Kolumny DIY + przestroga dla początkująych.

Witam i pozdrawiam wszystkich czytelników niniejszego portalu.
Po długim czasie robót i odsłuchów zdecydowałem się umieścić niniejszy projekt na elektrodzie. Projekt jest o tyle ciekawy, że podczas jego tworzenia popełniłem wiele błędów i szkoda jest mi nie podzielić się tymi doświadczeniami z innymi. Niniejszy projekt należy traktować trochę jako ostrzeżenie / zbiór uwag / doświadczeń a może nawet przestrogę przed zbyt pochopnym podejmowaniem działań bez uprzedniego przygotowania merytorycznego.

Projekt - przygotowania i założenia

Na początku miał to być prosty projekt, którego jedynym założeniem była szerokość kolumny : max 17 / 18 cm. Wynika to z tego ( co widać na zdjęciach ), że szersza kolumna blokowałaby mi wyjście na balkon.
Z wcześniejszych projektów zostało mi kilka głośników, na bazie których postanowiłem zbudować niniejszy zestaw ( BŁĄD 1 - losowo dobrane głosniki ): a były to:

- TONSIL-GDN-25-80-1
- STX-GDM-14-150-8-SCX
- STX-GDWK-10-250-8-AWX ( obecnie T.10.250.8.PCX )

Obudowa z założenia miała być zamknięta o pojemności 35l ( i tak pozostało ). komora głosnika średniego to około 4,5l. Ponieważ głośniki średni i wysokotonowy pokrywały się z zestawem STX FX-200 to też postanowiłem popełnić BŁĄD 2 - czyli zakupiłem dedykowaną zwrotnicę własnie do kolumn STX FX-200.
Dodatkowym założeniem były granitowe fronty oraz bok kolumny. Tak widoczne na zdjęciach elementy są z prawdziwego granitu. Zamawiałem je w zakładzie, który robi nagrobki .
Decyzja o wykorzystaniu granitu do budowy kolumn wynika z mojego zamiłowania do naturalnych i solidnych materiałów ( niekoniecznie przełożyło się to na jakość dźwięku - kolejny jednak mały [ BŁĄD] ) ...

Uzbrojony w głośniki, zwrotnice, deski i pozostałe materiały postanowiłem sklecić wszystko w całość. Przebieg budowy wyglądał jak na poniższych zdjęciach.

Zdjęcia z budowy







Kolumny wersja numer 1

Po zakończeniu budowy kolumny wyglądały jak poniżej:


Kolumny wyglądały jak na zdjęciach ... może nawet fajnie. Niestety grały beznadziejnie. Ich fatalne brzmienie wynikało z kilku rzeczy a główną tego przyczyną było umieszczenie głośnika niskotonowego z boku nie stosując odpowiednio niskiego podziału na zwrotnicy [BŁĄD 3].
nie był by to nawet tak duży problem gdyby nie fakt, że głośnik średniotonowy jest tylko średnio tonowym a nie midwooferem [BŁĄD 4].

I co z tym dalej zrobić ?

Niestety nieprzemyślana konstrukcja została już zamknięta zmontowana zlutowana i sklejona.. Dużego pola manewru nie było a porady specjalistów były jednoznaczne ( jeszcze raz dziękuję koledze Tomq ): post. Zacząłem kombinować i budować własną zwrotnicę. Uzbroiłem się w program holmImpulse, mikrofony, oporniki, kondensatory, drut i pomieszczenie.
Efekty wykonywanych pomiarów były jednak marne... Marne dlatego, że wykresy wychodziły wręcz idealne - no po prostu idealna charakterystyka kolumn. Niestety ucho nie pozwalało wierzyć w to co widziało na wykresie oko
Nie zgłębiając więc dalszych szczegółów wykonywania pomiarów - bo i tak zajęło mi to już sporo czasu a hobby kolumnowe zaczęło zabierać mi go coraz więcej, do tego perspektywy szybkiego zakończenia projektu nie były optymistyczne a brak wiedzy wciąż był gigantyczny. Także poniesione na budowę kolumn koszty nie były małe a granitowe fronty były już mało modyfikowalne ... W takiej sytuacji pozostało mi jedynie zgłosić się do kogoś kto wie na temat budowy kolumn więcej niż ja. Wyszukałem więc w internecie najbliższą firmę która robi pomiary kolumn. Znalazłem, zawiozłem kolumnę i czekałem na werdykt.

Nowe życie projektu czyli wersja numer 2

Po wykonaniu pomiarów za pomocą odpowiedniego sprzętu i w odpowiednich warunkach werdykt był następujący: "jednym słowem masakra ! Fajna obudowa ale ciężko będzie z tym coś zrobić" .... Jednak udało mi się przekonać Pana specjalistę by jednak zrobił z tym cokolwiek byle nie było aż takiej tragedii... Pola manewru nie miał dużego ponieważ wyżej wspomniane granitowe fronty nie pozwalały już na swobodną wymianę przetworników. Największym problemem był głośnik średnio-tonowy, w którego miejsce niezbędnym było włożenie mid-woofer'a - niestety wykonany w granicie frez mocno ograniczył możliwości dobrania czegoś co ma ręce i nogi... Po kilkudniowych poszukiwaniach znalazł się jednak głośnik w rozsądnej cenie i pasujący do wyrzeźbionych otworów. Jest to FW-146.
Kolejnym krokiem było zrobienie nowej zwrotnicy tak aby głośnik niskotonowy umieszczony z boku kolumny grał max 150Hz a pozostałe dwa zaczęły ze sobą współgrać.
Po dość długiej walce z moimi kolumnami udało się coś zrobić efekt akustyczny jak na zdjęciach poniżej:

Wykresy / pomiary


Zniekształcenia harmoniczne

Odp. impulsowa

Wodospadowy

Cała kolumna

Poza nowymi zwrotnicami kolumny dostały nowe terminale, lepsze wygłuszenie mid-woofer'a oraz dodatkowe wygłuszenie komory głównej a także nowe okablowanie.
No i to tyle...

Koniec projektu i wnioski

Ostatecznie podjąłem decyzję, że więcej sam ( w sensie bez pomocy specjalisty ) kolumn nie składam. Na decyzję taką składają się następujące czynniki :

- Nie mam wystarczających umiejętności a ich zdobycie wymaga naprawdę dużej ilości czasu i praktyki.
- Nie mam zaplecza pomiarowego lub wystarczającej wiedzy aby samemu przemierzyć kolumny.
- Brzmienie kolumn po modyfikacji w porównaniu z innymi moimi dziełami sztuki powoduje przepaść jakościową.

Oczywiście hobby pozostanie i z pewnością jeszcze kilka konstrukcji powstanie. Jednak każda kolejna konstrukcja będzie lepiej przygotowana i przemyślna.
Finalnie kolumny wyglądają tak jak na zdjęciach poniżej:



Z kolumn ogólnie jestem zadowolony choć ich koszt budowy wyniósł 3x więcej niż powinien. Granitowe fronty i płyta 22mm były grubą przesadą o zakupionych niepotrzebnie zwrotnicach STX nie wspomnę ...
Brzmienie kolumn z pewnością jest lepsze ( przynajmniej dla mnie ) niż w przypadku kopii Altusów, którą też posiadam. Wydaje mi się, że trochę brakuje środka (może to wina aluminiowej membrany ) - kolumny nadrabiają jednak precyzją brzmienia, która bardzo mi się podoba. Wiem jednak, ze może być lepiej dlatego już przygotowuję się do kolejnego projektu. Mam nadzieję, że tym razem błędów będzie o wiele mniej

Drobne uwagi dla innych konstruktorów :

1. Płyta OSB nie jest złym materiałem na budowę kolumny niestety jest okropnie niewygodna w obróbce. Odłupuję się spore kawałki płyty, które trzeba wielokrotnie szpachlować. Szlifowanie forniru na krawędziach też nie jest przez to ułatwione.
2. Nigdy nie przyklejajcie kabli do ścianek obudowy. Mimo, że wszyscy piszą o minimalizowaniu długości toru audio nie żałujcie dać 50cm luzu na kablach. Później praca na zamkniętej kolumnie to jest koszmar. Lutowanie kabli w środku kolumny boli (właściwie parzy).
3. Robienie kolumny która waży 40kg też nie jest dobrym pomysłem. Szczególnie jak trzeba je później znieść z 4-tego piętra po schodach O swobodnym przestawianiu w mieszkaniu też nie ma mowy.
4. Czas, praca i poświęcenie włożone w budowę kolumn nie odwdzięczą się jakością dźwięku jeśli projekt elektryczny jest do bani...

Fajne! Ranking DIY

Kolego ile kosztują takie fronty granitowe ?

Ja za granitowe fronty zapłaciłem 800 zł. Otwory wycinane piłą wodną a frezy robione ręcznie. Trochę przepłaciłem bo można było to zrobić sprytniej - bez frezów i wtedy byłoby taniej.

Jeśli to nie tajemnica, to chciałbym poznać całkowity koszt.
Skoro same fronty kosztowały osiem stów, a mówisz, że cena trzykrotnie przekroczyła założenia, to ja tu widzę parę tysięcy wpakowanych w nie najlepiej wyglądające kolumny,( mam na myśli tego midwoofera, kompletnie nie pasuje do reszty). Ja bym dał czarny lub inny ciemny granit, ale o gustach się nie dyskutuje. Warto by było jednak pomalować na czarno krawędzie frezów, bo przynajmniej na zdjęciach, bardzo się rzucają w oczy.
Co do brzmienia, posłuchać nie mogę ale wykresy też nie powalają, zwłaszcza w stosunku do kosztów.
Zgadzam się z kolegą, że cała ta konstrukcja to BŁĄD, a szkoda, bo pierwsze fotki od razu nastawiły mnie pozytywnie, zwłaszcza te granity.

Pozdrawiam.
CMS

Witam,
Mam pytanie , czy ma może kolega na sprzedanie zwrotnice FX 200 z tego projektu.
Pozdrawiam
Marek

Odliczając koszt części, których nie wykorzystałem wychodzi około 2500 zł. Jednak doliczając mikrofony, nie użyte głośniki, części do zwrotnic, zwrotnice fx-200 itp to budżet przekroczył 3k.

Poniżej kosztorys przed modyfikacjami :


Modyfikacji już tak skrupulatnie nie notowałem Chyba sam nie chciałem znać ceny końcowej choć można dość łatwo ją wyliczyć : 2x Fountek FW146 + wykonanie zwrotnic / pomiary / transport = około 1000 zł. Także biorąc wartość z kalkulacji minus niewykorzystane materiały + 1000 to będzie cena końcowa. Nie ukrywam, że zostało mi sporo forniru, kleju, śrub, które wykorzystałem do innych rzeczy.


A zwrotnice FX-200 już sprzedałem...

Frezy rzeczywiście na zdjęciach są nieładne, na szczęście przy normalnym świetle aż tak tego nie widać.

Szkoda, że efekt końcowy nie jest proporcjonalny do włożonych kosztów i poświęconego czasu ale sam temat przeczytałem z ciekawością.
Może paru młodych konstruktorów przekona się dzięki temu jak ważne jest przemyślenie projektu.

Witam
Jakie są dokładne wymiary twoich kolum?
pozdrawiam

Całe kolumny są dość duże. Z podstawkami ich wysokość to około 140cm.
Szerokość 17cm, głębokość 33cm.

Dokładne wymiary elementów tutaj:


Poniżej (załączniki ) są dokładne projekty frontów granitowych. Na projektach widoczne są jednak otwory montażowe, których wykonanie niestety nie było możliwe i ostatecznie fronty zostały przyklejone specjalnym klejem do kamienia.

Kolejny błąd to płyta OSB, która jest najgorszym wyborem w budowach kolumn. Tutaj wykorzystałbym sklejkę 12 mm z kilkoma wzmocnieniami wewnątrz kolumny.

Greg1702 napisał:

Kolejny błąd to płyta OSB, która jest najgorszym wyborem w budowach kolumn. Tutaj wykorzystałbym sklejkę 12 mm z kilkoma wzmocnieniami wewnątrz kolumny.

Z tym stwierdzeniem akurat muszę się nie zgodzić. Wg mnie i informacji, które zdobyłem śledząc różne fora i źródła na temat materiałów do budowy kolumn stwierdzam, że sklejka pod względem akustycznym jest gorsza od płyty OSB. Najlepsza jest płyta MDF, później wiórowa / OSB a na końcu sklejka.

Jeśli się mylę to bardzo proszę o jakieś rzetelne źródło informacji na ten temat.

Sklejka gorsza od OSB? Nawet nie wiesz co piszesz. Sklejka, daje najlepszą wytrzymałość konstrukcyjną i jest najlepsza akustycznie. Wiele czołowych firm robi obudowy z tego materiału. Sklejka jest najlepsza.

Sklejka liściasta jest najlepszym materiałem na budowę kolumn, przynajmniej u mnie.

Potem uważam że dobry jest OSB dlatego, że jest twardy i odporny na wilgoć oraz tani, do wad zaliczam jego kruchość i trudność w obróbce (szczególnie cięcie pod kątami).

A najłatwiej się obrabia płytę wiórową i MDF, lecz mają swoje wady.

Kolumny wyszły ładnie, osobiście nie lubię kolumn z głośnikami niskotonowymi z boku.

Czy ten granit to taki jaki się stosuje w nagrobkach? Przynajmniej tak na zdjęciach widzę. On jest dosyć twardy i kruchy.
Czy taki front z grafitu ma jakieś właściwości akustyczne czy pełnią tylko rolę ozdobną?

Kol. arek59 to jest granit a nie grafit. Płyta OSB zajmuje ostatnie miejsce w wyborze materiału do wykonania obudowy. Gdyby kolega zastosował 12 mm sklejkę kolumna byłaby lżejsza. 40 kilo dla takich kolumn to zdecydowanie za dużo. Ta płyta granitowa do lekkich nie należy. Jedna kolumna powinna ważyć max 20-25 kilo.

No nie wierzę - marmur jako element obudowy kolumny. Ciekawe. Ale jak wydałeś tyle kasy na taki materiał, to mogłeś zastosować lepszy materiał na obudowę. Marmur i płyta OSB - to jakby kupić Mercedesa za 200 tys. zł i zakładać do niego gaz. OSB powinna się mniej kruszyć i rozłupywać przy cięciu piłką elektryczną (duże obroty). Pracy włożone dużo, to fakt. No i funduszy, ale mnie nigdy się nie podobały takie nowatorskie, wybujałe konstrukcje. Dla mnie piękno kolumn tkwi w prostocie - zwykłe, normalne skrzynki, bez żadnych ozdóbek.

Pozdrawiam

kamil bula napisał:

No nie wierzę - marmur jako element obudowy kolumny.

Gdzie marmur? Granit przecie...

jdubowski napisał:

kamil bula napisał:

No nie wierzę - marmur jako element obudowy kolumny.

Gdzie marmur? Granit przecie...

A faktycznie! Pomyłeczka mała

kamil bula napisał:

... ale mnie nigdy się nie podobały takie nowatorskie, wybujałe konstrukcje. Dla mnie piękno kolumn tkwi w prostocie - zwykłe, normalne skrzynki, bez żadnych ozdóbek.

Pozdrawiam

Gdybym podzielał Twoje zdanie to bym zrobił zwykłe, normalne skrzynki bez ozdóbek. Jest jednak inaczej.

katakrowa napisał:

Z tym stwierdzeniem akurat muszę się nie zgodzić. Wg mnie i informacji, które zdobyłem śledząc różne fora...

Czyli trafiłeś na nie te forum co trzeba.
OSB to najgorszy materiał na kolumny.
Sklejka i MDF to najlepszy materiał na kolumny, i te materiały używają takie firmy jak np. Sonus Faber.

Greg1702 napisał:

Gdyby kolega zastosował 12 mm sklejkę kolumna byłaby lżejsza. 40 kilo dla takich kolumn to zdecydowanie za dużo. Jedna kolumna powinna ważyć max 20-25 kilo.

Skąd takie informacje że dana kolumna powinna ważyć 20-25kg?
Przecież wszyscy wiedzą że im cięższa kolumna tym lepiej akustycznie, jedyny minus to problem z przemieszczaniem... ale komu to przeszkadza? kolumny domowe mają dobrze grać, to nie PA żeby z tym codziennie gdzieś jeździć.
Po za tym, wymieniając OSB na sklejkę (a te 12mm to wręcz głupota, bo te 12mm to jedynie nadawało by się na monitorki z 4" wooferem), nie zejdziesz nagle z 40kg do 25kg, co jedynie by było parę kilo mniej.

Kolumny wyglądają nietypowo, mi się podobają (wizualnie, bo akustycznie również bas na boku mi nie pasuje). Najważniejsze że właściciel zdaje sobie sprawę z popełnionych błędów (a cena zabija... za nią można by złożyć kolumny na głośnikach Scan Speak i przez długie lata nie myśleć o zmianie na inne), następna konstrukcja będzie już bardziej przemyślana.
Founteka FW146 mam akurat w monitorach które niedawno zrobiłem, za tą cenę trudno szukać konkurenta.

Albo mi się wydaje,albo kolumny mają różne głośniki nisko-średniotonowe

Zapewne kilka zdjęć zostało zrobionych przed wymianą na Founteki.

marian133 napisał:

Zapewne kilka zdjęć zostało zrobionych przed wymianą na Founteki.

Jest tak jak piszesz ... zaznaczyłem to też w swoim głównym tekście.
Po wymianie głośników zrobiłem tylko kilka fotek na szybko. Pierwsza sesja była jeszcze z głośnikami STX.

Przyznam, że jeśli chodzi o wydaną kwotę to wielka porażka. Natomiast co mi się strasznie podoba - pomimo wszystkiego kolega trzeźwo bez "sentymentów" relacjonuje wszystkie etapy budowy. Jestem pełen uznania. Lekcja jest, szkoda jedynie że tak kosztowna. Dobrze, że w tym wszystkim znalazła się osoba/firma, która pomogła w ostatecznym szlifie.
Jeśli chodzi o przetworniki, to tragedii (teraz) nie ma. Kolega wyciągnął prawidłowe wnioski.
Tak więc życzę udanych kolejnych konstrukcji.
Nigdy jeszcze tego nie robiłem, ale przekazałem koledze ze swojej puli 500pkt. Pociecha? Nie. Podziękowanie za podzielenie się z innymi spostrzeżeniami.
Pozwoliłem sobie również "podkleić" temat jako artykuł.

A co gdyby dać drewno zamiast sklejki czy innych płyt?

Lite drewno może Ci się np. poskręcać, pousychać z biegiem czasu, czy od czynników zewnętrznych, tzn. wilgotności, czy właśnie od niedosuszenia drewna

Niezaprzeczalny fakt Choć i tak prościej by mi było wykonać je całkowicie z drewna i wypolerować.

Gratuluję pomysłu, a właściwie wizji i samozaparcia Także przyznania się przed sobą do błędów.
Natomiast wśród masy postów zabrakło mi jednej bardzo ważnej rzeczy i informacji również dla innych, mianowicie: Nigdy nie próbujmy wcisnąć gdzieś kolumny , bo mamy 20 cm więc kupię kolumnę o szerokości 19 cm . To wielki błąd kolumna musi oddychać mieć pewna odległość od tylnej i bocznych ścian. Kolumna przy szybie to też wielki błąd, brak zasłon i kamienna podłoga też nie pomaga .
Nie chodzi tu nawet o basrefleksy itp. ale kreowanie przestrzeni . Najlepsza kolumna wciśnięta między boczną ścianę i kanapę czy lukę w segmencie będzie brzmiała jak tandeta za 200zł . Wciskasz gdzieś kolumnę podłogową jak parówkę w bułkę kup lepsze podstawkowe monitorki i postaw nawet na komodzie.

Rzeczywiście ułożenie kolumn nie jest optymalne jednak to się zmieni wraz z rozbudową całego projektu. A cel to 5.1. Teraz rozpocząłem prace nad kolejną parą kolumn ( staram się wyeliminować wszelkie popełnione wcześniej błędy ). Tym razem pod młotek pójdą głośniki do układu MTB:

- 2x SEAS_PRESTIGE_H1520-08_U16RCY_P
- 1x Fountek_neo_cd_3_0
- bass-reflex

Będzie to wyglądać tak jak na poniższym projekcie :


Szczegółami projektu podzielę się mam nadzieję, że na początku marca

Słyszałem konstrukcji na tych Seasach na AS, podobały mi się na średnicy.
Pytanie tylko dlaczego akurat NeoCD3.0 na wysokie?
Słyszałeś już go?

Nie słyszałem NeoCD3.0 ale słyszałem o nim bardzo dobre opinie od osoby, która go słyszała w różnych implementacjach. Ufam człowiekowi i dlatego chcę zaryzykować taki właśnie zestaw.