Magnetowid VHS - ilość głowic

Cześć,

Ostatnio bawiąc się archaicznymi już magnetowidami, zacząłem zastanawiać się nad kwestią ilości głowic.
O ile sprzęt dwugłowicowy jest oczywisty - zawsze dźwięk mono, brak longplay, tak samo sześciogłowicowy - zawsze HiFi Stereo, tak przy czterogłowicowych nie znalazłem jakiejś reguły odnośnie jego charakterystyki dźwiękowej

Spotkałem się z magnetowidami mającymi cztery głowice i dźwięk HiFi stereo, jak również z takimi które mają cztery głowice i dźwięk mono.
Jak to w końcu jest z tym dźwiękiem stereo w przypadku ilości głowic mniejszej niż 6?

Dla przykładu:
Mam w domu starego Thomsona 4 głowicowego. Ma HiFi stereo i longplay. Fakt faktem, potrafi nagrać/odtworzyć stereo ale rzadko którą kasetę, na większości jest mono. Dla odmiany, Sony z opisem "DA Pro 4 head" mają tylko dźwięk mono, o czym świadczą tylko cztery gniazda cinch na tylnym panelu. Żeby było jeszcze bardziej chaotycznie, przeglądając stare katalogi Grundiga znalazłem model VS320 VPS w którym producent deklaruje zapis/odtwarzanie stereo, ale pasmo przenoszenia jest typowe dla VHS mono.

Jest w tym szaleństwie jakaś metoda?

Tyle tylko że magnetowidy mają kilka głowic o różnym przeznaczeniu, to co jest/było dumnie przez producentów wypisywane na obudowach głównie dotyczyło głowic wizyjnych a nie audio. Spotykałem magnetowidy z identycznym układem głowic video lecz różniące się torem audio, tu reguły nie ma żadnej.

Magnetowidy z 4 głowicami wizyjnym to najczęściej kamkordery czyli magnetowidy zabudowane w kamerach. Zależy tam na jak najmniejszych wymiarach więc postanowiono zmniejszyć bęben. Taśma ją opasuje na co najmniej 3/4 obwodu, więc jedna głowica czyta taśmę przez 3/4 obrotu. Po skończeniu ścieżki wkracza głowica umieszczona na 270 stopniu względem pierwszej. Dlatego potrzeba 4 głowic umieszczonych na obwodzie co 90 stopni.

James596 wrote:

Mam w domu starego Thomsona 4 głowicowego. Ma HiFi stereo i longplay. Fakt faktem, potrafi nagrać/odtworzyć stereo ale rzadko którą kasetę, na większości jest mono.

Ale nie potrafi czytać czy stereo z każdej kasety czy nie potrafi zapisać stereo HiFi na każdej kasecie?
Dźwięk stereo HiFi jest zapisywany jako sygnał zmodulowany FM przez dodatkowe dwie głowice o innej szczelinie i innym skosi szczeliny aby nie gryzły się z zapisem obrazu. Ten dźwięk obsługują tylko magnetowidy które mają takie głowice.
Obowiązkowa jest ścieżka mono nagrana na brzegu taśmy więc magnetowid z HiFi stereo nagrywa dwa dźwięki - ten HiFi stereo głowicami obrotowymi i mono zwykła głowicą tak aby inny magnetowid bez HiFi mógł odtworzyć dźwięk ale tylko mono bez HiFi. Teoretycznie dopuszczalny był nie HiFi stereo z druga ścieżką audio przy drugiej krawędzi taśmy ale chyba nie było zbyt dużo magnetowidów które to implementowały.
Tak więc magnetowid HiFi stereo odtworzy stereo gdy jest ono nagrane a inaczej odtworzy mono. Sam jednak powinien na każdej taśmie nagrać ścieżkę mono oraz stereo.
Do edycji video - do wstawiania/wymiany scen konieczne jest kasowanie tych skośnych ścieżek video więc na bębnie pojawiały się głowice kasujące w magnetowidach z funkcja edycji.
Także na bębnie mogła być para wizyjna, druga HiFi i trzecia kasująca.
poza bębnem były jeszcze głowice kasujące całą szerokość taśmy (przy normalnym zapisie) i głowica sygnałów synchronizacji.
Pewno gdzieś można te wiadomości zdobyć, kiedyś w książkach, nawet chyba miałem jakąś o magnetowidach ale nie wiem czy szybko znajdę.

stachu_l wrote:

Ale nie potrafi czytać czy stereo z każdej kasety czy nie potrafi zapisać stereo HiFi na każdej kasecie?

Już nie pamiętam jak było z nagrywaniem, bo dawno nic nim nie nagrywałem. Na pewno miał kłopot z odczytem ścieżki HiFi nagranej na innym, sześciogłowicowym. Przy niektórych kasetach odtwarzał stereo, na niektórych tylko zapis mono (pomimo, że taśma była nagrana w stereo)

stachu_l wrote:

Do edycji video - do wstawiania/wymiany scen konieczne jest kasowanie tych skośnych ścieżek video więc na bębnie pojawiały się głowice kasujące w magnetowidach z funkcja edycji.

Czyli idąc tym tropem, magnetowidy czterogłowicowe mono mają bardziej rozbudowane możliwości edycyjne kosztem dźwięku stereo, dobrze rozumiem?

James596 wrote:

Czyli idąc tym tropem, magnetowidy czterogłowicowe mono mają bardziej rozbudowane możliwości edycyjne kosztem dźwięku stereo, dobrze rozumiem?

Tego nie wiem, jest to prawdopodobne ale może były jeszcze jakieś inne pomysły na dodatkowe głowice. Jak masz instrukcje takiego 4 głowicowego to sprawdź czy ma funkcje Insert aby wstawić kawałek materiału w już istniejące nagranie. Jak ma Insert to raczej musi mieć wirujące głowice kasujące.

W tamtych czasach wydawało mi się, że głowice dźwiękowe albo są na bębnie (6-głowicowe), albo "stacjonarne" (w 2 i 4 głowicowych).

https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic1672782.html

Czy przy sześciogłowicowych nie chodziło o 3 prędkości zapisu.
Trzecia była wolniejsza od LP

Ze względu na kompatybilność nagrań głowice stacjonarne audio są zawsze. Mam jakiś S-VHS Panasonica i przy odtwarzaniu kasety z audio HiFi można było wybrać czy odtwarzamy HiFi stereo czy "zwykłe" audio mono. Nagrywał chyba zawsze oba dźwięki ale może HiFi można było wyłączyć - nie pamiętam. Dźwięk mono był nagrywany zawsze.

To tak podsumowując dotychczasowe wiadomości, również te z podlinkowanego tematu:

1 para głowic na bębnie jest do zapisu wideo
2 para głowic na bębnie służy do funkcji edycyjnych / long play / HiFi Stereo, zależnie od implementacji
3 para głowic na bębnie służy do HiFi Stereo w przypadku użycia drugiej pary do funkcji edycyjnych/LP
Pojedyncza głowica stacjonarna służy do zapisu dźwięku mono

Według tej logiki, magnetowid czterogłowicowy jest w stanie odtwarzać dźwięk HiFi w trybie SP, natomiast w trybie LP odtworzy tylko mono.
Magnetowid sześciogłowicowy odtworzy także nagranie LP w stereo.
Czy dobrze myślę i pokrywa się to z prawdą?

Mój thomson ma tryb zapisu "HiFi" gdzie obraz nie jest zapisywany, nagrywa wtedy tylko dźwięk w HiFi stereo. Jeśli moje powyższe teorie są poprawne, to w tym trybie powinien nagrywać również HiFi stereo po włączeniu longplay'a - muszę to sprawdzić.

Dodano po 1 [minuty]:

anchilos wrote:

Czy przy sześciogłowicowych nie chodziło o 3 prędkości zapisu.
Trzecia była wolniejsza od LP

A było coś takiego, zwało się bodajże EP? (extended play)
Ciekawe jak to było zrealizowane

Twoje teorie sa niewlasciwe upraszczajac funkcja SP/LP jest niezalezna od ilosci glowic to jest po prostu spowolnienie tasmy w procesie nagrywania.

Co daja 4 glowice lepsza jest korekcja szumu powstalego w trakcie odtwazania bo tasma narywana jest //////// maja 2 razy wiecej glowic i nie ma takiego "perzeplotu"

Majac 6 glowic nie daje nam to nic wiecej tylko pare malych ficzerow.

Sciezka audio zapisana jest na tasmie nie tam gdzie wideo tylko w formie paska___ a nie ///// i uzywana jest oddzielna glowica audio nie majaca nic do wideo. To tak jak gdybys podzielil tasme wideo na 2 odzielne czesci audio i wideo ktore sa odtwazane jednoczesnie i muxowane a lbo pomysl ze masz wideo plus magnetofon na doczepke i zalezy co producent za glowice audio upchnol takie bedzie audio.

I czy tak naprawde ciezko zajrzec chociaz by tutaj https://en.wikipedia.org/wiki/VHS , po kiego grzyba to wszystko przepisywac i powielac skoro to bylo setki/tysiace razy pisane

misiozol wrote:

Sciezka audio zapisana jest na tasmie nie tam gdzie wideo tylko w formie paska___ a nie ///// i uzywana jest oddzielna glowica audio nie majaca nic do wideo. To tak jak gdybys podzielil tasme wideo na 2 odzielne czesci audio i wideo ktore sa odtwazane jednoczesnie i muxowane a lbo pomysl ze masz wideo plus magnetofon na doczepke i zalezy co producent za glowice audio upchnol takie bedzie audio.

No właśnie podług tego co mówi wikipedia, to dźwięk stereo jest zapisywany skośnie:
"Wobec rosnących wymagań co do jakości dźwięku, w latach 80. opracowano metodę zapisu na poziomie hi-fi dodatkowymi głowicami wirującymi w głębszej warstwie taśmy tzw. multipleks głębokościowy. Magnetowidy tego typu oznaczone są jako „VHS hi-fi” i mają minimum 4 głowice na bębnie wizyjnym (2 wideo + 2 audio). Sygnał wideo zapisywany jest wówczas nad sygnałem audio. Skos głowic audio jest inny od skosu ścieżek wideo, co znacząco niweluje zakłócenia między nimi."

misiozol wrote:

I czy tak naprawde ciezko zajrzec chociaz by tutaj https://en.wikipedia.org/wiki/VHS , po kiego grzyba to wszystko przepisywac i powielac skoro to bylo setki/tysiace razy pisane

A czemu nie? W dobie aktualnej technologii 4K i lepsze, te archaizmy i tak nie mają już większego znaczenia, zawsze można przypomnieć sobie lub powspominać. Choć faktycznie, przeczytałem i rozwiało to kilka wątpliwości.

misiozol wrote:

I czy tak naprawde ciezko zajrzec chociaz by tutaj https://en.wikipedia.org/wiki/VHS ,

Nie zawsze wszystko jest w Wiki. Tam twierdzą, że dźwięk HiFi był zapisywany głowica video tylko na innych częstotliwościach niż jasność i kolor.
Ten papier (https://www.broadcaststore.com/pdf/model/793700/TT190%20-%204626.pdf) pokazuje, ze w VHS były jednak dodatkowe głowice na bębnie - strona 2.

No i wprowadzilem zamieszanie. Dzwiek byl zapisywany linearnie oraz skosnie w wersji hi-fi moje niedoprecyzownie myslac o audo mialem na mysli dzwiek stereo a nie doczytalem ze rozmawiamy tez o hi-fi .

Kolega misiozol ma rację ścieżka dźwiękowa nie zapisywana jest po skosie głowicami wizyjnymi na dysku. Dźwięk zapisywany jest tak samo jak w magnetofonach na skraju taśmy. Głowice na dysku obrotowym zapisują tylko obraz. Miałem kiedyś magnetowid Graetz czy Grenz nie pamiętam nazwy, który miał 4 głowice wizyjne i możliwość zapisania 4 ścieżek dźwięku a konstrukcja jego pozwalała na montaż filmowy bo można było zapisać w środek nagrania jakiś fragment bez wykasowania czyli nie można zauważyć było że coś było dogrywane. To był full wypas na owe czasy, duży magnetowid montażowy.
Zapis skośny HI-FI wprowadzono już pod koniec ery magnetowidów chcąc utrzymać rynek.

Same bzdury.

Taaa... a coś więcej specu napiszesz, czy tak wpadłeś trollować?

Kiedyś trafiłem na zagraniczne opracowanie, gdzie były opisane magnetowidy 2,3,4,5,6 i 7 głowicowe. Tu chodziło o poprawienie "stop klatki". Więc zamieszania trochę było

Q-mac wrote:

Kiedyś trafiłem na zagraniczne opracowanie, gdzie były opisane magnetowidy 2,3,4,5,6 i 7 głowicowe. Tu chodziło o poprawienie "stop klatki". Więc zamieszania trochę było

Absolutnie masz racje tak jak pisalem: poprawe szumu w czasie odtwarzania i usuniecie przeplotu w czasie pauzy, po prostu 4 glowice i wiecej sa w stanie lepiej sie wtrzelic w nagrane paski na tasmie (tak w wielkim uproszczeniu), material jest muxowany i wybierany "najladniejszy" w czasie odtwarzania.

Ale to już chyba były rozpaczliwe próby podtrzymania sprzedaży w późniejszych sprzętach posiadających procesor obrazu (np Combo VHS i DVD) lub w profesjonalnych. Ale VHS i sprzęt profesjonalny to chyba jedynie w studiach zajmujących się filmami typu „Chrzciny, wesela, noce poślubne”.

Jak najbardziej, caly problem wystepowal ze material nagrany na najbardziej wymyslonym 6-7 glowicowym wynalazku musial zostac odtworzony na zwyklym 2 glowicowym.

misiozol wrote:

Jak najbardziej, caly problem wystepowal ze material nagrany na najbardziej wymyslonym 6-7 glowicowym wynalazku musial zostac odtworzony na zwyklym 2 glowicowym.

Najważniejsze że ten siedmiogłowicowy czytał taśmy zapisane na dwugłowicowcu, to sytuacja podobna jak ze szpulowcami dwu i czterościeżkowymi. Te drugie jakoś odczytały zapis tych pierwszych ale w druga strone nie dało rady. Prędkość EP była stosowana przy zapisie odczycie w systemie NTSC (USA, Japonia itp). Zaspis stereo (nie hifi) był realizowany stacjonarna stereofoniczną głowica przy jednej krawedzi tasmy i mógł być odczytany jako monofoniczny przez mtv mono (podobnie do sytuacji z magnetofonem kasetowym stereo/mono) Natomiast zapis wysokiej jakości ("hifi") był realizowany za pomocą głowic audio umieszczonych na bebnie. Najpierw zapisywany był dźwięk modulowany częstotliwościowo w głębszych warstwach taśmy a następnie wizja Jakby "na wierzchu'. Różnica w sposobie modulacji/demodulacji, inny skos szczelin głowic pozwalały na rozdzielnie przy odczycie tych sygnałów. Zapis fonii "hifi" był możliwy zarówno przy prędkości SP jak i LP. EP nie było dane mi sprawdzić. Bywały problemy z wymiennościa nagrań wysokiej jakości fonii zrobionych na różnych urządzeniach. Sprzet z automatu wchodził wtedy w tryb mono z głowicy stacjonarnej. Duży wpływ na jakość fonii miała stan czystości głowic na bebnie wizyjnym. Obraz jeszcze był a dźwiek już przeskakiwa w mono. Nie spotkałem się natomiast z magnetowidem VHS realizującym zapis dźwieku stereo za pomoca głowic stacjinarnych.

Posiadałem magnetowid marki Nordmende z zapisem dźwięku stereo hi-fi przez głowicę stacjonarną, i żeby było śmieszniej posiadał system dolby.
Przykład takiego sprzętu:
Znalazłem zdjęcie tego sprzęta:

Jak wspomniano sprzęty opisane jako 4 głowicowe zazwyczaj określały ilość głowic wideo.

Tak więc magnetowid bez HiFi opisany jako 4 głowicowy - 4 głowice na bębnie = dźwięk mono, LP, lepsza stopklatka i powolne odtwarzanie. Głównie starsze sprzęty lata 80 i nowsze budżetowe.

Magnetowid z HiFi opisany jako 4 głowicowy (później wydaje mi się że zaczęto opisywać je jako 6 głowicowe) - 6 głowic na bębnie = dźwięk Hi-Fi + mono, LP, lepsza stopklatka i powolne odtwarzanie. Nowsze sprzęty - koniec lat 80, lata 90 i wczesne 00. Sprzęty z najwyższej półki miały 7 głowic na bębnie z dodatkową głowicą kasującą. W takiej konfiguracji wychodziły magnetowidy zarówno VHS i S-VHS.

Występowały niby sprzęty 4 głowicowe z 4 głowicami na bębnie i dźwiękiem Hi-Fi bez LP ale ja takiego jeszcze nie spotkałem (ale przyznaję, raczej tym tematem się hobbystycznie zajmowałem)

Oczywiście nie liczę w tym wypadku wstępnej głowicy kasującej oraz głowicy kontrolnej/audio liniowego. Były też modele z liniowym audio stereo (raczej tylko starsze modele i bardzo rzadko spotykane - na ten moment można powiedzieć że praktycznie nie występują w przyrodzie).

Najłatwiej zdjąć pokrywę i policzyć ile głowic jest faktycznie
Fakt że czasem działa Hi-Fi Stereo a czasem nie wynika z faktu że jest to najbardziej narażony na degradację głowic, taśmy i zły tor przesuwu taśmy zapis. Wynika to z tego że jest zapisywany jest na tym samym kawałku taśmy co sygnał wideo, ale pod innym kątem.

Najlepiej sprawdzać funkcjonowanie dźwięku Hi-Fi na fabrycznie nagranych kasetach z filmami. Wykluczamy w ten sposób to, że odtwarzana kaseta była nagrana na magnetowidzie że źle ustawionym torem przesuwu lub ze słabymi głowicami.

Można podregulować tracking w którąś stronę i zobaczyć czy dźwięk Hi-Fi się pojawi. Jak audio będzie "trzeszczeć" na fabrycznych taśmach w dobrym stanie lub przełączać się na mono znaczy że mamy brudną lub uszkodzoną głowice albo zły tor przesuwu.

Nie polecam kręcić kołkami na oślep bez oscyloskopu.
Diagnoza głowic z oscyloskopem jest bardzo prosta, po wyczyszczeniu wpinamy się w tor sygnału wyjściowego z głowic o wysokiej częstotliwości (osobno audio Hi-Fi, osobno video). Po kształcie przebiegu można stwierdzić czy tor przesuwu jest prawidłowy, i czy każda z głowic wytwarza sygnały o podobnej amplitudzie. W tym momencie dokonujemy regulacji i/lub stwierdzamy uszkodzenie głowicy.

Dodano po 4 [minuty]:

elektryk112 wrote:

Posiadałem magnetowid marki Nordmende z zapisem dźwięku stereo hi-fi przez głowicę stacjonarną, i żeby było śmieszniej posiadał system dolby.

System dolby występuje tylko i wyłącznie przy liniowym zapisie audio. W audio Hi-Fi nie ma szumów do redukcji
Mógł być to model z liniowym zapisem stereo (nie Hi-Fi) i posiadać dodatkowy zapis Hi-Fi Stereo (zapis helikalny). Nie ma innej możliwości, chyba że marketing "zaszalał" z określeniem Hi-Fi Stereo lub w tym momencie ten standard jeszcze nie istniał.

misiozol wrote:

Taaa... a coś więcej specu napiszesz, czy tak wpadłeś trollować?

Np. to.

misiozol wrote:

Twoje teorie sa niewlasciwe upraszczajac funkcja SP/LP jest niezalezna od ilosci glowic to jest po prostu spowolnienie tasmy w procesie nagrywania.

Spowolnienie taśmy przy głowicach SP sowoduje to, że ścieżki będą się nakładać na siebie, głowice LP są cieńsze.

sylweksylwina wrote:

Magnetowid z HiFi opisany jako 4 głowicowy (później wydaje mi się że zaczęto opisywać je jako 6 głowicowe) - 6 głowic na bębnie = dźwięk Hi-Fi + mono, LP, lepsza stopklatka i powolne odtwarzanie. Nowsze sprzęty - koniec lat 80, lata 90 i wczesne 00. Sprzęty z najwyższej półki miały 7 głowic na bębnie z dodatkową głowicą kasującą. W takiej konfiguracji wychodziły magnetowidy zarówno VHS i S-VHS.

sylweksylwina wrote:

Były też modele z liniowym audio stereo (raczej tylko starsze modele i bardzo rzadko spotykane - na ten moment można powiedzieć że praktycznie nie występują w przyrodzie).

To wszystko wyjaśnia, dziękuję!

Sprawdziłem swój czterogłowicowy (a może sześcio?) pod kątem działania stereo - na oryginalnej kasecie pojawia się bardzo rzadko przy kręceniu trackingiem. Obejrzałem głowicę, jest bardzo zmatowiona i widać, że swoje już przepracowała, co by wiele wyjaśniało.

banmar_2005 wrote:

Kolega misiozol ma rację ścieżka dźwiękowa nie zapisywana jest po skosie głowicami wizyjnymi na dysku.

Dźwięk stereo nie jest zapisywany głowicami wizyjnymi, ale osobnym głowicami audio które mają inny skos.

banmar_2005 wrote:

Dźwięk zapisywany jest tak samo jak w magnetofonach na skraju taśmy.

Tak jest nagrywany tylko sygnał mono.

banmar_2005 wrote:

Głowice na dysku obrotowym zapisują tylko obraz.

Bzdura w 50%. Tak się dzieje tylko w przypadku magnetowidów mono. W przypadku stereo na dysku obrotowym są dodatkowe głowice które zapisują również dźwięk.

Dodano po 4 [minuty]:

elektryk112 wrote:

Posiadałem magnetowid marki Nordmende z zapisem dźwięku stereo hi-fi przez głowicę stacjonarną, i żeby było śmieszniej posiadał system dolby.

Przy prędkościach przesuwu taśmy jakie występują w magnetowidach to może i było stereo. Ale w te HiFi to jakoś nie za bardzo mi się chce wierzyć.

Dodano po 4 [minuty]:

James596 wrote:

Według tej logiki, magnetowid czterogłowicowy jest w stanie odtwarzać dźwięk HiFi w trybie SP, natomiast w trybie LP odtworzy tylko mono.
Magnetowid sześciogłowicowy odtworzy także nagranie LP w stereo.

Swego czasu miałem magnetowid Philipsa. Tam nagrania były zawsze w stereo. Niezależnie czy SP czy LP. W wolnej chwili sprawdzę ilu był głowicowy.

Dźwięk stereo Hi-Fi jest nagrywany w głębszej warstwie taśmy głowicami na bębnie z innym skosem niż wizja z jakością porównywalną z płytą CD.
Przy zużytych głowicach pierwszym objawem jest zanikanie dźwięku stereo.
Spotkałem też magnetowid stereo bez Hi-Fi w oznaczeniu modelu i ten zapisywał dźwięk głowicą stacjonarną, ale z dwiema ścieżkami podobnie jak to było w kasecie kompaktowej audio i miał parametry dźwięku jak mono.

Wydaje mi się że wszystkie odpowiedzi już padły w tym temacie i informacje zaczynają się powtarzać. Nie wiem czy temat nie został wyczerpany.

Pan.Kropa wrote:

Przy prędkościach przesuwu taśmy jakie występują w magnetowidach to może i było stereo. Ale w te HiFi to jakoś nie za bardzo mi się chce wierzyć.

Luźne określanie wszystkiego jako Hi-Fi nic nie znaczy. Za to VHS opisany jako posiadający technologię "Hi-Fi Stereo" - to już jest jednoznaczne określenie, że magnetowid posiada 2 wirujące głowice odpowiedzialne za zapis i odczyt dźwięku w standardzie Hi-Fi Stereo. To czy ktoś dodatkowo zastosował głowice stereo do liniowego audio nie ma związku z "Hi-Fi Stereo".