Trawienie dwustronnej PCB 4 mil

Kupiłem dla Was 5 metrów folii za £9. Postanowiłem podzielić to na kawałki po 60 cm czyli 3x format A4. To wychodzi po £1.04 za 60cm x 30.5 cm (3xA4). Aby przesyłka wyszła taniej, potnę to na kawałki formatu ok A5 (dokładnie 15x20cm) Do tego 25 twardych kopert za £3.50 czyli £0.14 / szt. Przesyłka do Polski kosztuje £1.52 (£1.05 gdyby zmieścić się w 20g). Do jednej przesyłki doliczę symbolicznie £1 za fatygę.
W sumie będzie £3.70 za 6 sztuk wielkości 15x20cm (co w sumie daje 3 arkusze A4). Kurs funta ok 5zł = 18.50zł. Płatność PayPalem lub ew. przelew na polskie konto. Zainteresowanych zapraszam na priv.

20 zł za 3 arkusze A4?!
100 arkuszy A4 etykiet samoprzylepnych to koszt 20 - 30 zł, a efekt końcowy i przebieg termotransferu taki sam jak na zdjęciach z pierwszego tutaj postu.
Po co przepłacać?

Masz rację eDZio że to bardzo dużo, ale ja się tu nie reklamuję, poprostu wychodzę z inicjatywą pomocy, gdyby ktoś chciał dostać to samo czego ja używam. Czytałeś wątek od początku więc wiesz, że mamy problem ze znalezieniem tego w Polsce, mimo, że na pewno jest. Jeżeli używasz tych etykiet samoprzylepnych, wklej jakieś zdjęcie, link, nazwę, cokolwiek aby koledzy mogli łatwiej znaleźć.

Ja używam naklejek do robienia opisów na pcb jeżeli wykonuję płytki jednostronne.
Nigdy dobrze sobie nie poradziłem z termotransferem i od lat stosuję metodę fotochemiczną.
Te naklejki występują w handlu w postaci arkuszy A4 i są sprzedawane w różnych formatach. Najlepiej kupować te niepocięte czyli pełny arkusz A4. Większość naklejek jest papierowych, ale są też droższe naklejki z tworzywa.
To są niemieckie produkty pod nazwą AVERY zweckform.
Drukuje się bez problemu bo one są właśnie z przeznaczeniem do druku na laserówkach.
Podaję link, choć to niezgodne z zasadami, ale ta strona szybko nie zginie i link powinien być długo aktualny.
http://www.avery-zweckform.pl/product/L4775-20
Może na tym można spróbować.

rosak wrote:

Laminat wkładam w laminator zaraz po jego rozgrzaniu, jak tylko zapali się dioda. Najpierw wkładam w środek, potem w jeden bok, drugi, znów w środek i tak 5 razy.

Dobrze liczę, że płytka przez laminator przechodzi 20 razy?
To by się zgadzało z moimi doświadczeniami, jednak na forach można znaleźć opisy, że wystarczą 2-4 razy. Miałem wtedy wątpliwości, czy z moim laminatorem jest wszystko ok.

Nie, płytka przechodzi 5 razy, tak jak napisałem i pokazałem na filmie. Mówiłem też, że pewnie wystarczy ze 2 razy ale nie próbowałem.

goldi74 wrote:

Też mi się wydaje, że nie chodzi o folię do drukarek a o folię typowo do oklejania, coś w tym stylu: http://sklep.lambda.pl/pl/c/Oracal-641-4-letnia-ekonomiczna/21

Zakupiłem tę folię z linka i przed chwilą ją przetestowałem. Moim zdaniem to jest dokładnie to czego szukamy. Przepuściłem przez laminator 5 razy, w temperaturze między 160 a 170 *C, ostudziłem płytkę i po prostu zdjąłem folię. Jest idealnie.

Czyli folia Oracal 641, łatwo dostępna w Polsce. Próbę robiłeś z folią matową czy błyszczącą?

Właśnie, miałem napisać i zapomniałem. Kupiłem białą, matową.
Płytkę właśnie trawię.

WebSpider Po wytrawieniu pochwal się efektem.

Ok, proszę. Tylko małe "ale" - trawiłem tylko do testu, pierwszy z brzegu schemat, dlatego też użyłem jakiegoś sponiewieranego kawałka płytki, widać nawet na nim przypalenia.
Na górnej płytce, nowej - nadruk wyszedł idealnie, żadnych zwarć czy przerw. Na tej sponiewieranej płytce już było przed trawieniem widać, że w dwóch miejscach są połączenia. Prawdopodobnie to wina tego, że przegrzałem laminator. Termostat jest w drodze i na razie ręcznie przetrzymywałem go do wyższych temperatur.

WebSpider wrote:

Zakupiłem tę folię z linka i przed chwilą ją przetestowałem. Moim zdaniem to jest dokładnie to czego szukamy. Przepuściłem przez laminator 5 razy, w temperaturze między 160 a 170 *C, ostudziłem płytkę i po prostu zdjąłem folię. Jest idealnie.

No to mamy, super
Tylko co ja teraz z pięcioma metrami zrobię, w 20 lat tego nie zużyję...

Napisz jeszcze jakiej drukarki i tonera używasz, tak żeby było.

Wybacz, że popsułem.
Ja kupiłem 2 metry

Drukarkę mam Ricoh SP 112 - była to najtańsza laserówka w sklepie jak kupowałem. Toner jeszcze mam startowy, był z drukarką.
Aktualnie mam go połowę, toner do uzupełnienia już czeka. Ciekaw jestem jak to będzie, bardzo często czytałem, że nieoryginalne się nie nadają.

Przy wydruku ustawiałem najlepszą rozdzielczość i wyłączałem oszczędzanie tonera, papier ustawiłem na "gruby". Kontrastu czy jasności regulować nie mogę.

Ja właśnie planuję kupić nieoryginalny w nadziei, że będzie lepszy do tych celów (choć jak widać oryginalny i tak się świetnie sprawdza).

Ja używam dokładnie takich etykiet w celu uzyskania papieru do termotransferu.


Nie mam obecnie za bardzo jakichś płytek do pokazania, ale mam np. coś takiego.
Po wydruku:


Po transferze, trawieniu i cynowaniu:



Polutowana. Rezystory w wielkości 1206, układ to APDS-9960 o rozmiarach 3,94x2,36 mm.

Chciałbym Wam pokazać, jak z ciekawości zrobiłem płytkę pod LDO którego wymiary to 1x1 mm a oto footprint:



Oto płytka:



Oczywiście układ działa.

Widać na niej mikro dziury w miedzi, powstały prawdopodobnie dlatego, że za długo trawiłem. Próbowałem robić tak jak sugerował maras52 czyli położyłem płytkę na powierzchni chlorku żelaza. Leżała tak 4 minuty i niewiele się wytrawiło, podczas gdy normalnie powinno to zająć ok 2 minut. Po tych 4 minutach włożyłem ją i trawiłem jak zawsze, ok minuty.

Ja tego nie rozumiem - mnie się nigdy nie udało zejść z czasem trawienia do tych kilku minut. Mnie to zajmuje koło 30 minut, nawet przy roztworze podgrzanym do 45*C. Trawię B327, najpierw rozrobiłem wg instrukcji producenta, później nawet dosypałem jeszcze raz tyle i bez efektu.

B327 trawi wolniej niż chlorek żelaza.

Czyli powiedzmy te 30 minut to jest właściwy czas?
Ciężko chlorek żelaza dostać, dzwoniłem po kilku sklepach i nie ma.
Jak szukałem informacji kiedyś to spotkałem się z opinią, że czasy trawienia powinny być podobne, a chlorek żelaza bardziej podtrawia.
Choć jak widzę efekty twórcy tego wątku, to chlorek żelaza jest w porządku, ładnie wychodzi i szybko.

No i chlorek potrafi pobrudzić.

WebSpider, czytałeś mój poradnik? Pisalem tam, że inne płytki które kupiłem 0.8mm również trawią się z pół godziny. Jakby chińczyk je z mosiądzu wyklepał zamiast miedzi..

Yogi009 o co chodzi z tym brudzeniem? Ostatnio pochlapałem sobie jasną podkoszulkę i zeszło normalnie pod wodą.

Pewnie, że czytałem Pół godziny to ten lepszy przypadek, a same laminaty miałem różne, z kilku źródeł.
Zamówiłem przed chwilą chlorek żelazowy i może w tygodniu uda mi się przetestować.

Dostałem na priv pytanie, gdzie w UK kupić chlorek. Ja kupowałem w Darrant Chemicals. Ceny ok £1-£2 za litr przeróżnej chemii. Chciałem ich polecać ale niestety strasznie ociągali się z wysyłką.

https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic716891.html#3693387 - od #12

Chlorek jednak posiada barwę

Obecnie coraz więcej ludzi używa mikstury dwóch składników, podobno to lepsze i bardziej przyjazne środowisku. Kwas solny + nadtlenek wodoru. Mam to też ale jeszcze nie próbowałem.

http://www.instructables.com/id/Stop-using-Ferric-Chloride-etchant%21--A-better-etc/

Mi nadsiarczan trawi tak przeciętnie około kilkunastu minut. O ile nie jest zużyty i temperatura odpowiednia. Dla oszczędności wytrawiacza robię płytki z jak największymi polami masy. Co też przyspiesza trawienie.
W jaki sposób mieszacie roztwór podczas trawienia? Dobre mieszanie znacznie skraca czas trawienia.

W ramach nauki Eagle oraz doskonalenia wiercenia i solder maski stworzyłem następną płytkę i "wymyśliłem" trochę szybszą metodę trawienia.
Zobaczcie film, tym razem krótki, 6 minut ale wystarczy zobaczyć między 1 a 3 minutą.


Link


Obrzeża płytki które po wierceniu i wylaniu solder maski odetnę, pomalowałem flamastrem. Dzięki temu znacznie łatwiej się trawi a po trawieniu chlorek jest dalej czysty więc można go ponownie użyć zamiast wylewać.
Płytkę trawiłem dokładnie 1 minutę trzymając dolną stroną w dół, następnie 50 sekund górną stroną do dołu.
Jednak i tak okazało się to trochę za długo, nie miałem pod ręką lupy aby dokładnie sprawdzić postęp. Następnym razem spróbuję ok 40/40s. Jak widać góra idealnie, dół trochę za dużo, jednak i tak nie ma żadnych przerwań.
Na płytce mamy LQFP48 7x7mm, po jego prawej stronie na dole jest ten LDO który wcześniej pokazywałem- 1x1mm i 5 padów. Po lewej na górze 3x3mm DFN8. Jest też rezonator 3.2x2.5mm i trochę kondensatorów 0603. Wszystkie ścieżki na górnej stronie mają 12mil, zgodnie ze sztuką. Na spodniej stronie 10mil. Na spodzie 2 ścieżki są złączone ale to widziałem już na wydruku, wlazł tam jakiś duży paproch między papier a naklejkę, a mi nie zależało na perfekcji.
Ta kreska po prawej stronie to ślad po włosie mojego psa który jakimś cudem wdarł się między wydruk a laminat.

Parametry z Eagle:
Ścieżki: 12mil (spód 10mil)
Ground poligon-
Width: 8mil
Isolate: 10mil
Otwory na przelotki w DRC, parametr Restring > Vias: 8mil
Otwory zrobiłem skryptem, na górnej stronie mają średnicę 0.2mm a na dolnej 0.3mm.

Ja tak robię zawsze, tzn. trzymam płytkę w ręku i nią poruszam, a dokładnie ciągle wkładam i wyjmuję, co zdecydowanie przyspiesza trawienie.
Przy okazji - jak pracujesz z chlorkiem to warto zadbać o BHP. Dlaczego nie pracujesz w rękawicach kwasoodpornych?
Przy maleńkiej pcb jak na filmie można się wspomóc pęsetą, ale przy większych trzeba trzymać w ręku.
Chlorku też nie wylewam to to bez sensu. Nie wiem jakie stężenie masz w butelce, że rozcieńczasz chlorek wodą, a robię większe stężenie i dopóki chlorek trawi nic nie zmieniam. Chlorek kupuję w postaci kryształków w opakowaniach 1kg.
Od dawna obiecuję sobie trawiarkę ale jakoś nie mogę się zmobilizować. Zrobiłem nawet typowe akwarium dla trawiarki ale używałem ze dwa razy. Myślę nad czymś lepszym aby wykorzystać właśnie ruch mechaniczny pcb.

Zazwyczaj używam zwykłych rękawic lateksowych ale mi się skończyły, muszę zamówić.
Stężenie mam 40%. W sumie nie muszę dodawać wody, ale raczej nie zrobiło by mi to różnicy. Skrócenie czasu z 2 do może 1.5 minuty.

Do większych płytek widziałem ciekawy pomysł na instructables. Stary CD ROM, sterowany jakimś uC aby się otwierał i zamykał w granicach kilku cm, na tacce położona wanienka z chlorkiem i płytką w środku.

Płytka na znakomitym poziomie, jak na termotransfer. Widać dbałość o szczegóły nawet w tej domowej technologii, choć nic odkrywczego niby tam nie ma. A jednak efekty są znakomite. Biały masz ten zlew...