Lampowy dyktafon kasetowy

spec220 wrote:

Zawsze można coś odrestaurować po nowemu,

Jeśli odrestaurować, to nie po nowemu, bo to sprzeczne z definicja restauracji.

Tymczasem kolega zmontował film o dyktafonie:

Zaskakujące jak ten głośnik działa równie dobrze jako mikrofon, to chyba wielkość membrany tutaj pomaga.
Oglądając film myślałem, że trzeba będzie ryczeć bezpośrednio do głośnika, a tu się okazało że swobodna wypowiedź nagrała się na taśmę.

Same zdjęcia nie oddają wszystkiego, jednak wideo dużo daje, np. wskaźnik wysterowania.
Rezystory z "epoki" znalazłeś

Tutaj znalazłem ciekawy projekt w tej tematyce:


Link

TechEkspert wrote:

Zaskakujące jak ten głośnik działa równie dobrze jako mikrofon, to chyba wielkość membrany tutaj pomaga.
Oglądając film myślałem, że trzeba będzie ryczeć bezpośrednio do głośnika, a tu się okazało że swobodna wypowiedź nagrała się na taśmę.

Same zdjęcia nie oddają wszystkiego, jednak wideo dużo daje, np. wskaźnik wysterowania.
Rezystory z "epoki" znalazłeś

Poziom zapisu był może nawet nieco za duży. Trochę przykry przy nagrywaniu jest chyba rezonans membrany głośnika (bo na pewno on tu jest przyczyną) przy nagrywaniu i niektóre częstotliwości brzmią nieco chrypliwie, choć zapis jest zrozumiały. Ten efekt nie występował np. przy nagrywaniu muzyki z komputera.

Wskaźnik wysterowania spisuje się nad wyraz dobrze i jestem z niego naprawdę zadowolony.

Co do rezystorów, mam takich sporo i to nieużywanych. Pasowały do tej konstrukcji.

TechEkspert wrote:

głośnik działa równie dobrze jako mikrofon, to chyba wielkość membrany tutaj pomaga.

Wręcz przeciwnie. W mikrofonie membrana MUSI być lekka - by drgała pobudzana niewielką energią fali dźwiękowej. A to, że głośnik działa jako mikrofon - żadna rewelacja - mikrofon pobudzony zmiennym napięciem też będzie emitował dźwięk (oczywiście niewielkim prądem, bo i jego - mikrofonu - ceweczka jest delikatna). Zresztą to w sumie ten sam układ mechaniczno-elektryczny - i w głośniku i mikrofonie są te same elementy i zasada działania też taka sama. Różnice polegają na dopasowaniu wymiarów do zastosowań. Mikrofon musi być mały (co też wynika z konieczności zachowania małej masy układu drgającego), a głośnik duży - co z kolei wynika ze związku wielkości membrany z długością fali dźwiękowej. Czemu więc bas (czyli długa fala dźwiękowa) jest dobrze odbierana przez malutką membranę chciałoby się zapytać? Proste - aby wypromieniować czy odebrać taką samą energię fali o niskiej częstotliwości musi być zachowany warunek : Albo duża membrana, albo duża jej podatność (amplituda drgań). Dlatego też można spotkać głośniki o stosunkowo niewielkiej średnicy mogą ce emitować basy na poziomie głośników większych, ale o mniejszym skoku membrany... Głośniki typu compact tak właśnie działają. Duży skok membrany (oczywiście przystosowanej do dużej amplitudy przez miękkie zawieszenie membrany i długą cewkę w obwodzie magnetycznym) i mała membrana; a całość zamknięta w szczelnej obudowie kolumny, która z kolei ogranicza "zapędy" amplitudowe membrany przed nadmiernym wycleniem.
Tu trzeba też wyjaśnić pewną rzecz - przecież wiele głośników na miękkim zawieszeniu pracuje w fabrycznie zaprojektowanych obudowach z otworem? Zgadza się, ale tu należy przypomnieć sobie co dzieje się z powietrzem w takim tunelu BR. Otóż drga (wpadając w rezonans nawet bardzo drga) ale w PRZECIW-FAZIE w stosunku do drgań membrany, a więc powietrze w BR hamuje jej (membrany) wychylenia w zakresie w okolicy rezonansu otworu (zwanego również tunelem) BR.
Przy okazji mamy wyjaśnienie czemu w instalacjach dużej mocy (estradowych systemach nagłośnieniowych) może być konieczne stosowanie filtrów aktywnie usuwających z dźwięku najniższych (niższych od rezonansu głośnika/otworu*) częstotliwości leżące poniżej tej częstotliwości.
Wracając do mikrofonu - A konkretnie mikrofonu dynamicznego (bo są i inne; działające na nieco innych zasadach) - tam również jest coś w rodzaju obudowy kolumny głośnikowej, tyle, ze znacznie mniejszej, bo i membrana mniejsza. A są też i mikrofony w obudowie z otworem - tyle, że ten działa zupełnie inaczej niż ten rezonansowy - ale to już chyba nie w tym temacie... A to, że mimo dużej membrany głośnik może pracować jak mikrofon? Jest tu dodatkowy czynnik polepszający jego działanie - duży i silny (w porównaniu do mikrofonu) magnes... A i tak dźwięk odbierany przez taki mikrofon zrobiony z głośnika będzie będzie gorszej jakości niż w mikrofonie.

Na koniec - ciekawostka : Tonsil swego czasu produkował t.zw. Mikrofonogłośniki - stosowane do dwukierunkowej łączności np. na statkach. Zresztą i dziś można jeszcze czasem spotkać podobne urządzenia, co prawda rzadziej (bo mikrofony elektret owe pozwalają zachować dużo lepszą jakość i są dużo tańsze przy okazji niż wyprodukowanie takiego specjalnego mikrofonogłośnika, a i sama łączność wymaga w wielu wypadkach jednoczesnego słuchania i mówienia - w systemach łączności z mikrofonogłośnikiem albo się mówi, albo słucha.

* - czemu napisałem o częstotliwości rezonansowej głośnika i tunelu rezonansowego (BR)? Bo w wielu wypadkach są one takie same - co wynika z kolei z zasad działania głośnika. Zainteresowani tym zagadnieniem mogą sobie poszukać stosownych informacji w literaturze traktującej o budowie głośników, kolumn i zasadach ich działania.
Ogólnie biorąc o ile sam sposób działania w obu wypadkach (mikrofonu i głośnika) jest taki sam, to ich parametry ograniczane są z wielu innych powodów - między innymi ze sprzecznych wymagań jakie stawiane są np. membranie - musi być ona jednocześnie lekka (wiadomo czemu) i sztywna, przy jednocześnie zachowaniu struktury uniemożliwiające występowaniu w niej rezonansów własnych... takich problemów jest wiele więcej.

Witam

398216 Usunięty wrote:

Na koniec - ciekawostka: Tonsil swego czasu produkował tzw. Mikrofonogłośniki - stosowane do dwukierunkowej łączności np. na statkach.

Tego typu przetworniki miały w porównaniu do zwykłych głośników większą impedancję. Pozwala to uzyskać wyższą skuteczność jako mikrofon bez potrzeby stosowania transformatora.

Mam taki jeden mikrofonogłośnik. Po jego otwarciu ukazała się ...wkładka W-66.

AlekZ wrote:

Mam taki jeden mikrofonogłośnik. Po jego otwarciu ukazała się ...wkładka W-66.

Na statkach instalowane były głośniki mocy ok. 5W (o ile dobrze pamiętam), w dodatku w krótkiej tubie (co miało znaczenie gdy pracował jako mikrofon) - jak tutka w mikrofonie słuchawki telefonu na tarczę - raz, ze większej mocy, a dwa oporne na wodę ... słoną wodę.

A może warto by było spróbować podłączyć jakiś mikrofon dynamiczny z epoki np. radziecki MD47?

Istniejące gniazdko DIN pozwala podłączyć w zasadzie dowolny mikrofon dynamiczny.

@AlekZ Szanowny Alku, drobna uwaga w kwestii zasilania napięciem anodowym. Może jednak ,,nie profanować epoki" tą przetwornica tranzystorową, a zastosować przetwornice wibratorową. Sądzę, ze przy Twoich zdolnościach ,,lampowych" , nie stanowi problemu wyprodukowanie przerywacza w rodzaju kontaktronu?

Widzę tu dwa problemy: pierwszy, to znaczny poziom zakłóceń. Drugi to jednak element stykowy, który raczej powinien być przełączny. Zapewnienie mu sensownej trwałości to jest wyzwanie.

Tak, trochę problemów z odkłóceniem by było, wytłumieniem brzęczenia, ale zauważ, że polskie radio samochodowe Żerań tak było zasilane i odbierało na falach długich . Wibrator ma dwa zestawy styków - jeden NC do cewki, a drugi podwójny NO do transformatora.

AlekZ wrote:

Zapewnienie mu sensownej trwałości to jest wyzwanie.

W próżniowej bańce ?

Krzysztof Kamienski wrote:

Wibrator ma dwa zestawy styków - jeden NC do cewki, a drugi podwójny NO do transformatora.

[quote="AlekZ] Zapewnienie mu sensownej trwałości to jest wyzwanie.

W próżniowej bańce ?[/quote]

Tak, bowiem styki te są złocone lub rodowane. I wcale nie można ich obciążać zbyt dużym prądem.

Kiedyś próbowałem tyratronowo, ale zabrakło mi cierpliwości.

@AlekZ Jeszcze pozostaje możliwość użycia baterii anodowej, złożonej z czterech bateryjek 12 woltowych, typu A23 od pilotów.

W dawnych czasach na tym pewno by się skończyło, tylko bateria anodowa byłaby większa. Tymczasem w ramach eksperymentu przymierzam się do wykonania głowicy (na taśmę 1/4 '', szpulową). Raczej zapis na całej szerokości taśmy.

@AlekZ Warto ? A i jeszcze taka sprawa - masz ten nieszczęsny generator jako przetwornicę anodową. Nie wiem, na jakiej częstotliwości pracuje, ale wykorzystał bym go dodatkowo do ,produkcji" prądu podkładu przy zapisie.

Czy warto? "Teraz są takie czasy, że nawet umierać się nie opłaci". To będzie eksperyment.
Co do przetwornicy, częstotliwość pracy to około 50 kHz. Do kasowania się chyba nie nada- głowica kasująca ewidentnie jest głowicą prądu stałego. Prąd podkładu teoretycznie mógłbym dostarczyć jakimś trymerem ceramicznym, ale nie wiem czy warto i czy głowica uniwersalna będzie dobrze pracować.

AlekZ wrote:

czy głowica uniwersalna będzie dobrze pracować.

To na dynamice nagrania i jakości natychmiast wyjdzie.

Można zrobić znacznie prostszą i trwalszą przetwornicę nie wykorzystując do tego półprzewodników.

Silnik prądu stałego szczotkowy, dynamo i transformator.

Poskładałem ostatnio takie coś z nudów.
Silniczek z magnetofonu z rozebranej wieży, dynamo od roweru i małe trafo sieciowe.

Spokojnie się da na takim czymś operować.
Do prostowania napięcia użyć EAA91 lub po prostu mostka krzemowego jeśli dopuszcza się podstawowe elementy półprzewodnikowe. EAA91 powinno sobie bez problemu poradzić, zwłaszcza patrząc na pobór prądu przez 1Ż24B.
Topologia z powielaczem może być o tyle lepsza, że obciążamy obie połówki sinusoidy i w ten sposób lepiej wykorzystujemy transformator.

Pobór prądu z "wysokiego" napięcia strzelam gdzieś na poziomie ok.1.5mA na trzy 1Ż24B.

Idąc tym tropem może powinienem układ przerobić na lampy widoczne w załączniku . Tyle, że żarzenie będzie przy 3 lampach żarło ok. 0,9A i każdej lampie trzeba będzie reostatem jeszcze wyregulować.

Owszem i użyć drut stalowy jako nośnik . A o nuwistorach myślałeś ?

Nuwistorów szkoda do prostego i prymitywnego układu. Z drutem stalowym kłopot- skąd wziąć odpowiedni, o głowicy nie mówiąc. Ciekawe, jak konstrukcyjnie te głowice do drutów były zrobione. Metal trący o metal = ścieranie i szybkie zużycie.

AlekZ wrote:

Ciekawe, jak konstrukcyjnie te głowice do drutów były zrobione. Metal trący o metal = ścieranie i szybkie zużycie.

https://www.youtube.com/watch?v=90ihiTwJPCc

@AlekZ Kiedyś miałem takiego drutowca, jest nawet kompletny na Allegro, wraz z drutem. Były używane jako ,,czarne skrzynki" w rosyjskich samolotach.


@398216 Usunięty Taaa, piękny i ta charakterystyczna głowica podnosząca się i opadająca do krzyżowego nawijania drutu, zapobiegająca splątaniu. Niczym w kołowrotku wędkarskim.
PS. Mam drukarkę, a właściwie fax pogodowy Kudelskiego w idealnym stanie, z zapisem elektroiskrowym. Muszę to uruchomić.


https://www.nagraaudio.com/product/nagra-fax/

Chyba raczej miałeś na myśli efekt fotoelektryczny. Niestety, wydajność fotokatod jest niewielka, ich technologia zaś złożona. Proste fotokatody z metali alkalicznych mają znikomą wręcz wydajność.