Założenia:
Jako że bawię się w tworzenie muzyki darkambient/noise/drone, jakiś czas temu za oszczędności nabyłem sobie syntezator semimodularny Behringer Neutron. Dla nie znających się na sprzecie najważniejsze jest wyjaśnienie, że jest to de facto moduł brzmieniowy, czyli że nie posiada klawiatury na której można grać, a jest sterowany albo przez port MIDI, albo z komputera przez port USB, albo przez sterowanie napięciowe CV/Gate.
Jako że muzyka drone zasadniczo opiera się na burdonach, czyli ciągłych dźwiękach trwających przez cały czas utworu, użycie klawiatury MIDI byłoby swego rodzaju rozrzutnością (bo i tak przez większość czasu wciśnięty by był jeden klawisz).
Stąd narodziła się idea budowy prostego kontrolera CV/Gate, który zastąpiłby ciągłe trzymanie wciśniętego klawisza na klawiaturze MIDI.
Założenia jakie miał spełniać kontroler:
- dwa sterowane potencjometrem źródła napięcia CV (control voltage) w zakresie 0..9V którymi w środowisku modularów steruje się wysokością dźwięku lub parametrami filtra czy wzmacniacza sterowanego napięciem
- dwa przyciski dające sygnał Gate/Trigger, które w stanie niewciśniętym wysyłają napięcie 0V, a w stanie wciśniętym napięcie odpowiadające otwarciu bramki VCA, w przypadku syntezatora dla którego to zostało zbudowane próg logicznej "1" wynosi 1,5 V, ale ja się zdecydowałem na sterowanie wyższym napięciem (5V minus spadek na diodzie, czyli 4,3V) dla zachowania ewentualnej kompatybilności z innymi modułami które pojawią się w przyszłości
- możliwość "zazworkowania" sygnału Gate na stałe lub dołączenia przełącznika stabilnego
- zasilanie z jednego gniazdka 12V ALBO z szyny syntezatora modularnego +12V, +5V, -12V
Konstrukcja:
Konstrukcja została zaprojektowana od początku do końca przeze mnie, bez użycia żadnych kitów, zestawów, czy inspirowania się schematami z Internetu. Swego rodzaju inspiracją do powstania urządzenia był moduł dwóch programowalnych
przycisków BMC056, sprzedawany przez Barton Musical Circuits za 15 dolarów, ale tam jest mikrokontroler którego u mnie nie ma i nie jest potrzebny do tak prostego zadania, tak samo jak do przewiezienia dwóch skrzynek jabłek nie jest potrzebny ciągnik siodłowy (popularnie zwany TIR-em).
Generalnie żadna filozofia, z szyny zasilania +12V za pomocą stabilizatora 78L09 robię 9 voltów które następnie kieruję na dwa potencjometry i dwa wyjścia CV. Natomiast w przypadku sygnałów Gate jest już większa kombinacja, bo owo napięcie albo jest
bezpośrednio pobierane z szyny 5V w modularze, albo w przypadku zasilania z zasilacza wtyczkowego, tworzone z 12V.
Rozwiązanie autorskie polega na tym, że układ jest uniwersalny, i w przypadku zasilenia go z szyny modularnej stabilizator na 5V jest odcięty diodami. Schemat:
Płytka zaprojektowana w Dip Trace, własnoręcznie naprasowana żelazkiem, wytrawiona i nawiercona. W miarę możliwości stosowałem rezystory SMD.
Obudowa, a właściwie jej brak:
Ponieważ układ jest układem rozwojowym, który docelowo swoje pomieszczenie znajdzie jako moduł w formacie Eurorack (lub Serge 4U), nie zakładałem na tym etapie prac żadnej obudowy. Jednak dla stabilności i bezpieczeństwa, zaprojektowana płytka drukowana została przykręcona do ścinka aluminiowego kątownika który mi pozostał po budowie ramki na moduły, natomiast potencjometry dostały namiastkę panelu czołowego z kawałka listwy aluminiowej. Pomiędzy płytką a metalową podstawką jest warstwa izolacji z folii po ofertówce.
Podsumowanie:
Pomimo porażającej wręcz prostoty (patrz schemat) zbudowany przeze mnie kontroler CV/Gate robi dokładnie to, do czego został powołany do życia - emuluje naciśnięcie klawisza i pozwala sterować wysokością dźwięku generowanego przez oscylatory syntezatora Behringer Neutron. Myślę, że zadziałałby z każdym innym syntezatorem czy modułem sterowanym napięciowo.
Co dalej?
Skoro prototyp w postaci płytki działa, można go przenieść do właściwego formatu, czyli modułu Eurorack. Jednak mając prototyp chcę wypróbować jeszcze jedno udogodnienie, które będzie na pewno miało swoje miejsce w rozwiązaniu docelowym, podpatrzone w module
Bartona - przycisk będzie albo chwilowy, albo włącz-wyłącz. Co zostanie zrealizowane na bramce Schmidta i przerzutniku D.
Przewidziany jest również woltomierz wskazujący ustawione napięcie CV. Jednak moduł gotowego woltomierza jest za duży, zająłby za dużo miejsca na ściance czołowej modułu.
Cool? Ranking DIY
bo każdy z nas znajduje dla siebie jakąś niszę która go wciąga i coś tam wtedy robi. Ale jak widzę po muzykach ... co niektórzy mieli opory przed "komputerami" ... kiedy jednak zetknęli się z dużymi programami do syntezy czy samplerami ... kiedy zobaczyli że można tym tworzyć bardzo prostymi środkami zupełnie nową jakość ... że ustawienia można zapisywać do pamięci i potem do tego wracać ... do "kręcenia gałkami live" już mało kto wraca . Technika cyfrowa też zmieniła oblicze muzyki ...
