Elektroda.pl
Elektroda.pl
X
Please add exception to AdBlock for elektroda.pl.
If you watch the ads, you support portal and users.

Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?

398216 Usunięty 25 May 2023 21:20 2364 20
  • Uściślając - czy możliwe jest uzyskanie wysokiej klasy wzmacniacza SŁUCHAWKOWEGO na układzie SCALONYM wzmacniacza pracującego w klasie AB?

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    Przesyłka z Aliexpress dotarła w postaci złożonego już układu zamkniętego w torebce antystatycznej:

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe? Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    Wewnątrz: jak pisałem wcześniej - kompletny układ wzmacniacza.

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe? Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe? Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    Pierwsze wrażenie - dość estetycznie i schludnie zaprojektowana i wykonana płytka. Jak to w chińskich KiT'ach modne wejście zasilania dostosowane do AC (symetryczne 2x12-24V AC) - dość wygodne, jeśli ma to być autonomiczny wzmacniacz, jeśli część składowa większej całości, zasilanie można podebrać z zasilacza tego głównego urządzenia pomijając mostek. Dalej jest stabilizacja 2x 12V DC i serce układu, czyli TPA 6120.

    Jak pisałem - układ dostosowany jest do wykorzystania w charakterze samodzielnego wzmacniacza słuchawkowego - potrzebny jest tylko transformator (niewielkiej mocy - ostatecznie to wzmacniacz słuchawkowy) o napięciu wyjściowym ok 2x12V lub więcej (uwaga! Transformatory sieciowe małej mocy mają mocno zawyżone napięcia wtórne bez obciążenia. Nie powinniśmy przekraczać dopuszczalnej górnej granicy - w tym wypadku 35V!). Można oczywiście podłączyć na mostek wyprostowane już napięcie symetryczne (2x15-18 V DC), ale należy wówczas przemyśleć dokładnie, czy taki sposób nie będzie kolidować z resztą układu.

    Na płytce mamy dwa gniazda minijack 3,5mm stereo - jedno jako wyjście na słuchawki, a drugie jako wejście sygnału kabelkiem minijack stereo. Dodatkowo producent przewidział możliwość współpracy ze źródłem sygnału urządzenia, w jaki ten wzmacniacz miałby być zainstalowany dodając drugie wejście na złączu NXW-03 (trójpinowe złącze z rastrem 0,1 cala w osłonie z zatrzaskiem do wtyczki). Tak więc wydaje się, że płytka została przemyślana pod kątem wykorzystania w jakiejś obudowie z możliwością wyprowadzenia przez otwory potencjometra i gniazd jack. Brawa za to - wiele razy spotkałem się z dziwną manią projektowania KiTów w sposób uniemożliwiający bezstresowe wykorzystanie - a to z jakiejś niewyjaśnionej przyczyny elementy regulacyjne były ustawione na przeciwległych brzegach płytki, a to gniazdo schowane gdzieś na środku powierzchni płytki, a to wejście zasilania na złączach ARX w jednej linii z gniazdami wejściowymi i potencjometrem... Ten KiT ma nawet cztery otwory 3mm odizolowane od masy (wytrawione pola miedzi wokół otworów), co ułatwi na pewno solidny montaż w obudowie. No właśnie obudowa... Wypadałoby podać wymiary płytki - pozwolę sobie wkleić zrzut z aukcji rysunku z naniesionymi wymiarami na konturze płytki z elementami:

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    No i czas na sprawdzenie, czy prócz wyglądu ma też czym zachwycić w samym brzmieniu - ostatecznie to najważniejsza funkcja wzmacniacza słuchawkowego.
    Montujemy prowizoryczne stanowisko pomiarowe, podłączamy transformator wejście i wyjście z przystawki Vellmana i przystępujemy do pomiarów.

    Na początek kilka wykresów: jako pierwsze możliwości amplitudowe (zasilanie z trafa 20VA - taki miałem pod ręką - z wtórnymi napięciami 2x 14V AC):
    330kHz:

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    510kHz:

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    i... 1MHz (!!!):

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    Na razie bardzo dobrze. Wypada jeszcze sprawdzić równomierność charakterystyki częstotliwościowej:

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    Prócz tego: wyjście zwarte potencjometrem, sygnał (szum) na wyjściu:

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    (przypominam, że za przyrząd pomiarowy robi u mnie przystawka oscyloskopowa Vellman do komputera)

    Ale ładnie, nie? A może w takim razie można się przyczepić do charakterystyki fazowej?

    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?


    Chyba też nic złego nie widać, prawda?
    Czego więcej można oczekiwać od wzmacniacza słuchawkowego? Możliwość współpracy ze słuchawkami od 8 omów wzwyż - jest. Regulacja wzmocnienia - jest.
    Nadwyżka zasilania potrzebna do zachowania odpowiednio wysokiego odstępu od przesterowania - jest (na marginesie - zarówno charakterystyki pojedynczych sygnałów, jak i częstotliwościowa były przeprowadzone dla sygnału wejściowego = 0.775V sin i potencjometru wzmocnienia ustawionego na 1/2 obrotu. Daje to jakieś wyobrażenie o pomiarach w ogóle).
    Płytka poprawnie zaprojektowana - także jest. A to wszystko za mniej niż 50 zł.

    No, fajnie wszystko cacy, ale jak wiadomo - parametry parametrami, pomiary pomiarami, a jak to brzmi naprawdę?
    Tu każdy powinien już ocenić samodzielnie. Ja wypowiadać się nie mogę ze względu na... wiek. Zdaję sobie sprawę, że z wiekiem górna granica słyszanych częstotliwości obniża się - tym bardziej, im bardziej słuch był narażony na długotrwałe duże natężenia głośności. A był... :( Jednak powiem Wam, że po założeniu słuchawek (dość dobre mimo, że "komputerowe" HP modelu nie pamiętam - ale duże muszle zamknięte i dobrze wytłumione; nieco podbita góra pasma) i włączeniu kilku ulubionych (i dobrze znanych!) kawałków uśmiech samoistnie się pojawił na twarzy. Niezależnie, czy cicho, czy na granicy bólu uszu - dźwięk dynamiczny, czysty bez śladu chociażby jakichś zniekształceń.

    Czy można polecić ten układ?
    Powiem tak: sam nie wierzyłem, że na prostym scalaku wzmacniacza w klasie AB można uzyskać takie brzmienie. O ile dotychczas narzekałem na prawie każdy wzmacniacz słuchawkowy na scalakach, to w tym wypadku nie mogę. Brzmi, jak dla mnie, świetnie.
    Oczywiście - zdaję sobie sprawę, że moja opinia może być (i pewnie jest) subiektywna (mimo, że bardzo się starałem, by tak nie było), to normalne. Jednak nadal uważam, że jak na wzmacniacz słuchawkowy za niecałe 50 zł nie da się znaleźć lepszych. Także coś mi się wydaje, że mój dotychczasowy pójdzie w kąt, a do tej płytki zmuszony będę znaleźć transformatorek i obudowę... ;)

    Pozdrawiam.

    Dodano po 7 [minuty]:

    Z ostatniej chwili. Zafascynowany pięknym brzmieniem tej płyteczki postanowiłem wykorzystać ją jako serce wzmacniacza słuchawkowego do komputera. Obudowa lutowana z kawałków laminatu, wewnątrz prócz samej płytki wstawiam transformator (4,5VA 2x12C AC), kabel sieciowy do zasilania wyłącznik sieciowy i bezpiecznik. Póki co czeka na ostatnie poprawki (konkretnie na drukarkę bo mi kolejna ducha wyzionęła - jakiś pogrom chyba czy inna zaraza - trzecia drukarka w ciągu dwóch miesięcy!) by wyprodukować płytkę pod w/wym transformator i gniazdo bezpiecznikowe (wlutowane w płytkę z trafem). Jak tylko uda mi się wykonać tę płytkę postaram się podrzucić zdjęcia i końcowy opis brzmienia w takim zestawieniu. Trzymajcie kciuki proszę!
    Pozdrawiam.

    Cool? Ranking DIY
    About Author
    398216 Usunięty
    Level 43  
    Offline 
    Has specialization in: Hodowla marchewki wysokopiennej
    398216 Usunięty wrote 30465 posts with rating 6421, helped 3661 times. Been with us since 2015 year.
  • #2
    Mateusz_konstruktor
    Level 32  
    398216 Usunięty wrote:
    Nie powinniśmy przekraczać dopuszczalnej górnej granicy - w tym wypadku 35V!)

    Tu Kolega mógł pomylić pojęcia.
    W przypadku 35V napięcia strony wtórnej transformatora należy tę wartość przemnożyć przez (w przybliżeniu) 1,41 oraz odjąć wartość spadku napięcia na diodach prostowniczych.
    Tak dużej wartości napięcia nie wytrzymują standardowe stabilizatory napięcia.
  • #3
    gulson
    System Administrator
    Już widzę ten tytuł: Oszukał system. Kupił wzmacniacz słuchawkowy za 30zł, grający, jak ten ten za 400zł na pepperze. Zobacz jak!
  • #4
    Mateusz_konstruktor
    Level 32  
    Zajęło to nieco czasu, ale już piszę w czym rzecz.
    398216 Usunięty wrote:
    modne wejście zasilania dostosowane do AC (symetryczne 2x12-24V AC)

    Zapewne są tam typowe stabilizatory mające górną granicę napięcia wejściowego wynoszącą 35V.
    24V prądu AC mieści się w zakresie dopuszczalnym i tu zapewne rację ma producent.

    @398216 Usunięty
    Jakie dokładnie symbole widnieją na zastosowanych stabilizatorach napięcia?
  • #5
    dawid123123123
    Level 9  
    w sumie ciekawa płytka
  • #6
    398216 Usunięty
    Level 43  
    398216 Usunięty wrote:
    wejście zasilania dostosowane do AC (symetryczne 2x12-24V AC)
    398216 Usunięty wrote:
    . Nie powinniśmy przekraczać dopuszczalnej górnej granicy - w tym wypadku 35V!). Można oczywiście podłączyć na mostek wyprostowane już napięcie symetryczne (2x15-18 V DC)
    Nie wiem co Kolega chce uzyskać tym pytaniem; podałem (jak mi się wydaje) wystarczająca ilość informacji co do wartości zasilania tego modułu?

    gulson wrote:
    Już widzę ten tytuł: Oszukał system. Kupił wzmacniacz słuchawkowy za 30zł, grający, jak ten ten za 400zł na pepperze. Zobacz jak!
    Powiem tak - po pierwszym podłączeniu i odsłuchu jakichś kilku przykładowych nagrań wydawało mi się, ze coś zrobiłem źle - nie mogłem uwierzyć że takie maleństwo (tym razem o scalaku mowa) może grać tak potężnie, a przy tym dynamicznie, szeroko i szczegółowo. Naprawdę. Może to jakiś rodzaj autosugestii (choć wątpię) albo faktycznie ta kostka ma potencjał. A kilka wzmacniaczy słuchawkowych w życiu słyszałem - nawet miałem swoje ulubione - przy tym module - zginęły.
    Na pewno trzeba mieć do nich słuchawki z odpowiednio dużym zapasem mocy - bo moc potrafi pokazać (jak na wzmacniacz słuchawkowy) ogromną. Moje słuchawki wytrzymały więcej niż ja byłem w stanie, a mimo to dźwięk nadal był czysty bez żadnych zniekształceń.
    Niestety nie ma jak uzyskać odpowiedniej jakości nagrania by każdy mógł sam się o tym przekonać - jedyna opcja to wysupłać te 40 zł (plus ew. transformatorek) i przekonać się samodzielnie.


    A co do Twojego postu... Tak sobie myślę, że znaleźć odpowiednią obudowę - koniecznie z ciągniętego Al i to anodowanego (najlepiej na czarno), wygrawerować opisy na panelach czołowym i tylnym, dorobić jakąś legendę (taki rodzaj marketingu dla audiomaniaków) i sprzedawać po jakieś 8 tysi... Wątpię by się ktoś zorientował bez otwierania obudowy z czym ma do czynienia. :)
  • #8
    qduaty
    Level 11  
    Jest kilka wersji płytek z tym układem na elementach THT lub SMD (najlepsza, jaką znam, w kolorze purpurowym). Ten potencjometr na wejściu to błąd, producent nic takiego nie zaleca, w połowie skali bardzo szumi, bo wzmacniacz ma wejście prądowe i u mnie jest zastąpiony zworami. Prawidłowo powinien tam być op-amp. Rezystory odseparowujące na wyjściu psują współczynnik tłumienia i można je zbocznikować dławikami 0,3 μH. Sprawdzałem to w dwóch wzmacniaczach i działa doskonale. Wzmacniacz ma prawidłowy poziom zniekształceń od napięcia zasilania +-8V.
  • #9
    JacekCz
    Level 39  
    gulson wrote:
    Już widzę ten tytuł: Oszukał system. Kupił wzmacniacz słuchawkowy za 30zł, grający, jak ten ten za 400zł na pepperze. Zobacz jak!


    Żona nigdy ci o tym nie powie: TPA 6120

    A jakie są minimalne napięcia przy niezbyt głośnym słuchaniu ? Jeśli dysponujemy już stalym.
    Na -5 / +5 pewnie miodu nie będzie, ale słychać choc trochę poprawnie ? Bo z -12/+12 nie spdziewam się problemów
  • #10
    speedy9
    Helpful for users
    Mateusz_konstruktor wrote:
    Jakie dokładnie symbole widnieją na zastosowanych stabilizatorach napięcia?

    Z tego co widzę to 78M12/79M12

    398216 Usunięty wrote:
    Tak sobie myślę, że znaleźć odpowiednią obudowę - koniecznie z ciągniętego Al i to anodowanego (najlepiej na czarno), wygrawerować opisy na panelach czołowym i tylnym, dorobić jakąś legendę

    Zostaje tylko dorobić legendę: https://www.aliexpress.com/item/1005005014439903.html
    Jest i wersja dla biedaków: https://www.aliexpress.com/item/1005005291025855.html
    i miłośników lamp: https://www.aliexpress.com/item/1005003826388528.html
    :D
  • #11
    wada

    VIP Meritorious for electroda.pl
    Przypomniało mi ten temat jak robiłem ponad 30 lat temu taki wzmacniacz słuchawkowy, ale na układzie 555.
    Szukałem coś małego, głośno i czysto grającego, i co najważniejsze nie marnującego baterii tak jak wzmacniacze w klasie AB itp......
    https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=20595000#20595000
  • #12
    Mateusz_konstruktor
    Level 32  
    398216 Usunięty wrote:
    Nie wiem co Kolega chce uzyskać tym pytaniem

    Chcę ostrzec przed nietrafną poradą dotyczącą zastosowania napięcia zasilania jawnie powyżej dopuszczalnego i które doprowadzi do uszkodzenia układu.

    398216 Usunięty wrote:
    potrzebny jest tylko transformator (niewielkiej mocy - ostatecznie to wzmacniacz słuchawkowy) o napięciu wyjściowym ok 2x12V lub więcej (uwaga! Transformatory sieciowe małej mocy mają mocno zawyżone napięcia wtórne bez obciążenia. Nie powinniśmy przekraczać dopuszczalnej górnej granicy - w tym wypadku 35V!)

    Wyjaśniam.
    35V to jest granica, ale w innym miejscu i dotyczy wartości napięcia zasilania zastosowanych na tej płytce scalonych stabilizatorów napięcia.
    Tymczasem z 35V napięcia wtórnego transformatora uzyskujemy napięcie stałe jeszcze wyższe.
    Prawa Fizyki są nieubłagane, a konkretniej chodzi o wyliczenie napięcia wyjściowego prostownika napięcia przemiennego.
    Jednocześnie biorąc podawane przez producenta 24V uzyskujemy, wraz z niewielkim zapasem, wartość napięcia mieszczącą się w zakresie dopuszczalnym.

    398216 Usunięty wrote:
    podałem (jak mi się wydaje) wystarczająca ilość informacji co do wartości zasilania tego modułu?

    W kluczowym miejscu zamiast "35V" powinno być "24V".
  • #13
    Urgon
    Level 38  
    AVE...

    Jeśli spojrzeć w notę TPA6120, to ten układ wypada lepiej niż połowa projektów "audiofilskich" wzmacniaczy słuchawkowych, które widziałem. Pytanie, czy układ na płytce to oryginał? Prawdopodobnie, bo te układy nie są aż tak drogie...
  • #14
    bsw
    Level 20  
    398216 Usunięty wrote:
    Uściślając - czy możliwe jest uzyskanie wysokiej klasy wzmacniacza SŁUCHAWKOWEGO na układzie SCALONYM wzmacniacza pracującego w klasie AB?

    Trochę głupie pytanie. Przecież dużo łatwiej zrealizować to w układzie scalonym gdzie tranzystory są idealnie sparowane i termicznie połączone. Do tego minimalne odległości między elementami. W przypadku wzmacniaczy większej mocy problemem może być kwestia oddawania mocy strat o tyle w przypadku wzmacniaczy słuchawkowych to zagadnienie ma znacznie mniejsze znaczenie. Chociaż w przypadku TPA 6120 i o tym pomyślano - cały spód tego scalaka to duży termopad.
  • #15
    398216 Usunięty
    Level 43  
    Mateusz_konstruktor wrote:
    35V to jest granica, ale w innym miejscu i dotyczy wartości napięcia zasilania zastosowanych na tej płytce scalonych stabilizatorów napięcia.
    Tymczasem z 35V napięcia wtórnego transformatora uzyskujemy napięcie stałe jeszcze wyższe.
    A niby gdzie pisałem, że chodzi mi o 35V AC? Nadinterpretacja Kolego.
    speedy9 wrote:
    Zostaje tylko dorobić legendę: https://www.aliexpress.com/item/1005005014439903.html
    Jest i wersja dla biedaków: https://www.aliexpress.com/item/1005005291025855.html
    i miłośników lamp: https://www.aliexpress.com/item/1005003826388528.html
    Pozostaje dorobić legendę
    Co tylko potwierdza że jest to układ warty zainteresowania, oraz, że taki całkiem głuchy to jeszcze nie jestem... ;)
    wada wrote:
    Czy możesz zapodać sygnał prostokątny 10Hz i pokazać co wychodzi na wyjściu przy obciążeniu 8 Ω jak i 1kΩ
    Dopiero w połowie czerwca raczej... Jak dobrze pójdzie. 1.06 mam kolejną operację - tym razem prawego oka i przez jakiś czas będę wykluczony z działalności (cieszcie się Koledzy!). Wcześniej nie będę mieć drukarki a "na tepsiarza" nie bardzo chce mi się transformatora podłączać (lewa ręka sobie praktycznie zwisa a operować tylko prawą dość ryzykownie - zwłaszcza przy 230V AC.
  • #16
    Mateusz_konstruktor
    Level 32  
    398216 Usunięty wrote:
    A niby gdzie pisałem, że chodzi mi o 35V AC?

    Odnosząc się do tego stwierdzenia Kolegi.
    398216 Usunięty wrote:
    potrzebny jest tylko transformator (niewielkiej mocy - ostatecznie to wzmacniacz słuchawkowy) o napięciu wyjściowym ok 2x12V lub więcej (uwaga! Transformatory sieciowe małej mocy mają mocno zawyżone napięcia wtórne bez obciążenia. Nie powinniśmy przekraczać dopuszczalnej górnej granicy - w tym wypadku 35V!)

    Transformator podaje na uzwojeniu wtórnym napięcie przemienne oznaczane symbolem AC.
  • #17
    398216 Usunięty
    Level 43  
    Ja naprawdę nie rozumiem tego sportu - cytowanie fragmentu wypowiedzi bez nawet próby zrozumienia całości.
    W każdym razie mnie to nie bawi - chociażby dlatego, że zawsze staram się czytać "między wierszami" by zrozumieć więcej niż wynika z samej wypowiedzi.
    Proszę więc by i Kolega spróbował w ten sposób. Unikniemy zbędnych postów wyjaśniających wątpliwości a potem kolejnych bo wyjaśnienie nie zrozumiane itd.
    Dziękuję.
  • #18
    Wszechelektronik
    Level 12  
    Do tego scalaczka da się płytkę wyciąć nożykiem, Oczywiście fabryczna ładniejsza, ale skoro gra dobrze wystarczy schować do obudowy i się cieszyć dźwiękiem:)
    Wzmacniacz słuchawkowy na układzie TPA 6120 - Hi-Fi. Czy to możliwe?
  • #19
    xprzemcio
    Level 10  
    qduaty wrote:
    Jest kilka wersji płytek z tym układem na elementach THT lub SMD (najlepsza, jaką znam, w kolorze purpurowym).

    Drogi kolego, właśnie mam w koszyku tą wersję:
    https://pl.aliexpress.com/item/10050038922076....0.0.3f81452cy0yqUu&mp=1&gatewayAdapt=glo2pol
    oraz
    https://pl.aliexpress.com/item/32870371711.ht....0.0.3f81452cy0yqUu&mp=1&gatewayAdapt=glo2pol
    Ty polecasz purpurową i tylko taką znalazłem gołą https://pl.aliexpress.com/item/10050043965892....0.0.54f0452clzOZyc&mp=1&gatewayAdapt=glo2pol

    Jeśli kolega przerabiał temat to prośba o wskazanie "najlepszej" wersji z krótkim uzasadnieniem. Przyznam, że ta sztuka za 3USD purpurowa mnie troszkę zmyliła ....
  • #21
    398216 Usunięty
    Level 43  
    koziołek wrote:
    Dużo zdrowia 398216 Usunięty.

    Co prawda to nie moje urodziny ani tym bardziej imieniny, ale dziękuję. Przyda się bardzo.