Krótka przedmowa
Konstrukcja powstała w myśl zasady potrzeba matką wynalazku.
Koleżanka oświadczyła, że za 2h jej siostra ma 18-ste urodziny i przydałoby się jakiś efekt świetlny - czasu niewiele a na pewno za mało żeby stworzyć coś przemyślanego czy rozbudowanego (przede wszystkim gdzie kupić części o godzinie 16 w sobotę?), ale opcja dostania buziaka wdzięczności zmotywowała mnie do działania i tak powstała ta jednokanałowa iluminofonia. Dlaczego jeden kanał ? bo akurat wtedy został mi jeden tyrystor tylko...Jest to tzw ,,coś z niczego'' koszt budowy 0.00 zł ...Konstrukcja jest bardzo prosta , nie wymaga uruchamiania , do budowy potrzebna jest jedynie lutownica bo poprawnie zmontowany układ powinien działać od strzała więc na dobrą sprawę obejdzie się nawet bez multimetra ALE:
-Układ nie ma galwanicznej separacji od sieci zasilającej w związku z tym należy zachować szczególną ostrożność , pamiętać żeby pod żadnym pozorem nie mierzyć napięc metodą z układów niskonapięciowych ,,łapiąc za element pod napięciem'' ( Ja mam taki nawyk przyznaje
) i nie dotykać niczego kiedy układ jest włączony do prądu. Potencjometr regulacji czułości koniecznie musi posiadać plastikową ,,gałkę'' -teoretycznie większość potencjometrów nie ma elektrycznego połączenia obudowy z którymkolwiek wyprowadzeniem ale ostrożności nigdy za wiele tym bardziej przy potencjometrach z demobilu... Natomiast metalowa obudowa mikrofonu jest elektrycznie połączoną z masą a masa bezpośrednio z siecią zasilającą , w związku z tym mikrofon powinien być tak zamontowany żeby nie dało go się ,,dotknąć'' z zewnątrz.
Opis układu
Układ wykorzystuje jeden kanał ze schematu znalezionego w internecie z modyfikacją elementów na zasadzie -nie miałem takich jak na schemacie to zastosowałem inne żeby działało
Tak wyglądał schemat którym się inspirowałem :
A tak mój :
Taką modyfikacją jest np zastosowanie tyrystora zamiast triaka -jest to modyfikacja na niekorzyść układu ponieważ tyrystor daje wam maksymalnie 50% wykorzystania żarówki ( działa w pewnym sensie jak prostownik jednopołówkowy dając maksymalnie na wyjściu 1/2 napięcia sieci ) ale w momencie budowy układu nie miałem mostka prostowniczego na 230v o sensownej wydajności prądowej ( układ na 18-stce zasilał 6 100 watowych żarówek , zwykły mostek na 1A by się nie sprawdził ) , ani triaka stąd tak jest. Najlepszym wyjściem jest triak (jak w oryginalnym schemacie) , nieco gorszym mostek prostowniczy a potem tyrystor , a sam tyrystor najgorszym . Tranzystory w układzie można zastosować dowolne NPN jakie macie , ja miałem BC337, napięcie zasilania jest niskie (12V) prądy niewielkie więc jest mnogość wyboru . Potencjometr ja metodą ryzyk fizyk dałem 47k bo taki miałem i układ działa , oryginalnie jest jak widać 2k2 . Kondensator C5 odpowiada za częstotliwość jaka będzie wyzwalała żarówkę -u mnie w tej konfiguracji najmocniej świeci żarówka przy 80Hz (testowane metodą generator i głośnik w stronę mikrofonu) ale na reakcję ma wpływ też jakość mikrofonu i użytych kondensatorów elektrolitycznych (u mnie układ był w całości zbudowany z demobilu , 3 nowe elementy to BC337 i tyrystor). Transformator mój dawał po stronie wtórnej 9V, wydajności prądowej nie znam (myślę że 100-200mA) możecie zaeksperymentować z niższymi napięciami , w teorii na pewno zmieni się czułość przedwzmacniacza mikrofonowego , lub nie zadziała wcale , w praktyce powiem wam jako stary serwisant sprzętu audio że wiele rzeczy które teoretycznie nie działa działa w praktyce
Natomiast nie dawałbym napięcia wyższego jak 9V bo będzie to wymagało wymiany kondensatorów elektrolitycznych z 16V na 25V. D1 -dowolna dioda prostownicza małej mocy jaką znajdziecie , C1 można dać większy (nie trzeba trzymać się wartości). Ważnym elementem jest tyrystor - typ zależy od przewidywanej mocy żarówek jakie chcecie zastosować i koniecznie na minimum 500V . Przy większych obciążeniach tyrystor powinien być chłodzony radiatorem -ja zastosowałem radiator od procesora Duron 800, jest to przerost formy nad treścią, ale taki mi zagracał a wolałem dać bezsensowny gigantyczny zapas niż żeby wchodząca w dorosłość kobieta musiała się bawić dalej bez błyskotki bo coś nawali
Płytka drukowana
wzór
Na żadne trawienie czy wiercenie nie było czasu więc powstała metodą rycia ostrym szpikulcem i nożem laminatu , można użyć też miniaturowej szlifierki z tarczą tnącą (mniejszy wysiłek) czarne linie pokazują gdzie przeciąć. Montaż można przyjąć typu SMD
Żadnego wiercenia bo nie było wiertła i czasu więc elementy lutujemy od strony druku. Można użyć uniwersalnej albo układ polutować w pająku.
Zmontowany układ
Obudowa
Pochodzi z obudowy głośnika średniotonowego kolumny głośnikowej -jak już wspomniałem potrzeba matką wynalazku
wywierciłem w niej tylko otwory pod potencjometr , mikrofon i przełącznik (na końcu wspomnę po co owy przełącznik) oraz kilka otworów chłodzących wiertłem fi 10mm ( zapewne niepotrzebnie ale ostrożności nigdy za wiele ) Za ,,chassis'' robi kawałek płyty meblowej którą się wsuwa w obudowę po głośniku średniotonowym -do niej przymocowana jest płytka drukowana , trafo , radiator tyrystora , gniazdko sieciowe pod żarówki, kabel sieciowy oraz kawałek aluminiowego kątownika do którego przymocowany jest potencjometr , mikrofon i przełącznik .
Wygląd obudowy
Zmontowane ,,chassis''
Uruchamianie
Układ nie wymaga żadnego uruchamiania ani regulacji -powinien po prostu działać
Z kondensatorem C5 można poeskperymentować uzyskując różne reakcje na muzykę.
Wrażenia
Jak na coś z niczego zbudowane w godzinkę-rewelacja
Układ zasilał 6 żarówek 100wat zwykłych przezroczystych w oprawach po lampkach porozwieszanych w różnych miejscach sali i powiem wam był to milion razy lepszy efekt niż maleńkie c-230B które było widać że świeci natomiast nie dawały kompletnie żadnego efektu na sali a żadnych innych efektów nie mieliśmy....
Krótki filmik nakręcony z żarówką 230V 60W czerwoną telefonem komórkowym
https://youtu.be/vBSpvpRltH4
8h non stop działał , potem był użyty jeszcze 2 razy i od pół roku leży na półce
Jedyna wada w trakcie eksploatacji która nie przeszkadza na imprezach ale sprawia że na codzień leży na półce to bardzo niska czułość mikrofonu - o ile przy natężeniach dźwięku dyskotekowych nie ma problemu z reakcją gdzie by nie położyć konstrukcji , nawet trzeba obniżać czułość potencjometrem żeby żarówka nie świeciła non stop tak przy domowym cichym słuchaniu układ w zasadzie nie działa
Trochę pomaga ustawienie mikrofonem pod samą kolumną głośnikową albo bass reflexem , ale i tak przy cichym słuchaniu prawie wcale nie ma reakcji I po to ten magiczny przełącznik -układ miał doczekać się rozbudowy o transformator separacyjny i możliwość podłączenia źródła dźwięku kablem jak w popularnych C-230B ZESI NOVE zaraz po imprezie ( na ,,cel'' tej konstrukcji nie było to potrzebne a czas naglił stąd przełącznik zamontowałem i gniazdko głośnikowe z tyłu obudowy i nic poza tym ) żeby wieczorem mógł uświetnić picie piwa ale jakoś do tego nie doszło i sterczy bezużyteczny przełącznik O konstrukcji przypomniało mi się jak znajomy ją pożyczył i dziś oddał -wyciągnąłem z szafy masakrycznie zakurzone pudełko , włączyłem do prądu działa i mi się przypomniało
Myślę że sens budowania czegoś takiego , mając w perspektywie kupowanie każdego elementu przy obecnych cenach 3-kanałowych iluminiofonii jest żaden , natomiast chodzi o sam fakt jak można mieć satysfakcję że w godzinę roboty i zerowe poniesione koszty można zrobić coś z niczego. Każdy zastosowany tu element jest ogólnodostępny wyciągniesz go z radia , TV , innego zdezelowanego śmiecia RTV , konstrukcja jest bardzo tolerancyjna na zmiany wartości elementów , więc nie panikuj jeśli nie możesz znaleźć rezystora 15k , daj 12k albo 3 sztuki 4.7k połaczone szeregowo , wyjątkiem jest tyrystor/triak ale nowy BT151/800 kosztuje bodajże 3 zł nie jest to majątek
No dobra najważniejsze było buzi i zadowolona impreza w blasku mojego wynalazku
Pozdrawiam
michoa
Zdjęcia gotowego urządzenia
Cool? Ranking DIY
