Samodzielne przygotowanie rozdzielni elektrycznej w domu - sieć TT, moc 13KW, zabezpieczenia

Istnieją jakieś przeciwwskazania do stosowania wyłączników nadprądowych 1P+N, ew. 3P+N w instalacji o układzie TN-C-S lub TN-S, czy chodzi wyłącznie o koszta przez które nie praktykuje się takich wyłączników?

hubs2b wrote:

Przewody planuję maksymalną ilość pociągnąć po ścianach w lekkich bruzdach i cześć po podłodze pod podłogówką w ociepleniu ( tylko nie wiem czy w peszlach czy nie)

Z przewodami w podłodze to nie taka prosta sprawa. Ten temat był poruszany wielekrotnie na forum. Rozważyć też możesz sufit podwieszany. Tym bardziej jeżeli chcesz prowadzić chociażby kanały wentylacyjne od wentylacji mechanicznej z rekuperacją która to wentylacja jest najlepszym typem wentylacji. Wtedy sufit podwieszany przydałby się przynajmniej w tych pomieszczeniach przez które przechodzimy do innych pomieszczeń . Dołączam link do tematu instalacji elektrycznej prowadzonej w podłodzeLink. Poczytaj też posty na temat PV, instalacji odgromowej i uziomu fundamentowego. Teraz niestety przez kilka godzin będę nieobecny.

Autorze...
Nie wiem, gdzie wyczytałeś lub usłyszałeś, że przy budowie domu elektrycy są drożsi, niż gdybyś samemu kładł instalację elektryczną i przekroczy to budżet na cały dom, ale musisz zrozumieć jedno:
- fachowiec-elektryk (nie tzw. paprak) ma takie rabaty na osprzęt i materiały w hurtowni/hurtowniach, o jakich ty możesz tylko pomarzyć. Mimo, że elektryk policzy jeszcze swoją robociznę, to przy poprawnie wykonanej i odebranej instalacji elektrycznej koszty jej wykonania będą niższe, niż gdybyś sam to robił. Bo elektryk nie robi poprawek, ma już w nawyku wykonywanie pewnych czynności przy układaniu/montażu (szybciej mu to będzie szło, niż tobie) i sam wie, jaki osprzęt będzie spełniał wymagania zaprojektowanej instalacji.
Koszty - [elektryk] vs. [ja sam] - przechylają szalę na tego pierwszego.

Tak tak ... bez urazy ale te bajkę słyszałem już nie raz od budowlańców, dachowców elektryków i innych ...
Kontaktowałem już kilku elektryków zanim podjąłem tę decyzję i za każdym razem wycena krążyła miedzy 30-40 tyś pln za samą elektrykę !!! Bez sieci komputerowej i bez RTV !!! Ja rozumiem że materiały skoczyły bo sam odczuwam to na każdym etapie budowy ale bez przesady ... Mit o tym że fachowiec kupi materiał dwa razy taniej runął wraz z rozwojem sprzedaży internetowej. I ma się to do wszystkich dziedzin. W większości przypadków wciska się klientowi przed nos ceny katalogowe producenta które są dalekie od tego, za ile w rzeczywistości sami możemy dany materiał kupić. Nie generalizuję, cześć fachowców się doucza, rozwija i nadąża ze zmianami ale duża część stanęła w miejscu 30 lat temu i być możne pechowo właśnie z takimi miałem do czynienia.

Aktualnie moje mieszkanie posiada taką rozdzielnicę i wszyscy żyją.


A wisi na tym piekarnik, pralka, sucharka, mikrofala, express do kawy i sporo prądożernego sprzętu Hi-fi ...


Wracając do wyceny to z matmy bylem niezły wiec szybkie obliczenia :

zdjęcie materiału modułowego - ok 4000 pln

rozdzielnica 6x24 - 1000 pln
przewód 3x2.5 ok 800 m - 3760 pln
przewód 3x1.5 ok 500 m - 1650 pln
przewód Skrętka FTP kat.6A 100 m - 200 pln
przewód 5x4 50 m - 700 pl
przewód 4x16 35m + folia ochronna - 1300 pln
oprzewodowanie rozdzielnicy 1x10/1x6/1x4 - 300 pln
bloc rozdzielczy 4x12 - 200 pln
puszki, tulejki, złączki i inne - 1000 pln

daje to ok 14000 pln co pozostawia nam 26 000 pln

Ta instalacja wymaga dwa trzy tygodnie porządnej pracy ale sorki 26 kawałków... . Za dwa tygodnie nie zarobiłem nigdy takiej kasy a jeździłem po całej kuli ziemskiej realnie narażając swoje życie.

Dlatego też powtórzę się jeszcze raz DECYZJA JUŻ PODJĘTA teraz po prostu wszelkie POMOCNE rady bardzo mile widziane. I naprawdę wielkie dzięki dla Pawelelemonter i innych którzy naprawdę dużo mi pomogli.


Tak wiec brnę dalej w moja elektryczną przygodę...

Wszelkie pomocne uwagi mile widziane. Materiał ze zdjęcia to materiał którego zamierzam użyć. Jeśli ktoś uważa że na rynku jest coś lepszego jakościowo w podobnej cenie proszę o informacje.

Wyliczasz zarobki elektryków, a teraz tych samych prosisz o pomoc w nauce? Trochę nieładnie

Wszak nie znam zakresu prac w Twoim domu ale wydaje mi się, że podana kwota 26.000zł za samą robociznę w standardowym domku jest trochę przesadzona. Nawet w Warszawie. Ale czy dużo przesadzona?
Równe dobrze w wycenie mogło być coś o czym my nie wiemy - np. odgromówka. O wykonaniu uziemienia obiektu też nic nie wiemy.
O oświetleniu terenu, zasilaniu bramy wjazdowej, bramofonu - wiemy tylko, że jest. Samo się nie wykopie i nie doprowadzi.

Nie mamy dostępu do projektu i szczegółów oraz Twoich ustaleń i wymagań. Jednak jakby nie patrzyć, zrobić tyle prac w dwa tygodnie (10 dni roboczych) dla jednej osoby (szefa) to niewiarygodny sukces

Robocizna uwzględnia nie tylko zarobek dla szefa, który przyjeżdża na wycenę (sam w 10 dni nie wykona instalacji). To również wynagrodzenie dla pracowników, wszelkie opłaty związane z wyjęciem np. koparki, opłatami zajęcia pasa drogowego (rzadziej), załatwianie dokumentacji z ZE, pomiary odbiorcze, nadzór, wykonanie dokumentacji powykonawczej itp.
O podatkach nie będę wspominał

RCD 100mA na gniazdo 3F ogólnego przeznaczenia? Koło schematu to nawet nie leżało... RCD do HIFI 300mA? A jeszcze jest RCD na 30 mega Amperów.

Szanowny kolego, błędów tu jest od groma i ciut. Kierowanie się beletrystyką powyżej skończy się co najmniej źle. Nawet Łukasz się nie dopatrzył tych baboli ale to akurat nie jego zadanie. Szkoda gadać.

A żeby było śmieszniej ogranicznik za 400 zł to dwa warystory... życzę powodzenia. Lampki kontrolne... temat opisany milion razy bo nie ma sensu utrudniać sobie życia.

Tak na moje oko to samych wyłączników różnicowo-prądowych jest z dwa razy za mało dla sensownej wygody.

pol102 wrote:

Nawet Łukasz się nie dopatrzył tych baboli ale to akurat nie jego zadanie. Szkoda gadać.

Dopatrzyłem się błędów w malunku - bo ze schematem oraz szczegółami technicznymi nie ma nic wspólnego. Olałem tą kwestię licząc, że Wy się tym zajmiecie.
Postanowiłem jedynie odnieść się do niejasnych spraw finansowych odnośnie robocizny, które są niejako krzywdzące w odniesieniu do firm elektrycznych. Niestety łatwo walnąć kwotę z kosmosu 26.000zł nie podając żadnych szczegółów, a potem przedstawić wykonawcę jako zdziercę.

Myślę, że mało kto z zawodowców teraz zechce cokolwiek napisać autorowi tematu.
To tak jakby przyczepić się do piekarni o cenę chleba, a potem pytać pracowników o przepis i skład oraz naukę jak piec.
Spoko

PS.
Już nie wspomnę, że dział "Elektryka dla Każdego" służy do pomocy w prostych sprawach - typu podłączenia schodowego lub lampki nocnej. Absolutnie nie do nauki projektowania oraz wykonywania instalacji.
Od tego jest dział "Instalacje i Sieci" ale tam wymagamy niestety minimum wiedzy.

No to pośmieszkujmy dalej. 26 tysięcy to cena brutto jak się domyślam. Niecałe 24100 netto. Zabieram z tego 5 000 na rozdzielnicę z wyposażeniem. Do tego 2000 na system koryt z pokrywami. Przy stawce 150zł netto punkt mamy 113 punktów będących czymkolwiek i gdziekolwiek. No i pomiary po białym montażu, ktokolwiek go dokona. Oczywiście dokumentacja powykonawcza w komplecie. I tyle.

Jak bruzdowanko to dopłata.

Mając działalność gospodarczą 500zł dziennego zarobku to minimum aby nie jeść tynku ze ścian. Druga sprawa: żeby było dobrze musi być długo i drogo.

Tutaj autor próbuje dokonać operacji na otwartym sercu pytając czy kroić pacjenta tapeciakiem z Casto, czy może z Leroy... i czy ma być żółty, czy może czerwony. Przyjdzie do pomiarów to temat się wysypie na oględzinach.

Autor rozgraniczył cenę materiału wraz z rozdzielnicą w stosunku do robocizny!
To jednak nie wszystko...
Z bruzdowaniem i innymi kwestiami się zgadzam. Brak całkowitych danych.

Panowie Panowie... Przepraszam jeśli uraziłem. Absolutnie nie było to moim zamierzeniem.
To rozgraniczenie finansowe przedstawiłem dla clubber84 który napisał, że robiąc sam zapłacę więcej za materiał niż za materiał + robociznę biorąc wykwalifikowanego elektryka. Jest to kompletną bzdurą. Dla pol102 - cena modułów i rozdzielnicy była podana i uwzględniona w wycenie. Rozumiem że bronicie swojej pracy i jeszcze raz przepraszam jeśli uraziłem.
Trochę na swoja obronę :
30Ma to pomyłka przy uderzeniu w klawiaturę co widać na pierwszy rzut oka
100mA na trzyfazowe - dlaczego nie ? Jako p-poż spełni swoja rolę a ja takie porażenie przeżyję, dzieci w domu nie ma.
300mA na HI-fi - to będzie w moim pokoju odsłuchowym za całym sprzętem bez możliwości dostępu dla osób postronnych.
Czyli p-poż ok a bezpośredniego dotyku nie będzie a Pawelelemonter poinformował mnie że takie urządzenia mogą powodować bezpodstawne zadziałanie różnicówki o czułości 30mA lub mniejszej. Poczytałem o tym i ma racje. A tam będzie naprawdę dużo sprzętu... Dlatego 300mA.
Oświetlenie i gniazda łazienkowe - a tutaj jest największe niebezpieczeństwo są pod 30mA Typa A.
Ja naprawdę szybko się uczę.
Dobra po tym wszystkim mam nadzieje że mnie nie zlinczujecie i będę mógł liczyć na jakaś pomoc kiedy skończę z papierem a zacznę kłaść przewody, osadzać puszki i składać rozdzielnicę.

O, już widzę, że wiesz lepiej i będziesz robić co chcesz. Wejdzie pomiarowiec, czy nie daj Boże rzeczoznawca po pożarze lub porażeniu i skończy się rumakowanie. Ma być 30mA i nie ma zmiłuj.

Ok dziękuję poprawię to.
I ogólnie zalecacie jeszcze więcej różnicówek. Też wezmę to pod uwagę.
A czy pierwsza w obwodzie zabezpieczająca cały układ też musi być 30mA? Tak na chłopski rozum to najmniejszy ubytek na którymkolwiek z obiegów (a będzie ich z pięćdziesiąt) i ją wybije. I nie ma zasilania w całym domu ...

Dodano po 20 [minuty]:

Pol102 mógłbyś mi powiedzieć co jest nie tak z tym ogranicznikiem ? Jaki powinien być ?

Witam. Trochę mnie nie było już odpowiadam.

hubs2b wrote:

30Ma to pomyłka przy uderzeniu w klawiaturę co widać na pierwszy rzut oka
100mA na trzyfazowe - dlaczego nie ? Jako p-poż spełni swoja rolę a ja takie porażenie przeżyję, dzieci w domu nie ma.
300mA na HI-fi - to będzie w moim pokoju odsłuchowym za całym sprzętem bez możliwości dostępu dla osób postronnych.
Czyli p-poż ok a bezpośredniego dotyku nie będzie a Pawelelemonter poinformował mnie że takie urządzenia mogą powodować bezpodstawne zadziałanie różnicówki o czułości 30mA lub mniejszej. Poczytałem o tym i ma racje. A tam będzie naprawdę dużo sprzętu... Dlatego 300mA.
Oświetlenie i gniazda łazienkowe - a tutaj jest największe niebezpieczeństwo są pod 30mA Typa A.

Wszystkie gniazda muszą być zabezpieczone RCD 30 mA. 100mA możemy zastosować w przypadku urządzeń podłączanych na stałe przez puszkę pod warunkiem że nie znajdują się w miejscu które wymaga zabezpieczenia RCD 30 mA. Takie miejsca to np łazienka , sauna. Także obwód na zewnątrz jeżeli urządzenie posiada ruchomy przewód nawet jeżeli jest podłączone przez puszkę musi być zabezpieczony RCD 30 mA. Dodatkowo trzeba przeanalizować obwody na ścianach które się stykają z łazienką. Jeżeli ściana jest cienka a przewód wchodzi w przestrzeń łazienki czyli poniżej 5 cm od lica ściany w łazience też musi być zabezpieczony RCD 30 mA. A o to nie trudno zwłaszcza w przypadku kiedy przewód wchodzi do głębokiej puszki podtynkowej umieszczonej w pomieszczeniu sąsiadującym z łazienką choć najlepiej takiej sytuacji unikać.

Nie można też zakładać że niedopełnię pewnych zasad bo i tak się nic nie stanie. Życie uczy że jest często odwrotnie. Poza tym tak jak koledzy napisali taka instalacja nie przejdzie pomiarów a ubezpieczyciel w razie porażenia czy pożaru nie wypłaci odszkodowania. W przypadku gdzie jest dużo elektroniki trzeba niestety dodać więcej obwodów. Dlatego dla salonu dobrze jest dać zawsze oddzielny obwód gniazd z własnym RCBO. Są też specjalne RCD np Eaton które mają dolną granicę wyłączania przesuniętą trochę wyżej niż 15 mA jeżeli dobrze pamiętam było to 20 mA. Jednak takie RCD są dość drogie. Drugą ważną kwestią jest to czy nie zastosować RCD krótkozwłocznych żeby w momencie załączenia urządzeń np po utracie zasilania nie spowodować wyłączenia RCD. Przez krótką chwilę prądy upływu mogą być nawet 10 razy większe niż podczas pracy więc krótka zwłoka RCD może zapobiec wyłączeniu.
Pewną alternatywą mogłoby być dwa rozwiązania. Pierwsze to poprowadzenie obwodu tak jak urządzenia podłączonego na stałe i w przypadku TT zabezpieczonego RCD 100 mA zaś w samym pomieszczeniu zastosować gniazda które każde miałoby własne RCD lub RCBO. Można zastosować wtedy specjalne ozdobne obudowy np Simon na gniazda w standardzie k45 i moduły na szynę TH o maksymalnym rozmiarze dwóch pól. Jednak musielibyśmy tak zabezpieczyć każde gniazdo więc rozwiązanie bardzo drogie i równie dobrze moglibyśmy dać małą rozdzielnicę w takim pomieszczeniu. Druga alternatywa to zamontowanie do ściany na stałe , odpowiednie zabezpieczenie przewodu i podłączenie na stałe przez puszkę. Wtedy taki obwód można w wypadku TT zabezpieczyć RCD 100 mA. Jednak to i tak wymaga oddzielnego obwodu i prawdopodobnie spowoduje utratę gwaracji na urządzenia. Więc opcja dodatkowych obwodów z własnym RCBO jest najlepsza i najtańsza.

Obudowa ozdobna Simon w wersji natynkowej

Wielkie dzięki Pawelelemonter.
Czyli ten główny robiący podwójne zabezpieczenie tez musi być 30mA i dlatego proponowałeś selektywny który nie działa natychmiastowo ?

hubs2b wrote:

Wielkie dzięki Pawelelemonter.
Czyli ten główny robiący podwójne zabezpieczenie tez musi być 30mA i dlatego proponowałeś selektywny który nie działa natychmiastowo ?

Przepraszam nie wiem o którą opcję chodzi. Jeżeli chodzi o te alternatywną czyli odzielne rcd 30 mA na każde gniazdo to jeżeli jest RCD główna selektywna to obwodu już nie trzeba zabezpieczać RCD. Jeżeli jest to obwód urządzeń podłączonych na stałe to wtedy RCD lub RCBO 100mA zwykłe a lbo krótkozwłoczne. hubs2b te alternatywne rozwiązania jednak odrzuć bo są drogie i do zastosowania np gdy zwykłe pomieszczenie chcesz przerobić np na pracownię i chcesz wyposażyć je w dużą ilość elektroniki przez znaczących przeróbek w instalacji zwłaszcza kucia przewodów . U Ciebie najlepiej poprowadzić dodatkowy obwód dla elektroniki z własnym RCBO . Możesz np prowadzić równolegle dwa obwody gniazd umieszczając je w sąsiednich puszkach w jednej ramce. Gniazda jednego obwodu zamontować czarne a drugiego białe i oznaczyć je w rozdzielnicy. Wtedy od razu będziesz wiedzial po kolorze gniazda do którego RCBO podpinasz urządzenia. Te specjalne RCD Eatona o których wspomniałem mają też diody sygnalizujące jaki poziom "upływności" powodują urządzenia do niego podłączone i czy zbliżamu się do wyłączenia RCD. Nie wiem tylko czy mają RCBO tak zbudowane. Jednak ich cena była spora więc myślę że dwa obwody dla elektroniki na zwykłych RCBO typ A powinny wystarczyć.

Pawelelemonter wrote:

Dodatkowo całość powinna być zabezpieczona dodatkowym RCD selektywnym np 100 mA który dodatkowym zabezpieczeniem gdyby standardowe RCD uległo awarii.

Myślę, że o to chodziło autorowi,

Panowie jeszcze raz. Ponieważ w układzie TT sami robimy uziom a poza uziomem fundamentowym czy uziomem palowym ciężko jest osiągnąć niską rezystancję uziomu do tego stabilną w czasie do ochrony przy dotyku pośrednim (czyli kiedy następuje uszkodzenie w odbiorniku pierwszej klasy ochronności np pralce i dostaniu się niebezpiecznego napięcia na obudowę) stosujemy wyłączniki RCD. Wyłączniki nadmiarowo-prądowe mają problem żeby wyłączyć odpowiednio szybko ze względu na dużą rezystancję uziomu. Jednak RCD są dość zawodne dlatego stosujemy jeden lub więcej RCD selektywnych które rezerwują RCD podstawowe. Do ich wyzwolenia potrzeba większych prądów gdyż zbierają się na nich "upływności" z wielu obwodów. Selektywnośc oznacza że mają zwłokę czasową przy wyłączeniu. RCD krótkozwłoczne ma zwłokę minimalną 10 ms a RCD selektywne 40ms. Jednak mówię minimalną gdyż RCD ogólnie wyłączają w różnym czasie w zależności jak duży prąd upływowy płynie w stosunku do prądu upływowego znamionowego. Tu podaję link a w nim punkt 1 podpunkt 9 i punkt 2 na ten temat.Link Do ochrony przy dotyku pośrednim wystarczyłby taki RCD podstawowy na jaki pozwala rezystancja uziomu stabilna w czasie czyli np 100mA. RCD selektywny musi zadziałać przy większych prądach upływu niż RCD podstawowy. Ale są obwody które wymagają RCD 30 mA i wtedy taki stosujemy jako podstawowy a RCD selektywny np minimum 100mA bo selektywnych mniejszych niż 100 mA nie ma a przynajmniej Ja nie spotkałem. Zresztą mniej niż 100 mA nie byłoby rozsądne.

Dzień dobry wszystkim,
Po wysłuchaniu waszych rad zrobiłem zalecane poprawki :
- FR 3+N ok
- większa ilość różnicówek ok (łącznie 1 RCD główna + 3 RCBO na trójfazowy + 9 RCBO na jednofazowy + 7 RCD na jednofazowy)
- RCD 30mA ok (główna selektywna, Hi-fi typ A, reszta typ AC (nie bawiłem się w 100mA przy połączeniu na stałe))
- wszystkie kluczowe urządzenia na osobnych RCBO ok

Włożyłem to wszystko do rozdzielnicy i chciałbym wiedzieć czy takie rozmieszczenie modułów trzyma się kupy.

Pawelelemonter dziękuję za Twoje wczorajsze objaśnienia. Powoli to wszystko zaczyna docierać do mózgownicy.



Dodano po 4 [minuty]:

Kurde niewiele widać ...
prześlę oryginalny plik

https://obrazki.elektroda.pl/7143115700_1630681850.jpg

Dodano po 2 [minuty]:

Kurcze nic nie lepiej ...

Ok załącznik jest dobrej jakości

hubs2b wrote:

Jestem nowy na forum i zaznaczam na wstępie ze nie jestem elektrykiem i nie posiadam żadnych uprawnień w tej dziedzinie.

To będzie partactwo.
Domek - zwłaszcza w TT - to trudne zagadnienie.
Porady na forum Elektroda niewiele pomogą.

Autorze - forum fachowości montażu nie nauczy.

Witam. hubs2b na szybko. Rozdzielnice najlepiej szyć jednym przekrojem linki . Nalepiej dopasować go do przekroju szyn zasilających. Ja osobiście jestem zdania że najlepiej wykorzystać linkę 16 mm2. Jednak do tego potrzebna jest porządna zaciskarka. Także standardowe ściągaczki izolacji są do 6 mm. Praktycznie po wykonaniu rozdzielnicy i uziomu narzędzia do tak dużych przekrojów nie będą Tobie potrzebne. Na schemaciepo RCD są standardowe wyłączniki nadmiarowo-prądowe. Z tego co mi wiadomo w TT zabezpieczenie musi odłącząć także tor neutralny. Więc esy muszą być dwutorowe. Takie wyłączniki ma w ofercie np Hager ale one nie są tanie. Ogólnie jestem też zdania że akurat rozdzielnicę powinien wykonać elektryk. Dla Ciebie i tak pozostanie sporo niełatwej roboty przy pozostałych elementach . O rozmieszczeniu aparatów, rozmiarze rozdzielnicy jej umiejscowieniu wzgędem ścian i podłogi itp napiszę w innym poście. . Wspomnę jednak że jestem zwolennikiem prowadzenia obwodów z poszczególnych pomieszczeń obok siebie i w taki sposób wprowadzania ich do rozdzielnicy. Dodatkowo jeżeli trasa na przewody ma dużo miejsca jestem zwolennikiem prowadzenia do każdego pomieszczenia oddzielnych obwodów także oświetlenia a nie używania jednego obwodu dla wielu pomieszczeń. Zapewnia to wygodę użytkowania. Jeżeli zajdzie potrzeba przeróbek, montażu osprzętu czy lamp nie trzeba wyłączać np oświetlenia w wielu pomieszczeniach, co zwłaszcza w domach z dużą ilością pomieszczeń i osób może stanowić problem. Jednak potrzeba sporo miejsca dla tylu przewodów czyli musi być np sufit podwieszany w pomieszczeniach przez które przechodzimy do pozostałych. Dodatkowo wyłączniki nadmiarowo-prądowe powinny mieć tak jak w TT rozłączany tor neutralny żeby nie wyzwalać RCD który je zasila przy przypadkowym zwarciu N- PE podczas prac.


Za nim przejdziesz do rozdzielnicy powinniśmy skupić się na innych ważnych elementach. Przede wszystkim trzeba skupić się na uziomie. Sprawa podstawowa niezależnie od jego rezystancji musi być trwały. Warto jednak powalczyć o jak najmniejszą rezystancję. Druga sprawa czy będzie instalacja odgromowa. Bo jeżeli tak rezystancja uziomu powinna mieć poniżej dziesięciu omów. Ewentualnie jeżeli dobrze pamiętam w przypadku domku przy braku możliwości uzyskania tak niskiego wyniku dla uziomu , uziom trzeba wykonać w określony sposób. Następna sprawa to obwody zewnętrzne gdyż zawczasu trzeba przygotować przepusty w ścianie dla obwodów zewnętrznych instalacji elektrycznej i sygnałowej. Warto też przemyśleć umiejscowienie gniazd zewnętrznych na ścianie zewnętrznej domu. Dodatkowo musisz napisać czy masz zamiar stawiać jakiś dodatkowy samodzielny budynek np garaż bo może być konieczność doprowadzenia z rozdzielnicy domu WLZ do tego budynku i także wykonania w nim rozdzielnicy. Dodaję linkLink do tekstu dr inż Musiała na temat uziomów. Zwróć uwagę że nie tylko ważne jest jak wykonujemy uziom ale także odpowiedni dobór materiałów z jakich ma być wykonany do tego rozpoznanie z jaką glebą mamy doczynienia. Tekst jest z 2011 roku więc pewne rzeczy mogły ulec zmianie. W dziale poradniki jest też tekst kozi966 na temat uziomu Link Jak widzisz nawet uziom to nie prosta sprawa.

Dodano po 57 [minuty]:

Dodaję jeszcze jeden link do artykułu na temat uziomu. Choć autor czasami popełniał błędy w inych artykułach to trzeba przyznać że po reakcji kolegów z Elektrody artykuły poprawił a nawet zawiadomił innych uczestników dyskusji którym udzielał odpowiedzi o wprowadzonych poprawkach. Link

hubs2b wrote:

Tak tak ... bez urazy ale te bajkę słyszałem już nie raz od budowlańców, dachowców elektryków i innych ...
Kontaktowałem już kilku elektryków zanim podjąłem tę decyzję i za każdym razem wycena krążyła miedzy 30-40 tyś pln za samą elektrykę !!! Bez sieci komputerowej i bez RTV !!! Ja rozumiem że materiały skoczyły bo sam odczuwam to na każdym etapie budowy ale bez przesady ... Mit o tym że fachowiec kupi materiał dwa razy taniej runął wraz z rozwojem sprzedaży internetowej. I ma się to do wszystkich dziedzin. W większości przypadków wciska się klientowi przed nos ceny katalogowe producenta które są dalekie od tego, za ile w rzeczywistości sami możemy dany materiał kupić. Nie generalizuję, cześć fachowców się doucza, rozwija i nadąża ze zmianami ale duża część stanęła w miejscu 30 lat temu i być możne pechowo właśnie z takimi miałem do czynienia.

Aktualnie moje mieszkanie posiada taką rozdzielnicę i wszyscy żyją.


A wisi na tym piekarnik, pralka, sucharka, mikrofala, express do kawy i sporo prądożernego sprzętu Hi-fi ...


Wracając do wyceny to z matmy bylem niezły wiec szybkie obliczenia :

zdjęcie materiału modułowego - ok 4000 pln

rozdzielnica 6x24 - 1000 pln
przewód 3x2.5 ok 800 m - 3760 pln
przewód 3x1.5 ok 500 m - 1650 pln
przewód Skrętka FTP kat.6A 100 m - 200 pln
przewód 5x4 50 m - 700 pl
przewód 4x16 35m + folia ochronna - 1300 pln
oprzewodowanie rozdzielnicy 1x10/1x6/1x4 - 300 pln
bloc rozdzielczy 4x12 - 200 pln
puszki, tulejki, złączki i inne - 1000 pln

daje to ok 14000 pln co pozostawia nam 26 000 pln

Ta instalacja wymaga dwa trzy tygodnie porządnej pracy ale sorki 26 kawałków... . Za dwa tygodnie nie zarobiłem nigdy takiej kasy a jeździłem po całej kuli ziemskiej realnie narażając swoje życie.

Dlatego też powtórzę się jeszcze raz DECYZJA JUŻ PODJĘTA teraz po prostu wszelkie POMOCNE rady bardzo mile widziane. I naprawdę wielkie dzięki dla Pawelelemonter i innych którzy naprawdę dużo mi pomogli.


Tak wiec brnę dalej w moja elektryczną przygodę...

Wszelkie pomocne uwagi mile widziane. Materiał ze zdjęcia to materiał którego zamierzam użyć. Jeśli ktoś uważa że na rynku jest coś lepszego jakościowo w podobnej cenie proszę o informacje.

czemu nie światło zamiast kat.6 i Mesh?

Do wyceny materiałowej należy również dorzucić biały montaż oraz cały osprzęt gniazda, wyłączniki wszelkiego rodzaju do oświetlenia, żaluzji, rolet itp. plus oprawy oświetleniowe które dostarcza klient,

RCD zabezpieczają RCD - wszystko na 30mA?
"Z tego co mi wiadomo w TT zabezpieczenie musi odłączyć także tor neutralny. Więc esy muszą być dwutorowe. " różnicówka i eski za nią

Ok dziękuje. Doczytałem się już tego. Praktycznie w całej europie stosowane są wyłączniki nadprądowe dwubiegunowe przy 1 fazie i czterobiegunowe przy 3 fazach. Więc jeszcze większa rozdzielnica... W moich naiwnych przypuszczeniach uważałem że skrzyneczka 3x18 dla normalnego domu rodzinnego załatwi sprawę... Aktualnie jestem przy 6x24 i po wprowadzeniu F dwubiegunowych nawet do niej się nie zmieszczę...

Pawelelemonter dziękuję za wczorajsze odpowiedzi i link do artykułu o uziomie. Na fundamentowy u mnie za późno ale mamy to :
- bednarka 4x25 32m poprowadzona od rozdzielni i zakopana wokół lawy fundamentowej
- zbrojenie stropu nad piwnica jest połączone i jeden pręt 16mm wychodzi w górnym rogu rozdzielni
- pociągnę tez od rozdzielni (pisałeś o tym wcześniej) LGY 16mm do łazienki na parterze i w razie czego podepnę go później do czegoś odpowiedniego.

Gniazda na zewnątrz są przewidziane na dwóch zadaszonych tarasach (jeden od północy drugi od południa) + garaż - powinno wystarczyć
Nie planuje drugiego budynku, ale mimo wszystko wyjdę z jedną rezerwową linią na zewnątrz. Podobnie na każdy poziom po jednej zainstalowanej rezerwowej linii.
Wszystkie przewody postaram się poprowadzić po ścianach + sufit i naprawdę w jakiejś wyjątkowej sytuacji po posadzce.
Gniazdka 30 cm od poziomu wykończonej podłogi, 60 cm od strefy mokrej (zgodnie z normą PN HD 60364-7-701 punkt 701.30.4 120 cm ?????)

A teraz tak z innej strony. Pojeździłem troszeczkę po znajomych którzy mają nowo wybudowane domy (2019-2020 rok) i pooglądałem sobie ich rozdzielnice. Też są w Tauronie siec TT. Instalacje robione przez wykwalifikowanych elektryków i nie ma tam ani F dwu czy czterobiegowych, po kilka RCD na całą rozdzielnicę, zero wyłączników kombinowanych przy bardzo podobnym do mojego wręcz standardowym oświetleniu, układzie gniazd i urządzeń.... To jak to z tym jest ? Kogo słuchać ?

Dodano po 55 [minuty]:

rkkiler no właśnie mnie też to się wydaje chore, ale w sieci TT z tego co mi tutaj wytłumaczono musi być podwójne zabezpieczenie przez RCD. Z tym 30mA z tego co zrozumiałem to łazienki oświetlenie + gniazda nie ma zmiłuj, wszystkie pozostałe gniazda też. Reszta oświetlenia i urządzenia zamontowane na stale można dać 100 ale zdecydowałem że dam wszędzie 30mA, a gdyby coś sprawiało kłopoty, wtedy ewentualnie zamiana na 100mA/300mA, lub selektywne które są cholernie drogie...
Co do RCD głównej to nie dowiedziałem się czy ma być również 0,03A czy może być setka lub trzy setka. Mam nadzieje że nie będzie co chwila wywalało ...

Dodano po 17 [minuty]:

Jest jeszcze jedna możliwość - przejść wszędzie na RCBO czyli jakieś 30szt 16A + 8szt 10A + 3szt 16A na 3-fazowkę, do tego jedna główna i sprawa załatwiona. I luźniej w rozdzielnicy ...
W sumie Pawelelemonter od początku wspominał ze w TT stosuje się bardzo dużo różnicówek kombinowanych.

Poczytajcie sobie obowiązujące normy i potem piszcie cokolwiek dalej bo zaczyna się robienie cyrku z poważnej elektrotechniki.

Witam. Oczywiście różnicówka selektywna minimum 100 mA albo więcej. Jeżeli wcześniej nie wspomniałem obwody oświetlenia wszystkie obecnie także zabezpiecza się RCD 30 A. Co do uziomu pamiętaj że na nim opiera się ochrona przed porażeniem przy dotyku pośrednim w układzie TT. Musi więc nie tylko mieć dobre parametry ale być solidny i trwały. Zauważ że w artykułach na temat uziomu które Tobie podałem w poprzednich postach ważną kwestią jest materiał z którego wykonany jest uziom a także rodzaj gleby w której się znajduje. Chodzi o to żeby po paru latach nie uległ zniszczeniu w wyniku korozji i przestał wtedy spełniać swoją funkcję. Warto żebyś od razu wziął elektryka który pomierzy Tobie uziom żebyś znał jego parametry w różnych porach roku. Co do przewodu wyrównawczego to w przypadku instalacji wtynkowej musi być to drut nie linka, minimum 4 mm2 lub więcej. Po prostu jest odporniejsza na przewiercenie czy inne przypadkowe uszkodzenie. Poza tym połączenia wyrównawcze mogą też być potrzebne nie tylko w łazience.

hubs2b wrote:

A teraz tak z innej strony. Pojeździłem troszeczkę po znajomych którzy mają nowo wybudowane domy (2019-2020 rok) i pooglądałem sobie ich rozdzielnice. Też są w Tauronie siec TT. Instalacje robione przez wykwalifikowanych elektryków i nie ma tam ani F dwu czy czterobiegowych, po kilka RCD na całą rozdzielnicę, zero wyłączników kombinowanych przy bardzo podobnym do mojego wręcz standardowym oświetleniu, układzie gniazd i urządzeń.... To jak to z tym jest ? Kogo słuchać ?

W Polsce i w wielu innych krajach w domach i mieszkaniach standardowo zabezpiecza się wszystkie obwody RCD 30 mA nawet jak w TN-S normy tego nie wymagają. W Polsce w mieszkaniach jest to przeważnie RCD dwutorowy na oświetlenie i RCD czterotowy na pozostałe obwody. W domkach jest to RCD dwutorowy na oświetlenie i trzy czterotorowe na pozostałe obwody. Więc w teorii masz wszystko zabezpieczone RCD. W TT jeżeli jest w miarę dobry uziom i masz obwody zabezpieczone RCD , dopóki RCD 30 mA nie ulegną awarii nie potrzebójesz RCD selektywnego. Tylko co w sytuacji kiedy zawiodą. Może też być tak że uziom znajomych ma bardzo niską rezystację i jest stabilny w czasie i wtedy to eski rezerwują podstawowe RCD. Wiedz też że układy TT rzadko występują i nie wszyscy zdają sobie sprawę jak porządnie zrobić instalację w tym układzie.

Jak masz odbiory z małym poborem plus nie masz odbiorów które jakoś zwiększają upływności przez pewien czas może być spokój. Ale zapewniam Cię że jedną z częstych awarii jest właśnie wyłączanie RCD ponieważ zebrało się zbyt dużo upływów i jeden RCD nie wyrabia. No i dochodzi możliwość uszkodzenia żyły N w RCD czterotorowym więc zniszczenia wszystkich urządzeń poza lampami. Dla mnie zawsze niezbędne minmum w TN-S jeżeli ktoś tak robi to po jednym RCD dwutorowym na każdą fazę i jeden RCD 3P+N na obwody trójfazowe. Teraz kończę i odezwę się za dwa dni, wtedy napiszę o prowadzeniu przewodów a na końcu o rozdzielnicy tak żeby było prosto i przejrzyście. Zachęcam Cię też do zatrudnienia elektryka bo samemu będzie Tobie ciężko zrobić instalację zwłaszcza tak rozbudowaną i do tego w TT.

Witam ponownie,
Powracam jeszcze po kilka rad. Pawelelemonter uczuliłeś mnie na sprawę uziemienia i odgromnika. Poszperałem trochę na necie i chciałbym poznać waszą opinię na temat poniższego schematu. W tej chwili mam tylko jedna bednarkę (tą dolną) poprowadzona do rozdzielni. W przyszłym tygodniu przyjeżdża koparka zasypać ławę fundamentową, piwniczne mury i wyrównać teren. Mam tydzień na rozbudowanie uziemienia. Czy coś takiego prawidłowo spełni swoją rolę?
Wracając do tematu rozdzielnicy to zwiedziłem łącznie 11 domów. Mieszkam w okolicach Ustronia wiec wszystkie Tauron w TT. Żaden !!! Powtarzam żaden nie miał nadprądówek 1+N i średnio od 3 do 5 różnicówek. Czyli masakra. Mówię o domach o zbliżonym zapotrzebowaniu do mojego. Czyli normy normami a praktyka praktyką. Nie wiem może ci którzy ogarniają elektrykę dla zakładów produkcyjnych, dużych hali, jakichś ośrodków publicznych stosują się do norm ?
W międzyczasie posłuchałem rady pol102 i poszperałem po normach. Normy, normy, normy … Ostatnie poprawki z różnym powodzeniem przetłumaczone z języka angielskiego lub francuskiego w oryginale zrozumiale w 90% przez samych autorów, w 50% przez doktorów, mgr. inż. i w około 30% przez zwykłego elektryka Pana Kowalskiego. Na szczęście kilka tęgich głów zadało sobie sporo trudu i znacznie uprościła ten bełkot … (Edward Musiał np.)
Kilka bardzo pomocnych przykładów :
- Wyłączniki różnicowoprądowe pełnią w instalacjach elektrycznych następujące funkcje ochronne:
1) ochronę uzupełniającą ochronę podstawową za pomocą wysokoczułych wyłączników różnicowoprądowych o znamionowym prądzie różnicowym zadziałania IΔn ≤ 30 mA,
2) ochronę przy uszkodzeniu przez samoczynne wyłączenie zasilania przy użyciu wyłącznika różnicowoprądowego o znamionowym prądzie różnicowym zadziałania IΔn ≤ 1 A, współpracującego z dobranym do chronionego obwodu wyłącznikiem nadprądowym.
3) ochronę przeciwpożarową za pomocą wyłączników różnicowoprądowych selektywnych o znamionowym prądzie różnicowym I∆n ≤ 500 mA (ochrona przed pożarami spowodowanymi prądami doziemnymi).
- Wymagania związane z ochroną uzupełniającą podane w arkuszach 700 normy PN-HD 60364 dotyczą stosowania wyłączników różnicowoprądowych, które pełnią następujące funkcje ochronne w obwodach specjalnych instalacji lub lokalizacji:

1) Wszelkie obwody w pomieszczeniach kąpielowych – powinny być objęte ochroną uzupełniającą za pomocą jednego lub większej liczby wyłączników różnicowoprądowych wysokoczułych (IΔn ≤ 30 mA), (PN-HD 60364-7-701:2010-09);
2) Wszelkie obwody sauny, z wyjątkiem obwodu ogrzewacza sauny – powinny być objęte ochroną uzupełniającą za pomocą jednego lub większej liczby wyłączników różnicowoprądowych wysokoczułych o IΔn ≤ 30 mA (PN-HD 60364-7-703:2007);
3) Na terenie placu budowy i rozbiórki – obwody gniazd wtyczkowych o prądzie znamionowym nie przekraczającym 32 A oraz inne obwody, z których zasila się urządzenia ręczne o prądzie znamionowym nieprzekraczającym 32 A, powinny być chronione za pomocą wyłączników różnicowoprądowych wysokoczułych (IΔn ≤ 30 mA);
4) W gospodarstwach rolniczych i ogrodniczych – do ochrony przy uszkodzeniu przez samoczynne wyłączenie zasilania przy użyciu wyłączników różnicowoprądowych o następującym różnicowym prądzie zadziałania:

a) IΔn ≤ 30 mA – w obwodach odbiorczych zasilających gniazda wtyczkowe o znamionowym prądzie ≤ 32 A,
b) IΔn ≤ 100 mA – w obwodach odbiorczych zasilających gniazda wtyczkowe o znamionowym prądzie >32 A,
c) IΔn ≤ 300 mA w pozostałych obwodach.
Jeżeli ważna jest niezawodność zasilania, to zaleca się stosować wyłączniki zwłoczne lub krótkozwłoczne (PN-HD 60364-7-705:2007);
5) W ograniczonych przestrzeniach przewodzących – obwody urządzeń stałych wykonanych w klasie ochronności II, powinny być objęte ochroną uzupełniającą za pomocą wyłączników różnicowoprądowych wysokoczułych o znamionowym prądzie różnicowym IΔn ≤ 30 mA (PN-HD 60364-7-706″2007);
6) W instalacjach na terenie kempingów – gniazdo wtyczkowe powinno być indywidualnie chronione za pomocą wyłącznika różnicowoprądowego wysokoczułego o znamionowym prądzie różnicowym IΔn ≤ 30 mA.
Podobne wymaganie dotyczy obwodu odbiorczego przeznaczonego do przyłączenia na stałe domku ruchomego albo przemieszczalnego domku wypoczynkowego (PN-HD 60364-7-708:2017-11);
7) W instalacjach na terenie portów jachtowych – każde gniazdko wtyczkowe o prądzie znamionowym nieprzekraczającym 63 A powinno być indywidualnie chronione za pomocą wyłącznika różnicowoprądowego o prądzie zadziałania IΔn≤ 30 mA. Podobne wymaganie dotyczy obwodu odbiorczego przeznaczonego do przyłączenia na stałe łodzi mieszkalnej (PN-HD 60364-7-709:2010);
8) W instalacjach tymczasowych na terenie targów, wesołych miasteczek i cyrków – wszystkie obwody odbiorcze oświetleniowe (oprócz oświetlenia awaryjnego), gniazd wtyczkowych o prądzie znamionowym nieprzekraczającym 32 A oraz urządzenia przenośne o obciążalności nieprzekraczającej 32 A przyłączone za pomocą przewodu giętkiego, powinny być objęte ochroną uzupełniającą za pomocą wyłączników różnicowoprądowych wysokoczułych (IΔn ≤ 30 mA). Nie dotyczy to gniazd wtyczkowych zasilanych z obwodów SELV ani objętych ochroną przez separację ochronną. Samoczynne wyłączenie zasilania obiektów tymczasowych powinno następować w złączu instalacji za pomocą wyłączników różnicowoprądowych zwłocznych o IΔn ≤ 300 mA (PN-HD 60364-7-740:2009);
9) Urządzenia oświetleniowe wiat przystankowych komunikacji publicznej, planów miast i miejscowości, reklam i podobne – powinny być objęte ochroną uzupełniającą za pomocą wyłączników różnicowoprądowych o prądzie IΔn ≤ 30 mA . (PN-HD 60364-7-714:2012);
10) Obwody zasilające grzejniki – powinny byc objęte ochroną uzupełniającą za pomocą wyłączników RCD o prądzie znamionowym IΔn ≤ 30 mA. (PN-HD 60364-7-753:2014-12).
- Instalowanie wyłączników różnicowoprądowych w układzie TT
Zgodnie z PN-HD 60364-4-41 w instalacjach elektrycznych wykonanych w układzie TT do ochrony przy uszkodzeniu powinny być stosowane wyłączniki różnicowoprądowe, poprzedzone wyłącznikiem różnicowoprądowym selektywnym – jako rezerwowego urządzenia wyłączającego.
Do ochrony przy uszkodzeniu w układzie TT może być użyte zabezpieczenie nadprądowe pod warunkiem, że będzie stale zapewniona odpowiednio mała wartość impedancji pętli zwarciowej Zs.
Zastosowane urządzenie nadprądowe musi zapewnić samoczynne wyłączenie zasilania w określonym czasie. Jednak ostre wymagania dotyczące czasów samoczynnego wyłączenia zasilania w praktyce wymagają stosowania w każdym przypadku wyłączników różnicowoprądowych.
Wymaga się, aby wszystkie części przewodzące dostępne wszystkich odbiorników Klasy I. w instalacji elektrycznej o układzie TT były przyłączone do uziemienia ochronnego RA indywidualnie lub grupowo, przewodem ochronnym (uziemiającym) oznaczonym kolorem zielono-żółtym.

- Przy szeregowym połączeniu wyłączników różnicowoprądowych – celem zachowania selektywności (wybiórczości) ich zadziałania, należy zastosować wyłączniki typu S (selektywny). Przy szeregowym połączeniu wyłączników różnicowoprądowych selektywność zostaje zachowana, jeżeli:

1) ich zestawione pasmowe charakterystyki t = f (I∆ ) nie przecinają się, a pozioma odległość jest większa niż wartość różnicy prądów różnicowych przez nie płynących;
2) każdy poprzedzający wyłącznik posiada odpowiednią zwłokę zadziałania w stosunku do następnego (za wyjątkiem ostatniego).

Dopuszcza się również stosowanie zwłoki czasowej nie większej niż 1 s (dla głównego wyłącznika typu S). W przypadku zasilania urządzeń, które podczas rozruchu powodują pojawienie się udarów prądowych, należy instalować wyłączniki różnicowoprądowe krótkozwłoczne.
Wyłączniki różnicowoprądowe w połączeniu szeregowym powinny spełniać jednocześnie następujące warunki:

1) charakterystyka czasowo-prądowa zadziałania urządzenia ochronnego różnicowoprądowego, zainstalowanego po stronie zasilania, powinna znajdować się powyżej charakterystyki czasowo-prądowej zadziałania urządzenia ochronnego różnicowoprądowego zainstalowanego po stronie obciążenia,
2) wartość znamionowego prądu różnicowego urządzenia ochronnego różnicowoprądowego zainstalowanego po stronie zasilania, powinna być równa co najmniej trzykrotnej wartości znamionowego prądu różnicowego urządzenia ochronnego różnicowoprądowego zainstalowanego po stronie obciążenia.
3) w przypadku zasilania urządzeń, które podczas rozruchu powodują pojawienie się udarów prądowych należy instalować wyłączniki różnicowoprądowe krótkozwłoczne,
4) dopuszcza się również stosowanie zwłoki czasowej nie większej niż 1s (dla głównego wyłącznika RCD selektywnego).
I na koniec :
Dobór ze względu na wykrywanie określonego kształtu przebiegu prądu różnicowego
Dobór wyłącznika różnicowoprądowego ze względu na przydatność do wykrywania określonego kształtu przebiegu prądu różnicowego jest niezwykle istotny, ponieważ źle dobrany wyłącznik może w ogóle nie reagować na prąd różnicowy znacznie przekraczający znamionowy prąd różnicowy wyłącznika.
Podział wyłączników różnicowoprądowych ze względu na zdolność do wykrywania określonego kształtu przebiegu prądu różnicowego jest następujący:

a) wyłączniki o wyzwalaniu typu AC, przystosowane do działania wyłącznie przy prądzie uszkodzeniowym przemiennym;
b) wyłączniki o wyzwalaniu typu A, przystosowane do działania przy prądzie uszkodzeniowym przemiennym, jak również przy prądzie uszkodzeniowym pulsującym jednokierunkowym o dowolnej biegunowości, ze składową stałą do 6 mA;
c) wyłączniki o wyzwalaniu typu B, których działanie jest zapewnione zarówno przy różnicowym prądzie przemiennym, jak i przy prądzie uszkodzeniowym pulsującym jednokierunkowym ze składową stałą nie większą niż 6 mA i przy prądzie stałym o niewielkim tętnieniu.

Dobór wyłącznika wiąże się z podanymi przez producenta oznaczeniami literowymi i symbolami graficznymi; oznaczenia te powinny być umieszczone bezpośrednio na wyłączniku.


Czyli po FR63A i OP(B-C) RCD63A 300mA Typ A Selektywna robi robotę. Następnie każdy następny obwód podwajamy zabezpieczenie RCD30mA + F 1+N o odpowiednim amperażu lub RCBO30mA.
Typ AC przy prądzie uszkodzeniowym przemiennym czyli piekarnik, czajnik, żelazko, tradycyjne oświetlenie ….
Typ A przystosowane do działania przy prądzie uszkodzeniowym przemiennym, jak również przy prądzie uszkodzeniowym pulsującym jednokierunkowym o dowolnej biegunowości, ze składową stałą do 6 mA czyli ładowarki smartfonów, aparatów fotograficznych, laptopy, komputery, oświetlenie ledowe, oświetlenie z regulowanym natężeniem światła itp. …
Czyli załączony poniżej schemat rozdzielnicy powinien być poprawny. (Nie rysowałem już wszystkich przewodów….)

I bardzo proszę o uwagi na temat uziomu. Mam tylko tydzień do zasypki.

Przede wszystkim wyprowadź odpowiednią ilość przepustów na odpowiednią głębokośc do obecnych i przyszłych obwodów zewnętrznych w odpowiedni sposób aby ewentualna woda wypływała na zewnątrz a nie do środka domu. Teraz przepraszam ale muszę kończyć. Weż też elektryka aby sprawdził uziom przed zakopaniem. Osobna sprawa to czy będzie instalacja odgromowa czy nie. To ważne żeby wyprowadzić dodatkową bednarkę z uziomu do przewodów odprowadzających piorunochronu a także ważne są parametry uziomu w przypadku instalacji odgromowej. Teraz muszę kończyć.

Weź sobie większą obudowę Koniecznie. Optymalnie byłby mieć po 1 szynie TH z góry i z dołu na złączniki szynowe... najlepiej z WAGO albo Phoenix'a bo od razu redukują się żyły ochronne. Ochronnik dalej od pozostałej aparatury. Pozbądź się 3P B6 i lampek na rzecz LK-BZ-3. Jeśli jest tam coś z silnikami 3F to wpakuj za LK-BZ-3 czujnik zaniku i asymetrii i z niego zasteruj przez przełącznik 1-0-2 stycznik zasilania owych obwodów.