[Solved] Diora AWS-3071 "Tosca" - Ciągłe wyciszenie

Witam.
Niedawno trafił do mnie ten amplituner z wadliwym tunerem UKF objawiającym się kompletną ciszą bez szumów. Po podłączeniu anteny okazało się że odbiera silniejsze stacje, tylko cały czas działa wyciszanie. Po przyłożeniu masy do pinu 5 układu UL1200 pojawia się szum i wyciszenie przestaje działać. Posprawdzałem wszelkie elementy które idą od tego 5 pinu według schematu do AWS-306 i niby wszystko jest w jak najlepszym porządku, a problem nadal występuje.
Z góry to dziękuje za poświęcony czas i pozdrawiam

Nasuwa się parę pytań.
zy dobrze jest przestrojony?
Czy prawidłowo działają filtry 10,7MHz ?
Czy układ pośredniej nie jest rozstrojony?

Amplituner jest dwuzakresowy w przeciwieństwie do 303, więc nie ma potrzeby przestrajania. Filtrów i układu pośredniej częstotliwości jeszcze nie sprawdzałem, choć raczej wątpię, bo po wyciszeniu poprzez przyłożenie masy dobrze odbiera

Głowice diory, zwłaszcza te mizerne dwuzakresowe słynęły z NIEzestrojenia fabrycznego. Głowica rozstrojona daje słaby sygnał p.cz. i UL1200 traktuje słaby sygnał użyteczny jako szum ukf i następuje przedwczesne zadziałanie wyciszania. Jak rozumiem wyciszanie działa cały czas na każdej częstotliwości, nawet na najmocniejszej stacji? I mimo dostrojenia do stacji blokada nie ustępuje?
Na dobrze zestrojonym bloku lokalna stacja nadająca na 50kW oddalona od nas ~15 km dalej, gdy widzisz nadajnik na horyzoncie to na dipolu półfalowym ma podać na wejście (nóżka 1) UL1200 sygnał p.cz. nie miej niż ~300mVp.p. 10,7MHz. (przy dobrym "widzeniu" się z nadajnikiem nawet na metrowym przewodzie powieszonym na oknie jako antena taki sygnał powinieneś uzyskać).
Jak przesadzisz z amplitudą sygnału w bloku p.cz. to wyciszanie w ogóle przestanie działać.
Jakie napięcia masz na 13 nóżce pod dostrojeniu się odbiornikiem do najmocniejszej stacji ukf? Lokalna mocna stacja z anteną powinna tam dawać nie mniej niż 4,5V.
Czy mam rozumieć, że napięcie na 12 nóżce nigdy nie schodzi w pobliże 0V? Jakie w ogóle masz napięcie na 12 nóżce i jak ono się zachowuje? Czyli ile tam masz jak ustawisz odbiór w pustym miejscu pasma, gdzie nic w regionie nie nadaje, ile jak dostroisz się do stacji i czy ono się w ogóle zmienia jak zaczynasz się odstrajać od stacji o +/- 300kHz.
Czy wskaźnik zera, dostrojenie pokrywa się z największą mocą sygnału danej stacji do której się dostroiłeś? Bo nie można wykluczyć, że demodulator masz rozstrojony i nóżka 12 błędnie wystawia napięcie blokujące szum. 12 nóżka się tam do czegoś nie przywarła np z 13 nóżką?
Jeżeli powyższe bez zarzutów to podejrzenie uszkodzenia wyjścia nóżki 12, UL1200.

Przy silnej stacji wyciszenie nie działa i da się normalnie słuchać tejże stacji. Na 1 nóżce występuje 2,65V niezależnie od odbieranej stacji. Na 13 nóżce występuje 2,24V i spada to napięcie wraz z odstrajaniem. Na 12 nóżce po dostrojeniu do stacji wynosi 0V i wzrasta to napięcie wraz z odstrajaniem. Bez anteny wynosi 3,35V, a przy odstrojeniu od silnej stacji napięcie wynosi powyżej 4V. Wskaźniki działają prawidłowo, pokrywając się dobrze z największą mocą sygnału danej stacji.

2,24V na 13 nóżce to rewelacji nie ma. To jakaś lokalna stacja? 2,24V to twój max? Żadna stacja nie wychodzi powyżej tego 2,24V? Czyli doszukiwałbym się problemu w kiepskim zestrojeniu głowicy - jeżeli założymy, że masz w ogóle antenę sensowną w odbiorze. U mnie 90% stacji lokalnych na metrowym przewodzie jako produkt anteno-podobny praktycznie zamyka wskaźnik poziomu i na 13 nóżce mam przynajmniej 4,5V.
Jeżeli chodzi o nóżkę 1 to nie była mowa o stałym polaryzującym ją napięciu, ale o przebiegu zmiennym 10,7MHz mierzonym na tej nóżce oscyloskopem.
Przy 300mVp.p. raczej trudno mierzyć dokładnie przebiegi w.cz. sondą, bo napięcie progowe najlepszych diod użytych w sondach to w granicach 0,2-0,3V czyli praktycznie 2x wyżej niż amplituda takiego mierzonego sygnału i uzyskane odczyty są mocno poglądowe.

Jak podłączyłem sprzęt do zewnętrznego dipola to napięcie na 13 nóżce było wyższe, ale to raczej nie w tym jest problem, bo na drugiej tosce AWS-306 to napięcie jest wyższe, a jest ona sprawna. Pomierzyłem wszystkie elementy wokół nóżek 5 i 12 układu UL1200 mają wartości lepsze niż nowe ze sklepu. Już mi pomysłów zaczyna brakować.

Poczytaj na temat kostki UL1200, a dokładnie jej odpowiednika LA1230.
Układ LA1230 dokładnie opisany w Radioelektroniku 12/1979r. str. 301.
Jest tam pokazane na jakiej zasadzie działa w nich układ wycisza szumów to zrozumiesz, że w tym jest problem, że masz za niskie napięcie na 13, bo głowica tępa, rozstrojona, uszkodzona i wyciszanie zbyt szybko blokuje tor m.cz. i stacje, które powinny się wybić poza blokadę są przez nie niestety wycinane. Druga toska, o której wspominasz dlatego jest sprawna, bo na 13 nóżce ma wyższe napięcie przy odbiorze tej samej stacji.
Im bardziej niskie napięcie na 13 tym będzie wyższe napięcie na 12 nóżce przy braku stacji. Musi być spełniony pewien kompromis dla tej kości odnośnie poziomu wejściowego sygnału p.cz. podawanego na 1 nóżkę.
Bez spełnienia tych warunków układ będzie upośledzony, bo przy zbyt małym sygnale wyciszanie będzie łapać za wcześnie, a przy zbyt dużym sygnale wycisz kompletnie przestanie działać - zadziała tylko w pobliżu stacji przy odstrajaniu o ~ +/-100kHz po przekroczeniu tej granicy wycisz się błędnie wyłączy i będzie szumieć w pustych miejscach pasma.

Ta tosca ma włączone wyciszanie na stałe , zawsze przy naprawach był z tym problem i nie było wiadomo dlaczego ukf nie działa chyba przy projektowaniu wykorzystali stary przełącznik z tosci 303 i nie chcieli projektować nowego i wdrażać do produkcji a chcieli dodać 2 zakres.
Tak że jak ukf działa to nie szukaj dziury w całym.

Bez zestrojenia głowicy będziemy mogli sobie tu gdybać przez rok. Nie można też wykluczyć, że coś złego mogło się stać przy filtrach ceramicznych i tranzystorze z nimi współpracującym - przez co może być wtrącone dodatkowe tłumienie sygnału p.cz. i wycisz zaczyna za wcześnie łapać.
Przy prawidłowo zestrojonej głowicy, mimo na stałe pracującego wyciszania, na zaokiennym dipolu półfalowym tosca z głowicą dwuzakresową odbiera stacje z nadajników odległych nawet o 120km. Pod wycisz wchodziły tylko stacje, które w miejscu odbioru były odbierane już na szumach. Więc nie ma co lamentu siać tylko rzetelnie zestroić tor ukf. Głowice dwuzakresowe w toskach słynęły niestety z tego, że fabrycznie były "zestrojone", żeby tylko lokalnie coś tam odebrać, a reszta pod wycisz trafiała.
Jak przerasta zestrojenie głowicy pozostaje odlutować z płyty tunera długą kilkunastocentymetrową drucianą zworę - zamykającą obwód między nóżkami 5 i 12 UL1200) co spowoduje wyłączenie na stałe wyciszania.

Głowica jest porządnie zestrojona i świetnie odbiera dalekie stacje radiowe w porównaniu do innych radioodbiorników w domu, ale nie zlikwidowało to problemu. Postaram się też sprawdzić filtry ceramiczne i ewentualnie podmienić na jakieś inne choć trochę ciężko będzie w mojej okolicy dostać takie.

Jeżeli odbierasz dobrze dalekie i bliskie stacje to w czym problem !!! bo nie rozumiem normalnie nic z wyciszaniem nie zrobisz bo ten tuner ma je włączone cały czas chyba że przekonstruujesz ukf .

Mnie się wydaje, że w nowszych toscach, od 306 w górę wyciszanie nie działa mechanicznie poprzez przełącznik, tylko jest uzależnione od siły odbieranego sygnału i wraz z silną stacją powinno zacząć działać. To byłby strzał w kolano Diory, stosując wyciszanie włączone na stałe. Poza tym to sprawdzając i porównując z moją drugą 306 i schematem to nie widzę najmniejszych zmian przed nikogo dokonywanych, a jednak szum jest przy braku stacji.

To niech ci się nie wydaję, bo zarówno AWS306 i 307 ma wycisz załączony na stałe, bo dotychczasowy przełącznik znany z AWS303 jako załączanie/wyłączanie wyciszania został użyty do przełączania górny/dolny ukf i zabrakło wolnych przycisków - stąd też zrezygnowano z wyciszania, które można sobie włączać/wyłączać przyciskiem.
Co do zestrojenia mam nadal wątpliwości, że względu na to, że stacje nie wychylają u ciebie więcej na 13 nóżce niż 2,24V. Jeżeli nie jest to kwestia zestrojenia (obwód wejścia antenowego, wzmacniacz w.cz.) to może być wina rozstrojonych filtrów wyjściowych LC 7x7 10,7MHz, kiepskiego tranzystora w mieszaczu, lipny MOSFET na wejściu, uszkodzona któraś pojemność sprzęgająca, itp. 2,24V - napięcie podobne to u mnie ma stacja na 13 nóżce (na kawałku przewodu wiszącego na oknie), której nadajnik 5kW jest 50km ode mnie z zasięgiem optycznym. To, że w innym modelu masz szum przy braku stacji (zakładamy, że nikt w amoku, na płycie tunera nie rozlutował zwory zamykającej obwód nóżek 5-12 UL1200) to oznacza, że z dużym prawdopodobieństwem jest źle dobrany poziom sygnału jaki dostaje na wejście UL1200 - ciężko jednoznacznie stwierdzić na odległość przyczynę, bez pomiaru sygnału p.cz. w kilku charakterystycznych punktach UL1200. Wycisz tego typu też ma problemy gdy pracuje w dużym mieście w pobliżu mocnych nadajników, gdzie między stacjami w teoretycznie pustych miejscach pasma, w danej okolicy, jest pełno miksów-mutantów stacji, które produkuje przesterowana głowica - w takich okolicznościach wycisz z automatu przestaje działać - reaguje tylko na krótkim odcinku przy odstrajaniu się od stacji, a powyżej ~200-300kHz odstrojenia od stacji słyszymy znów szum (na wycisz pracują dwa połączone bloki w UL1200, jeden reaguje na odstrojenie od użytecznego sygnału, powyżej tego odstrojenia przekazuje zadanie drugiemu blokowi, który reaguje na amplitudę szumu ukf, który w wyniku braku dostatecznego ograniczenia w ograniczniku (szum ma mniejszy poziom niż nośna stacji) modulacji AM w kolejnych stopniach wzmacniacza-ogranicznika, staje się informacją by załączyć wyciszanie automatycznie).
Zawsze można sobie przerobić wycisz i sterować go odwróconym sygnałem z nóżki 13, gdzie będziemy sobie mogli dokładnie ustalić podkówką próg łapania wyciszania.

Zworę odlutowałem i powróciło szumienie. Co to zestrojenia to na końcach skali występuje 5,3 V przy włączonym transmiterze w pokoju jako nadajnik i braku jakiejkolwiek anteny w Tosce, czyli jest dobrze. Ewentualnie może mnie trochę martwić to, że występuje tylko 4,3 V na środku skali. W AWS-306 nie zagłębiałem się zbyt dokładnie, jak to wszystko wygląda, ze względu na brak czasu, ale można wnioskować, że już jakiś fachowiec się za nią zabierał, bo nie działa przełącznik zakresów OIRT/CCIR i ciągle działa tylko górny zakres. Jako ciekawostkę jeszcze dodam, że w tej 306 jest cisza przy braku wciśnięcia któregokolwiek z przycisków programatora, a w 3071 i 303, którą kiedyś miałem, jednak ten szum występował. Wyciszanie można przerobić, żeby działało zależnie od siły sygnału i nie będzie to wcale trudne, ale tak czy tak nie wiem, czy jest sens to robić.

Problem już dawno rozwiązany. Po prostu nie wiedziałem, że wyciszanie jest tutaj na stałe włączone, a myślałem że wycisza się samo przy silniejszym sygnale