Zabezpieczenie przed odwrotnym podłączeniem prostownika

Witam kolegów. Konstruuję właśnie prostownik według tego schematu:


W tym rozwiązaniu żarówka ogranicza prąd ładowania i zabezpiecza przed skutkami zwarcia klem, natomiast przekaźnik załączany diodą Zenera zabezpiecza przed przeładowaniem. Brakuje tylko jednego zabezpieczenia - przed odwrotnym podłączeniem akumulatora. Jeśli dobrze rozumiem w obecnej konfiguracji odwrotne spolaryzowanie akumulatora spowoduje uszkodzenie elektroniki w prostowniku.
I teraz moje pytanie - czy któryś z kolegów może zaproponować jak w prosty sposób dołożyć do tego schematu zabezpieczenie przed odwrotnym podłączeniem akumulatora?
Za wszystkie odpowiedzi z góry dziękuję.

Uszkodzi żarówkę. Do napięcia transformatora dołoży się napięcie akumulatora.
A nie prościej zrobić tak, że ładowarka sama ustali gdzie plus, a gdzie minus?

Przekaźnik zasilany z akumulatora, LED sygnalizuje prawidłowe/odwrotne podłączenie akumulatora.

Na wyjściu prostownika dajesz przekaźnik podłączający do niego akumulator. Cewka przekaźnika zasilana jest przez diodę z akumulatora. W przypadku odwrotnego podłączenia akumulatora.przekaźnik nie złapie.

Ale można dać przekaźniki dwa, też diody w szereg z cewką, ale na przemian. I w zależności jak są połączone żabki, tak przekaźniki załączą polaryzację.

Zbigniew 400 wrote:

Na wyjściu prostownika dajesz przekaźnik podłączający do niego akumulator. Cewka przekaźnika zasilana jest przez diodę z akumulatora. W przypadku odwrotnego podłączenia akumulatora.przekaźnik nie złapie.

@Zbigniew 400 Czyli ostatecznie schemat powinien wyglądać tak?

Bieda z nędzą wrote:

A nie prościej zrobić tak, że ładowarka sama ustali gdzie plus, a gdzie minus?

Zdawało mi się, że łatwiej byłoby tylko zabezpieczyć przed odwrotną polaryzacją. Poza tym ten prostownik musi być maksymalnie prosty w budowie, ale jednocześnie "idiotoodporny".

Schemat ok ale bym zastosował tl 431 źeby dokładnie ustalić napięcie wyłączania. Równolegle do 1k dałbym elektrolit /hiatereza/.
Źarówkę teź bym zamienił na 6V/55W.
Ten system stabilizacji jest super, wynalazek towarzyszy.

Xantix wrote:

Zdawało mi się, że łatwiej byłoby tylko zabezpieczyć przed odwrotną polaryzacją. .

To dioda na wyjściu wystarczy, jakaś o niskim Uf, np MBR4050.

Dioda na wyjściu nic nie da - jak będzie w taką stronę, żeby przepuściła prąd ładowania, to i przepuści prąd przy odwrotnym podłączeniu akumulatora.

Jest prostownik jozefg, który używa tyrystora do włączania przepływu prądu ładowania - elektronika sterująca jest zasilana z akumulatora poprzez diodę, przy odwrotnym podłączeniu nie dostaje zasilania, więc nie podaje na tyrystor sygnału włączającego prąd - proste i skuteczne.

Bieda z nędzą wrote:

A nie prościej zrobić tak, że ładowarka sama ustali gdzie plus, a gdzie minus?

A jakimże cudem to zrobi? W dodatku "rezykowne" - głęboko rozładowany akumulator potrafi się samoistnie przebiegunować.

Dodano po 1 [minuty]:

Bieda z nędzą wrote:

Ale można dać przekaźniki dwa, też diody w szereg z cewką, ale na przemian. I w zależności jak są połączone żabki, tak przekaźniki załączą polaryzację.

Zbędny bajer, niepotrzebnie komplikujący i obniżający sprawność urządzenia. W dodatku nie naładuje rozładowanego doszczętnie akumulatora - poniżej progu "załapania" przekaźników. Nie prościej zrobić z elektroniką zasilaną od strony akumulatora, jak w ruskich konstrukcjach na tyrystorach? Przy odwrotnym podłączeniu klem nie włączy się i tyle.

robokop wrote:

poniżej progu "załapania" przekaźników.

Przekaźnik o napięciu roboczym cewki łapie już od 7V. Ale nawet- akumulatora, którego napięcie spadło do takiej wartości, i jeszcze tak trochę postał w takim stanie to już nie ma sensu ładować. Szkoda prądu.
Wiesz czemu?

robokop wrote:

potrafi się samoistnie przebiegunować.

Tak, sam z siebie....
Wyedytuj to ze swojej wiadomości, ja później wyedytuję zacytowane. Niech po tym nie zostanie najmniejszy ślad. To naprawdę chluby Ci nie przynosi.

Schemat przemysłowego urządzenia z obroną od nieprawidłowej biegunowej Dioda V3 - dioda Zenera 5.1-6,8V

robokop wrote:

W dodatku "rezykowne" - głęboko rozładowany akumulator potrafi się samoistnie przebiegunować.

Sam z siebie to się raczej nigdy nie przebiegunuje. Żeby się przebiegunował to trzeba by żeby był rozładowany do zera a potem aby go ładować z klemami podłączonymi odwrotnie.

Bieda z nędzą wrote:

Przekaźnik o napięciu roboczym cewki łapie już od 7V

Spotykałem takie, co "łapały" nawet od 5 V. Więc akurat to jest prawda że z załączeniem przekaźnika nawet wyładowanym akumulatorem nie będzie kłopotu.

Bieda z nędzą wrote:

Ale nawet- akumulatora, którego napięcie spadło do takiej wartości, i jeszcze tak trochę postał w takim stanie to już nie ma sensu ładować. Szkoda prądu.

Święta prawda.

Swoją drogą napisałem, że prostownik musi być jak najprostszy w budowie i mieć jak najmniej części elektronicznych. Dlatego z góry odrzuciłem znane mi konstrukcje np. @jozefg i wybrałem ten schemat jaki przedstawiłem w poście #1.
Myślę, że propozycja @Zbigniew400 z drugim przekaźnikiem z diodą zasilanym z akumulatora jest najprostsza i wystarczająco zabezpiecza urządzenie.

Na drugim schemacie (tym z dwoma tyrystorami) nie widzę informacji, co to za dioda V3 - jakaś zenerka, ale na jakie napięcie? Nie widzę też parametrów transformatora. I mam wrażenie, że ten układ nie ma ograniczenia napięcia ładowania. Za to użycie dwóch tyrystorów pozwala użyć dwóch diod, zamiast mostka, i zmniejszyć spadek napięcia na półprzewodnikach (prąd płynie przed diodę i tyrystor, a nie dwie diody i tyrystor). Pierwszy jest podobny do układu jozefg, ale nie ma histerezy - pod koniec ładowania będzie co chwila włączał i wyłączał ładowanie, i będzie to trwało bardzo długo - napięcie na akumulatorze podczas ładowania jest większe, niż po przerwaniu ładowania, w układzie jozefg regulacja ma poprawkę na tę zmianę napięcia. Żaden nie ma opornika do ograniczania prądu - więc są bardzo wrażliwe na parametry transformatora - niby można regulować prąd, ale przy nawet niewiele za wysokim napięciu transformatora będzie on obciążany znacznie bardziej, niż to potrzebne dla określonego prądu ładowania.

Xantix wrote:

Poza tym ten prostownik musi być maksymalnie prosty w budowie, ale jednocześnie "idiotoodporny".

"idiota", który nie wie gdzie akumulator ma plus a gdzie minus, nie powinien używać prostownika
Aby nie pomylić się "od strony prostownika" wystarczy przewód z czerwonym i czarnym kolorem izolacji żył i/lub żabki z oznaczeniem, chyba że ktoś jest daltonistą.

Zbigniew 400 wrote:

Źarówkę teź bym zamienił na 6V/55W.

Popieram. Żarówka 12V/55W zbyt mocno ograniczy prąd ładowania ale trzeba uważać bo przy sześcioowoltowej, zwarcie klem spowoduje jej przepalenie. Ja zastosowałem żarówkę od projektora 10,5V/8A. Wytrzymała kilkakrotnie, jedno-dwusekundowe zwarcie klem ale przy kolejnym dłuższym, padła.

O ile się orientuję, Dalton (od którego się wzięła nazwa daltonizmu) widział kolor czerwony jako fioletowy, i na przykład kupując skarpetki pokazywał sprzedawcy jaskrawoczerwone i mówił "poproszę te fioletowe", a sprzedawca był zdziwiony, że on chce nosić skarpetki w takim kolorze... W każdym razie wygląda na to, że daltonista odróżnia kolor czerwony od czarnego. Ale i nie-daltonista potrafi się pomylić - na to wystarczy trochę nieuwagi - więc lepiej zrobić zabezpieczenie.

Przekaźnik wystarczy jeden, nie jak w #6. gdzie są dwa - za to pewnie będą potrzebne dwa tranzystory (są dużo tańsze, niż przekaźnik), jeden zasilany z akumulatora poprzez diodę, tak samo przekaźnik - żeby włączyć przekaźnik po poprawnym podłączeniu akumulatora; drugi, z diodą Zenera, podobnie jak w #1, ale kolektor do bazy pierwszego - wyłączy przekaźnik, kiedy napięcie będzie za duże (i tak już pozostanie do wyłączenia zasilania).

vodiczka wrote:

"idiota", który nie wie gdzie akumulator ma plus a gdzie minus, nie powinien używać prostownika

A jak ma zatarte napisy, do tego słupki tak zniszczone, że nie rozróżnisz który grubszy a który cieńszy?
Dawno temu, w syfie; na poligonie, przywieźli nam akumulatory gdzie słupki nadlali na nowo, ale były oba jednakowe. I trepowi udowodniłem, że będę wiedział gdzie plus a gdzie minus. Nalałem do słoika wody, dwa kable w słoik i patrzę gdzie idą bombelki; dużo bombelków. Wiadome, że wodór wydziela się na elektrodzie ujemnej, pamiętałem z chemii działanie aparatu Hofmanna. Trepisko było tak zszokowane, że ręka sama mu wypisała 72 godziny przepustki dla mnie.

Można by jeszcze tak.

Wszystko ładnie, ale obawiam się, że układ kontroli napięcia będzie miał za małą histerezę, i pod koniec ładowania przekaźnik będzie bzyczał. Jak nic tam się prosi przerzutnik schmidta.

Bieda z nędzą wrote:

Nalałem do słoika wody, dwa kable w słoik...

Wodę posoliłeś czy na sucho, to znaczy na mokro?

Dodano po 5 [minuty]:

Sprawdziłem baterią 9V na przegotowanej wodzie. Nie trzeba solić

Przy użyciu do końca rozładowanego akumulatora wystarczy nacisnąć przycisk bez fiksowania na 5 - 15 sekund . W ciągu tego czasu napięcie na akumulatorze wezbierze i będzie zdolne utrzymywać przekaźnik. Sprawdzono!!!

#17 - Przy elektrolizie wody wydziela się wodór na jednej elektrodzie, tlen na drugiej - tyle, że tlenu jest 2X mniej, więc można zmierzyć i się zorientować. Poza tym to zależy od materiału elektrody - z wieloma materiałami tlen od razu reaguje i wtedy się nie wydziela. W miarę czysta woda (np. taka z wodociągu) ma mało jonów, słabo przewodzi prąd, można dodać soli, wtedy będzie się wydzielał chlor, który jeszcze łatwiej reaguje (nawet z wodą, zwłaszcza osoloną). A można popatrzeć na przewody: od tlenu skoroduje, od wodoru nie.

#19 - Jak układ wykryje za duże napięcie, to odłączy akumulator i wtedy napięcie przed akumulatorem (bo tam są podłączone diody Zenera) jeszcze wzrośnie - żadnego bzyczenia nie będzie. Pisałem w #16 tak już pozostanie do wyłączenia zasilania, ale widzę, że do ciebie to nie dotarło.

#21 - Strasznie komplikujesz podłączenie LED-ów: wystarczy jeden opornik i dwa LED-y równolegle przeciwstawnie - zawsze któryś będzie przewodził i ograniczy napięcie wsteczne drugiemu. Włącznik równolegle do przekaźnika - ma taką wadę, że nie działa ochrona, użytkownik musi spojrzeć na kolor LED-a...

vodiczka wrote:

Żarówka 12V/55W zbyt mocno ograniczy prąd ładowania

Jejku to się weźmie H4 z dwoma włóknami i połączy równolegle i będzie tak jak przy 6 woltowej żarówce. A przynajmniej szukać po sklepach nie trzeba bo 6 woltowej żarówki na każdej stacji benzynowej nie kupisz.

vodiczka wrote:

"idiota", który nie wie gdzie akumulator ma plus a gdzie minus, nie powinien używać prostownika

Cenię sobie kolegi uwagi, ale jednak wykonam zabezpieczenie.

vodiczka wrote:

Aby nie pomylić się "od strony prostownika" wystarczy przewód z czerwonym i czarnym kolorem izolacji żył i/lub żabki z oznaczeniem, chyba że ktoś jest daltonistą.

Dobra dobra. Człowiek jest omylny (no może z wyjątkiem niektórych użytkowników naszego forum) .

Xantix wrote:

Człowiek jest omylny (no może z wyjątkiem niektórych użytkowników naszego forum)

Przy czerwonym świetle też zdarza się wjechać na skrzyżowanie, niektórym z premedytacją
Nikt nie montuje zabezpieczeń by przy czerwonym samochód nie ruszył a nie jest to skomplikowane rozwiązanie.

Xantix wrote:

Jejku to się weźmie H4 z dwoma włóknami i połączy równolegle

Dla znających prawo Ohma to chyba oczywiste. Jeżeli ktoś nie ma 6V odpowiedniej mocy to nie będzie jej szukał tylko połączy dwie lub nawet trzy 12V równolegle, zależnie od nadwyżki napięcia na transformatorze i prądu ładowania jaki chce się uzyskać. Twoja porada jest lepsza bo nie niesie ryzyka przepalenia żarówki przy zwarciu klem.

Kolego, _ jta _! Jeśli dla ciebie 1 zbędny rezystor - straszna komplikacja schematu, to które słowa wybierzesz dla nazwy schematu, gdzie będą 3-5 zbędnych elementów? I gdzie zobaczyłeś na schemacie włącznik równolegle do przekaźnika? Na schemacie tylko kontakty przekaźnika i przycisk bez fiksowania!!! Jeśli komentujesz to nie czyń błędów .

_jta_ wrote:

Przy elektrolizie wody wydziela się wodór na jednej elektrodzie, tlen na drugiej - tyle, że tlenu jest 2X mniej, więc można zmierzyć i się zorientować. Poza tym to zależy od materiału elektrody - z wieloma materiałami tlen od razu reaguje i wtedy się nie wydziela

Sprawdziłem (post #20) nie ma potrzeby dodawać soli, cienki przewód miedziany, odizolowany na długości ok. 10mm.
Ujemna elektroda po 4-5s pokrywa się dobrze widocznymi bąbelkami wodoru, na dodatniej jeszcze nic nie widać.
Sam wątpiłem, czy to tak pięknie działa jak opisał Bieda z nędzą (plus dla kolegi), dlatego sprawdziłem

vodiczka wrote:

Nikt nie montuje zabezpieczeń by przy czerwonym samochód nie ruszył a nie jest to skomplikowane rozwiązanie.

Czyli rozumiem, że skoro jakiegoś zabezpieczenia nie montuje się powszechne to jestem idiotą jeśli sam je sobie zamontuję na własną rękę?

vodiczka wrote:

Twoja porada jest lepsza bo nie niesie ryzyka przepalenia żarówki przy zwarciu klem.

Moja porada jest lepsza bo zasadniczo 12 V żarówki jeśli nie mam w garażu to przynajmniej kupię w "CPN" za rogiem natomiast 6 V żarówki o ile nie jest się fanem WSK czy Simsona to może być problem z jej zdobyciem. Co do zwarcia to też prawda...

Xantix wrote:

Czyli rozumiem, że skoro jakiegoś zabezpieczenia nie montuje się powszechne to jestem idiotą jeśli sam je sobie zamontuję na własną rękę?

Napisałem inaczej:

vodiczka wrote:

"idiota", który nie wie gdzie akumulator ma plus a gdzie minus, nie powinien używać prostownika

Jeżeli ktoś wie gdzie akumulator ma "to coś" a dodatkowo montuje zabezpieczenie to "idiotą" nie jest. Ma prawo dokładać takie zabezpieczenia jakie uważa za stosowne.

Xantix wrote:

Moja porada jest lepsza bo zasadniczo 12 V żarówki jeśli nie mam w garażu to przynajmniej kupię

Czy ja namawiałem do kupna nietypowej żarówki? Czy szukałem takiej do swego prostownika? Dostałem kiedyś 3 szt.od kolegi, jedna już się spaliła (po kilku latach użytkowania prostownika nie po kilku tygodniach) druga pracuje a trzecią mam w zapasie. Prostownik działa ponad 30 lat bez żadnych zabezpieczeń poza żarówką.

Aby sprawdzić dostępność i ceny żarówek 6V wystarczy wpisać w google ŻARÓWKA 6V 55W

Rozpoczynało się z prostego jak kalosz pytania - Zabezpieczenie przed odwrotnym podłączeniem prostownika, a jak wszystko daleko zaszło wysiłkami teoretyków!!! A w wyniku - bałagan, nic konkretnego i końca temu nie widać. Bardzo żal!!! Na zdjęciu schemat z automatycznym wyborem biegunowej.

aksakal wrote:

Na zdjęciu schemat z automatycznym wyborem biegunowej.

No przecież proponowałem to wcześniej, to mnie chcieli zjeść. Pisałem o dwu przekaźnikach zamiast jednego, bo trudno o przekaźnik o dwu torach i jeszcze w układzie styków normalnie zwarty/rozwarty o sporej obciążalności zestyków. 10A może nie wystarczyć.