Rejestrator kasetowy Unitra Elmasz RZ-1547 SMAK - opis i kalibracja.

Rejestrator kasetowy Unitra Elmasz RZ-1547 „SMAK"
Rok produkcji: 1989




Opis potencjometrów.

1. Odczyt:
1.1. Kalibracja toru odczytu. Do tego celu będzie potrzebna kaseta pomiarowa(wzorcowa) z sygnałami testowymi: 330Hz np. 0dB (poziom musimy znać).
Potencjometr: RN102 – poziom odczytu. Tutaj musimy wiedzieć jaki poziom sygnału ma być przy 0dB na wyjściu (gniazda „WY.LIN’’ DIN3).
Potencjometr: RN101 – charakterystyka odczytu (tony wysokie). Ogólnie ten rejestrator ma dosyć przycięte pasmo do góry.


1.2. Kalibracja wskaźników. Odtwarzamy sygnał z kasety 330Hz 0dB.
Potencjometrem:
- RN203 ustawiamy 0dB na wskaźniku VU wychyłowym.
- RN202 kalibrujemy kontrolkę (czerwona dioda LED) ‘’POZIOM” (Przy ilu dB ma się ona zaświecić to nie mam pojęcia, ja ustawiłem na 0dB.)


2. Zapis (nagrywanie) tryb oczekiwanie

Magnetofon włączony w tryb oczekiwanie, czyli ZAPIS + PAUZA


2.1. Magnetofon włączony w tryb oczekiwanie, czyli ZAPIS + PAUZA
Na gniazdo „WE.LIN” DIN3 podajemy sygnał z generatora np. 333Hz x?V Potencjometrem na panelu przednim REG. zapis ustawiamy poziom x?V, i potencjometrem RN201 ustawiamy poziom sygnału na wskaźniku wbudowanym VU 0dB

Do punkt 1.1 i 2.1 będą potrzebne parametry: „WY.LIN” DIN3 i „WE.LIN” DIN3 i tu zarzynają się schody, gdyż do tego rejestratora nie ma dokumentacji, a każdy producent miał swoje standardy.

2.2. Kalibracja automatycznej regulacji poziomu zapisu „AUT.”
Magnetofon włączony w tryb oczekiwanie, czyli ZAPIS + PAUZA.
Przełącznik poziom zapisu ustawiamy na „AUT.”


Potencjometrem RN205 - ustawiamy dla taśmy typu „Fe” np. 1db (nie wiem jak to było ustawione w oryginale) następnie potencjometrem RN206 korygujemy dla taśmy typu „Cr”
(Uwaga! kolejność kalibracji ma znaczenie, ponieważ RN205 działa dla „Fe” i „Cr”)

3. Zapis (nagrywanie)

Magnetofon włączony w tryb „ZAPIS"


3.1. Nagrywanie. Regulacja poziomu zapisu na taśmę.
Magnetofon włączony w tryb: ZAPIS.
Potencjometr RN207 należy tak ustawić, aby poziom sygnału na wskaźniku VU był taki sam jak w trybie oczekiwania (ZAPIS + PAUZA)

3.2. Nagrywanie. Regulacja prądu podkładu.
Magnetofon włączony w tryb: ZAPIS.
Potencjometrem RN208 ustawiamy dla taśmy typu „Fe”, następnie potencjometrem RN204 korygujemy dla taśmy typu „Cr”
(Uwaga! kolejność kalibracji ma znaczenie, ponieważ RN208 działa dla „Fe” i „Cr”)

3.3 Nagrywanie. Magnetofon włączony w tryb ZAPIS.
Jeśli jest potrzeba to potencjometrem korygujemy poziom zapisu (punkt 3.1.)

Uwaga. Wskaźnik VU pełni dwie funkcje:
- tryb „START” (play) lub tryb „ZAPIS”(nagrywanie) - wskaźnik pokazuje poziom sygnału odczytanego z taśmy;
- tryb oczekiwanie, czyli ZAPIS + PAUZA – wskaźnik mierzy poziom sygnału z wejść IN

Kalibracja została opisana w skrócie.

Opis potencjometrów na płycie głównej:


Przełącznik P204 służy do wyłączenia głowicy kasującej.


Wnętrze:


Mechanizm: ZRK SOFT TOUCH 520 K62:


Dodatkowy naciąg taśmy:


Podwójna głowica:


Auto stop jest realizowany elektronicznie. Czujnik to enkoder:


Wymiary paska od czujnika (enkodera) 28 x 1,2 x 1,2mm

Pewnie się zastanawiacie dlaczego został użyty enkoder, a nie halotron lub kontaktron.
Sygnał z czujnika enkodera jest wyprowadzony na gniazdo nr 3 (WE/WY. ZDALNEGO STEROWANIA) i nr 2 (WY.SYGN.STANÓW MAGNETOFONU)
Tak więc jest możliwość podłączenia zdalnego licznika.


Za pomocą tego sygnału można bardzo szybko określić miejsce (czas) do zapisu danych (dźwięku) na kasecie.

Kaseta magnetofonowa 90:
- początek: 12,4Hz
- koniec 28,7Hz


Silnik: SANWA ELECTRIC typ. M9B12U24-1 jest zasilany z 10V.
Biegun dodatni jest podłączony na stałe, a elektronika steruje biegunem ujemnym.
Uwaga, biegun ujemny jest podłączony do obudowy silnika, tak więc podkładki gumowe/dystansowe pełnią funkcję izolatora.

Klawiatura sterująca (ZAPIS, START, <<, >>, PAUZA, KASETA STOP) przyciski:
UNITRA DOLAM typ. M-24-112


Sygnalizacja funkcji, LEDy: CQP 463 Au (żółta), CQP 461 Au (czerwona)


Zasilacz:



Linia:
> 12 DC niestabilizowane (zasilanie żarówek)
-> 5V LM7505 (sterowanie)
-
> 20V DC (zasilanie elektromagnesów)
-> 10V DC stabilizowane (zasilanie silnika)
-
> 36V DC
-> 22V DC_1 stabilizowane (zasilanie toru audio)
-> 22V DC_2 stabilizowane (zasilanie wzmacniacza ul1480 (TBA800))

Żarówki (podświetlenie kasety i wskaźnika VU)
- 2x POLAM R5 30mA 12-15V

Wzmacniacz audio 2W 16Ω jest zbudowany na układzie ul1480 (TBA800) i zasilany z oddzielnego zasilacza stabilizowanego 22V.
Wymiana uszkodzonego układu - test.


Generator alarmu jest podłączony pod ujemne sprzężenie wzmacniacza UL 1480. Kołek w pobliżu R146 (zaznaczyłem powyżej na zdjęciu).

Uwaga! Podłączenie głośnika o niższej impedancji skutkuje uszkodzeniem wzmacniacz m.cz i zasilacza stabilizowanego.

---
Opis gniazd:


Wejście mikrofonowe, opis gniazda:


Mikrofon musi mieć wbudowany przedwzmacniacz.
Dopasowany mikrofon to: Tonsil MEO55


W sumie Tonsil produkował mikrofony pojemnościowe (MCO-52, MCU-53) z wbudowanym przedwzmacniaczem. Tylko one były zasilane z baterii lub zasilacza 6V.

1. WY.SYGN: AWARII I PRZEGRYW.


2. WY.SYGN.STANÓW MAGNETOFONU


3. WE/WY.ZDALNEGO STEROWANIA


4. WE.STEROWANIA PAUZĄ
Brak, opisu proszę o cierpliwość, jestem w trakcie analizowania..

UWAGA! – złącza 1, 2, 3, i 4 nie posiadają zabezpieczeń. W przypadku powstania zwarcia moduł sterowania może ulec uszkodzeniu.


Sterowanie torem audio - bardzo istotna rzecz podczas naprawy.
Wtyk 6L 6pin UNITRA_ZPM


Opis stanów:


Konserwacja:
Czyszczenie potencjometrów i przełączników:


Styki posrebrzane w złączach UNITRA-ZPM, były dosyć mocno utlenione i sprzęt nie pracował prawidłowo. Byłem zmuszony je wlutować i wyczynić oraz zakonserwować.


Gniazdo głośnikowe z wbudowanym wyłącznikiem - niestety do niego jest bardzo utrudniony dostęp, ponieważ rama obudowy zasłania pola lutownicze i trzeba rozebrać cały sprzęt.


Wymiana kondensatorów elektrolitycznych, UWAGA na polaryzację na płytce PCB są błędy w oznaczeniach(±).

Bardzo krótka prezentacja,

Link



Jeżeli ktoś z was dysponuje schematem, dokumentację do tego rejestratora (systemu: „SMAK") będę wdzięczy za udostępnienie.

System: SMAK składał się z:
- przekształtnika napięcia (przetwornicy) 12V DC na 220V AC;
- rejestratora;
- pilota;
- 2x mikrofonów (jakich?)
- ?

https://unitraklub.pl/opis/2211
https://unitra.pl.tl/Smak.htm



Dokumentacje posiadaly tylko SB wraz z urzadzeniem w komplecie.

Drugi egzemplarz w ZRK

Poziomy odniesienia to 0,7V i 250 nWb. Oto Moje piloty do SMAKa.

Gniazdo pauzy
Pin 1 do pinu 1 na płytce sterowania: pauza przy zapisie, blokuje pauzę na klawiaturze i uaktywnia pin 4. Przycisk bistabilny. Zdjęcie blokady przycisk Stop na magnetofonie
Pin 2,3,6,9 masa
Pin 4 do pinu 3 na płytce sterowania: pauza przy zapisie przycisk bistabilny
Pin 5 do pinu 19 na płytce sterowania: pauza przy odczycie przycisk monostabilny
Pin 7 połączony z pinem 2 gniazda 2 sygnalizacja stanu przesuwu
Pin 8 połączony z pinem 3 gniazda 2 sygnalizacja stanu oczekiwania.

Witam. Dzięki za instrukcje regulacji.
Coś mi się nie zgadza opis gniazda DIN mikrofonu a dokładnie wejście sygnału mikrofonu. Podłączałem mikrofon dynamiczny z podłączonymi końcami cewki do pin 1 i 3 wtyku (pin 3 (jak dobrze pamiętam) to masa to pinem wejściowym sygnału jest pin1 ), ekran kabla pin 2 (masa). A według powyższego rysunku wejście sygnału mikrofonu jest na pin 6.

Tak wygląda na to, że jest zamieniona końcówka 1 z 6 na wtyku DIN.

Ja w tym Rejestratorze wymieniem silnik na japoński. Mechanizm teraz pewnie załącza poszczególne funkcje. Wcześniej miał tendencje do blokowania się mino wyczyszczenia i nasmarowania.
Czy wasze egzemplarze RZ-1547 miały kompletny mechanizm, bo w moich dwóch egzemplarzach brak było sprzęgiełka (zakupione na aledrogo na dwóch różnych aukcjach) wygląda na robotę serwisu.
Nikt nie pisze do czego jest przycisk FN, jest to Filtr Niskich częstotliwości. Wciśnięcie go powoduje obcięcie niskich częstotliwości, słychać to wyraźnie na zewnętrznym wzmacniaczu.

adam.eltra Dziękuję za opis gniazda nr 4. WE.STEROWANIA PAUZĄ, wolnej chwili przeanalizuję układ,

darpajdp napisał:

Coś mi się nie zgadza opis gniazda DIN mikrofonu a dokładnie wejście sygnału mikrofonu.

Opis gniazda mikrofonowego jest prawidłowy,


Mikrofon dynamiczny, też będzie w miarę działał, tyko jest potrzebna przejściówka z DIN-7 na DIN-3.

darpajdp napisał:

Nikt nie pisze do czego jest przycisk FN, jest to Filtr Niskich częstotliwości. Wciśnięcie go powoduje obcięcie niskich częstotliwości, słychać to wyraźnie na zewnętrznym wzmacniaczu.

Filtr FN działa tylko w trybie oczekiwanie (ZAPIS + PAUZA) i nagrywanie (ZAPIS)

darpajdp napisał:

Czy wasze egzemplarze RZ-1547 miały kompletny mechanizm, bo w moich dwóch egzemplarzach brak było sprzęgiełka (zakupione na aledrogo na dwóch różnych aukcjach) wygląda na robotę serwisu.

O jakie sprzęgło chodzi, można prosić o zdjęcie?

Skrzynia biegów w tym mechanizmie została pozbawiona mechanicznego auto-stop, ponieważ elektronika przejadła nad tym kontrolę.

Pozostałe różnice opisałem powyżej.

darpajdp napisał:

Ja w tym Rejestratorze wymieniem silnik na japoński. Mechanizm teraz pewnie załącza poszczególne funkcje. Wcześniej miał tendencje do blokowania się mino wyczyszczenia i nasmarowania.

Jaki silnik był zamontowany w twoim egzemplarzu?

Czy do wyjść sygnalizacja stanów magnetofonu też podłączam diody LED ? Skąd wartość 220om ?

Co do wejścia mikrofonowego to jestem pewien, że Pin 1 wtyku DIN jest pinem wejściowym sygnału mikrofonu. Może obaj mamy racje. Próbowałeś podpiąć sygnał z mikrofonu do Pinu 1. Ja podpinam tak mikrofon dynamiczny i działa:


Co do sprzęgiełka to podejrzewam, że serwis w ten sposób eliminował z dalszej eksploatacji SMAKi. Bo nie było ich w mechanizmie. żeby zdobyć sprzęgiełko musiałem kupić mechanizm z magnetofonu M3016.

Co do silnika to niestety w moim SMAKu był silnik produkcji krajowej taki jak w większości produktów Kasprzaka.

Co tu tak cicho ? Jest słoneczko, więc trzeba podłubać przy SMAKU. W moim będę musiał wymienić elektrolity bo coś nagrywa za cicho.

Ciekawe czemu w torze audio nie użyli tantali, jak to miało miejsce w radiotelefonach produkowanych dla służb w owym czasie.

Kondensatory tantalowe zmieniają pojemność w zależności od częstotliwości, zatem nie wolno ich używać w obwodach audio. Zachęcam do lektury najnowszego numeru "Elektroniki dla Wszystkich".

adam.eltra napisał:

Kondensatory tantalowe zmieniają pojemność w zależności od częstotliwości

Ponadto wręcz fizycznie nie cierpią odwrotnej polaryzacji i natychmiast po takowej wykryciu odmawiają współpracy. O ile jako "odsprzęgające" zasilanie są bardzo dobre, to jako "łącznik" między stopniami układu - już niekoniecznie.

To czemu miałem fabrycznie kondensatory tantalowe na wejściu pierwszego stopnia wzmacniacza w magnetofonie ARIA M2408SD (przy odczycie kondensator tantalowy łączył głowice odczytu z bazą tranzystora) czy w radzieckim magnetofonie kasetowym też widziałem tantale w tym miejscu. Jak wspominałem w radiotelefonach (radiostacjach) używanych w służbach za czasów komuny Radmor obsadzał tory m-cz w kondensatory tantalowe np:
https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=572206#572206
czy
https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=2142793#2142793
Jak dobrze pamiętam w magnetofonach MK235 (232) w torze audio też były kondensatory tantalowe to była licencja Grundig-a, w Kasprzaku tak sobie ich tam nie wkładali.

Bo taka moda była? W późniejszym okresie już nie uświadczysz żadnego tantala w innym niż blokowanie zasilania zastosowaniu. A jak znajdziesz to znaczy, ze konstruktor nie czytał informacji o możliwych aplikacjach tantali i wzorował się na zastosowaniach innych.
RAZ dałem się i ja ponieść tej modzie i potem długo szukałem przyczyny szumienia w torze przedwzmacniacza. Wymieniłem w końcu na foliowe i problem zniknął jak ręką odjął. Potem znalazłem dopiero informacje, że w takim zastosowaniu tantale to zły pomysł. Co prawda w wypadku małych sygnałów (jak w wypadku sygnału z głowicy magnetofonowej) tantal nie wystrzeli, a czasem nawet nie zmieni parametrów, ale regułą jest nie stosowanie ich w takim zastosowaniu. Znacznie lepiej ZAWSZE będą się sprawdzać foliowe.

Zgadzam się z tym , że foliowe są lepsze od tantali i elektrolitów, tylko nawet popularne male WIM-y nieraz jest kłopot pomieścić w miejscu po elektrolicie.

darpajdp napisał:

tylko nawet popularne male WIM-y nieraz jest kłopot pomieścić w miejscu po elektrolicie.

I między innymi dlatego stosowane są elektrolity. Ponadto elektrolit jest tańszy od foliowego, co w produkcji wielkoseryjnej ma (niestety) ogromne znaczenie.

Mam pytanie na temat polskich kondensatorów elektrolitycznych producenta ELWA. Spotkałem się, że były produkowane w dwóch kolorach "koszulki" siwa i zielona. Czy to jakaś odmiana kondensatora elektrolitycznego, któryś miał lepsze parametry czy po prostu jaką "koszulkę" dostali taką stosowali. Nawet w RZ-1547 są takie i takie.

Zielona koszulka to znak lat 80 parametry te same.

darpajdp napisał:

były produkowane w dwóch kolorach "koszulki" siwa i zielona.

Były jeszcze niebieskie. Te znam z lat 70'tych.

darpajdp napisał:

po prostu jaką "koszulkę" dostali taką stosowali.

Tego bym się trzymał... Nie szukaj problemu tam gdzie go nie ma. Kolor koszulki nie jest na pewno żadnym sygnałem co do jakości czy tolerancji - te informacje znajdziesz tylko w notach katalogowych danego typu kondensatora.

Koszulki szare to zdaje się stosowano intensywnie nieco później przełom lat 80/90.

marian1981.02 napisał:

Koszulki szare to zdaje się stosowano intensywnie nieco później przełom lat 80/90.

Bardzo możliwe, bo i mi się tak wydaje.
Natomiast - wracając do clou zagadnienia - kolor nie ważny.Koszulki termokurczliwe były sprowadzane ze strefy "dewizowej" o ile się nie mylę, więc brano co dali. Albo co tańsze było.
W każdym razie z jakością, dokładnością czy innymi cechami - nie miały nic wspólnego. Wtedy zresztą o jakichś wyrafinowanych wymaganiach (np. dopuszczalna temperatura pracy) nie było mowy; miały być, być dobre i krajowe.
A tak na marginesie - mimo wszystko skoda, że nie produkujemy nadal naszej elektroniki - w wielu wypadkach mogłaby konkurować z chińską...*


*- Mój ulubiony przykład z przed kilku lat; gdy kupiłem partię kondensatorów elektrolitycznych (bodajże 47 albo 100uF/25V) i na 20 sztuk 1 okazał się być kondensatorem (co prawda o zaniżonej pojemności), cała reszta stanowiła czyste zwarcie lub pojemności rzędu pojedynczych nF.

To ja spotkałem się z kondensatorami elektrolitycznymi zaprogramowanymi na "samozniszczenie" (jakaś chińszczyzna), kupiłem ze 20 szt. 470uF/16V. Kilka wykorzystałem a reszta leżała nieużywana w szufladzie. Te w układzie po paru latach spuchły i znalazłem te w szufladzie. Jakie było moje zaskoczenie jak się okazało, że te z szuflady też spuchły i się wylały.

darpajdp napisał:

To ja spotkałem się z kondensatorami elektrolitycznymi zaprogramowanymi na "samozniszczenie" (jakaś chińszczyzna), kupiłem ze 20 szt. 470uF/16V. Kilka wykorzystałem a reszta leżała nieużywana w szufladzie. Te w układzie po paru latach spuchły i znalazłem te w szufladzie. Jakie było moje zaskoczenie jak się okazało, że te z szuflady też spuchły i się wylały.

Potwierdzam. Tez mialem taki przypadek.