Witam. Chciałbym Państwu zaprezentować soczewki akustyczne własnej roboty, które wykonałem dla moich nadstawek zaprezentowanych kiedyś na tym forum.
https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic3252834.html
Zamieszczam ten projekt w nowym temacie ze względu na znaczny nakład pracy (niewspółmierny do tego co wykonałem wcześniej w ramach mojej przygody z DIY Audio), który musiałem włożyć w celu zrealizowaniu ww. soczewek akustycznych. Główną motywacją do ich budowy była chęć zmodyfikowania brzmienia moich nadstawek - dużo się naczytałem na temat soczewek akustycznych i ich wpływu na brzmienie. Zdania w tek kwestii są podzielone: jedni użytkownicy je chwalą inni wręcz przeciwnie... Postanowiłem jednak, że zaryzykuje. Nie ukrywam również, że dodatkową motywacja do ich budowy była zmiana wyglądu moich nadstawek w celu nadania im klasycznego, oryginalnego kształtu nawiązującego do kultowych konstrukcji JBL z lat 60, 70" ubiegłego wieku.
1. Opis konstrukcji
Wykonana przeze mnie soczewka akustyczna stanowi bliską kopię rozwiązania JBL o symbolu 2308 - wymiary formatek różnią się jednak nieznacznie (+-2mm) w stosunku do oryginałów. Zmiana ta podyktowana była dostępnymi rozmiarów laminatów z których zbudowałem ww. soczewki. Pojedyncza sztuka składa się z dwunastu kształtek oddalonych od siebie o 10mm. Kształtki te tworzą kąt 38 stopni względem prostej prostopadłej do frontu obudowy. Projekt wygląda następująco (wersja zmodyfikowana):
Zadaniem soczewki jest rozpraszanie fali akustycznej w płaszczyźnie poziomej. Szczegółowy opis zasady działania ww. soczewek umieściłem w załączniku „acoustic_lens.pdf”.
2. Etap budowy
Poszczególne kształtki wykonałem z laminatu bez miedzi o grubości 1,3mm. Zdecydowałem się na laminat ponieważ ten rodzaj materiału wykazuje dużą sztywność przy zachowaniu niewielkiej wagi. Jest to szczególnie istotne w związku z wpadaniem kształtek w drgania rezonansowe, które mogą pojawić się dla określonych częstotliwości dźwięku emitowanego przez wylot tuby. Sztywny materiał w połączeniu z wieloma punktami podparcia poszczególnych kształtek (w przypadku mojej konstrukcji jest to 10 punktów podparcia) zapewnia przesunięcie ww. drgań w kierunku wyższych częstotliwości co pozytywnie wpływa na redukcję zniekształceń dźwięku emitowanego przez soczewkę. Największy nakład pracy wynikał z dopasowaniu wymiarów zewnętrznych poszczególnych kształtek – zakupiłem laminaty o wymiarze 250x105mm, jednak jak się później okazało żaden z nich nie trzymał wymiaru zewnętrznego (255x100, 250x105 itp.). Tak wyrównane laminaty wyglądały następująco:
Wewnętrzne trójkąty stanowiące o dyfrakcji dźwięku na krawędziach płytek wykonałem przy użyciu przymiaru wykonanego z pięcio milimetrowych płaskowników pomiędzy którymi umieściłem sztywno poszczególne formatki. Następnie korzystając z ręcznej piły wyciąłem pożądany kształt. Tak uzyskane, nierówne krawędzie poddałem ręcznemu szlifowaniu papierem ściernym o gradacji 50 w celu uzyskania 100%-owej powtarzalności poszczególnych kształtek - co mi się na szczęście udało. Całość pomalowałem farbą strukturalną do plastiku (wcześniej każdą z płytek zmatowiłem papierem ściernym gradacji 150 w celu przygotowania powierzchni pod malowanie), który nadał kształtkom ciekawą fakturę pasującą do wyglądu całości. Laminaty na etapie malowania wyglądały następująco:
Tak przygotowane kształtki zmontowałem ze sobą przy zastosowaniu mosiężnych dystansów o długości 10mm i gwincie wewnętrznym M3. Rozmieszczenie poszczególnych otworów montażowych decyduje o pożądanym kącie płaszczyzn kształtek w stosunku do prostej prostopadłej do płyty czołowej, który w oryginalnym projekcie JBL wynosił 38 stopni. Soczewka przymocowana jest do frontu przy pomocy kątowników, które tak uformowałem aby przejść z pochylonych kształtek na płaszczyznę pionową frontu obudowy. Po zmontowaniu całość tworzy solidną, sztywną i zwartą konstrukcję.
3. Pomiar
Pomiar wykonany został w otwartej przestrzeni. Mikrofon umieszczony został w odległości 1m w osi zestawu. Napięcie, którym zasilony został zestaw głośnikowy podczas pomiaru wynosiło 2,82V co odpowiada mocy 1W przy impedancji zestawu 8ohm. Wynik pomiaru wygląda następująco:
Żałuję, że nie zapisałem pomiaru zestawu przed montażem soczewek - mógłbym wtedy wykonać charakterystyki porównawcze przed/po montażu rozpraszacza. Mogę tylko powiedzieć, że soczewka w nieznacznym stopniu wpłynęła na poziom ciśnienia akustycznego, który zmniejszył się w okolicach 3dB w zakresie pracy głośnika tubowego.
4. Wrażenia odsłuchowe
Pierwsze co "rzuciło mi się w uszy" to świeżość w zakresie tonów wysokich. Nie wiem na ile jest to wpływ soczewek, a na ile moich oczekiwań co do nich ale mam nieodparte wrażenie, że nastąpiła znaczna poprawa w zakresie szczegółowości emitowanego dźwięku. W pierwotnej wersji moich nadstawek tony wysokie nie grzeszyły ilością detali..
5. Kosztorys
- laminaty (24 szt.) - 70zł
- tulejki gwintowane (110 szt.) - 40zł
- śruby M3 (220 szt) wraz z podkładami - 35zł
- farby - 40zł
Szczerze powiem, że największy "koszt" wygenerowały dziesiątki roboczogodzin spędzonych przy ich budowie. Był to jednak czas, który moim zdaniem nie poszedł na marne, a wizualny jak i soniczny efekt końcowy zadowala mnie.
6. Zdjęcia gotowych soczewek
a) zdjęcia z wykorzystaniem lampy błyskowej
b) zdjęcia wykonane w świetle dziennym
Życzę miłej lektury
Uprzejmie proszę o zachowanie kultury i szacunku do rozmówców.
Cool? Ranking DIY
.