pary przewodów, domyślam się, że to jest zasilanie dla końcówek mocy. Czy nic się nie stanie jeśli je zamienię ze sobą?

Wystarczy pomierzyć napięcia na tranzystorach.Bez pomiarów i analizy schematu nie ma szansy naprawy.Przemierzyłeś omomierzem różnice w kanałach?Jeśli zamieniałeś miejscami sterowanie końcówki i nic to nie zmieniało masz do przejrzenia obszar płytki mocy.Zwróć uwagę na możliwe pomyłki montażu.

Rezystancja w kanałach jest porównywalna. Mierzyłem na zaciskach przewodów głośnikowych - bez głośników i wynosi około 525 ohm

Zasilania na tranzystorach mocy - identyczne dla obu kanałów - 35V tam jest.

Różnice w rezystorach -

L .......................................... P
R110 = 2,77 Ko .... R210 = 2,58 Ko
R102 = 55,1 Ko .... R202 = 58,2 Ko

Reszta rezystorów wykazuje minimalne różnice.

Nie wiem jak zmierzyć wartości rezystorów które owinięte są tym drutem miedzianym - R122 i R222 - dziwna rzecz to jest, gdyż końce uzwojenia miedzianego są połączone równolegle z rezystorem który jest wewnątrz tej "cewki?" Podczas pomiaru opór wynosi 0 ohm.

Sprawdziłem również transformator, bo zauważyłem, że jest symetryczny - jest OK.

Tranzystory umieszczone w radiatorze - mogą pełnić funkcję zabezpieczenia termicznego?
Jakieś pomysły?

Jedynie co jeszcze mi przychodzi do głowy to wymiana tranzystora od kompensacji (BC237 jak dobrze pamiętam) często przy awariach końcowych dzieją się z nim różne cuda (nie tylko w tych wzmacniaczach). Jeszcze raz przepnij wejścia. Nie podoba mi się to ściszanie i podgłaśnianie w trakcie eksploatacji... A PR-ki od spoczynkowego ruszałeś?

Kolego, co Ty tam mierzysz?

ozy2001 wrote:

Tranzystory umieszczone w radiatorze - mogą pełnić funkcję zabezpieczenia termicznego?

A z tym to już całkowicie wypaliłeś. Niestety ale pojęcia nie masz o elektronice i tu niestety chyba tylko serwis.

Przykład:

ozy2001 wrote:

zmierzyłem napięcie i wyszło, że 1 strona ma 12V a druga około -0,5V - nie wiem czy tak to powinno być.

Tomek3820 wrote:

Nie podoba mi się to ściszanie i podgłaśnianie w trakcie eksploatacji... A PR-ki od spoczynkowego ruszałeś?

A co ma prąd spoczynkowy do ściszania?

[quote="marian1981.02"]Kolego, co Ty tam mierzysz?

ozy2001 wrote:

Tranzystory umieszczone w radiatorze - mogą pełnić funkcję zabezpieczenia termicznego?

A z tym to już całkowicie wypaliłeś. Niestety ale pojęcia nie masz o elektronice i tu niestety chyba tylko serwis.

Nigdzie nie napisałem, że jestem elektronikiem Posiadam miernik, umiejętność operowania lutownicą. Zwyczajnie mam problem i szukam pomocy w jego rozwiązaniu. Jeśli się przyjrzysz to zobaczysz w jakich działach pomagam innym.

Nie chodzi mi o tranzystory przykręcone do radiatora. Blisko radiatora widać na zdjęciu po obu stronach są wlutowane tranzystory Po lewej jest to T104. Umieszczone są równolegle z płytą i wchodzą w otwory w radiatorze. Z jakiegoś powodu zostały tam umieszczone w ten, nie w inny sposób. I właśnie dlatego pomyślałem, że to zabezpieczenie termiczne.


Przykład:

ozy2001 wrote:

zmierzyłem napięcie i wyszło, że 1 strona ma 12V a druga około -0,5V - nie wiem czy tak to powinno być.

Kondensator podwójny, między plusem a masą było 12V a pomiędzy minusem i masą było tylko 0,5V


Prąd spoczynkowy ustawiłem bez większego problemu - wynosi on teraz 25 mV

ozy2001 wrote:

Zwyczajnie mam problem i szukam pomocy

Można szukać w serwisie.

ozy2001 wrote:

Nie chodzi mi o tranzystory przykręcone do radiatora

Wiem o które Ci chodziło.

A i z tym cytowaniem coś nie tak.

ozy2001 wrote:

Blisko radiatora widać na zdjęciu po obu stronach są wlutowane tranzystory Po lewej jest to T104. Umieszczone są równolegle z płytą i wchodzą w otwory w radiatorze. Z jakiegoś powodu zostały tam umieszczone w ten, nie w inny sposób. I właśnie dlatego pomyślałem, że to zabezpieczenie termiczne.

Kompensacja termiczna, dzięki takiemu umieszczeniu prad spoczynkowy nie rośnie po nagrzaniu tranzystorów końcowych.

ozy2001 wrote:

Nie wiem jak zmierzyć wartości rezystorów które owinięte są tym drutem miedzianym - R122 i R222 - dziwna rzecz to jest, gdyż końce uzwojenia miedzianego są połączone równolegle z rezystorem który jest wewnątrz tej "cewki?" Podczas pomiaru opór wynosi 0 ohm.

Obwód Zobla/Boucherota wraz z sąsiadującym kondensatorem bocznikującym głośnik. pomiar wskazuje że jest OK.

Jeśli miałeś tranzystory wyjściowe przykręcone do radiatorów bez podkładek (i podkładek/tulejek pod wkrętem) - to tam mogło się narobić niezłego zamieszania.
radzę zrobić z tym porządek - w obu kanałach i to jako pierwsza sprawa.
Może mało ważne - tranzystor do kompensacji termicznej T104 też jest w pewnym sensie zabezpieczeniem termicznym. Bez stosownej wiedzy, ale autor tematu poczynił tu słuszne spostrzeżenie.
Koledzy, nie zniechęcajcie "młodego" (młodego w sensie doświadczenia).
Druga sprawa - zidentyfikuj bez wątpliwości który kanał jest który - bo moze działasz na prawym?
Idź od wyjścia głośnikowego (na którym głośnik gra ciszej z tymi objawami) po kablu do płyty i ścieżkami do elementów - zidentyfikujesz końcówkę właściwą.
Trzecia sprawa - odłącz głośniki i pomierz końcówki (obie) i podaj wyniki (wiem, że mierzyłeś, ale czy na pewno jak trzeba?):
- napięcie na wyjściu głośnikowym wzgl. masy,
- napięcie na opornikach R119+R120 (na moim schemacie to napięcie na połączonych w szereg opornikach podano 26mV),
- inne pomiary napięć w końcówce tak jak podano na schemacie.
Tam mogą być różne przyczyny, włącznie ze wzbudzaniem się końcówki i wcale to nie musi być słyszalne bez wysterowania (np. może się podwzbudzać przy wysterowaniu - taki nadajnik AM o modulacji 100% i mocy wyjściowej regulowanej poziomem sygnału m.cz.)
Aby to wykluczyć można próbować zwiększyć C103 do np. 100-200p, miedzy bazy T107 i T108 a zasilanie dać po ok. 1n, a przede wszystkim na zasilanie dać po 100-330n do masy - najlepiej tuż przy nogach T109 i T110.
Sprawdź R107, R106, C102, R105, D101 (po wylutowaniu), do sprawdzenia podkówki R109 (to badziewie z Telpodu miało tendencję do niedziałania już po roku, a co dopiero po tylu latach; - zaciski na końcówkach ścieżki węglowej utleniały się)

marekzi wrote:

Jeśli miałeś tranzystory wyjściowe przykręcone do radiatorów bez podkładek

Co wy macie z tym poradami na temat podkładek. Gdyby ich nie było to wiesz co by było?

Już doszedłem do tego, że Lewa strona płytki - ta z elementami to lewy kanał. Od zacisku głośnikowego - do wyłącznika głośnikowego (sprawdzony, sprawny) następnie przewodem do złącza 3 PIN (sprawdzone, "ciasne" złącze nie zaśniedziałe). i przechodzi na lewą stronę.

Zasilanie tranzystorów końcowych sprawdzałem tak:
Przyłożyłem zwyczajnie sondy miernika najpierw między bazę a kolektor 35V i potem bazę a emiter i też 35V - i pomiary były identyczne dla wszystkich kanałów. Jest opcja, że źle zmierzyłem - nie chodzi o wynik, a o sam sposób pomiaru.

Napięcia na wyjściu głośnikowym - różnią się od siebie.
Pomiar wykazał około 7-9 mV na lewym w stosunku do prawego 24-30 mV.
wartość napięcia na R119 i R120 to prąd spoczynkowy który reguluje się rezystorem nazwijmy nastawnym. I tą czynność wykonałem po drugiej wymianie końcówek mocy oraz wymienieniu BC307 - zastosowałem zamiennik -> BC557 (dobrany z katalogu). Prąd spoczynkowy ustawiłem bez problemu na 25 mV - nie ruszam bardziej ze względu na możliwy błąd pomiarowy miernika. Na forum przeczytałem, że ten prąd może wynosić od nawet 20 mV do 30 mV i w sumie nic nie powinno się dziać - więc ja mam złoty środek.
Z tymi dodatkowymi kondensatorami i mierzeniem wymienionych elementów zajmę się jutro, muszę pójść do sklepu i kupić te kondensatory.

marian1981.02 wrote:

marekzi wrote:

Jeśli miałeś tranzystory wyjściowe przykręcone do radiatorów bez podkładek

Co wy macie z tym poradami na temat podkładek. Gdyby ich nie było to wiesz co by było?

No to przeczytaj temat - autor wyraźnie zaznacza, że podkładek nie dał.
też mnie to dziwi, że to mu w ogóle zagrało, bo powinien być dym, no ale chyba wie co pisze...?

ozy2001 wrote:

Zasilanie tranzystorów końcowych sprawdzałem tak:
Przyłożyłem zwyczajnie sondy miernika najpierw między bazę a kolektor 35V i potem bazę a emiter i też 35V - i pomiary były identyczne dla wszystkich kanałów. Jest opcja, że źle zmierzyłem - nie chodzi o wynik, a o sam sposób pomiaru.

No i tego nie rozumiem - jak to "zasilanie tranzystorów końcowych". Ty tu mierzyłeś napięcie baza-kolektor i baza-emiter.
Napięcia baza-emiter dobrze jest sprawdzić, i końcowych i sterujących - powinno wynosić ok. 0,6-0,7V

ozy2001 wrote:

Napięcia na wyjściu głośnikowym - różnią się od siebie.
Pomiar wykazał około 7-9 mV na lewym w stosunku do prawego 24-30 mV.
wartość napięcia na R119 i R120 to prąd spoczynkowy który reguluje się rezystorem nazwijmy nastawnym. I tą czynność wykonałem po drugiej wymianie końcówek mocy oraz wymienieniu BC307 - zastosowałem zamiennik -> BC557 (dobrany z katalogu). Prąd spoczynkowy ustawiłem bez problemu na 25 mV - nie ruszam bardziej ze względu na możliwy błąd pomiarowy miernika. Na forum przeczytałem, że ten prąd może wynosić od nawet 20 mV do 30 mV i w sumie nic nie powinno się dziać - więc ja mam złoty środek.

Te wyniki są Ok, różnice bez znaczenia.

No faktycznie, przez dwa lata ich niebyło. Przez dwa lata działało. Niezła ściema...

ozy2001 wrote:

Dla spokoju jednak podkładki założę.

Dla Świętego spokoju to Ty naprawdę udaj się do serwisu.

marian1981.02 wrote:

No faktycznie, przez dwa lata ich niebyło. Przez dwa lata działało. Niezła ściema...

ozy2001 wrote:

Dla spokoju jednak podkładki założę.

Dla Świętego spokoju to Ty naprawdę udaj się do serwisu.

Widzisz kolego nauczyłem się cytować...

W pierwszym poście napisałem, że wzmacniacz od kolegi - dał mi do naprawy bo jeden kanał źle gra. Wziąłem go gdyż wydawało mi się, że jest to prosta usterka z którą sobie poradzę.

Co do wcześniejszych napraw - 2 lata wcześniej były wymieniane rezystory cegiełkowe na prawym kanale oraz tranzystory końcowe. Na pewno również wcześniej ten wzmacniacz był naprawiany - gdyż z lewego kanału wyjąłem KT8055M 8710 - Gdy patrzysz się na stronę z nadrukiem to z lewej jest emiter, na środku baza i po prawej kolektor - czyli odwrotnie. Były dolutowane przewody.

Zdjąłem obudowę, wpierw szukałem uszkodzonych elementów, na elce znalazłem kilka postów z tym wzmacniaczem, z reguły uszkodzony element było widać gołym okiem, a naprawa ograniczała się do jego wymiany, oraz czasem elementu który z nim sąsiadował. Nic nie było, więc postanowiłem obejrzeć płytkę od strony ścieżek, bo to stary sprzęt i mogą być zimne luty lub nadpalona któraś ścieżka.

Wtedy zauważyłem, że pod 3 na 4 końcówkami nie ma podkładek a jedynie pasta silikonowa, sądząc po twardości i stopniu kruszenia się - dość stara ale równo nałożona. Więc na pewno założona po wymianie końcówek - dość dawno.

Muszę to napisać, bo uparłeś się kolego na "ten serwis"

Posiadam umiejętność operowania lutownicą, "nie boję się" zaglądać do takich urządzeń. Jednak nie jestem elektronikiem, więc Twoim zdaniem powinienem od razu z wszystkim biegać do serwisu. Super by było, gdyby każdy mógł zarobić w swojej dziedzinie - przecież właśnie tego oczekuje wkładając wysiłek w zdobywanie wiedzy. Jeśli tak myślisz, to w 100% się z tym zgadzam.

Nie będąc mechanikiem - nie wymieniaj klocków hamulcowych, nie instaluj sam oprogramowanie w swoim komputerze, nie mówiąc o walce z jakimś szkodnikiem komputerowym. Ale z drugiej strony - ta satysfakcja kiedy uda się nam coś naprawić. To ona powoduje, że łapie się bakcyla i czasem... bardzo rzadko staje się to tym - co później robimy w życiu.

Gdy pierwszy raz zobaczyłem Twoją wypowiedź - trochę się podłamałem, ale liczyłem również na wskazówkę od kogoś kto pisze, że jest specjalistą od unitry - można było się domyślać, że na pewno spotkał się z taką usterką i zadając kilka pytań naprowadzi na uszkodzony element.

Nie pójdę do serwisu... Co najwyżej do sklepu po kolejne elementy...

https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic869722.html .Tu masz wskazówki jak postępować z takim wzmacniaczem.Dobrze,że obudziła się w Tobie zdrowa złość i ambicja.Naprawa nawet tak prostego wzmacniacza polega na szeregu czynności pomiarowo-diagnostycznych i nie ogranicza się do wymiany jednego,czy paru elementów.Normą jest sprawdzanie wszystkich tranzystorów w obrębie końcówki mocy,a najlepiej profilaktyczna wymiana wszystkich sterujących w przypadku zwartych tranzystorów mocy.Nawet taki sprzęt wymaga dużego zaangażowania,cierpliwości i pracy ze schematem.W przypadku braku takowych,często profesjonalny serwis jest dobrym rozwiązaniem.

ozy2001 wrote:

Wtedy zauważyłem, że pod 3 na 4 końcówkami nie ma podkładek a jedynie pasta silikonowa,

Istnieje taka możliwość w jednym przypadku. Że tranzystory były izolowane (tzn. nie metalowe). Ale to już mało istotne. Ty jako naprawiający masz wiedzieć PODSTAWY, kiedy i gdzie podkładki muszą być i jaką rolę pełnią. A nie pisać, a "dla Świętego spokoju..." To jest nie zdrowe podejście do tematu.