Problem z tranzystorem sterującym przekaźnikiem.

Witam.

Posiadam układ zrobiony na atmega8. Atmega steruje tranzystorem, który z kolei steruje przekaźnikiem. Poniżej przedstawiłem schemat. Na stykach przekaźnika płynie prąd o wartości ok. 12A. Wszystko fajnie chodzi dopóki nie podłączy się układu do urządzenia docelowego. Co jakiś czas wywala tranzystor sterujący przekaźnikiem. Oczywiście zastosowałem diodę 1n4148 na cewce przekaźnika. Dodałem też kondensator 100nF (nie wiem czy słusznie).

Nie mam pojęcia dlaczego wywala tranzystor.

Witam. Obwód sterowany nie ma sprzężenia z obwodem sterującym(napięcie).?

emeryt2 wrote:

Witam. Obwód sterowany nie ma sprzężenia z obwodem sterującym(napięcie).?

Atmega zasilana jest przez stabilizator 5V, natomiast tranzystor zasilany jest napięciem 12V, które pobierane jest za prostownikiem z mostka i kondensatora przed stabilizatorem.

Jaki jest spadek napięcia Uce? Może wydziela się na tranzystorze za duża moc (max dla tego typu to 0,65W). Ja do sterowania przekażnikami używam BD135 lub BD681. Do tlumienia przepięc bardzo dobrze sprawdzają się diody 1N4001 lub 1N4002, diody na wyższe napięcia gorzej tłumią przepiecia.

Witam. Obwód sterowany (12A), oto chodziło.

emeryt2 wrote:

Witam. Obwód sterowany (12A), oto chodziło.

Nie, obwód 12A jest zasilany z osobnego transformatora. Jedynie uzwojenia pierwotne połączone są razem.

Na sucho chodzi,to tylko jakieś przepięcie w przekażniku, albo sie bardzo mylę.

Wlodzimierz Piotrowski wrote:

Ja do sterowania przekażnikami używam BD135 lub BD681.

A taki BD135 bardziej odporny jest na przepięcia?

Napięcie przekaźnika to 12V, natomiast prąd przy tym napięciu ok. 0,045A co daje moc na przekaźniku 0,54W.

Napięcie między emiterem a kolektorem podczas przewodzenia wynosi ok. 0,1V.

Witam. Masz drugi porzekaznik to podmień. Podane przez ciebie dane są jak najbardziej OK,dla tego tranzystora.

emeryt2 wrote:

Masz drugi porzekaznik to podmień. Podane przez ciebie dane są jak najbardziej OK,dla tego tranzystora.

Wymiana przekaźnika nic nie da. Poleciało mi kilka takich układów.

Witam. To wstaw jak radzą większy tranzystor.Czy 135 da sie wysterować z portu mikroprocesora?

Kondensator może powodować zbyt duży prąd tranzystora przy włączaniu. Ale to dość krótko...
Jeszcze pytanie: czy w uzwojeniu przekaźnika nie indukują się jakieś napięcia od włączanego
prądu - może trzeba dać jeszcze jedną diodę diodę, katodą do cewki, anodą do masy.

Witam. Właśnie tak też myślałem na początku,pytając sie o sprzężenie pomiędzy układem sterowanym a sterującym.

Wpadłem na pomysł, że dodatkowo oprócz tranzystora BD135 dodam przekaźnik pośredni, który będzie podawał napięcie na cewkę przekaźnika "głównego". Wtedy tranzystor będzie "oddzielony" od obwodu z prądem 12A.

Czy podłączenie warystora równolegle z cewką przekaźnika coś by pomogło?

Diody powinny chronić lepiej, niż warystor, bo przy znacznie mniejszym napięciu przewodzą. Tylko trzeba je podłączyć tak,
żeby jakiekolwiek napięcie poza zakresem normalnej pracy powodowało przewodzenie diody i zwieranie tego napięcia.

W sumie widziałbym możliwość wstawienia trzech diód: (1) standardowo kolektor -|>|- plus zasilania (przekaźnik jest między
kolektorem a plusem), (2) szeregowa z kolektorem (to byłoby coś nowego), i (3) masa -|>|- kolektor (o tym już była mowa).
Z tego (2) zapobiega cofaniu się prądu do tranzystora, i jakby była, to tylko ona byłaby połączona bezpośrednio do kolektora
czyli jej połączenie byłoby: kolektor -|<|- przekaźnik i pozostałe diody. To już powinno w pełni zabezpieczyć od tej strony.

Pozostaje jeszcze jeden możliwy problem: w układzie sterującym tranzystor generują się jakieś szpilki napięcia podczas
włączania lub wyłączania dużych prądów przez przekaźnik, i one wchodzą na bazę - może od tej strony też coś potrzeba?

Aha, nie piszesz nic o tym, jaki prąd płynie przez tranzystor, ani czy usunąłeś kondensator, bądź włączyłeś szeregowo
z nim jakiś opornik, żeby nie było dużego impulsu prądu przy włączaniu - niektóre tranzystory są na to bardzo wrażliwe.
Układ gasikowy można zrobić tak, że do cewki dołączasz równolegle połączenie szeregowe kondensatora i opornika,
przy czym ten opornik powinien mieć taki opór, jaki ma cewka, a kondensator pojemność C=L/R^2 (L=indukcyjność cewki).
Takie połączenie jest równoważne oporności R, więc nie ma żadnych efektów "szpilek" włączeniowych/wyłączeniowych.
Można użyć mniejszego kondensatora (bo to chyba wychodzą mikrofarady, a musi być bezindukcyjny), wtedy będzie szpilka
napięcia przy wyłączaniu, ale nie będzie już taka ostra, więc nawet dość powolna dioda powinna ją skutecznie obciąć.

Warystor na wszelki wypadek dam na uzwojenie pierwotne transformatora.
Prąd jaki płynie przez uzwojenie cewki przekaźnika wynosi ok. 30mA.

Jak wyeliminować ewentualne przepięcia na bazie tranzystora? Też dać diodę włączoną pomiędzy bazę a emiter?

Prąd do bazy powinien dopływać przez jakiś opornik znajdujący się blisko tranzystora, i dioda emiter -|>|- baza (kierunek
dla NPN). Przy takich małych prądach opornik może mieć nawet parę kilo, i nie powinien przeszkadzać w działaniu układu.

30mA przy 12V na cewce? To by oznaczało oporność cewki 400R (taki może być opornik szeregowy z kondensatorem -
może też być nieco mniejszy, ale może nie mniejszy od 150R), i moc traconą w tranzystorze poniżej 100mW w najgorszym
przypadku, więc bez problemu powinien to wytrzymać nawet jakiś BC548, byleby układ był dobrze zabezpieczony.

Nie wiem do końca, którą diodę stosować, 1n4148 czy 1n4003? Ta pierwsza jest na max 100V i 150mA, druga max 200V i 1A. Która z nich lepiej eliminuje przepięcia? A może lepiej zastosować diodę Schottkyego np. 1N5818?

a może taki trop:
wzmocnienie tranzystora w dok zawiera się między 100 a 600 w w.w układzie jeśli się nie mylę wynosi 30. trzeba by coś zmienić.
druga rzecz to z jaką częstością to ma pracować?
Pozdro

krzysio007 - zbyt duże wzmocnienie tranzystora w niczym tu nie przeszkadza.

Prodig - przypuszczam, że wszystko jedno jaka dioda, 1N4148 jest szybsza, ale
nie spotkałem się z tym, żeby 1N400x nie wystarczała pod względem szybkości i przez
to przepalał się tranzystor, zresztą zawsze możesz dać układ opornik+kondenstator - jak
jest dioda, to wystarczy mała pojemność; prąd 1A nie jest potrzebny, mamy tylko 30mA.

https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic765126.html

przez przypadek trafilem

A zapodaj diodę katodą do kolektora BC337, anodą na masę. Nie odpinaj istniejącego układu. Może w ten sposób?
Możesz mieć jeszcze taki przypadek, że czasem skacze iskierka z zestykow przekaźnika na cewkę. Miałem taki przypadek, ale to zależy od charakteru obciążenia i od budowy przekaźnika.
pzdr

Prodig wrote:

Wpadłem na pomysł, że dodatkowo oprócz tranzystora BD135 dodam przekaźnik pośredni, który będzie podawał napięcie na cewkę przekaźnika "głównego". Wtedy tranzystor będzie "oddzielony" od obwodu z prądem 12A.

Popieram rozwiązanie z tym pośrednim przekażnikiem i to co koledzy radza z diodami tłumiącymi.Czy przypadkiem obwód załaczany wpływa na sterujący przez zakłocenia i/lub wspólne zasilanie?Czasem zakłócenie w sterowaniu bazy (jakiś szybki chwilowy przebieg)potrafi własnie ubić taki tranzystor w takim układzie.

Aha, na wypadek iskierki, to lepiej żeby były dwie diody równolegle - 1N4148 jako szybka i 1N400x
ze względu na zdolność do przewodzenia dużego impulsu prądu (potrafi przewodzić 50A przez 5ms).
Można też wstawić opornik na połączeniu do przekaźnika, zabezpieczenie diodami 1N400x umieścić
bliżej przekaźnika, a 1N4148 bliżej tranzystora - to już powinno zabezpieczyć również przed iskierką.

witam
należy wywalić kondzior z tego układu,
zamienić tranzystor na 2N2222 najlepiej A,
między bazą tranzystora a emiterem rezystor 10 kOhm,
jedna dioda 1 N4148 musi wystarczyć.
pozdrawiam
ps.kondzior powoduje (po mimo małej pojemności) drżenie styków przy rozwieraniu - co powoduje przy tak dużym prądzie płynącym przez nie że w cewce mogą się indukować napięcia które właśnie omijają diodę przez kondzior

Spójrz na schemat poniżej, wykonałem już kilkanaście takich układów i nigdy nie było problemów z BC337.

Mam wrażenie, że inikue ma na myśli (tylko określa to tak nieprecyzyjnie, że trudno zgadnąć, o co chodzi)
taką możliwość, że przy wyłączaniu tranzystora kondensator ładuje się energią zmagazynowaną w cewce, potem
się przez nią rozładowuje, magazynując znowu energię w cewce, która potem go ładuje w przeciwną stronę (tak,
jak w obwodzie rezonansowym) i przy tym drugim ładowaniu powstaje ujemne napięcie, które pali tranzystor.
Ale dioda powinna skutecznie wytłumić takie oscylacje już przy pierwszym "wahnięciu" napięcia w górę.

Dziękuję wszystkim za wyczerpujące wypowiedzi. W tym tygodniu poskładam to w całość i zrobi się test.