



Kolejny projekt bazujący na sprawdzonych założeniach. Konstrukcja 2.5D, bass reflex oparta na dobrych, niedrogich W.18.200.8.FGX oraz Vifa XT25BG60. Ten pierwszy głośnik ma membranę stożkową z włókna szklanego, metalowy kosz, pierścień faradaya oraz solidny napęd. Bardzo ładnie gra średnicę oraz niski miękki, obfity bas.
Tweeter to dla mnie nowość, konstrukcja pierścieniowa z korektorem fazy. Głośnik ten nie ma kopułki ale właściwie samo, przerośnięte, podwójne zawieszenie cewki. Idea jest taka, kopułka w rzeczy samej jej czubek, jest przyczyną wszelkiego zła. Niektóre głośniki mają ten szczyt kopułki zasłonięty, w innych jest on przymocowany do chassis głośnika. VXT25BG w ogóle nie ma kopułki. Uzupełnię, że użyłem chińskiej, a nie duńskiej wersji tego tweetera (w sumie to jest to samo a 100PLN od sztuki zostaje w kieszeni). Sam głośnik jest bardzo neutralny, pozbawiony zabarwienia charakterystycznego dla miękkich jak i metalowych kopułek.
Kolumna zbudowana jest ze wspólną przestrzenią dla wszystkich głośników, dolna przegroda zamontowana jest poprzecznie w celu „złamania” fali stojącej.

Tweeter jest zbliżony możliwie blisko woofera. Dodatkowo jest on wyrównany do płaszczyzny przedniej ścianki. Rysunek techniczny w załączniku. Tunel bass reflex powinien mieć około 7cm średnicy wylotu i z 18 – 19cm długości.
Całe wnętrze należy wykleić matą gumowo-filcową. Dodatkowo na pochyła dolną i górną przegrodę 2-3cm gąbki.
Trzy przegrody wewnątrz z otworami (kratki). Przegroda poprzeczna lita.
Zwrotnica i symulacje
Podobnie jak w innych moich konstrukcjach, kaskadowe tłumienie wooferów. Filtracja typu LR.

Wszystkie kondensatory foliowe od STX, poza 10uF w filtrze tweetera, tutaj z braku 10uF w ofercie STX użyłem Janzen Corss Capa czarnego. Podobnie 150nF w filtrze eliptycznym woofera. Uwaga, nie należy zmieniać innych kondensorów na Cross Capy – STX są lepsze (mniejsze ESR). Wszystkie cewki powietrzne oprócz 3.9 ta jest szpulowa rdzeniowa. Cewki również od Janzena. Rezystory proponuje lepszej jakości.
Symulacja zwrotnicy na podstawie pomiarów głośników w odległości 1m w osi tweetera, bramkowany sinus:

Częstotliwość cięcia około 2200Hz.
Symulacja zgrania fazowego midwoofera i tweetera:

Przeliczony przez komputer przebieg impedancji w funkcji częstotliwość:

Minimum impedancji w okolicach 4 ohm. Widać że tunel bass reflex można by trochę wydłużyć i zejść niżej ze strojeniem obudowy.
Pomiary po zmontowaniu zwrotnicy wedle symulacji

Jak widać średnia wartość SPL siedzi w zakresie +/- 1db. Bardzo dobry wynik.
Wysokie tony są nieco podbite. Wynika to z charakterystyki tweetera. Jest ona mocno kierunkowa. Gubi on wysokie tony wraz ze zwiększaniem się kąta. Z tego powodu w osi wysokie tony są nieco podbite by starczyło ich gdy słuchacz zajmuje pozycję pośrodku kolumn.

W połączeniu przeciwnym tweetera (czerwony wykres), widoczny jest głęboki i symetryczny null reverse, charakterystyczny dla filtracji typu LR. W żadnym miejscu SPL dla połączenia przeciwnego nie wychodzi ponad SPL dla połączenia normalnego (niebieski wykres). Zaburzenie przy 3kHz spowodowane jest dyfrakcją na ostrych ściankach obudowy.
Zgodność faz potwierdza też pomiar step response, wykonany przy pomocy ARTY (1m , w osi tweetera).

Na powyższym wykresie widać odpowiedź akustyczną na jednostkowy skok sygnału elektrycznego na zaciskach zestawu. Impuls twteera (pierwszy okres sinusa) przechodzi ciągłym i łagodnym przebiegiem w impuls wooferów. Zestawy są wyrównane fazowo (filtracja LR) ale nie czasowo. To drugie jest oczywiste, jako że środki akustyczne głośników nie są wyrównane. Przednia ścianka zestawu jest prosta, nie jest ona pochylona.
Charakterystyka wodospadowa

Charakterystyka ta pokazuje nie tylko jak głośno zestaw gra poszczególne częstotliwość ale również jak długo gra on je po ustaniu wymuszenia sygnałem ze wzmacniacza. Ten pomiar pokazuje wszelkie zdzwonienia i brzęczenia. Tutaj ponownie jest bardzo ładnie. Wszelka aktywność kończy się wraz z czasem 2.5ms. To co widzimy w okolicach 500Hz to artefakty pomiarów i samej metody numerycznej.
Jak to gra
Duża i obfita podstawa basowa. Bas raczej miękki ale nie pozbawiony konturu i detalu.
Dolna średnica ma masę. Fortepian jest naprawdę potężnym instrumentem, z masą i energią dolnych rejestrtów.
Wokale również sprawiają wrażenie masy i pozwolę użyć sobie słowa "cielistości", nie są przy tym ani zbyt nosowe ani zbyt rozjaśnione. Męski głos ma swoją moc a i żeńskie głosy nie są zbyt odchudzone. Przy tym absolutnie wszystkie detale związane z artykulacja są wzorowo czytelne. W niektórych, źle zrealizowanych kawałkach wreszcie udało się usłyszeć z absolutną klarownością słowa tekstu, które na innych kolumnach są nieczytelne.
Instrumentom dętym nie brakuje blasku czy natarczywości, kiedy jest to potrzebne, również masy i ciała kiedy trzeba.
Wysokie detaliczne, niesamowicie neutralne, pozbawione podbarwień typowych dla miękkich lub metalowych kopułek.
Brzmienie nieco ocieplone, relaksujące, do bardzo długich relaksujących odsłuchów.
Muzyka klasyczna, symfoniczna, fortepianowa wypada imponująco.
Przy tym inne gatunki również nie są poszkodowane, mimo że nie jest to kolumna która sprawia wrażenie konturowo grajacej.
Powiedziałbym, że zestaw jest w środku z lekkim przesunięciem w kierunku cieplejszego brzmienia pod klasykę i duże składy.
Co do sceny, powyżej zamieściłem pomiary dotyczące zgrania fazowego zestawu, a więc pierwszego czynnika decydującego o odbiorze przez ucho słuchacza wskazówek przestrzennych. I tutaj jest bardzo dobrze.
Drugi pomiar dający wgląd w to czego można się spodziewać to pomiary SPL pod różnymi kątami. W skrócie, o tym jak przestrzennie gra zestaw decydują możliwości odbicia dźwięku od ścian pomieszczenia. Czym szerszy jest zakres kątów, w których kolumna gra „tak samo”, tym lepiej. Chodzi o to by, pominąwszy charakterystykę pomieszczenia, dźwięk dobiegający od samej kolumny i odbity od ścian był możliwie podbny.
Pomiary rozpraszania, płaszczyzna horyzontalna (mikrofon w prawo i lewo):

Widać, że kolumna gra dokładnie to samo w osi jak i w szerokim zakresie kątów. Osłabienie zakresu wysokotonowego przy dużym kącie jest typowe dla każdego tweeera.
Pomiary rozpraszania, płaszczyzna wertykalna (mikrofon w górę i dół):

Cięższy sprawdzian, ale zdany na bardzo dobrą ocenę. Charakterystyka praktycznie identyczna w zakresie +/- 15 stopni.
Scena szeroka z doskonałym odwzorowaniem źródeł pozornych. U mnie zestaw gra z Yamahą S1200, znaną z bardzo dobrej sceny.
Kolumny wykorzystują potencjał tego wzmacniacza nie tylko budując pierwszy czy drugi plan, ale i trzeci, i to z naprawdę dużą separacją źródeł pozornych. Całość gra przyjemnym lekko ocieplonym relakujacym brzmieniem, generalnie dalece przekaczającym ogłądą i klasą moje poprzednie konstrukcje.
Cool? Ranking DIY