Witajcie moi drodzy
W tym krótkim temacie przedstawię wnętrza dwóch starych modemów ADSL które jeszcze całkiem niedawno dzielnie służyły swoim użytkownikom i umożliwiały im przeglądanie sieci Internet.
Wnętrza pokazuję jako ciekawostkę i z sentymentu do pierwszych doświadczeń z internetem, bo takie modemy już raczej odeszły i nie wrócą. Oba przedstawione tu modemy nie są już w produkcji, mają dobre ponad 15 lat.
Modem Sagem Fast 800 USB (szary)
Najpierw modem F@st 800 produkcji Sagem (wcześniej Sagemcom) z interfejsem USB 1.1 (w nowszych modelach 2.0), zasilany bezpośrednio z USB. Wprowadzony był około 2003 roku wraz z usługą Neostrada TP.
W tej wersji (800) posiada złącze telefoniczne, RJ11, ale występowała też pokrewna wersja, 840, ze złączem RJ45.
Jego manual:
Zajrzyjmy do środka.
Obudowa trzyma się na jednej śrubce torx która jest schowana za naklejką:
Wnętrze modemu:
Spód PCB:
Złącza RJ11 i USB typu B:
W środku rzuca się w oczy od razu duży układ w obudowie TQFP, AD6486JST produkcji Analog Devices:
To właśnie jest chipset Eagle obsługujący ten modem. Trochę zabawy z jego sterownikami zawsze było. Niestety nawet na stronie producenta nie ma o nim informacji:
Co ciekawe, w sieci znajduje się sterownik open source pod systemy BSD:
http://ueagle.sourceforge.net/
Quote:
The uEagle driver supports USB ADSL modems based on the Analog Devices® Eagle® chipset under FreeBSD, NetBSD and OpenBSD. It is distributed under the BSD License. The driver has only been tested with the Sagem F@st 800™ and the Comtrend CT-350™ USB ADSL modems but it should also work with any modem based on the Eagle chipset.
Ostatnia wersja datowana jest na 2004-11-11.
Jeśli kogoś interesuje jak wygląda kod czegoś takiego to zapraszam do przeglądnięcia:
Blisko pinów chipseta jest dość duża ilość bardzo małych kondensatorów odsprzęgających oraz pojedynczy rezonator 12MHz, którego obecność często wskazuje na to, że układ jest mikrokontrolerem lub mikroprocesorem i wymaga dokładniejszego zewnętrznego zegara.
Tuż obok jest jeszcze mały układ o 8 pinach, CAT 24WC01:
Jest to pamięć EEPROM z interfejsem szeregowym I2C. Jej (dość bogata) nota katalogowa jest dostępna w sieci:
Jest też oczywiście jej pinout:
Ze zdjęcia i układu wyprowadzeń, możemy łatwo określić, że po lewej stronie układu, piny 1, 2, 3, 4 (A0, A1, A2 i VSS) podłączone są do masy, pin 5 (zasilanie) do zasilania, pin 6 (WP; blokada zapisu) do masy (gdyż podłączenie go do zasilania włącza tryb Read Only), a piny 7 i 8 to magistrala I2C.
Można teraz łatwo określić adres I2C tej pamięci:
i podpiąć się do niej np. z Arduino (chociaż adres można też poznać prostym programem skaner I2C).
Nota katalogowa 24WC01:
Drugi większy układ scalony w środku to AD6488JCP:
Niestety sytuacja się powtarza - brak informacji:
Ale lokacja układu sugeruje, że to może być jakiś kontroler warstwy fizycznej transreceivera, bo tuż obok mamy już transformat sygnałowy (znany też z Ethernet, chociaż są tez złącza magjack gdzie ten transformator jest zintegrowany ze złączem RJ itp). Zapewnia od izolację sygnału.
51732 MIDCOM produkcji Wurth Electronics, jak widać zaprojektowany specjalnie pod chipsety Analog Devices:
Opis całej rodziny transformatorów:
Jest to 'Single Transformer Solution for CPE POTS', czyli zarówno do odbioru i wysyłania.
Jego wyprowadzenia:
Nieco dalej jest już złącze RJ11 (telefoniczne), ale to nie wszystko:
Jest jeszcze OSU 250 F 3.15A L250V, bezpiecznik SMD:
Z noty tej serii bezpieczników możemy przeczytać, że były robione specjalne pod modemy xDSL/ADSL:
Model Thomson SpeedTouch 330 (czarny)
Teraz pora na drugi modem ADSL, też ze złączem 'telefonicznym' RJ-11, teraz produkcji Thomson (a przed rokiem 2000 Alcatela) z interfejsem USB 1.1.
Poniżej jego instrukcja w PDF ("Installation and Setup Guide"):
Ten modem, w przeciwieństwie do pierwszego opisywanego, kabel USB podłączony ma na stałe:
Śrubki (torxy) ma zakryte pod gumkami nóżek:
Po otwarciu widać, że przynajmniej przewód USB nie jest wlutowany do płytki, tylko ma złącze:
Przyjrzyjmy się płytce:
W rogu mamy złącze telefoniczne RJ-11 a tuż obok jest charakterystyczny transformator sygnałowy:
Ten transformator to 50702 MIDCOMLF1 produkcji Wurth Elektronik Group. W sieci jest jego nota katalogowa:
Schemat wewnętrzny:
Tuż obok znajduje się układ BB OPA 2677U:
Układ ten to podwójny wzmacniacz operacyjny przeznaczony do zastosowań xDSL:
Jest tam też jego przykładowa aplikacja, która zdradza nam też podłączenie wcześniej omawianego transformatora sygnałowego:
OPA2677 wymaga zasilania 12V, więc możliwe, że na tej płytce znajdziemy też gdzieś przetwornicę która robi 12V z 5V z USB.
Nieco dalej jest duży układ scalony w obudowie TQFP.
THOMSON S100A TM10329, chipset, dokumentacji niestety znów brak. Obok niego widnieje rezonator kwarcowy 17MHz.
Ale to nie jedyny układ Thomsona w środku - jest też THOMSON 5200A:
Nieco dalej jest kilka małych układów scalonych które można rozpoznać:
Oznaczenie LDQB mówi nam, że to LP3985 - regulator LDO 3.3V:
Oznaczenie LAYA z kolei to LP2985, dokładniej LP2985AIM5-1.8/NOPB, też regulator LDO, ale 1.8V:
Oznacznie L0RA to też LP2985, tylko że inna wersja, LP2985AIM5-3.3:
Nota katalogowa lp2985:
Dalej jest pamięć EEPROM z interfejsem szeregowym, tym razem jednak Microwire, a nie I2C:
93C66 (ST93C66) w obudowie SO8:
Pełna nota katalogowa 93C66WP:
Ciężko jest znaleźć informacje o niektórych elementach, np. ten z kodem SMD WG08.
Tutaj spód PCB jest nieco bogatszy:
Widoczny tutaj element, S52A, to LM2733XMF. Kontroler przetwornicy boost.
Pracuje z częstotliwością 1.6MHz:
To pewnie ta przetwornica zasila wspomniany wcześniej wzmacniacz operacyjny.
Nota katalogowa LM2733XMF:
Czy można coś z tego wykorzystać?
Nasuwa się jeszcze pytanie, czy coś z tych starych modemów można wykorzystać w projektach DIY dla początkującego. Jak najbardziej można wykorzystać pojedyncze elementy (regulatory LDO zawsze się przydadzą, pamięć EEPROM ta z I2C jest łatwa do obsługi i można użyć 'sop to DIP breakout board' by ją podłączyć do płytki stykowej, ze wzmacniaczem operacyjnym podobnie), ale to nie wszystko.
Można chociażby ożywić układ konwertera boost z drugiego modemu, ten oparty na LM2733XMF. Uzyskamy w ten sposób przetwornicę o dość dobrych parametrach:
W nocie katalogowej LM2733XMF mamy jego przykładową aplikację:
Pin SHDN pozwala wyłączyć przetwornicę:
Pin FB pozwala określić napięcie na jej wyjściu.
Zlokalizujmy te elementy na płytce:
Okazuje się, że LM2733XMF zasilanie (Vusb, bezpośrednio z USB 5V) ma podłączone poprzez dodatkowy tranzystor. Sterowanie jego bazą pozwala włączyć przetwornicę. Z kolei pin SHDN prowadzi do pustego miejsca na MOSFET (można to poznać po tym, że piny na płytce są podpisane G, D, S, od Gate, Drain, Source). Vout (napięcie wyjściowe), zgodnie ze schematem znajduje się za diodą prostowniczą SMD B2V. Tuż obok niej jest rezystor od pinu FB (Feedback) który określa napięcie wyjściowe.
Spróbujmy go uruchomić.
Po podłączeniu zasilania do modemu przetwornica się nie uruchamia, gdyż 5V jest na Vusb (na zdjęciu) a na Vin już nie, gdyż tranzystor jest zamknięty.
Ale mamy wystarczająco wiedzy by to naprawić.
Po przylutowaniu rezystora na jego bazę by wymusić jego otwarcie (wybrałem chyba jakieś 10k) uzyskujemy pożądany efekt:
Przetwornica działa! Mamy 12V z 5V. Teraz można np. spróbować wyciąć fragment płytki z nią i wykorzystać do własnych amatorskich zabaw DIY.
Można też oczywiście zmienić napięcie wyjściowe przetwornicy. W nocie katalogowej opisane są zależności które je determinują:
Podsumowanie
Pokazałem tu wnętrza dwóch popularnych modemów które z pewnością wielu osobom kojarzą się z ich pierwszymi przygodami w internecie. Być może niektórzy z Was też używali ich kiedyś do przeglądania Elektrody. Choć same te modemy już raczej się nie przydadzą, to o dziwo w ich środku można znaleźć trochę ciekawych części.
PS: Czy ktoś z Was kiedyś korzystał z tych modemów i ma jakieś doświadczenia? A może nawet ktoś je serwisował?
Cool? Ranking DIY
Udało się też wykorzystać oryginalne miejsca na diody LED do sygnalizacji pracy i ładowania.
