Kiedyś inteligentne domy były uważane za futurystyczną fantazję zarezerwowaną dla twórczości SF. Zmieniło się to jednak w ostatnich latach, wraz z pojawieniem się wielu różnych nowych technologii dostępnych dla użytkowników komercyjnych. Istnieje wiele gadżetów, które ułatwiają życie urządzeniom zabezpieczającym, instalowanym w celu ochrony domu i rodziny. Postęp w zakresie systemów Internetu Rzeczy (IoT) pozwolił na osiągnięcie niedostępnego jeszcze niedawno poziomu 'inteligencji' naszych domów.
Kiedy większość z nas myśli o inteligentnych domach, myślimy o futurystycznych domach, do których wchodzimy i wita nas głos komputera. „Witaj (imię). Jak się masz? Czy jesteś gotowy na obiad?” powiedzieć może system domowy. Odpowiedzieć możemy: „Tak, proszę podgrzej zupę”, a kuchenka włączy się automatycznie, być może ramię robota automatycznie wyjęłoby zupę z lodówki do garnka, aby ją pogrzać. W międzyczasie możesz się przebrać po ciężkim dniu w pracy i zrelaksować przed obiadem. Tak przynajmniej wygląda to na filmach i w książkach SF. Taka wersja inteligentnego domu może się jednak nigdy nie doczekać realizacji.
Dzięki Internetowi Rzeczy, jesteśmy jednakże teraz bliżsi niż kiedykolwiek wcześniej, aby stworzyć inteligentne domy, które wyposażone są w szeroki zakres inteligentnych funkcji i jakkolwiek nie potrafią jeszcze przygotować nam obiadu, to pozwalają uprościć nasze życie na wiele innych sposobów.
Ale jeśli nie możemy mieć inteligentnych domów, które z nami rozmawiają i robią dla nas obiady, to jak wygląda współczesny inteligentny dom? Jakie rozwiązania techniczne są dla nas ogólnodostępne i pozwalają tworzyć inteligentniejsze domy? No i oczywiście, co to w ogóle znaczy 'inteligentny dom'?
Wiele z systemów wykorzystywanych w inteligentnych domach ma związek z systemami komunikacji bezprzewodowej wykorzystującej Wi-Fi oraz Bluetooth, ale wiele opcji inteligentnego domu, które wykorzystuje się dzisiaj, to jedynie zaktualizowane wersje technologii, które istnieją już od jakiegoś czasu.
Początki technologii inteligentnego domu
Pierwszy przykład technologii inteligentnego domu został publicznie zaprezentowany w 1975 roku. Nazywał się systemem X10 i można było podłączyć z jego wykorzystaniem wiele różnych urządzeń w domu by użyć sygnałów elektrycznych, aby umożliwić im komunikowanie się ze sobą. Możliwe było na przykład ustawienie go tak, aby po wyłączeniu światła w pokoju zgasło światło w korytarzu. Inną aplikacją było połączenie mechanizmu otwierania drzwi garażowych ze światłami, aby po otwarciu bramy zapaliły się światła, a następnie by zgasły po naszym wyjściu.
Technologia inteligentnego domu, którą mamy dzisiaj, opiera się na tej samej koncepcji, ale zamiast używać kabli do komunikacji urządzeń ze sobą, inteligentne domy są kontrolowane przez telefon. Urządzenia są wyposażone w interfejsy Wi-Fi oraz Bluetooth, co pozwala kontrolować je bezprzewodowo w większym stopniu, niż jeszcze niedawno sądziliśmy, że jest to możliwe. Jednak, gdy technologie inteligentnego domu stają się coraz bardziej zaawansowane, nadal istnieje pewien opór w niektórych segmentach rynku. Wiele jednak wskazuje, że w najbliższej przyszłości może się to zmienić.
Oto 19 sposobów, w jakie Internet Rzeczy pomógł uczynić nasze domy bardziej inteligentnymi.
1. Światła
Być może jednym z najprostszych sposobów, w jaki Internet uczynił nasze domy inteligentniejszymi, jest umożliwienie nam lepszej kontroli oświetlenia. Korzystając z inteligentnych przełączników światła i innych urządzeń, możemy łatwo kontrolować światła w naszych domach za pomocą telefonów czy komputerów. Łatwo ustawić można system tak, aby niektóre światła włączały się i wyłączały w określonych, wyznaczonych momentach (świetne, jeśli jesteś daleko od domu lub gdy zazwyczaj wracasz do domu z pracy po zachodzie słońca). Możliwość zdalnego kontrolowania świateł w domu ma także zaletę, jeśli chodzi o bezpieczeństwo – zdalnie zapalając światło możemy skutecznie markować obecność domowników w mieszkaniu, aby odstraszać potencjalnych włamywaczy.
Tak więc, jeśli wsiądziesz do samolotu, aby wyjechać na wakacje i zdasz sobie sprawę, że zostawiłeś wszystkie światła włączone, wszystko, co musisz zrobić, to wykorzystać aplikację na smartfonie. Jeśli mówi ona, że coś jest włączone, możesz to z łatwością wyłączyć, pomagając oszczędzać energię. Możesz także sprawiać wrażenie, że cały czas ktoś jest w domu.
Oprócz inteligentnych przełączników światła wykorzystać można również inteligentne żarówki, które automatycznie zmieniają swoją jasność w zależności m.in. od pory dnia, ilości światła w pomieszczeniu w danym momencie, a także osobistych preferencji użytkowników. Inteligentne oświetlenie oznacza, że już nigdy nie będzie trzeba korzystać z fizycznych włączników światła na ścianie (ale oczywiście – nadal można to zrobić i kontrola poprzez smartfona tego nie wyklucza).
2. Kamery bezpieczeństwa
Instalowanie kamer w domu nie jest niczym nowym, ale Internet z pewnością sprawił, że są one bardziej skuteczne. Inteligentne kamery włączą się, gdy wykryją ruch w pomieszczeniu, a następnie wyślą ostrzeżenie bezpośrednio na telefon użytkownika, aby poinformować go, że coś jest nie tak. Wtedy skorzystać można z innych opcji i np. oglądać na żywo, co dzieje się w domu, by podjąć dalsze kroki. Jeśli jest to coś poważnego, na przykład włamanie, natychmiastowo można skontaktować się z policją czy ochroną naszego obiektu. Jeśli nie jest to coś poważnego, powiadomienie można odrzucić lub monitorować sytuację według własnego uznania.
Zaawansowane, inteligentne kamery można również zaprogramować tak, aby rozpoznawały domowników czy samochód. W ten sposób dom może wykryć, gdy ktoś z domowników do niego wejdzie lub wjedzie. System można odpowiednio ustawić tak, aby reagował w zadany sposób. Na przykład możesz włączyć niektóre światła czy ustawić muzykę, aby każdy mógł wejść do domu dokładnie tak jak chce.
3. Zabezpieczenia
Wszyscy chcemy czuć się bezpiecznie w naszych domach, a systemy alarmowe pomagają nam od pewnego czasu zapewniać takie poczucie. Obecnie Internet sprawił, że systemy zabezpieczeń są inteligentniejsze, co czyni nasze domy jeszcze bardziej bezpiecznymi. Na przykład można podłączyć telefon, światła i alarm do jednego systemu, aby gdy zdarzą się jakieś wyjątkowe sytuacje, takie jak np. intruz w domu, natychmiast móc zapalić wszystkie światła i natychmiastowo powiadomić policję. To plus dźwięk alarmu powinno wystarczyć, aby odstraszyć wszystkich od wyrządzenia nam krzywdy lub kradzieży naszych rzeczy.
4. Zdrowie i bezpieczeństwo
Podobnie jak bezpieczeństwo, nasze domy mogą teraz pomóc nam zachować zdrowie. Na przykład, jeśli jesteś chory na serce, możesz nosić urządzenie komunikujące się z innymi urządzeniami w domu. W ten sposób, jeśli coś Ci się stanie i potrzebujesz pomocy, Twój dom może wezwać pogotowie ratunkowe, co pozwoli Ci zaoszczędzić czas i potencjalnie uratuje życie. Może się to również przydać, jeśli upadniesz. Jest to szczególnie istotne dla osób starszych, dla których upadek może z łatwością skończyć się poważnym złamaniem kości, które uniemożliwi dotarcie do telefonu, by samodzielnie wezwać pomoc.
Inteligentny dom może również wykryć pożar i alarmować służby ratunkowe, takie jak straż pożarną czy pogotowie gazowe, oświetlić drogę ewakuacyjną, a jeśli w domu znajduje się system zraszaczy, to po wykryciu pożaru dom natychmiastowo może go aktywować, by zmniejszyć do minimum straty materialne czy zredukować niebezpieczeństwo dla domowników.
5. Dźwięk
Internet w systemach sterowanie domem dał nam wiele opcji, które wykorzystują dźwięk do różnych celów. Najprostszym przykładem są głośniki bezprzewodowe, takie jak oferowane przez Sonosa. Można je skonfigurować i umieścić w całym domu. Łączą się one z urządzeniami w domu przez Bluetooth. Podczas przemieszczania się po domu z urządzeniem z interfejsem Bluetooth, głośniki wychwytują sygnał urządzenia i ten, który jest najbliżej nas, włączy się. W ten sposób słuchając świetnego albumu lub podcastu, nie traci się czasu i nie pogarsza odbioru audio, gdy przemieszczamy się po domu.
Ponadto wiele głośników jest obecnie wyposażonych w systemy sterowania głosowego, co oznacza, że można zmieniać utwór, zwiększać i zmniejszać głośność oraz włączać i wyłączać głośniki, nie robiąc nic poza mówieniem. Dodatkowo, część z tych systemów pozwala także na integrację z asystentami głosowymi do sterowania całym systemem, więc mogą słyszeć nasze komendy głosowe do sterowania nie tylko systemem audio, ale także całym systemem automatyki domowej.
6. Dzwonki do drzwi
Dzwonki do drzwi prawdopodobnie nie są pierwszą rzeczą, która przychodzi na myśl, gdy myśli się o inteligentnych domach, ale technologia ta przeszła długą drogę, aby znaleźć się w swoim obecnym punkcie rozwoju. Urządzenia te zostały wyposażone w kamery i interfejsy Wi-Fi, aby mogły wykrywać ruch i abyśmy mogli zobaczyć, kto jest przed drzwiami, zanim jeszcze zadzwoni on do nas domofonem. Zapewnia to dodatkowy poziom bezpieczeństwa – można zobaczyć, kiedy ktoś próbuje dostać się do naszego domu, a także zaoszczędzić czas. Co istotne, dzięki podłączeniu do Internetu, obraz z kamery w naszych drzwiach jest dostępny dla nas na całym świecie.
Na przykład, jeśli kurier zadzwoni do naszych drzwi, aby poinformować, że ma dla nas paczkę, można spojrzeć na telefon i zdecydować co zrobić dalej. Może właśnie wracamy z pracy i paczka może poczekać na nas kilka minut przed drzwiami? Można również w ten sposób rozmawiać z ludźmi przy naszymi drzwiach, aby np. udzielić wskazówek, gdzie zostawić paczkę.
7. Zużycie energii
Jedną z wartościowych rzeczy, na które pozwala nam obecnie Internet Rzeczy, jest śledzenie zużycia energii poszczególnych elementów naszego domu. Można kupić urządzenia, które mierzą zużycie prądu, gazu, oleju opałowego w czasie rzeczywistym i dokładnie wiedzieć, jakie jest w danym momencie zużycie. Dostarczą one także codziennych, tygodniowych i miesięcznych raportów, a także pewne spostrzeżenia, które pomogą nam dowiedzieć się, jak można oszczędzać na tych mediach. Nadmierne zużycie może wynikać na przykład z faktu, że rano pozostawiamy zbyt długo włączone światła lub nie wyłączamy ich odpowiednio wcześnie w nocy, co powoduje wzrost zużycia energii elektrycznej. Te rzeczy mogą wydawać się niewielkim zyskiem, ale sumują się. Inteligentny dom pozwala wszystkie drobne oszczędności wprowadzić w życie i zredukować do minimum nasze koszty.
8. Termostaty
Programowalne termostaty są już obecne na rynku od jakiegoś czasu i okazują się niezwykle przydatne. Pozwalają ustawić maksymalne i minimalne temperatury dla danego pomieszczenia, abyś łatwo utrzymać zadaną temperaturę. Inteligentne termostaty robią dokładnie to samo, ale idą o krok dalej. Na przykład mogą czytać i analizować, w jaki sposób dostosowujesz temperaturę, aby pomóc Ci znaleźć optymalny jej poziom, a także mogą pomóc w dostosowaniu temperatur w różnych pokojach. W swoim działaniu często korzystają np. z danych meteorologicznych, ustawiając swoje działanie na podstawie prognoz pogody, aby zredukować efekt bezwładności cieplnej naszego domu.
Ponadto można je kontrolować z daleka lub zaprogramować tak, aby dostosowywały się do zmieniających się warunków za pomocą telefonu. Więc kiedy jest dzień bardziej upalny niż oczekiwano, nie musisz się martwić o powrót do dusznego domu. Termostat dostosuje się i pozwoli schłodzić powietrze, dzięki czemu nasz dom stanie się chłodnym sanktuarium, o jakim w taką pogodę każdy marzy. Takie rozwiązanie jest także niezwykle energooszczędne, gdyż system sterowania wiedząc, o której wracamy do domu, może schłodzić/ogrzać nasze mieszkanie do zadanego poziomu na kilka chwil przed naszym przyjściem, a przez resztę dnia utrzymywać inną temperaturę, redukując zużycie energii przez klimatyzatory czy system centralnego ogrzewania.
Jest to również świetne rozwiązanie dla właścicieli zwierząt domowych, ponieważ można regulować temperaturę, tak by mieć pewność, że nasi mali przyjaciele przyjaciel czuje się dobrze przez cały dzień. Wszyscy znają straszne historie o zwierzętach uwięzionych w nadmiernie gorących pomieszczeniach. Inteligentne domy ułatwiają uniknięcie takich tragedii.
9. Woda
Woda szybko staje się najcenniejszym zasobem na świecie. Wszyscy musimy robić wszystko co możliwe, aby ograniczyć jej zużycie do minimum. Ponadto marnowanie wody kosztuje nas pieniądze. Istnieją urządzenia, które można podłączyć w domu, które nie tylko mierzą zużycie wody, dzięki czemu możesz szukać sposobów na zmniejszenie, ale także wykrywają, gdy w naszych domach jest nieszczelna rura lub kran. Można je skonfigurować tak, aby odcinały wodę, by przestały się marnować. W ten sposób z łatwością można oszczędzić zadziwiająco duże ilości wody i, co za tym idzie, pieniędzy.
10. Zamki i drzwi
Rzadko kiedy myśli się, że zamki i drzwi mogą zostać wyposażone w zaawansowane technologie, ale w cyfrowym świecie, w którym żyjemy, nic nie jest zabronione. Nowoczesne zamki działają tak, jak można by się tego spodziewać; są to zamki, które można kontrolować nie tylko za pomocą klucza, ale także wykorzystując np. smartfon. Tym, co sprawia, że zamki te zapewniają zwiększony poziom bezpieczeństwa jest to, że mogą „myśleć”.
Na przykład niektóre inteligentne blokady wykryją, gdy nasz telefon znajduje się w zasięgu zamka, i automatycznie odblokują drzwi, aby nie trzeba było grzebać w kieszeni za telefonem. Bramy garażowe można zaprogramować tak, aby działały dokładnie w ten sam sposób, co oznacza, że można wjechać do garażu bez konieczności oczekiwania na podniesienie drzwi. Oczywiście zajmuje to tylko kilka sekund, ale kto nie chciałby ich oszczędzić, jeśli to możliwe?
11. Zakupy i artykuły spożywcze
Większość z nas zdaje sobie sprawę, że zabrakło nam jakiejś rzeczy w lodówce chwili, gdy najbardziej jej potrzebujemy. Sięgamy do lodówki po mleko do kawy i właśnie wtedy zdajemy sobie sprawę, że się skończyło. Tak samo może być z wieloma innymi podstawowymi rzeczami w domach – mydło, papier toaletowy, chleb... Inteligentne domy pomagają wyeliminować ten problem, wykorzystując czujniki do wykrywania, kiedy kończy się nam zapas.
W tej chwili systemy te, które działają w Twojej spiżarni, są wciąż rozwijane, ale istnieją już lodówki, które mogą monitorować daty przydatności i ilość produktów, by powiadomić użytkownika, kiedy nadejdzie czas na uzupełnienie zapasów. Te same lodówki mogą również sprawdzić, co się w nich znajduje i dostarczyć pomysły na posiłki czy przepisy kulinarne, wykorzystujące zawartość naszej lodówki. Jeszcze inne systemy pozwalają na bieżąco robić listy zakupów czy nawet zamawiać je automatycznie do domu, gdy jest to potrzebne. W ten sposób mleka do kawy czy papieru toaletowego nigdy nie zabraknie w niespodziewanym momencie. Dla niektórych brzmi to przerażająco, ale dla innych jest to spełnienie marzeń.
12. Pielęgnacja trawnika
Dla wielu osób pielęgnacja trawnika jest ulubionym obowiązkiem domowym, ale równie wiele osób ma tego stanowczo dosyć i zrobi wszystko, aby zostać w tym zakresie wyręczonym. Jeśli zaliczasz się do tej drugiej kategorii, to nie martw się, nowoczesne systemy inteligentnych domów są tutaj, aby Ci pomóc. Jednym z najbardziej podstawowych rozwiązań tego sektora są automatyczne zraszacze. Można je skonfigurować za pomocą telefonu, mogą też korzystać z raportów pogodowych i odpowiednio dostosowywać rytm swojej pracy. Na przykład, jeśli są one skonfigurowane do uruchomienia się o 16:00. ale istnieje 90% szansa na opady o godzinie 17, to zraszacz będzie wiedział, aby pominąć tą operację i zaoszczędzić wodę.
Inne, bardziej zaawansowane opcje obejmują automatyczne kosiarki. Działają one podobnie do robotów odkurzających, ale technologicznie muszą być bardziej zaawansowana, ponieważ kosiarki są dużo bardziej niebezpieczne niż odkurzacze. Maszyny te tworzą mapę całego trawnika, a następnie pracują samodzielnie, dzięki czemu możemy usiąść w cieniu i po prostu obserwować, jak koszą trawnik.
13. Gotowanie
Gotowanie jest fajne, ale aby robić to dobrze, potrzebne jest sporo czasu, którego wielu z nas nie ma w nadmiarze. Na szczęście istnieją teraz systemy, które ułatwiają klasyczne gotowanie, bez konieczności długiego stania w kuchni. Są to zasadniczo specjalne garnki i patelnie, które można monitorować z daleka. Możesz je ustawić tak, aby włączały się i wyłączały, kiedy chcesz. Można również zdalnie sprawdzić ich temperaturę, by wiedzieć, czy trzeba dokonać jakiejś regulacji. Dla niektórych ta oszczędność czasu może zmienić całe życie.
14. Pranie
Pranie to jedna z mniej efektownych części domowego życia, ale z pewnością również jedna z bardziej istotnych. Inteligentne pralki i suszarki sprawiają, że jest to jednak trochę łatwiejsze. Na przykład umożliwiają zdalne sterowanie urządzeniami, które może być pomocne, jeśli nie chcesz, aby pralka lub suszarka działały podczas Twojej nieobecności. Urządzenia te są w stanie także monitorować pobór energii elektrycznej i pracują tak, aby zmniejszyć jej zużycie. Inteligentne pralki i suszarki mogą powiadamiać użytkownika również o zakończeniu cyklu, aby pranie nie leżało w urządzeniu zbyt długo. W ten sposób ubrania w pralce nie zatęchną, a w suszarce się nie pogniecie.
15. Asystenci osobiści
Z powodu naszego pośpiesznego życia, prawdopodobnie wszyscy potrzebujemy osobistych asystentów, który pomogą nam przypomnieć o spotkaniach, lekach, wydarzeniach towarzyskich i wszystkich innych rzeczach, które musimy zrobić w ciągu dnia. Na szczęście Internet Rzeczy sprawił, że jest to łatwiejsze niż kiedykolwiek, zwłaszcza z urządzeniami takimi jak Google Home czy Amazon Alexa.
Dzięki asystentom głosowym można łatwo dodawać elementy do naszego kalendarza lub listy rzeczy do zrobienia i ustawiać przypomnienia. Można konfigurować je również z poziomu np. smartfona, a domowi asystenci w odpowiednim momencie nam o tym przypomną. Oczywiście mówiące urządzenia są na początku dosyć zniechęcające, ale prawdopodobnie, po przyzwyczajeniu się do nich, ciężko byłoby nam bez nich żyć.
Obecnie rynek inteligentnych głośników jest największym segmentem w branży urządzeń do inteligentnych domów. W 2018 roku sprzedaż inteligentnych głośników przekroczyła wartość 3,2 miliarda dolarów, co stanowi wzrost o 17% w porównaniu z rokiem poprzednim. Znaczna część tego wzrostu pochodzi z dominującego na rynku systemu Alexa firmy Amazon.
16. Telewizory
Inteligentne telewizory szybko stają się normą. Pozwalają zmieniać kanał, regulować głośność i nagrywać programy za pomocą głosu, a także pozwalają kontrolować, kiedy dzieci mogą lub nie mogą ich oglądać. Wiele z tych urządzeń pozwala również robić wszystkie te rzeczy zdalnie, co może się przydać, gdy nie ma Cię w domu i nagle przypomina Ci się, że nie nagrałeś meczu, który chcesz obejrzeć.
17. Opieka nad zwierzętami
Nikt nie chce myśleć o opiece nad zwierzętami jako o obowiązku, ale trudno nie zauważyć, że codzienne ich karmienie i wyprowadzanie, gdy dzieje się tak wiele innych rzeczy, bywa uciążliwe. Inteligentne karmniki dla zwierząt domowych pozwalają wstępnie załadować karmę, a następnie ustawić czas karmienia oraz ilość karmień w ciągu doby. Dzięki temu nigdy nie zapomnisz o nakarmieniu swojego zwierzaka na czas, zwłaszcza, gdy przez dłuższy czas ma nie być nas w domu, a nie mamy nikogo, kto mógłby przyjść i zaopiekować się naszymi podopiecznymi.
Istnieją również inteligentne karmniki dla zwierząt domowych, które są wyposażone w kamery, dzięki którym możesz zobaczyć swojego zwierzaka, a nawet porozmawiać z nim, lub rzucić mu smakołyk ze specjalnego zasobnika, aby wiedział, że myślisz o nim, nawet gdy nie ma Cię w domu.
18. Sprzątanie
Nikt nie lubi sprzątać. Porządek w domu może być satysfakcjonujący, ale niewiele ludzi lubi proces odkurzania, szorowania etc, który pozwala do niego doprowadzić. Niestety inteligentna technologia nie może całkowicie zastąpić potrzeby ręcznego czyszczenia, ale może zdjąć nam z barków część zadań. Na przykład autonomiczne odkurzacze mogą samodzielnie wędrować po domu i sprzątać podłogę za nas. Można zakupić urządzenia, które za nas będą zmywać podłogę. Urządzenia te mają niesamowitą zdolność do unikania rzeczy, które zostały na podłodze, i chociaż nie mogą całkowicie zastąpić gruntownego odkurzania, to wykonują całkiem dobrą robotę i znacznie ułatwiają nam życia.
19. Sypialnie i łóżka
Dobry sen jest kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia, ale wielu z nas nie ma wystarczającej ilości snu lub nasz sen jest złej jakości. Inteligentne łóżka, takie jak te oferowane np. przez Sleep Number, analizują dane biometryczne podczas snu, aby pomóc ustalić, dlaczego możesz wypoczywać w sposób optymalny. Są one w stanie dostosować twardość łóżka, abyś czuł się bardziej komfortowo lub odtwarzają dźwięki, które pomagają się zrelaksować. Spokój i czas jest najlepszym sposobem na wysokiej jakości sen i odpoczynek, ale taka technologia z pewnością pomoże lepiej zrozumieć cykle naszego snu, aby maksymalnie wykorzystać dostępny czas na odpoczynek w nocy.
Podsumowanie
Oczywiście koncepcja inteligentnego domu nie jest już zarezerwowana dla opowiadań science-fiction. Obecnie można już mieć w pełni inteligentny dom, jeśli tylko tego chcemy. Jedynym zastrzeżeniem jest fakt, że tego rodzaju technologia jest wciąż dość droga. Niektóre urządzenia i rozwiązania są bardziej popularne niż inne, ale te, które są nowe, są niedostępne dla większości właścicieli domów z uwagi na wysoką cenę.
Ale inne rzeczy, takie jak termostaty, zamki, światła, systemy bezpieczeństwa czy garnki lub patelnie, są zdecydowanie tańsze. Wraz z rozwojem Internetu Rzeczy konsumenci domagają się coraz więcej inteligentnych rozwiązań domowych. W związku z czym na pewno wkrótce będzie na rynku więcej opcji, które będą robić jeszcze więcej i kosztować jeszcze mniej. Wszystko to oznacza, że wiek inteligentnych domów jest prawdopodobnie niedaleko przed nami.
Źródło: https://www.eeweb.com/profile/cleveson/articles/19-ways-the-internet-gave-us-smarter-homes
Kiedy większość z nas myśli o inteligentnych domach, myślimy o futurystycznych domach, do których wchodzimy i wita nas głos komputera. „Witaj (imię). Jak się masz? Czy jesteś gotowy na obiad?” powiedzieć może system domowy. Odpowiedzieć możemy: „Tak, proszę podgrzej zupę”, a kuchenka włączy się automatycznie, być może ramię robota automatycznie wyjęłoby zupę z lodówki do garnka, aby ją pogrzać. W międzyczasie możesz się przebrać po ciężkim dniu w pracy i zrelaksować przed obiadem. Tak przynajmniej wygląda to na filmach i w książkach SF. Taka wersja inteligentnego domu może się jednak nigdy nie doczekać realizacji.
Dzięki Internetowi Rzeczy, jesteśmy jednakże teraz bliżsi niż kiedykolwiek wcześniej, aby stworzyć inteligentne domy, które wyposażone są w szeroki zakres inteligentnych funkcji i jakkolwiek nie potrafią jeszcze przygotować nam obiadu, to pozwalają uprościć nasze życie na wiele innych sposobów.
Ale jeśli nie możemy mieć inteligentnych domów, które z nami rozmawiają i robią dla nas obiady, to jak wygląda współczesny inteligentny dom? Jakie rozwiązania techniczne są dla nas ogólnodostępne i pozwalają tworzyć inteligentniejsze domy? No i oczywiście, co to w ogóle znaczy 'inteligentny dom'?
Wiele z systemów wykorzystywanych w inteligentnych domach ma związek z systemami komunikacji bezprzewodowej wykorzystującej Wi-Fi oraz Bluetooth, ale wiele opcji inteligentnego domu, które wykorzystuje się dzisiaj, to jedynie zaktualizowane wersje technologii, które istnieją już od jakiegoś czasu.
Początki technologii inteligentnego domu
Pierwszy przykład technologii inteligentnego domu został publicznie zaprezentowany w 1975 roku. Nazywał się systemem X10 i można było podłączyć z jego wykorzystaniem wiele różnych urządzeń w domu by użyć sygnałów elektrycznych, aby umożliwić im komunikowanie się ze sobą. Możliwe było na przykład ustawienie go tak, aby po wyłączeniu światła w pokoju zgasło światło w korytarzu. Inną aplikacją było połączenie mechanizmu otwierania drzwi garażowych ze światłami, aby po otwarciu bramy zapaliły się światła, a następnie by zgasły po naszym wyjściu.
Technologia inteligentnego domu, którą mamy dzisiaj, opiera się na tej samej koncepcji, ale zamiast używać kabli do komunikacji urządzeń ze sobą, inteligentne domy są kontrolowane przez telefon. Urządzenia są wyposażone w interfejsy Wi-Fi oraz Bluetooth, co pozwala kontrolować je bezprzewodowo w większym stopniu, niż jeszcze niedawno sądziliśmy, że jest to możliwe. Jednak, gdy technologie inteligentnego domu stają się coraz bardziej zaawansowane, nadal istnieje pewien opór w niektórych segmentach rynku. Wiele jednak wskazuje, że w najbliższej przyszłości może się to zmienić.
Oto 19 sposobów, w jakie Internet Rzeczy pomógł uczynić nasze domy bardziej inteligentnymi.
1. Światła
Być może jednym z najprostszych sposobów, w jaki Internet uczynił nasze domy inteligentniejszymi, jest umożliwienie nam lepszej kontroli oświetlenia. Korzystając z inteligentnych przełączników światła i innych urządzeń, możemy łatwo kontrolować światła w naszych domach za pomocą telefonów czy komputerów. Łatwo ustawić można system tak, aby niektóre światła włączały się i wyłączały w określonych, wyznaczonych momentach (świetne, jeśli jesteś daleko od domu lub gdy zazwyczaj wracasz do domu z pracy po zachodzie słońca). Możliwość zdalnego kontrolowania świateł w domu ma także zaletę, jeśli chodzi o bezpieczeństwo – zdalnie zapalając światło możemy skutecznie markować obecność domowników w mieszkaniu, aby odstraszać potencjalnych włamywaczy.
Tak więc, jeśli wsiądziesz do samolotu, aby wyjechać na wakacje i zdasz sobie sprawę, że zostawiłeś wszystkie światła włączone, wszystko, co musisz zrobić, to wykorzystać aplikację na smartfonie. Jeśli mówi ona, że coś jest włączone, możesz to z łatwością wyłączyć, pomagając oszczędzać energię. Możesz także sprawiać wrażenie, że cały czas ktoś jest w domu.
Oprócz inteligentnych przełączników światła wykorzystać można również inteligentne żarówki, które automatycznie zmieniają swoją jasność w zależności m.in. od pory dnia, ilości światła w pomieszczeniu w danym momencie, a także osobistych preferencji użytkowników. Inteligentne oświetlenie oznacza, że już nigdy nie będzie trzeba korzystać z fizycznych włączników światła na ścianie (ale oczywiście – nadal można to zrobić i kontrola poprzez smartfona tego nie wyklucza).
2. Kamery bezpieczeństwa
Instalowanie kamer w domu nie jest niczym nowym, ale Internet z pewnością sprawił, że są one bardziej skuteczne. Inteligentne kamery włączą się, gdy wykryją ruch w pomieszczeniu, a następnie wyślą ostrzeżenie bezpośrednio na telefon użytkownika, aby poinformować go, że coś jest nie tak. Wtedy skorzystać można z innych opcji i np. oglądać na żywo, co dzieje się w domu, by podjąć dalsze kroki. Jeśli jest to coś poważnego, na przykład włamanie, natychmiastowo można skontaktować się z policją czy ochroną naszego obiektu. Jeśli nie jest to coś poważnego, powiadomienie można odrzucić lub monitorować sytuację według własnego uznania.
Zaawansowane, inteligentne kamery można również zaprogramować tak, aby rozpoznawały domowników czy samochód. W ten sposób dom może wykryć, gdy ktoś z domowników do niego wejdzie lub wjedzie. System można odpowiednio ustawić tak, aby reagował w zadany sposób. Na przykład możesz włączyć niektóre światła czy ustawić muzykę, aby każdy mógł wejść do domu dokładnie tak jak chce.
3. Zabezpieczenia
Wszyscy chcemy czuć się bezpiecznie w naszych domach, a systemy alarmowe pomagają nam od pewnego czasu zapewniać takie poczucie. Obecnie Internet sprawił, że systemy zabezpieczeń są inteligentniejsze, co czyni nasze domy jeszcze bardziej bezpiecznymi. Na przykład można podłączyć telefon, światła i alarm do jednego systemu, aby gdy zdarzą się jakieś wyjątkowe sytuacje, takie jak np. intruz w domu, natychmiast móc zapalić wszystkie światła i natychmiastowo powiadomić policję. To plus dźwięk alarmu powinno wystarczyć, aby odstraszyć wszystkich od wyrządzenia nam krzywdy lub kradzieży naszych rzeczy.
4. Zdrowie i bezpieczeństwo
Podobnie jak bezpieczeństwo, nasze domy mogą teraz pomóc nam zachować zdrowie. Na przykład, jeśli jesteś chory na serce, możesz nosić urządzenie komunikujące się z innymi urządzeniami w domu. W ten sposób, jeśli coś Ci się stanie i potrzebujesz pomocy, Twój dom może wezwać pogotowie ratunkowe, co pozwoli Ci zaoszczędzić czas i potencjalnie uratuje życie. Może się to również przydać, jeśli upadniesz. Jest to szczególnie istotne dla osób starszych, dla których upadek może z łatwością skończyć się poważnym złamaniem kości, które uniemożliwi dotarcie do telefonu, by samodzielnie wezwać pomoc.
Inteligentny dom może również wykryć pożar i alarmować służby ratunkowe, takie jak straż pożarną czy pogotowie gazowe, oświetlić drogę ewakuacyjną, a jeśli w domu znajduje się system zraszaczy, to po wykryciu pożaru dom natychmiastowo może go aktywować, by zmniejszyć do minimum straty materialne czy zredukować niebezpieczeństwo dla domowników.
5. Dźwięk
Internet w systemach sterowanie domem dał nam wiele opcji, które wykorzystują dźwięk do różnych celów. Najprostszym przykładem są głośniki bezprzewodowe, takie jak oferowane przez Sonosa. Można je skonfigurować i umieścić w całym domu. Łączą się one z urządzeniami w domu przez Bluetooth. Podczas przemieszczania się po domu z urządzeniem z interfejsem Bluetooth, głośniki wychwytują sygnał urządzenia i ten, który jest najbliżej nas, włączy się. W ten sposób słuchając świetnego albumu lub podcastu, nie traci się czasu i nie pogarsza odbioru audio, gdy przemieszczamy się po domu.
Ponadto wiele głośników jest obecnie wyposażonych w systemy sterowania głosowego, co oznacza, że można zmieniać utwór, zwiększać i zmniejszać głośność oraz włączać i wyłączać głośniki, nie robiąc nic poza mówieniem. Dodatkowo, część z tych systemów pozwala także na integrację z asystentami głosowymi do sterowania całym systemem, więc mogą słyszeć nasze komendy głosowe do sterowania nie tylko systemem audio, ale także całym systemem automatyki domowej.
6. Dzwonki do drzwi
Dzwonki do drzwi prawdopodobnie nie są pierwszą rzeczą, która przychodzi na myśl, gdy myśli się o inteligentnych domach, ale technologia ta przeszła długą drogę, aby znaleźć się w swoim obecnym punkcie rozwoju. Urządzenia te zostały wyposażone w kamery i interfejsy Wi-Fi, aby mogły wykrywać ruch i abyśmy mogli zobaczyć, kto jest przed drzwiami, zanim jeszcze zadzwoni on do nas domofonem. Zapewnia to dodatkowy poziom bezpieczeństwa – można zobaczyć, kiedy ktoś próbuje dostać się do naszego domu, a także zaoszczędzić czas. Co istotne, dzięki podłączeniu do Internetu, obraz z kamery w naszych drzwiach jest dostępny dla nas na całym świecie.
Na przykład, jeśli kurier zadzwoni do naszych drzwi, aby poinformować, że ma dla nas paczkę, można spojrzeć na telefon i zdecydować co zrobić dalej. Może właśnie wracamy z pracy i paczka może poczekać na nas kilka minut przed drzwiami? Można również w ten sposób rozmawiać z ludźmi przy naszymi drzwiach, aby np. udzielić wskazówek, gdzie zostawić paczkę.
7. Zużycie energii
Jedną z wartościowych rzeczy, na które pozwala nam obecnie Internet Rzeczy, jest śledzenie zużycia energii poszczególnych elementów naszego domu. Można kupić urządzenia, które mierzą zużycie prądu, gazu, oleju opałowego w czasie rzeczywistym i dokładnie wiedzieć, jakie jest w danym momencie zużycie. Dostarczą one także codziennych, tygodniowych i miesięcznych raportów, a także pewne spostrzeżenia, które pomogą nam dowiedzieć się, jak można oszczędzać na tych mediach. Nadmierne zużycie może wynikać na przykład z faktu, że rano pozostawiamy zbyt długo włączone światła lub nie wyłączamy ich odpowiednio wcześnie w nocy, co powoduje wzrost zużycia energii elektrycznej. Te rzeczy mogą wydawać się niewielkim zyskiem, ale sumują się. Inteligentny dom pozwala wszystkie drobne oszczędności wprowadzić w życie i zredukować do minimum nasze koszty.
8. Termostaty
Programowalne termostaty są już obecne na rynku od jakiegoś czasu i okazują się niezwykle przydatne. Pozwalają ustawić maksymalne i minimalne temperatury dla danego pomieszczenia, abyś łatwo utrzymać zadaną temperaturę. Inteligentne termostaty robią dokładnie to samo, ale idą o krok dalej. Na przykład mogą czytać i analizować, w jaki sposób dostosowujesz temperaturę, aby pomóc Ci znaleźć optymalny jej poziom, a także mogą pomóc w dostosowaniu temperatur w różnych pokojach. W swoim działaniu często korzystają np. z danych meteorologicznych, ustawiając swoje działanie na podstawie prognoz pogody, aby zredukować efekt bezwładności cieplnej naszego domu.
Ponadto można je kontrolować z daleka lub zaprogramować tak, aby dostosowywały się do zmieniających się warunków za pomocą telefonu. Więc kiedy jest dzień bardziej upalny niż oczekiwano, nie musisz się martwić o powrót do dusznego domu. Termostat dostosuje się i pozwoli schłodzić powietrze, dzięki czemu nasz dom stanie się chłodnym sanktuarium, o jakim w taką pogodę każdy marzy. Takie rozwiązanie jest także niezwykle energooszczędne, gdyż system sterowania wiedząc, o której wracamy do domu, może schłodzić/ogrzać nasze mieszkanie do zadanego poziomu na kilka chwil przed naszym przyjściem, a przez resztę dnia utrzymywać inną temperaturę, redukując zużycie energii przez klimatyzatory czy system centralnego ogrzewania.
Jest to również świetne rozwiązanie dla właścicieli zwierząt domowych, ponieważ można regulować temperaturę, tak by mieć pewność, że nasi mali przyjaciele przyjaciel czuje się dobrze przez cały dzień. Wszyscy znają straszne historie o zwierzętach uwięzionych w nadmiernie gorących pomieszczeniach. Inteligentne domy ułatwiają uniknięcie takich tragedii.
9. Woda
Woda szybko staje się najcenniejszym zasobem na świecie. Wszyscy musimy robić wszystko co możliwe, aby ograniczyć jej zużycie do minimum. Ponadto marnowanie wody kosztuje nas pieniądze. Istnieją urządzenia, które można podłączyć w domu, które nie tylko mierzą zużycie wody, dzięki czemu możesz szukać sposobów na zmniejszenie, ale także wykrywają, gdy w naszych domach jest nieszczelna rura lub kran. Można je skonfigurować tak, aby odcinały wodę, by przestały się marnować. W ten sposób z łatwością można oszczędzić zadziwiająco duże ilości wody i, co za tym idzie, pieniędzy.
10. Zamki i drzwi
Rzadko kiedy myśli się, że zamki i drzwi mogą zostać wyposażone w zaawansowane technologie, ale w cyfrowym świecie, w którym żyjemy, nic nie jest zabronione. Nowoczesne zamki działają tak, jak można by się tego spodziewać; są to zamki, które można kontrolować nie tylko za pomocą klucza, ale także wykorzystując np. smartfon. Tym, co sprawia, że zamki te zapewniają zwiększony poziom bezpieczeństwa jest to, że mogą „myśleć”.
Na przykład niektóre inteligentne blokady wykryją, gdy nasz telefon znajduje się w zasięgu zamka, i automatycznie odblokują drzwi, aby nie trzeba było grzebać w kieszeni za telefonem. Bramy garażowe można zaprogramować tak, aby działały dokładnie w ten sam sposób, co oznacza, że można wjechać do garażu bez konieczności oczekiwania na podniesienie drzwi. Oczywiście zajmuje to tylko kilka sekund, ale kto nie chciałby ich oszczędzić, jeśli to możliwe?
11. Zakupy i artykuły spożywcze
Większość z nas zdaje sobie sprawę, że zabrakło nam jakiejś rzeczy w lodówce chwili, gdy najbardziej jej potrzebujemy. Sięgamy do lodówki po mleko do kawy i właśnie wtedy zdajemy sobie sprawę, że się skończyło. Tak samo może być z wieloma innymi podstawowymi rzeczami w domach – mydło, papier toaletowy, chleb... Inteligentne domy pomagają wyeliminować ten problem, wykorzystując czujniki do wykrywania, kiedy kończy się nam zapas.
W tej chwili systemy te, które działają w Twojej spiżarni, są wciąż rozwijane, ale istnieją już lodówki, które mogą monitorować daty przydatności i ilość produktów, by powiadomić użytkownika, kiedy nadejdzie czas na uzupełnienie zapasów. Te same lodówki mogą również sprawdzić, co się w nich znajduje i dostarczyć pomysły na posiłki czy przepisy kulinarne, wykorzystujące zawartość naszej lodówki. Jeszcze inne systemy pozwalają na bieżąco robić listy zakupów czy nawet zamawiać je automatycznie do domu, gdy jest to potrzebne. W ten sposób mleka do kawy czy papieru toaletowego nigdy nie zabraknie w niespodziewanym momencie. Dla niektórych brzmi to przerażająco, ale dla innych jest to spełnienie marzeń.
12. Pielęgnacja trawnika
Dla wielu osób pielęgnacja trawnika jest ulubionym obowiązkiem domowym, ale równie wiele osób ma tego stanowczo dosyć i zrobi wszystko, aby zostać w tym zakresie wyręczonym. Jeśli zaliczasz się do tej drugiej kategorii, to nie martw się, nowoczesne systemy inteligentnych domów są tutaj, aby Ci pomóc. Jednym z najbardziej podstawowych rozwiązań tego sektora są automatyczne zraszacze. Można je skonfigurować za pomocą telefonu, mogą też korzystać z raportów pogodowych i odpowiednio dostosowywać rytm swojej pracy. Na przykład, jeśli są one skonfigurowane do uruchomienia się o 16:00. ale istnieje 90% szansa na opady o godzinie 17, to zraszacz będzie wiedział, aby pominąć tą operację i zaoszczędzić wodę.
Inne, bardziej zaawansowane opcje obejmują automatyczne kosiarki. Działają one podobnie do robotów odkurzających, ale technologicznie muszą być bardziej zaawansowana, ponieważ kosiarki są dużo bardziej niebezpieczne niż odkurzacze. Maszyny te tworzą mapę całego trawnika, a następnie pracują samodzielnie, dzięki czemu możemy usiąść w cieniu i po prostu obserwować, jak koszą trawnik.
13. Gotowanie
Gotowanie jest fajne, ale aby robić to dobrze, potrzebne jest sporo czasu, którego wielu z nas nie ma w nadmiarze. Na szczęście istnieją teraz systemy, które ułatwiają klasyczne gotowanie, bez konieczności długiego stania w kuchni. Są to zasadniczo specjalne garnki i patelnie, które można monitorować z daleka. Możesz je ustawić tak, aby włączały się i wyłączały, kiedy chcesz. Można również zdalnie sprawdzić ich temperaturę, by wiedzieć, czy trzeba dokonać jakiejś regulacji. Dla niektórych ta oszczędność czasu może zmienić całe życie.
14. Pranie
Pranie to jedna z mniej efektownych części domowego życia, ale z pewnością również jedna z bardziej istotnych. Inteligentne pralki i suszarki sprawiają, że jest to jednak trochę łatwiejsze. Na przykład umożliwiają zdalne sterowanie urządzeniami, które może być pomocne, jeśli nie chcesz, aby pralka lub suszarka działały podczas Twojej nieobecności. Urządzenia te są w stanie także monitorować pobór energii elektrycznej i pracują tak, aby zmniejszyć jej zużycie. Inteligentne pralki i suszarki mogą powiadamiać użytkownika również o zakończeniu cyklu, aby pranie nie leżało w urządzeniu zbyt długo. W ten sposób ubrania w pralce nie zatęchną, a w suszarce się nie pogniecie.
15. Asystenci osobiści
Z powodu naszego pośpiesznego życia, prawdopodobnie wszyscy potrzebujemy osobistych asystentów, który pomogą nam przypomnieć o spotkaniach, lekach, wydarzeniach towarzyskich i wszystkich innych rzeczach, które musimy zrobić w ciągu dnia. Na szczęście Internet Rzeczy sprawił, że jest to łatwiejsze niż kiedykolwiek, zwłaszcza z urządzeniami takimi jak Google Home czy Amazon Alexa.
Dzięki asystentom głosowym można łatwo dodawać elementy do naszego kalendarza lub listy rzeczy do zrobienia i ustawiać przypomnienia. Można konfigurować je również z poziomu np. smartfona, a domowi asystenci w odpowiednim momencie nam o tym przypomną. Oczywiście mówiące urządzenia są na początku dosyć zniechęcające, ale prawdopodobnie, po przyzwyczajeniu się do nich, ciężko byłoby nam bez nich żyć.
Obecnie rynek inteligentnych głośników jest największym segmentem w branży urządzeń do inteligentnych domów. W 2018 roku sprzedaż inteligentnych głośników przekroczyła wartość 3,2 miliarda dolarów, co stanowi wzrost o 17% w porównaniu z rokiem poprzednim. Znaczna część tego wzrostu pochodzi z dominującego na rynku systemu Alexa firmy Amazon.
16. Telewizory
Inteligentne telewizory szybko stają się normą. Pozwalają zmieniać kanał, regulować głośność i nagrywać programy za pomocą głosu, a także pozwalają kontrolować, kiedy dzieci mogą lub nie mogą ich oglądać. Wiele z tych urządzeń pozwala również robić wszystkie te rzeczy zdalnie, co może się przydać, gdy nie ma Cię w domu i nagle przypomina Ci się, że nie nagrałeś meczu, który chcesz obejrzeć.
17. Opieka nad zwierzętami
Nikt nie chce myśleć o opiece nad zwierzętami jako o obowiązku, ale trudno nie zauważyć, że codzienne ich karmienie i wyprowadzanie, gdy dzieje się tak wiele innych rzeczy, bywa uciążliwe. Inteligentne karmniki dla zwierząt domowych pozwalają wstępnie załadować karmę, a następnie ustawić czas karmienia oraz ilość karmień w ciągu doby. Dzięki temu nigdy nie zapomnisz o nakarmieniu swojego zwierzaka na czas, zwłaszcza, gdy przez dłuższy czas ma nie być nas w domu, a nie mamy nikogo, kto mógłby przyjść i zaopiekować się naszymi podopiecznymi.
Istnieją również inteligentne karmniki dla zwierząt domowych, które są wyposażone w kamery, dzięki którym możesz zobaczyć swojego zwierzaka, a nawet porozmawiać z nim, lub rzucić mu smakołyk ze specjalnego zasobnika, aby wiedział, że myślisz o nim, nawet gdy nie ma Cię w domu.
18. Sprzątanie
Nikt nie lubi sprzątać. Porządek w domu może być satysfakcjonujący, ale niewiele ludzi lubi proces odkurzania, szorowania etc, który pozwala do niego doprowadzić. Niestety inteligentna technologia nie może całkowicie zastąpić potrzeby ręcznego czyszczenia, ale może zdjąć nam z barków część zadań. Na przykład autonomiczne odkurzacze mogą samodzielnie wędrować po domu i sprzątać podłogę za nas. Można zakupić urządzenia, które za nas będą zmywać podłogę. Urządzenia te mają niesamowitą zdolność do unikania rzeczy, które zostały na podłodze, i chociaż nie mogą całkowicie zastąpić gruntownego odkurzania, to wykonują całkiem dobrą robotę i znacznie ułatwiają nam życia.
19. Sypialnie i łóżka
Dobry sen jest kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia, ale wielu z nas nie ma wystarczającej ilości snu lub nasz sen jest złej jakości. Inteligentne łóżka, takie jak te oferowane np. przez Sleep Number, analizują dane biometryczne podczas snu, aby pomóc ustalić, dlaczego możesz wypoczywać w sposób optymalny. Są one w stanie dostosować twardość łóżka, abyś czuł się bardziej komfortowo lub odtwarzają dźwięki, które pomagają się zrelaksować. Spokój i czas jest najlepszym sposobem na wysokiej jakości sen i odpoczynek, ale taka technologia z pewnością pomoże lepiej zrozumieć cykle naszego snu, aby maksymalnie wykorzystać dostępny czas na odpoczynek w nocy.
Podsumowanie
Oczywiście koncepcja inteligentnego domu nie jest już zarezerwowana dla opowiadań science-fiction. Obecnie można już mieć w pełni inteligentny dom, jeśli tylko tego chcemy. Jedynym zastrzeżeniem jest fakt, że tego rodzaju technologia jest wciąż dość droga. Niektóre urządzenia i rozwiązania są bardziej popularne niż inne, ale te, które są nowe, są niedostępne dla większości właścicieli domów z uwagi na wysoką cenę.
Ale inne rzeczy, takie jak termostaty, zamki, światła, systemy bezpieczeństwa czy garnki lub patelnie, są zdecydowanie tańsze. Wraz z rozwojem Internetu Rzeczy konsumenci domagają się coraz więcej inteligentnych rozwiązań domowych. W związku z czym na pewno wkrótce będzie na rynku więcej opcji, które będą robić jeszcze więcej i kosztować jeszcze mniej. Wszystko to oznacza, że wiek inteligentnych domów jest prawdopodobnie niedaleko przed nami.
Źródło: https://www.eeweb.com/profile/cleveson/articles/19-ways-the-internet-gave-us-smarter-homes
Cool? Ranking DIY
