Witam koleżanki i kolegów,
W sieci można znaleźć kilka konstrukcji analizatorów widma bazujących na lampach IN-9 lub IN-13. Jako, że urządzenia takie prezentują się bardzo widowiskowo, sam również postanowiłem wykonać sobie takie urządzenie. Padło na lampy IN-9.
Początkowo analizator miał być wykonany na układach NJM2760. Zaprojektowana i wykonana została płytka sterująca:
lecz pomimo prostoty aplikacji układu nie udało się doprowadzić do jego poprawnej pracy.
Nie składając broni postanowiłem zaprojektować sterowanie lamp na wzmacniaczach operacyjnych. Zamysł był taki, by płytki były możliwie uniwersalne, modułowe, aby móc wykonać analizator o dowolnej liczbie pasm.
Powstały więc schematy i płytki:
- bufora (z sumatorem i wzmacniaczem wstępnym)
- filtrów pasmowych wraz z układem formowania sygnału sterującego lampami:
Nie ustrzegłem się także błędów, między innymi w schemacie filtru pasmowego (rezystor R7).
W płytce bufora jest wzmacniacz wstępny, sumator i wzmacniacz wyjściowy, zaś w płytce filtrów na wejściu jest filtr pasmowy, następnie układ prostujący, układ limitera / logarytmujący oraz wzmacniacz wyjściowy.
Ktoś może powiedzieć, że w układach jest za dużo stopni i można by je zredukować do 3 stopni na każdej z płytek. To prawda, niemniej w kości i tak znajdują się cztery wzmacniacze, więc nic nie stało na przeszkodzie by wykorzystać wszystkie.
Oprócz płytek sterujących powstał także zasilacz części nisko- i wysokonapięciowej oraz płytka z tranzystorami wykonawczymi.
Zasilacz to prosty układ z dwoma niezależnymi transformatorami, mostkami prostowniczymi i kondensatorami wygładzającymi.
Na płytce tranzystorów, oprócz nich samych znajdują się także włączone w szereg z lampami rezystory ograniczające prąd oraz rezystory emiterowe do ujemnego sprzężenia zwrotnego.
Całość polutowana prezentowała się następująco (dwa egzemplarze urządzeń):
Niestety okazało się, że zlutowanie całego układu na sztywno to był zły pomysł z uwagi na konieczność żmudnej korekcji wzmocnień i drobnych modyfikacji (lampy mają spory rozrzut charakterystyk). Płytki zostały rozlutowane i złożone na nowo na Goldpinach męskich i żeńskim by mieć możliwość dalszych korekt / ingerencji.
Cały układ został zamontowany w drewnianej skrzyneczce, której pierwotnym przeznaczeniem był napój wyskokowy ale nie prezentuje się to najlepiej, więc niedługo, w wolnej chwili, obudowa przejdzie modernizację.
Poniżej krótki film prezentujący działanie układu (jeszcze przed ostateczną korekcją wzmocnień poszczególnych pasm):
Jak widać na schematach, początkowo zastosowane zostały poczciwe wzmacniacze LM324 lecz okazały się one zbyt wolne dla pasm 8 i 16 kHz. Zostały więc zmienione na TL084.
Całość, szczególnie w wieczornym półmroku, prezentuje się bardzo przyjemnie (oprócz drażniącej troszkę oko obudowy).
Edycja 6.04:
Z uwagi na zainteresowanie projektem, w załączeniu wrzucam pliki Eagle oraz arkusz Excel do wyliczania parametrów filtrów w zależności od częstotliwości i dobroci. Zastrzegam, że w projekcie mogą być błędy - robiłem to wyłącznie na własny użytek.
Płytka z tranzystorami wykonawczymi jest przygotowana pod 11 lamp. Aby wykonać analizator pod większą ilość lamp, wystarczy powielić ilość tranzystorów wykonawczych z peryferiami.
Pozdrawiam!
Maciek
Cool? Ranking DIY
.
