Elektroda.pl
Elektroda.pl
X
Please add exception to AdBlock for elektroda.pl.
If you watch the ads, you support portal and users.

Kontroler do wentylatorów w komputerze - jak zrobić? + zestaw pytań

-Czapi- 10 Aug 2012 22:38 6023 21
Renex
  • #1
    -Czapi-
    Level 10  
    Witam!
    Chciałem zrobić sobie kontroler do obrotów wiatraków w komputerze oraz ogólnie zarządzania gniazdami molex. Mój problem składa się z braku stosownej wiedzy na ten temat elektroniki. Posiadam lutownicę transformatorową, topik i cynę :D czyli podstawową zabawkę do spajania kabli.

    Moje pytania:
    Co się stanie kiedy połączę ze sobą dwa molexy na płytce drukowanej, tzn mam dwa wejścia do przylutowania na płytce nie wiem czy mogę je połączyć gdyż nie znam rezultatu sumowania napięć i natężenia. Z techniki miałem czwórkę lecz w gimnazjum lekcje ograniczały się do kilku rzutów i mechaniki.
    Zasilanie +12V(11A), Masa, Masa, +5V(tutaj nie jestem pewien). Chcę się dowiedzieć jakie uzyskam napięcie i natężenie prądu wyjściowego z takiego połączenia, oraz prosił bym o jakiś wzór na obliczenie tego samodzielnie.

    Następnie, jak dokładnie działa rezystor.
    -Co zmniejsza napięcie, czy natężenie, bądź to i to oraz w jakim stopniu?
    -Jak go dopasować znając wymagania zasilania danego elementu konstrukcyjnego?
    -Co się dzieje z pozostałym ładunkiem który nie został zużyty, czy zamienia się w energię cieplną jak na kablach?

    Jak zrobić przełączniki który na raz uruchomi kilka innych obwodów mając połączenie tylko dwóch przewodów, widziałem coś takiego na zasadzie tranzystorów lecz także nie mam pojęcia o ich działaniu.

    Jak robić włącznik główny który będzie uruchamiał pod nim szereg innych włączników każdy od osobnego zasilania nie łącząc ich?

    Gdzie dostanę rezystor o zmiennej oporowości, najlepiej za pomocą pokrętła i pod jaką nazwą szukać?

    Jak zrobić kontrolki za pomocą diód dwu kolorowych czerwony/zielony by czerwona informowała o wyłączeniu zasilania, a zielona o włączonym.

    Za obudowę projektu będą robiły mi dwie stare obudowy po napędach optycznych, a za gniazda zasilania do podłączenia molex zdemontowane z płytek pcb takowe gniazda. za połączenia z tymi obudowami użyję przewodu taśmowego. by zamontować je w boxach napędu. Jako elementy wyjścia użyję dwóch wyjść 3-pin i 2-pin, cztery molexy oraz dwa wyjścia na wpięcie luźnych kabli.

    Prosił bym o jakiś prosty schemat(taki przykładowy), albo opis jak go wykonać tzn. oznakowania, połączenia itd. najlepiej jakbyście opisali mi co i jak. Ale nie jak to zrobić tylko tak bym sam był w stanie zaprojektować i wykonać tą konstrukcję bo chcę mieć satysfakcję że coś zrobiłem, a nie odtworzyłem z rysunku.

    Z góry dziękuję za pomoc!
    Proszę nie odsyłać mnie do linków, albo do opcji szukaj bo już znudziło mi się latanie po stronach i czytanie bez zrozumienia tych artykułów z nieznanymi dla mnie określeniami i symbolami.
  • Renex
  • Helpful post
    #2
    jdubowski
    Tube devices specialist
    -Czapi- wrote:
    Co się stanie kiedy połączę ze sobą dwa molexy na płytce drukowanej, tzn mam dwa wejścia do przylutowania na płytce


    Po co chcesz połączyć - od tego trzeba zacząć...

    -Czapi- wrote:
    nie wiem czy mogę je połączyć gdyż nie znam rezultatu sumowania napięć i natężenia.


    Owe molexy zasilane ze wspólnego zasilacza możesz połączyć równolegle - połączenie szeregowe spowoduje zwarcie. W połączeniu równoległym napięcie sie nie zmieni (pozostanie dalej 5V i 12V), teoretycznie wzrósłby możliwy do pobrania prąd, ale w praktyce ograniczenie to spowodowane jest wydajnością zasilacza, wiec nic z tego.

    -Czapi- wrote:
    Następnie, jak dokładnie działa rezystor.
    -Co zmniejsza napięcie, czy natężenie, bądź to i to oraz w jakim stopniu?


    Zależy jak włączony do obwodu.

    -Czapi- wrote:
    -Jak go dopasować znając wymagania zasilania danego elementu konstrukcyjnego?


    Prawo Ohma - zapoznaj się, bez tego dalej nie ruszysz.

    -Czapi- wrote:
    -Co się dzieje z pozostałym ładunkiem który nie został zużyty, czy zamienia się w energię cieplną jak na kablach?


    Ładunek nie zużyty z samej definicji nie zamienia się w nic. Gdyby się w coś zamieniał to by ulegał zużyciu.

    -Czapi- wrote:
    Jak zrobić przełączniki który na raz uruchomi kilka innych obwodów mając połączenie tylko dwóch przewodów, widziałem coś takiego na zasadzie tranzystorów lecz także nie mam pojęcia o ich działaniu.


    Więcej szczegółow, z tego opisu nie za bardzo wiadomo o co idzie, ale generalnie jeden obwód może się rozgałęziać na kilka odbiorników, wstawiając wyłącznik przed rozgałęzieniem wyłaczasz/właczasz wszystkie.

    -Czapi- wrote:
    Jak robić włącznik główny który będzie uruchamiał pod nim szereg innych włączników każdy od osobnego zasilania nie łącząc ich?


    Nie łącząc ich - nie da się, chyba ze zastosujesz jakoweś wyłączniki sterowane radiowo...

    -Czapi- wrote:
    Gdzie dostanę rezystor o zmiennej oporowości, najlepiej za pomocą pokrętła i pod jaką nazwą szukać?


    W sklepie z podzespołami --> potencjometr.

    -Czapi- wrote:
    Jak zrobić kontrolki za pomocą diód dwu kolorowych czerwony/zielony by czerwona informowała o wyłączeniu zasilania, a zielona o włączonym


    Najprościej z zastosowaniem przełączników - w jednym położeniu zasilamy diodę zieloną i odbiornik, w drugim diodę czerwoną. Pamiętaj o rezystorach w szereg z diodami.


    -Czapi- wrote:
    Za obudowę projektu będą robiły mi dwie stare obudowy po napędach optycznych, a za gniazda zasilania do podłączenia molex zdemontowane z płytek pcb takowe gniazda. za połączenia z tymi obudowami użyję przewodu taśmowego. by zamontować je w boxach napędu. Jako elementy wyjścia użyję dwóch wyjść 3-pin i 2-pin, cztery molexy oraz dwa wyjścia na wpięcie luźnych kabli.


    Ale nie za bardzo wiemy co miałby robić ten projekt i po co ci dwie obudowy po napędach? Jedna nie starczy?


    -Czapi- wrote:
    Prosił bym o jakiś prosty schemat(taki przykładowy), albo opis jak go wykonać tzn. oznakowania, połączenia itd. najlepiej jakbyście opisali mi co i jak. Ale nie jak to zrobić tylko tak bym sam był w stanie zaprojektować i wykonać tą konstrukcję bo chcę mieć satysfakcję że coś zrobiłem, a nie odtworzyłem z rysunku.


    Post Mariusza Ch. w tym wątku powinien ci pomóc:
    https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic779818.html


    -Czapi- wrote:
    Proszę nie odsyłać mnie do linków, albo do opcji szukaj bo już znudziło mi się latanie po stronach


    To może się weź za szydełkowanie albo stolarkę... Też ciekawe hobby...

    -Czapi- wrote:
    i czytanie bez zrozumienia tych artykułów z nieznanymi dla mnie określeniami i symbolami.


    To trzeba czytać ze zrozumieniem a symbole poznać.
  • #3
    -Czapi-
    Level 10  
    Ogólnie w zamierzeniu ma obsługiwać 10 wiatraków gdyż tyle posiadam wmontowanych w pc, dlatego dwie obudowy. A wiatraki warczą podobnie do kosiarki :P

    Połączenie źródła miało umożliwić zrobienie wyjść szeregowych.
    Co do wiatraków jak połączę dwa źródła do jednego wiatraka to mi się nie spali?
    Obecnie mam bezpośrednio pod molex po podpinane.

    Poprawne napięcia to +5V | GDN | GDN | +12V
    natężenia 18A | --- | --- | 19A
  • #4
    jdubowski
    Tube devices specialist
    -Czapi- wrote:
    Ogólnie w zamierzeniu ma obsługiwać 10 wiatraków gdyż tyle posiadam wmontowanych w pc, dlatego dwie obudowy. A wiatraki warczą podobnie do kosiarki


    To po pierwsze musisz ustalić czy chcesz regulować ich obroty jednym potencjometrem czy wieloma - IMHO regulowanie oddzielne ma sens w dwu, może trzech grupach, do tego w zupelności wystarczy jedna obudowa 5,25 cala.

    -Czapi- wrote:
    Połączenie źródła miało umożliwić zrobienie wyjść szeregowych.


    Chyba równoległych, ale w/g twego opisu coś nie w tą stronę kombinowałeś - sens ma dla każdego z regulatora wyposażenie w 3 (przykładowo) połączone równolegle złacza do podłączenia wentylatorów, a od strony zasilania regulatora starczy połączenie z zasilaczem przy pomocy pojedynczego złącza Molex.
  • #5
    Anonymous
    Anonymous  
  • Renex
  • #6
    toman1995
    Level 11  
    Ja zrobił bym regulacje wiatraków na LM357 i do tego diody sygnalizacyjne załączenie układu. Można by wyłączać oraz regulować każdy układ, oraz dać wyłącznik główny, od wszystkich układów.
  • #7
    -Czapi-
    Level 10  
    Christophorus wrote:
    Trzeba też wziąć pod uwagę to, że niektóre wentylatory mogą być sterowane przez płytę główną komputera. Wówczas zmniejszenie ich obrotów może być powodem ostrzeżeń. Może też dojść do sytuacji, że będziesz zmniejszał obroty wentylatora, a płyta główna to wykryje i będzie starała się zwiększyć obroty wentylatora.


    Płyta główna nie ma wpływu na pracę osobnych podzespołów, jeżeli wiatraki są podpięte do takiej konstrukcji jak ja chcę wykonać i mają zasilanie tylko z zasilacza płyta nie ma najmniejszego wpływu na zasilanie wyj. kiedy jako zasilanie robi wyjście 2/3/4-pin z płyty głównej.

    jdubowski wrote:
    Chyba równoległych, ale w/g twego opisu coś nie w tą stronę kombinowałeś - sens ma dla każdego z regulatora wyposażenie w 3 (przykładowo) połączone równolegle złacza do podłączenia wentylatorów, a od strony zasilania regulatora starczy połączenie z zasilaczem przy pomocy pojedynczego złącza Molex.


    Ale jeżeli dobrze mniemam zasilacz wyśle tyle prądu ile będzie wymagać podzespół?


    A możecie mi podać jakiś wzór z opisem jak obliczyć jaką rezystancje musi mieć potencjometr i to samo na temat oporników, chyba że to działa tak samo.
  • #8
    jdubowski
    Tube devices specialist
    -Czapi- wrote:
    Ale jeżeli dobrze mniemam zasilacz wyśle tyle prądu ile będzie wymagać podzespół?


    Otóż to - zasilacz dostarczy w/g potrzeb odbiornika.

    -Czapi- wrote:
    A możecie mi podać jakiś wzór z opisem jak obliczyć jaką rezystancje musi mieć potencjometr i to samo na temat oporników, chyba że to działa tak samo.


    Wskaż schemat, będziemy dyskutować o wartościach elementów - ja sugeruję rozwiązanie oparte o LM317, wartości rezystancji są niezależne od obciażenia.
  • Helpful post
    #9
    Anonymous
    Anonymous  
  • #10
    -Czapi-
    Level 10  
    Christophorus, mógł byś mi dokładniej opisać co jest co? widzę tam tylko trzy oporniki, dwa kondensatory i chyba jeden potencjometr.
  • Helpful post
    #11
    Anonymous
    Anonymous  
  • #12
    jarek_lnx
    Level 43  
    Quote:
    Ogólnie w zamierzeniu ma obsługiwać 10 wiatraków gdyż tyle posiadam wmontowanych w pc, dlatego dwie obudowy. A wiatraki warczą podobnie do kosiarki :P

    Nic w tym dziwnego że są głośne, ale na co ich aż tyle, procesor, grafika, zasilacz i jeden na obudowie to typowy zestaw, ale co robią pozostałe? Chciał bym wiedzieć.

    Pamiętaj że ciągłe manipulowanie sterownikiem wentylatorów nie jest głównym zadaniem użytkownika komputera.
    Dobre chłodzenie to chłodzenie bezobsługowe, a więc automatycznie dostosowujące wydajność wentylatorów do temperatury.

    Wyobraź sobie taki ręczny regulator w samochodzie - potencjometr do regulacji obrotów wentylatora chłodnicy, który musiał byś przestawiać co kila minut i zerkać co chwila na wskaźnik temperatury, bo inaczej woda się zagotuje, albo silnik będzie pracował w za niskiej temperaturze. Koszmar prawda?

    Ponadto jeśli wentylator jest naprawdę potrzebny (tak jak w samochodzie, albo na procesorze) to jego nieprawidłowe ustawienie doprowadzi do awarii, więc nie powinien być ręcznie sterowany.
    Jeśli wentylator mozna wyłączyć i nic się nie stanie, to znaczy że jest niepotrzebny.
  • #13
    -Czapi-
    Level 10  
    jarek_lnx, wcześniej korzystałem z układu z termostatem, ale w kwestii temperatury moim zdaniem była sa wysoka.

    Obecnie wiatraki działają na zasadzie zwiększenia ciśnienia wewnątrz obudowy, wymuszając szybkie opuszczenie przez ciepłe powietrze obudowy.

    Wolę katować takie wiatraki niż te na podzespołach gdyż owe wiatraki są trudniej dostępne, a za szybkie ich zużycie nie jest mi na rękę.

    Temperatury w moim komputerze nie przekraczają 44*C w stresie i chce zejść niżej.
    Ale mogąc je regulować we względu że te szybkoobrotowe musiałem podpiąć pod 5V bo były za głośne, a jak to zrobię to będę miał spokój z brakiem paru wolt i amperów.
  • #14
    Anonymous
    Anonymous  
  • #15
    -Czapi-
    Level 10  
    Wiem, zgadzam się z tym założeniem. Jest to 10 dodatkowych wiatraków. Ustawiłem je w taki sposób by mieć dokładnie rozłożoną cyrkulację powietrza. Jednym słowem jeden wdmuchuje drugi przedmuchuje, a trzeci prostuje takie dwie sekcji i potem z tyłu obudowy dwa wdmuchujące (na dole)i trzy wyciągowe(na górze).
  • #16
    Anonymous
    Anonymous  
  • Helpful post
    #17
    LemingAnadyrski
    Level 11  
    -Czapi- wrote:
    [...]
    Jest to 10 dodatkowych wiatraków. Ustawiłem je w taki sposób by mieć dokładnie rozłożoną cyrkulację powietrza. Jednym
    słowem jeden wdmuchuje drugi przedmuchuje, a trzeci prostuje takie dwie sekcji i potem z tyłu obudowy dwa wdmuchujące
    (na dole)i trzy wyciągowe(na górze).


    Koncepcja jest dobra, gdyż na tej zasadzie działa chłodzenie w serwerach (i jest to dopracowane do tego stopnia, że mocno grzejące
    się procesory nieraz nie posiadają własnych wentylatorów, tylko ich radiatory są umieszczone w strumieniu powietrza przepływającego
    przez obudowę). Strumień ów jest kierowany odpowiednimi profilami z tworzywa, których w zwykłych pecetach raczej nie spotyka się.

    Skoro już rzeźbisz z chłodzeniem, to może warto coś podobnego wykonać, żeby wiatraczki nie robiły zwyczajnego przeciągu w obudowie,
    tylko chłodziły podzespoły. Jest lato, ;-) można wykorzystać co większe opakowania po lodach (nieraz mają ładnie wyprofilowane łuki
    przy denku, powinny nadawać się do tego celu), pocięte na odpowiednie fragmenty. Polipropylen, z którego są najczęściej wykonane,
    nie jest idealny do takiego zastosowania, lecz powinien dać radę w tych 50-60 st. C, o ile będzie poprawnie przymocowany wewnątrz
    obudowy komputera (i o ile opakowanie nie będzie śmiesznie cienkie).

    Poza tym: 1) kable - poprowadzić tak, aby nie hamowały przepływu powietrza; 2) zadbać o odpowiednie radiatory (nieraz te firmowe to
    porażka do kwadratu) oraz, last but not least, zastanowić się czy naprawdę 10 wentylatorów to nie przesada. Nawet w średnim serwerze
    8 szt. to już jest sporo (wliczając np. 2 zdublowane - nadmiarowe i te w modułach zasilacza) Wentylatory, zwłaszcza te wydajniejsze,
    żrą nieco prądu, obciążając dodatkowo zasilacz i grzejąc go jeszcze bardziej. Dobrze rozłożona mniejsza ilość wentylatorów będzie
    lepsza niż ich multum naćkane jak się tylko da
    .

    PS. 44 stopnie? Gdzie mierzone? Może zwyczajnie nie ma się o co trząść, bo tolerancja niektórych podzespołów przeracza tolerancję
    użytkownika spoglądającego z przerażeniem na okienko programu monitorującego peceta. 8-)

    Kontroler do wentylatorów w komputerze - jak zrobić? + zestaw pytań P, PPNMSP :-)
  • Helpful post
    #18
    Anonymous
    Anonymous  
  • #19
    -Czapi-
    Level 10  
    Wiem o tym, ogólnie na jednym przewodzie wykorzystuje prawie całe zasilanie pod dany szereg. Zasilacz daje mi natężenie 19A wiatraki zbierają po 0.11A parę trochę więcej, ale jak by to powiedzieć zostaje mi słabe zasilanie 12V i 5V fakt nie mam już miejsca a przypinanie niczego do tej gałęzi.

    Mam zasilacz 500W i trochę prądożerną kartę graficzn ATI Radeon HD 6770 ale procesor i pamięć słabą przez co nie moge wykorzystać jej osiągów i nie mogę nawet jej odpowiednio obciążyć :D
  • #20
    Anonymous
    Anonymous  
  • Helpful post
    #21
    LemingAnadyrski
    Level 11  
    Zwykły potencjometr (znaczy się np. taki: http://lispol.com/file/226/0/226.png) ma 25x18 mm czyli faktycznie
    8 szt. to już byłoby dużo do upchnięcia w jednej zatoczce (nóżki można ostrożnie zagiąć albo znaleźć
    potencjometr z wyprowadzeniem od spodu, co pomoże odzyskać kilka mm, ale raczej nie tyle, żeby kolejny się
    zmieścił w rzędzie).

    A może coś takiego? (Wygrzebałem na dysku, nie pamiętam skąd mam schemat.)
    Tanie (najdroższe z tego będą LM35; LM358 to taniocha - w dodatku potrzeba jednego na dwa wiatraczki),
    nieskomplikowane. Można byłoby podłączyć po dwa wiatraczki równolegle (raczej takie o identycznej mocy),
    jednak wtedy trzeba zamienić BC548 na mocniejszy tranzystor o podobnym wspołczynniku wzmocnienia (hFE),
    bo BC547/548 mają prąd maks. 100mA (a wiatraczki, jak napisałeś, 110mA każdy).
  • #22
    -Czapi-
    Level 10  
    Zebrałem już wystarczająco informacji, dziękuję wszystkim za pomoc :)