Elektroda.pl
Elektroda.pl
X
Please add exception to AdBlock for elektroda.pl.
If you watch the ads, you support portal and users.

3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

robvank 29 Jul 2022 14:14 3750 10
Optex
  • Witajcie.
    Projekt co prawda powstał kilka miesięcy temu ale postanowiłem się podzielić nim na forum. Przestawiam autorski projekt 3-drożnych zestawów głośnikowych.

    Geneza :

    Jesienią 2021 roku w mojej głowie zrodził się pomysł, by stworzyć 3 drożne podstawkowe zestawy głośnikowe. Oczywiście zanim przelałem na papier swoje pomysły i sugestie zacząłem się zastanawiać nad tym jakie przetworniki wykorzystać do tego projektu. Miał to być projekt relatywnie tani w budowie. Praktycznie się to udało ale w rzeczywistości nie wygląda to tak "różowo" o czym później wspomnę.

    Swoim pomysłem podzieliłem się z kolegą, który również pasjonuje się DIY. Wstępnie miałem już dobrane przetworniki niskotonowe i wysokotonowe :

    Dayton DC28F-8 - bardzo tania i niesamowicie dobra 28mm kopułka wysokotonowa, która barwą brzmienia przypomina Morel CAT328
    Visaton W200S - 23cm woofer w przystępnej cenie o dobrych parametrach, dający fajne wrażenia soniczne.

    Otwartą sprawą był dobór głośnika średniotonowego. Zbieg okoliczności sprawił, że wspomniany kolega miał na sprzedać parę Visatonów B100 gdyż zmieniła się koncepcja jego projektu i odstąpił mi je za 1/3 ceny sklepowej. Cena okazyjna więc zdecydowałem się choć miałem wątpliwości czy przetwornik "full range" jako średniotonowy to dobry pomysł.

    Mamy przetworniki, więc czas na rozrysowanie projektu, Powstał projekt 3D oraz pliki fxd do wykonania formatek :

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    Gdy już wszystko miałem gotowe, trzeba było znaleźć kogoś kto wykona formatki do złożenia obudów. Po kilkudniowych poszukiwaniach udało się. Formatki dojechały, obudowy zostały sklejone i zaczęło nabierać to rumieńców.

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8




    Później fornirowanie, szlifowanie i nakładanie olejowosku. Front w kolumn jest doklejany i polakierowany na czarny półmat :

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8


    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8


    Gdy już obudowy były gotowe nadszedł czas na pomiary i konstruowanie zwrotnicy. Były próby, modyfikacje, kolejne pomiary aż do finalnego efektu, który mnie zadowolił :

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8


    Generalnie przetworniki nie sprawiały dużych problemów w filtracji. Dla B100 konieczna była pułapka rezonansowa na okolice 1kHz ale w miarę poradziłem sobie z nią. Wątpliwości może budzić fakt, że stromość filtru dla średniotonowego w miejscu podziału pasma z niskotonowym Visatonem W200S to 6db/okt ale tak wychodziło najlepsze zgranie fazowe. Niskotonowy W200S musiałem mierzyć w polu bliskim stąd też to delikatne podbicie na skraju pasma.
    Charakterystyka co prawda nie jest równa jak stół ale nie jest też pofalowana jak woda w Bałtyku podczas sztormu. Mieści się w zakresie +/-3db z małymi wyjątkami na skrajach pasma.
    Dayton ma charakterystyczne podbicie na 14-15kHz, niestety nie da się za wiele z tym zrobić ale zaręczam - ono kompletnie nie jest słyszalne, nie sprawia żadnych nieprzyjemnych problemów w odsłuchu.

    Wrażenia :

    Moja ocena brzmienia nie będzie zbyt obiektywna z racji, że jestem autorem projektu. Mogę tylko napisać, że jestem zadowolony z osiągniętego efektu. Brzmienie jest równie, spójne, dobrze czuć bas który jest sprężysty i szybki i potrafi nisko zejść. Średnie tony przyjemnie uzupełniają całość brzmienia. Wisienką na torcie jest brzmienie Daytona - bardzo delikatne, gładkie. Zupełnie inny styl brzmienia, niż Seasy czy Scan Speak z serii Classic. Dobrze odnajdują się w zasadzie każdym repertuarze.

    Podsumowanie :


    Jak wcześniej wspomniałem na początku postu kolumny miały być tanie w budowie i praktycznie takie były.
    Z tym, że należy zaznaczyć iż Visaton B100 nabyłem za 1/3 ceny sklepowej. Niestety nowe B100 to koszt prawie 850-900 zł za parę.
    Daytony to wydatek około 230 zł za parę. Visaton W200S to wydatek rzędu 600 zł za parę. Obudowy i zwrotnice to wydatek rzędu 800 zł.
    Podsumowując jeśli ktoś porwie się na ten projekt musi wiedzieć jakie to koszty :

    Przetworniki : 1700 zł
    Obudowy + części do zwrotnicy : 800 zł
    Fornir + klej + olejowosk : 120-150 zł
    Terminale i BR : 50-70 zł

    Razem : około 2700 zł

    Oczywiście koszty można obniżyć jeśli MDF zakupi się samemu, formatki do obudów dotnie się samemu a przetworniki uda kupić się używane, bo czasami można dostać na znanych portalach używane W200S czy też B100.

    Niemniej jednak uważam, że 2700 zł za 3 drożne zestawy głośnikowe to w dzisiejszych czasach nie jest zabójczy wydatek a frajda z brzmienia jest niesamowita. No i przede wszystkim satysfakcja z tego, że coś zbudowało się własnymi rękami ;)

    Czy można było zrobić to lepiej? Zapewne kilka rzeczy można było zrobić lepiej, choćby stromsza filtracja dla B100 między nim a W200S ale zaznaczam, że była to moja koncepcja i mój projekt. Być może jesienią pokuszę się o kolejne pomiary i pewne modyfikacje w tej kwestii.

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    Podstawowe informacje :

    Przetworniki :

    Visaton W200S 4ohm
    Visaton B100 6ohm
    Dayton DC28F-8 8ohm

    Podział pasma : 300Hz i 2800Hz

    Obudowa : 36-37 litrów
    Strojenie : 40Hz
    BR : Jantzen Audio HP 900018A 220 mm
    Komora dla średniotonowego : 2 litry

    Cool? Ranking DIY
    About Author
    robvank
    Level 11  
    Offline 
    robvank wrote 12 posts with rating 20. Been with us since 2009 year.
  • Optex
  • #2
    ArturAVS
    Moderator HP/Truck/Electric
    Piękny minimalistyczny front. Bardzo dobrze że zrobiłeś zestawy symetryczne, poszerza to "bazę" stereo.
  • Optex
  • #4
    ArturAVS
    Moderator HP/Truck/Electric
    robvank wrote:
    koncepcja "altusowa" nie wchodziła w grę

    Altusy też były symetryczne tylko niewielu kupujących wiedziało "dlaczego tak" i brało dwa identyczne zestawy :D.
  • #5
    Jaro
    Level 27  
    ArturAVS wrote:
    Altusy też były symetryczne tylko niewielu kupujących wiedziało "dlaczego tak" i brało dwa identyczne zestawy .


    Chyba nie do końca. Wynikałoby z tego że Altusy z głośnikami po prawej rozsypały się wszystkim i wyginęły a pozostały tylko te z głośnikami po lewej stronie patrząc na front. Symetryczne wersje są dostępne od dość niedługiego czasu. Poza tym to były czasy gdy brało się co było i jakie by nie było:D
  • #6
    Bucefal76
    Level 16  
    Bardzo ładnie! Kilka uwag:
    1. Właściwą ocenę zgrania fazowego w pomiarze z odwróconą fazą średniotnowego głośnika robimy na bazie pomiaru SPL dla normalnego i przeciwnego połączenia nałożonego na siebie.
    Dopiero wtedy dokładnie widać, czy pomiar przy obróconej fazie nie wychodzi nigdzie powyżej przebiegu normalnego. Oczywiście w takim przypadku wskazuje to na problemy z fazą.
    Chętnie zobaczę takie nałożenie pomiarów, niemniej jednak z przebiegu z odwróconego wygląda to obiecująco dobrze.
    2. W przypadku tak ładnie opracowanego zestawu należy przynajmniej pomierzyć charakterystykę w oknie a nie tylko w osi.
    Czyli +/- 30 stopni horyzontalnie i +/- 10 stopni wertykalnie. Oczywiście powinny one możliwie blisko powtarzać charakterystykę w osi (bez dołów i bumpów).
    Niektóre narzędzia np. VitiuxCAD pozwalają wrzucić do symulacji pomiary dla osi, okna i pierwszego odbicia (trza wielokrotnie mierzyć surowe głośniki obracając kolumnę).
    Wówcaas można od razu można optymalizować pod kątem pracy w pomieszczeniu (sam tego nie robię zadowalam się pewnymi dobrymi praktykami które pomagają uzyskać pożądany efekt, niemniej im więcej głośników tym trudniej zrobić to bez głębszej analizy).
    Bywa, że aby utrzymać odpowiedni poziom wysokich tonów np 20 stopni poza osią, trzeba je nieco podbić w osi (powyżej 0).
    3. Dobry zwyczaj przeskalować pomiary do 0db, i zwiększyć rozdzielczość działki, łatwiej się czyta wykresy.
    5. Polecam darmową wersję ARTY i pomiary charakterystyki wodospadowej, można wtedy sprawdzić czy gdzieś nie ma dzwonienia (z pewnością będzie przy tych 15kHz). Czyli nie tyle jaki jest balans tonalny ale jak czysto gra zestaw. Dzwonienia, koloryzacje psują barwę i męczą. Przy tym może ich zupełnie nie być widać na pomiarze SPL.
    6. Całość charakterystyki tych kolumn mimo że trzyma się w +/-3db to jednak od 1kHz leci w dół o jakieś 2db. Nie musi to być wada ale zdecydowanie wpłynie to na barwę takiego zestawu. Wedle smaku. Ale trzeba mieć świadomość (gdyby ktoś chciał kopiować), że talerz perkusji raczej nie wyjdzie z niej. Myślę, że powinny się odnajdywać w muzyce poważnej, jazz itp. Być może niekoniecznie najlepszy zestaw do rocka.
    7. W miarę możliwosci sugeruję stosowanie LPADa tuż przed tweeterem zamiast szeregowej rezystancji przed filtrem. LPAD umożliwia bardzo elastyczne kształtowanie charakterystyki tweetera i jednocześnie dba o to by filtr tweetera widział praktycznie tą samą impednację w szerokim zakresie F.
    Generalnie projekt bardzo mi się podoba i gratuluje dobrze wykonanej pracy.

    Dodano po 7 [minuty]:

    Jak będą problemy z fazą to tu:

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    Być może kondensatror bocznikujący cewkę L3 wystarczy (np 100 - 150nF) (tzw. filtr eliptyczny).

    Dodano po 1 [minuty]:

    Jaro wrote:
    ArturAVS wrote:
    Altusy też były symetryczne tylko niewielu kupujących wiedziało "dlaczego tak" i brało dwa identyczne zestawy .


    Chyba nie do końca. Wynikałoby z tego że Altusy z głośnikami po prawej rozsypały się wszystkim i wyginęły a pozostały tylko te z głośnikami po lewej stronie patrząc na front. Symetryczne wersje są dostępne od dość niedługiego czasu. Poza tym to były czasy gdy brało się co było i jakie by nie było:D


    Raczej nie. Co jest oczywistym błędem. Niesymetryczne rozstawiamy tweeterami na zewnatrz, tak by miały najbliżej do ścian bocznych i mogły dać największe możliwe odbicie. No chyba, że nam ściany strasznie grają to wówczas oczywiście odwrotnie...
  • #7
    ArturAVS
    Moderator HP/Truck/Electric
    Bucefal76 wrote:
    Raczej nie. Co jest oczywistym błędem.

    Masz rację. Pod koniec lat 90-tych dwóch moich znajomych kupiło Altusy do swych ciężko zdobytych wież "szuflad" (nigdy nie mogę zapamiętać modelu) :D. Jeden trafił "lewe" a drugi "prawe". Identyczne pod względem wykończenia oraz typu (chyba 140 jak dobrze pamiętam). Podczas pewnego zakrapianego spotkania zaproponowałem im aby się wymienili jednym zestawem, tak też zrobili. Byli zdziwieni "nieco innym" brzmieniem w pozytywnym rozumieniu.
    Bucefal76 wrote:
    Niesymetryczne rozstawiamy tweeterami na zewnatrz, tak by miały najbliżej do ścian bocznych i mogły dać największe możliwe odbicie.

    Poszerza to odsłuchową bazę stereo.
  • #8
    robvank
    Level 11  
    Bucefal76 wrote:
    Bardzo ładnie! Kilka uwag:


    Witaj i dziękuję! Każda uwaga jest cenna i zawsze uczy czegoś nowego.

    1. Nie wiem czy o to konkretnie Ci chodziło ale na normalnym połączeniu przebieg faz wygląda tak więc nie jest chyba źle :

    3-drożne kolumny głośnikowe - Visaton W200S 4R + Visaton B100 + Dayton DC28F-8

    2. Masz rację i takie pomiary zrobiłem pod kątem 45 stopni i żadne dziwne rzeczy nie wychodziły, mam ten pomiar gdzieś na starym laptopie, którego używam do pomiarów więc postaram się wrzucić te pomiary.
    5. z ARTĄ nie pracowałem aczkolwiek nosiłem się z zamiarem przerzucenia na ten program, generalnie korzystam z Holmimpulse oraz XSim ale powoli wdrażam się w pracę na VituixCad ponieważ ten program ma sporo więcej możliwości (ustawianie targetów etc. )
    6. Poruszyłeś ważną kwestię otóż pomiar wykazał, że być może obejdzie się bez tłumienia dla średniego i tweetera. Natomiast lubię gdy wysokich tonów jest mniej, niż miałoby być za dużo ale też nie lubię gdy ich w ogóle nie ma i kompromisem wrzuciłem tłumik 2R. Opcjonalnie spokojnie można wyrzucić ten rezystor ale zalecam stopniowo zmniejszać jego wartość potestować w zakresie 0-2R, bo generalnie nie zaburza to zgrania fazowego więc otwarta sprawa dla dopasowania pod własne gusta.
    L-Pad bardzo możliwe, że byłby bardziej pożądany niż szeregowy rezystor tłumiący.
  • #9
    Bucefal76
    Level 16  
    1. To może nie być ten przypadek. Ale często takie bumpy od średniego tonu są powodowane przez breakup. Jak jest breakup to jest i przesunięcie w fazie. Czasem to powoduje problemy z odejmowaniem się w wąskim zakresie SPL tweetera od midwofera. Najlepiej nałożyć na siebie na jednym wykresie pomiar normalny z obróconą polaryzacją. Od razu będziesz widział czy SPL od odwróconej siedzi w całym zakresie poniżej normalnej.
    Sam pomiar fazy z programu może nie być miarodajny. Od dawna jest znany problem z brakiem kontroli (latency) nad czasem ze strony programów pod Windows 7 i nowszym.
    Programy starają się to korygować szukając w obu pomiarach pierwszego pozywanego zbocza sygnału i dociągając pomiary dla poszczególnych głośników (w Holmeimpulse musisz to zrobić ręcznie). Ale to nigdy nie jest 100% dokładne.
    Z tego powodu też pierwszą symulacje zwrotnicy zawsze należy porównać w pomiarze z prototypem. VituixCAD pozwala na podanie dokładniejszych danych dotyczących rzeczywistych parametrów części. W szczególności rzeczywista rezystancja cewek i ESR kondensatorów ma znaczenie.
    Tak czy owak z porównania pomiaru i symulacji dla połącznia przeciwnego wychodzi czy to co widzisz w symulacji jest tym co pomierzyłeś.
    I tu uwaga zazwyczaj nie jest.
    Jeden z pomiarów trzeba przesunąć o kilka us w w przód lub w tył aby symulacja zaczęła bardzo blisko odpowiadać pomiarowi. Jak to zrobisz to możesz na tych pomiarach symulować kolejne zwrotnice i będziesz miał 95% zgodności symulacji ze złożonym prototypem. Jak tego nie zrobisz to możesz się bardzo mocno rozczarować przy uruchamianiu prototypu i pomiarze.
    Ale to nic dziwnego, zawsze model matematyczny należy skonfrontować z rzeczywistością. Nam się to wydaje zabawą, hobby ale to jest naprawdę kawał akcji z użyciem metod numerycznych, nieliniowych czwórników (głośniki).

    Dodano po 1 [minuty]:

    PS. Arta jest darmowa ale nie zapiszesz wyników pomiarów - ale screnshota zrobisz :D
  • #10
    robvank
    Level 11  
    Bucefal76 wrote:
    To może nie być ten przypadek. Ale często takie bumpy od średniego tonu są powodowane przez breakup. Jak jest breakup to jest i przesunięcie w fazie. Czasem to powoduje problemy z odejmowaniem się w wąskim zakresie SPL tweetera od midwofera. Najlepiej nałożyć na siebie na jednym wykresie pomiar normalny z obróconą polaryzacją. Od razu będziesz widział czy SPL od odwróconej siedzi w całym zakresie poniżej normalnej.
    Sam pomiar fazy z programu może nie być miarodajny. Od dawna jest znany problem z brakiem kontroli (latency) nad czasem ze strony programów pod Windows 7 i nowszym.


    Już nie pamiętam czy na te częstotliwości był break-up od B100 natomiast miał mocno wznoszącą charakterystykę i im wyżej tym większe kwiatki wystepowały na ch-ce ale to akurat typowe dla "fullrange".
    Większy problem sprawiał rezonans na 1kHz i bez pułapki nie obyło się.
    Wiem o czym piszesz dlatego pomiary zalecam robić na systemie XP.
    Stary laptop z XP jako narzędzie do pomiarów to dobra droga ;)
    Same symulacje już prowadzę na systemie "10".

    Xsim nie ma z tego co wiem możliwości nakładania na siebie programów ale Vituix już tak i to jest przewaga tego programu nad Xsim.

    Bucefal76 wrote:
    Jeden z pomiarów trzeba przesunąć o kilka us w w przód lub w tył aby symulacja zaczęła bardzo blisko odpowiadać pomiarowi. Jak to zrobisz to możesz na tych pomiarach symulować kolejne zwrotnice i będziesz miał 95% zgodności symulacji ze złożonym prototypem. Jak tego nie zrobisz to możesz się bardzo mocno rozczarować przy uruchamianiu prototypu i pomiarze.
    Ale to nic dziwnego, zawsze model matematyczny należy skonfrontować z rzeczywistością. Nam się to wydaje zabawą, hobby ale to jest naprawdę kawał akcji z użyciem metod numerycznych, nieliniowych czwórników (głośniki)


    Cały czas się doktoryzuje i uczę pewnych rzeczy i jeżeli się nie mylę to warto korzystać z funkcji "delay" by przesuwać pomiary tak by symulacja zaczęła się pokrywać z pomiarem, dobrze myślę?
    U mnie oczywiście nie obyło się bez korekt ale nie były to korekty, że tak powiem "druzgocące" natomiast jeśli ktoś myśli, że na podstawie pomiarów stworzy zwrotnice i po sprawie to się może mocno zdziwić, bo korygowania trochę jest ale gdyby tego nie było, to nie byłoby zabawy :D
  • #11
    Bucefal76
    Level 16  
    robvank wrote:


    Cały czas się doktoryzuje i uczę pewnych rzeczy i jeżeli się nie mylę to warto korzystać z funkcji "delay" by przesuwać pomiary tak by symulacja zaczęła się pokrywać z pomiarem, dobrze myślę?


    Dokładnie o to chodzi (najlepiej pomiar w fazie przeciwnej do tego użyć, w nim widać najbardziej problemy z fazą - czyli przesunięcie w czasie).

    Możesz spróbować wyeksportować wyniki z boxsima do Holmeimpulse (import) i tam nałożyć do 3 przebiegów.