Elektroda.pl
Elektroda.pl
X
Please add exception to AdBlock for elektroda.pl.
If you watch the ads, you support portal and users.

[Solved] Wzmacniacz SABA MI 450: Potrzebny schemat, uszkodzone tranzystory mocy, zamienniki i dioda

DRAZEK87 06 Mar 2023 14:04 309 11
NDN
  • #1
    DRAZEK87
    Level 14  
    Witajcie

    Tematem postu jest wzmacniacz Saba model MI 450, a konkretnie potrzebny do niego schemat może ktoś ma w swoich archiwach.

    Diagnoza: sprzęt martwy, uszkodzone bezpieczniki w głównej linii +/- ~50V, po dalszej analizie zwarte wszystkie 4 końcówki mocy, a konkretnie tranzystory: 2SA1094 x2szt oraz 2SC2564 x2szt z czego jeden wysadzony/przełamany.

    Z pomiaru pozostałej drobnicy nie stwierdzono uszkodzeń. Ze względu na brak możliwości pozyskania oryginalnych tranzystorów mocy podstawiłem łatwo dostępne i w miarę tanie: 2SA1941 oraz 2SC5198 o zbliżonych parametrach z tą różnicą, że są one w innej obudowie ale fizycznie pasują do radiatora.

    Po usunięciu zwarcia, wymianie bezpieczników sprzęt wstał, tranzystory nie uległy uszkodzeniu, wystartował wyświetlacz (przed jego startem usunięto zimne luty) oraz zaświeciła się główna dioda z tą różnicą, że bardzo słabo. Jak się później okazało uszkodzeniu uległa dioda zenera D602 (widoczne wypalenie na laminacie) która znacząco przywierała do masy linię zasilania, jej wymiana na 36V rozwiązała problem.

    Po wstępnym uruchomieniu i zapodaniu dźwięku na wejście AUX (które też było uszkodzone) ujawniły się kolejne usterki, główna to zniekształcony dźwięk na wyjściu, jego brak lub trzaski przy regulacji. Zaniki dźwięku były wynikiem uszkodzonego przełącznika "TAPE MONITOR" który w zależności jak się ustawił tak zadziałał. Jego wylutowanie, rozłożenie, wymycie w wanience ultradźwiękowej, złożenie rozwiązało problem. Co do trzasków ich powodem był główny potencjometr od VOLUME, jego dokładne wymycie usunęło problem, ale nie zmieniło zniekształconego dźwięku który może być powodem niewłaściwie użytych tranzystorów choć to mało prawdopodobne gdyż parametry są bardzo mocno zbliżone do oryginałów.

    Oryginalny tranzystor: 2SA1094 to PNP o napięciu Ucb 140V Ic 12A P120W f45Mhz według szczegółowego katalogu jaki posiadam zamieniki to: 2SB755, 2SA1169, 2SA1333, 2SA1215;

    Oryginalny tranzystor: 2SC2564 to NPN o napięciu Ucb 140V Ic12A P120W f60Mhz zamienniki: 2SC3280, 2SD1488, 2SC2526, 2SC2766, 2SC2838;

    Zastosowałem słabsze tranzystory w innej obudowie jako:
    PNP 2SA1941 o napięciu Ucb 140V Ic 10A P100W f30Mhz
    NPN 2SC5198 o napięciu Ucb 140V Ic 10A P100W f30Mhz

    Może ktoś z Was miał podobny przypadek, nich się wypowie czy to może być wina tranzystorów; uważam że problem jest miedzy potencjometrem od VOLUME tam dźwięk na oscyloskopie wygląda poprawnie, a blokiem końcówek mocy na które prawdopodobnie przychodzi niepoprawny dźwięk/poszarpany. Miedzy tymi jest jeszcze jeden blok o nazwie PREDRIVER AMP o oznaczeniu płytki YKC437V-0 odpowiedzialnej za potencjometry: BASS, TREBLE oraz włącznik TONE. Na płytce tej jest sporo drobnicy, 2 główne układy X301/2 o oznaczeniu 2SK150A (2xFET) oraz kilkanaście tranzystorów które mierzą się poprawnie ale nie jestem w stanie ich posiadania do podstawienia dla mnie się podejrzanie przegrzewają. Sprawdził bym blok końcówek mocy jako osobno ale jest problem z wpięciem na wejściem sygnału bo dochodzą 3 przewody na kanał i tu właśnie przydałby się schemat. Najgorszym przypadku czeka mnie długa analiza ścieżek i odnalezienie gdzie tkwi problem ewentualnie podstawienie właściwego zamiennika tranzystora końcówki mocy.

    Jeśli ktoś coś wie więcej, przerabiał taki temat nich da znać.
    Wrzucę może kilka fotek jak będzie zainteresowanie.... na razie sprzęt idzie leżakować...
  • NDN
  • NDN
  • #3
    SlawekKedra
    Level 43  
    DRAZEK87 wrote:
    nich się wypowie czy to może być wina tranzystorów;

    Nie, to nie jest ten powód.
    DRAZEK87 wrote:
    ale nie zmieniło zniekształconego dźwięku

    Czy te zniekształcenia występują w obu kanałach? Jeśli tak, to czy są one takie same w obu? Czy zniekształcenia te zmieniają się wraz ze zwiększaniem poziomu głośności?
  • #4
    DRAZEK87
    Level 14  
    problem występuję na obu kanałach, wraz ze wzrostem dźwięk jest bardziej zniekształcony, aż do momentu odcięcia przez przekaźnik około 70% volume; niby drobnica mierzy się poprawnie, tranzystory itd .... muszę przeanalizować schemat za który serdeczne dzia, ułatwi namierzenie problemu
  • #5
    SlawekKedra
    Level 43  
    Jakie jest napięcie na bazie X319 lub X320?
  • Helpful post
    #6
    Grzegorz740
    Level 37  
    Czy po wymianie tranzystorów ustawiłeś prąd spoczynkowy i napięcie środkowe według instrukcji serwisowej?

    Na samej górze instrukcji masz podane w które miejsca masz podłączyć woltomierz aby dokonać regulacji. Oraz masz podane napięcia jakie powinny być ustawione.
  • #7
    DRAZEK87
    Level 14  
    SlawekKedra wrote:
    Jakie jest napięcie na bazie X319 lub X320?


    odpowiedz
    na X319 mamy:
    B -37.8v C -20,1v E -37,7v
    na X320 mamy:
    B -37.6v C -16,9v E -38,4

    co ciekawe na złączu J303 pin 28 mam, aż 52,5v, a na pinie 29 -52.4v wysoko! ale może to być spowodowane niewłaściwym obciążeniem przed mostkiem mam 38,6vAC F802/803;

    Grzegorz740 wrote:
    Czy po wymianie tranzystorów ustawiłeś prąd spoczynkowy i napięcie środkowe według instrukcji serwisowej?

    ustawiając na minimum VOLUME mam następujące wartości na złączu pomiarowym T.P.:

    pin 39/41 R315 wartość 0,136mV drobinkę regulując potencjometr ustawiłem równe 0v
    pin 43/41 R316 była wartość 0,046mV wyregulowałem na równe 0v

    teraz ujawnił się niewłaściwy pomiar
    pin 39/40 R401 0v!!! regulacja potencjometr nic nie zmienia powinno być 12mV
    to samo dla
    pin 42/43 R402 0v!!! i jak wyżej

    dalej idąc tym krokiem zauważyłem niepoprawną pracę układów IC401/2 przy VOLUME 0% następujące wskazania napięć na pinach;

    IC401
    1. 5,42v
    2. 1,68v
    3. 0,76v
    4. 0,76v
    5. 0,04v
    6. 0v
    7. 0,07v
    8. 0v
    9. 0,73v

    i dla IC402 kompletnie inne napięcia podaję:
    1. 1,5v
    2. 0.09v
    3. 0v
    4. 0v
    5. 3,21v
    6. 0v
    7. 0,67v
    8. 0,67v
    9. 0,95v

    to tyle na ta chwile byście coś więcej wiedzieli, biorę się za przemierzenie drobnicy
  • #8
    SlawekKedra
    Level 43  
    Ok, Jakie napięcia występują na plusie C816, minusie C819 oraz na oporniku R820 z jednej i z drugiej strony (względem masy).

    Dodano po 21 [minuty]:

    Te napięcia na IC401, IC402 to są wszystkie dodatnie?
  • #9
    DRAZEK87
    Level 14  
    SlawekKedra wrote:
    Ok, Jakie napięcia występują na plusie C816, minusie C819 oraz na oporniku R820 z jednej i z drugiej strony (względem masy).


    odpowiedz na to pytanie masz już powyżej cytuję:
    DRAZEK87 wrote:
    co ciekawe na złączu J303 pin 28 mam, aż 52,5v, a na pinie 29 -52.4v wysoko! ale może to być spowodowane niewłaściwym obciążeniem przed mostkiem mam 38,6vAC F802/803;


    za R820 miałem 42,6v przy tych moich wartościach podwyższonych przed konkretną analizą płyty TAP-289;

    kondensator C816 mamy w lini dodatniej pin 28 złącza J303 patrz schemat, a C819 w lini ujemnej pin 29;

    SlawekKedra wrote:
    Te napięcia na IC401, IC402 to są wszystkie dodatnie?

    faktycznie pominąłem zaznaczyć wartości ujemne, a jak widać na schemacie są ale pomińmy już ten fakt i przejdźmy do meritum;

    tak jak pisałem dźwięk poprawny kończył się za potencjometrem, a następnie kieruję się do płyty: TAP-289 i tu faktycznie tkwi problem;
    ponieważ płyta była mocno zakurzona, widoczność ścieżek słaba postanowiłem ją konkretnie wymyć co ukazało sporą ilość zimnych lutów, ich usunięcie nie zmieniło faktu więc postanowiłem każdy z elementów dyskretnie pomierzyć i porównać kanał prawy z lewym krok po kroku; łącznie z napięciami porównując je z schematem i co ciekawe już użytkownik pytający o napięcia cytuję:
    DRAZEK87 wrote:
    SlawekKedra wrote:
    Jakie jest napięcie na bazie X319 lub X320?


    odpowiedz
    na X319 mamy:
    B -37.8v C -20,1v E -37,7v
    na X320 mamy:
    B -37.6v C -16,9v E -38,4


    trafia w cel, zobaczcie na X319 na C mamy za wysokie napięcie !!! na schemacie jest -16,9v tj na X320 gdzie jest poprawnie; co ciekawe tranzystor jest uszkodzony ale nie do końca bo w obwodzie mierzy się jakby był sprawny ale między B a E jest niewłaściwa wartość dopiero wskazana przy wlutowanym elemencie; namierzyłem to poprzez przekładanie pojedynczo tranzystorów z jednego kanału na drugi gdyż nie posiadam oryginalnych nominałów. Za nim trafiłem na X319 zdążyłem sprawdzić: X303, X305, X313, X311, X317 oraz X315 (który jak dla mnie się za mocno grzeje) pobierając z prawego kanału. X301 nie ruszałem bo ma ciekawą obudowę ale z pomiary wskazywały że jest ok; nio i cud podmiana X319 czyli 2SC458 z kanału prawego do lewego rozwiązała problem dźwięk bajka ale dopiero gdy w miejsce X320 zostanie wlutowany tranzystor, w innym przypadku nie załączy się przekaźnik i nie da dźwięku. Ponieważ nie miałem oryginału zastosowałem zamiennik BC546 ale z mała modyfikacją należy zamienić miejsce pinów B z C działa poprawnie. Kanał L naprawiony, ale tranzystor X311, X313 oraz X315 troszkę dziwnie się grzeją co prawdopodobnie jest spowodowane niedziałającym kanałem prawym gdyż widzę tam powiązanie. Kanał prawy bez zmian gdyż jest bardziej uszkodzony. Okazało się już na wstępie, że wadliwy jest X302 układ 2xFET w jednej obudowie 2SK150A i co ciekawe mierzy się prawie tak samo jak X301 ale w układzie już zachowuję sie inaczej poprawne wartości napięć dla tego układu to:

    1. około 13v (mam 12,98v)
    2. 0v
    3. 0,23v
    4. -
    5. 0,23v
    6. 0v
    7 około 13v (mam 12,95v)

    a na uszkodzonym układzie mam:
    1. 13,47v
    2. 0v
    3. 0,45v !!!
    4. -
    5. 0,45v
    6. 0v
    7. 13,42v

    jak łatwo zauważyć pin 3 i 4 ma znacząco niepoprawną wartość, zamiana układów z drugiego kanału od razu z miejsca zniekształca dźwięk L kanału który grał poprawnie, a brak układu X302 nie uruchamia przekaźnika tak samo gdy wypniemy złącze J302; w kanale R lekko grzeje się tranzystor X312, X314, a X316 dosłownie parzy (tranzystory wyglądają na sprawne bo jak je z powrotem podstawiam do kanału lewego to działa). Mimo wszystko zamówiłem wszystkie potrzebne mi tranzystory gdyż na dziś nie mam tych elementów. Dodam na koniec, że na kanale prawym X312 na C powinienem według schematu mieć 5,7v, a mam -6,5v; może dlatego ten x316 "płonie"; ciekawe jak by go dusił X402 z płyty TXX-311-1 gdzie końcówki mocy hmm:? Pomyśle go na dniach zamienić z kanałem lewym. Puki co czekamy na części. PS

    SlawekKedra wrote:
    DRAZEK87 wrote:
    nich się wypowie czy to może być wina tranzystorów;

    Nie, to nie jest ten powód.


    wiesz co gadasz/ piszesz dzięki za współpracę bajo
  • #10
    SlawekKedra
    Level 43  
    DRAZEK87 wrote:
    odpowiedz na to pytanie masz już powyżej cytuję:

    Byłoby bardziej przejrzyście gdybyś poprostu podał trzy napięcia o które pytalem zamiast kombinować z cytatami które akurat na moje pytanie nie odpowiadają gdyż napięcia na pinach 28 i 29 to nie są te same napięcia o które pytałem gdyż C816 i C819 nie są połączone z pinami 28 i 29 bezpośrednio tylko poprzez oporniki które mogą być niesprawne Tak więc własciwe napięcia na 28 i 29 nie gwarantują właściwych napięć na C816/819 prawda?
    DRAZEK87 wrote:
    faktycznie pominąłem zaznaczyć wartości ujemne, a jak widać na schemacie są ale pomińmy już ten fakt i przejdźmy do meritum;

    Ale to jest właśnie meritum, czy znaki napięć są poprawne i jeśli nie są to meritum jest ich poprawienie gdyż wnioski powstałe na bazie niewłaściwie podanych napięć będą również niewłaściwe.
  • #11
    DRAZEK87
    Level 14  
    Witam ponownie po przerwie; wzmacniacz naprawiony; dźwięk poprawny, aż miło;

    pewnie byście chcieli wiedzieć co było przyczyną, a było ich kilka. Reasumując i dla potomnych:

    1. Układ X301 oraz X302 oba sprawne po mimo innych pomiarów ich "źródeł = S" lewy kanał 0,23V; prawy 0,46V;
    Ponieważ kanał prawy grał gorzej, bardziej niewyraźnie z lekkim echo wstępnie stwierdziłem, że układ X302 działa niepoprawnie, ale niesłusznie ... wprowadzając się w błąd przyczyniłem się do sprawdzenia innych rozwiązań tzn nabyłem pojedyncze tranzystory FET w celu zastąpienia oryginału który jest trudno dostępny na naszym rynku; a jego ściągnięcie do nas wiąże się z dużymi kosztami; znalazłem inne rozwiązanie które działa, a jest nim podstawie dwóch FET i tu na stół wysypały się: 2SK246, 2SK30A, 2SK170 który działał najlepiej, czyli da się to obejść.

    2. Bardzo ważną sprawą na którą należy zwrócić szczególną uwagę są sprawne potencjometry: R315 oraz R316 które odpowiadają za napięcie środkowe; ich delikatne mikroskopijne wychylenie drastycznie zmienia wartość końcową. Ja miałem jeden z nich wadliwy, wymieniłem oba na nowe.

    3. Ponieważ miałem uszkodzony X319 o czym pisałem wcześniej dla pewności wymieniłem w jego obszarze: D301 = dioda Zenera na 5,6V; D302 oraz D303 (IS2076-31) na 1N4148 w 100% działa poprawnie sprawdzone oraz C315 1uF/50V poprawiło znacząco napięcie na kolektorze tego tranzystora. Ponadto otrzymałem zamówione tranzystory, wymieniłem go na oryginał.

    4. Na tym etapie naprawiając wzmacniacz serwis-ant może już stwierdzić czy wina leży po stronie płyty TAP-289 czy TXX-311-1( końcówki mocy). Jeśli odepniemy złącze: J301 mamy odpowiednio: pin21= około +50v; pin22= 0v(tutaj jest napięcie środkowe w mV); pin23= około -50v oraz J302 odbicie lustrzane to wszystko tym zakresie jest OK.

    5. Kolejno na linii jest układ Ic401/402 który odpowiedzialny jest za prąd spoczynkowy, regulowany przez R401/2; dodam, że mamy też tranzystory: X401/2 pełniące funkcję pomiarową i są one umocowane do radiatora; warto zwrócić uwagę, że jeśli mamy wpięte złącze J301/2 to na napięcia ulegają zmianie i powinny mieć wartość jak na schemacie w trybie jałowym wszystko na min. Lekką korektę przeprowadzamy potencjometrami R401/2. Co najważniejsze jeśli napięcia są inne z "kosmosu" jak u mnie to problem jest dalej... Tu na tym etapie rozważałem nawet podmianę układu na zamiennik LA2500 gdyż oryginał jest trudno dostępny, a jak jest to drogi.

    6. Po mimo wymiany tranzystorów problem nadal tkwił w ich obszarze któremu wstepnie się najmniej przyjrzałem; okazało się po szczegółowej analizie patrz poniższe foto, że uszkodzeniu uległy rezystory: R351 180R kanał lewy (dlatego wycinało dostatnia część sinusoidy) zamiast mieć +1.1v miałem +7,2v i +0,79v gdzie powinno być -1.2v!!!

    kanał prawy: R354 miałem -2,4v (powinno być -1,2v) i 352 na linii było +1,3v po zmianie +1,1v tu uszkodzeniu uległy oba rezystory stąd ten kanał grał gorzej ponadto wysypał się: R358 270R; wymiana uszkodzonych elementów rozwiązała problem.

    Wzmacniacz SABA MI 450: Potrzebny schemat, uszkodzone tranzystory mocy, zamienniki i dioda
    Podsumowując: Można zastosować inne tranzystory; dziękuję za schemat który bardzo pomógł, koledze za nakierowanie aby sprawdzić napięcie środkowe/prąd spoczynkowy oraz innym za chęć pomocy.

    Foto jak wygląda elektronika na innych tranzystorach:
    Wzmacniacz SABA MI 450: Potrzebny schemat, uszkodzone tranzystory mocy, zamienniki i dioda
    Foto jak wyglądały oryginalne tranzystory - uszkodzone:
    Wzmacniacz SABA MI 450: Potrzebny schemat, uszkodzone tranzystory mocy, zamienniki i dioda

    Macie coś do dodania, pytania piszcie, wkrótce temat do zamknięcia.
  • #12
    DRAZEK87
    Level 14  
    Sprzęt działa do dziś na pełnych obrotach, problem uszkodzenia opisałem szczegółowo powyżej, może komuś to ułatwi naprawę już archiwalnego fajnego wzmacniacza w dzisiejszych czasach; największym problemem z jakim się zetknąłem to z dostępnością oryginalnych podzespołów; stąd ratunek zamiennikami może nawet o lepszych parametrach. Pozdrawiam