ZTR 1/71 - Zasilacz tranzystorowy INCO - usterka ograniczenia prądowego.

Witam
Żeby nie potrzebnie opisywać zasilacz od początku w celu zapoznania się z nim przez użytkowników to pozwoliłem sobie na zamieszczenie wątku o podobnej usterce:
www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?p=6166949#6166949


Usterka Polega na nieprawidłowym działaniu ograniczenia prądowego na zakresach 10mA i 100mA. Zakres 10A działa poprawnie. Po zwarciu zacisków zaczyna piszczeć głośnik - tak działa sygnalizacja, że coś jest na rzeczy. Przejdę do sedna: wskazówka miernika M1 wychyla się maksymalnie i na tym kończy się działanie zabezpieczeń. Normalnie wskazówka powinna wędrować na maksymalne wskazanie po czym powrócić na pozycję zerową czyli na pierwotne wskazanie. Niestety ale to nie następuje i prąd nie zostaje odcięty. Do tej pory udało wymienić się wszystkie kondensatory elektrolityczne. Dodatkowo zostały sprawdzone półprzewodniki pod względem ewentualnego przebicia. W części wykonawczej znajdują się cztery tranzystory 2n3055. Zdaje sobie sprawę z tego iż to jest stare urządzenie i dość rzadkie do spotkania. Jak potrzeba więcej szczegółowych zdjęć to zamieszczę.

Fajne muzeum, aż łza się w oku kręci. TG2, 5, 50, 72 toż to skarb! Do rzeczy, sprawdź rezystory biorące głównie udział w ograniczaniu prądu. Jeżeli urządzenie było przechowywane w wilgotnym pomieszczeniu, to oporniki z ,,gołym" drutem oporowym lub te w szamocie(zielone) potrafią przestać przewodzić. Widzę też tam kilka ceramicznych kondensatorów kilka nF były one dość kiepskiej jakości.

Z tego co udało mi się zauważyć to na zakresie 10mA, ograniczenie prądowe działa ale dopiero po przekroczeniu ponad 150mA. Na zakresie 100mA potrzeba 0,5A aby wyzwolić odcięcie.
Tranzystory 2n3055 jak najbardziej sprawne. Adp672 również.

Do ustawienia ograniczenia prądu masz potencjometr P1. Co z nim?

Po jakim kolwiek kręceniu potencjometrem P1 w prawo czy to w lewo, zaczyna piszczeć głośnik. Dodatkowo wskazowka wychyla się tak mnie wiecej do polowy skali.

Sprawdź dokładnie T9 i T10.

Jeżeli ograniczenie prądowe na zakresie 10A działa poprawnie, a na 10 i 100mA nie działa, to należy przejrzeć w pierwszej kolejności obwody rezystorów pomiarowych przed wzmacniaczem błędu. Następnie, cały przełącznik ograniczenia prądowego do mycia za pomocą KONTAKT potem IPA, zwłaszcza że zasilacz stał w wilgotnej piwnicy. Przy okazji dobrze byłoby zajrzeć do termostatu i także umyć całość z diodami włącznie.

Witam
Tranzystor ADP672 (grzejnik?) oczyściłem przy pomocy acetonu wraz z sąsiadującymi z nim elementami. Niestety ale ten zabieg w niczym nie pomógł.
Następnie wziąłem się za przełącznik do zmiany zakresów prądu, na pierwszy rzut oka nie spodobał mi się drut stalowy blokujący bolec od pokrętła,który widoczny jest na zdjęciu. Od razu porównałem sobie przełączniki od regulacji prądu oraz napięcia i doszedłem do wniosku iż przełącznik od nastawy zakresu prądu, uległ uszkodzeniu mechanicznemu co wyjasnia zamontowany tam drut stalowy.
Normalnie powinna być tam wkręcona śrubka M3,która uniemożliwić ma przesuwanie się bolca góra-dół. Niemam pojęcia czy wyżej opisany drut miał coś wspólnego z nieprawidłowym działaniem ograniczenia prądowego na zkaresach 10mA i 100mA. Oczyszczę styki i zamiast druta wstawię tulejkę.

Styki przełącznika są w bardzo złym stanie. Trzeba delikatnie je przetrzeć bardzo drobnym papierem ściernym. Trzeba tez przemyć całość przełącznika izopropanolem. Miejsca na które trzeba zwrócić szczególną uwagę zaznaczyłem na Twojej fotce. Użycie acetonu do mycia nie jest dobrym pomysłem ponieważ można nieodwracalnie zniszczyć myte elementy, ale w tym przypadku od biedy może być, bakelit to przeżyje. Zaopatrz się w smar TF (silikon-teflon), aby po umyciu przełącznika, wyczyszczeniu i solidnym wysuszeniu, uzupełnić go na elementach ośki, tulejkach i zapadkach.

Po naprawie warto zmienić zakresy prądowe z:
10mA - 100mA - 10A
na:
100mA - 1A - 10A
na płycie czołowej opis: 01 - 1 - 10
Powodzenia

Quote:

Usterka Polega na nieprawidłowym działaniu ograniczenia prądowego na zakresach 10mA i 100mA. Zakres 10A działa poprawnie. Po zwarciu zacisków zaczyna piszczeć głośnik

Z opisu nie wynika, że na zakresie 10A ograniczenie prądu działa poprawnie. Nie można tego stwierdzić na podstawie samego zwarcia. Należy ustawić napięcie na 30V i dysponując drugim amperomierzem, sprawdzić czy ograniczenie zadziała przy 12-13A. Obciążenie można zrobić ze spirali grzejnej po zanurzeniu do wody. Spirale są do kupienia za parę złotych w serwisach AGD. Obciążenie można też zrobić z kilku metrów przewodu 1,5mm2,

Z górnego zdjęcia wynika, że ktoś ,po awarii przełącznika prądu, ustawił go drutem na 10A sztywno, pokręcanie nie ma sensu. Potrzebny oryginalny przełącznik prądu.

Drut został wstawiony po to by całość była sprzęgnięta że sobą, gdyż pokrętło stawia duży opór w czasie przełączania. A że oryginalny słupek że śrubką ukruszył się to ktoś pomyślał o daniu druta w zamian. Kolego zapomnij o dostaniu nowego przełącznika bo zasilacz liczy już ponad 40 lat.
Według mnie drut stalowy nie był w stanie zwierać styków przełącznika dlatego, że był za krótki.

W przełączniku zostało jeszcze tylko nasmarować elementy ruchome pastą teflonową.

W przełączniku są cztery wewnętrzne pola i każde z tych pól ma po pięć zewnętrznych styków z których wykorzystywane są trzy (10A;0,1A i 0,01A). Te cztery wewnętrzne pola z ich stykami łączą cztery styki ślizgowe z zaklepanymi końcówkami. Dwie pary styków (2 pary po pięć) są mniej ważne. Jedna para przyłącza kondensator 100µF równolegle do miernika, druga włącza wentylator na zakresie 10A. Te pary są mniej ważne w związku z powyższą usterką. Najważniejsze są 2 pary (P4.3 i P4.2). Jedna z rezystorami pomiarowymi i druga z rezystorami zakresu miernika. Oczyść szczególnie dokładnie te pary, następnie zmierz przy jakiej wartości prądu na zakresie 10A zadziała ograniczenie prądu.

Quote:

Do ustawienia ograniczenia prądu masz potencjometr P1. Co z nim?

Potencjometr P1 nie służy do ustawienia ograniczania prądu.

Ograniczenie prądowe na zakresie 10A działa przy prądzie 12A (obciążenie rezystancyjne zasilone z 30V). Po przeczyszczeniu przełącznika problem występuje nadal, czyli nic się nie poprawiło i nie pogorszyło w dalszym ciągu zakresy 10mA oraz 100mA leżą i kwiczą. Jakieś pomysły?.

Jeżeli przełącznik jest sprawny to na początek sprawdź jaką rezystancję mają rezystory R60, R61 i R62. Następnie wymień C19 mają czasami upływność i sprawdź T20.

Elementy o których mowa wyżej, zostały już sprawdzone jakiś czas temu a niektóre z nich nawet wymienione. Na zakresie 10mA i 100mA miernik M1 nie pokazuje rzeczywistego prądu. Po prostu pobierany prąd jest zaniżony przez amperomierz. Oporniki na bocznikach to 10R i 100R. Teraz żeby amperomierz wskazywał poprawne natężenie prądu to należałoby wstawić boczniki o większych wartościach np zamiast 100R to 112R. Zamiast 10R to 13R. Co do oryginalnych boczników to były one co nie co przegrzane. śmiem twierdzić, że miernik został w pewnym stopniu uszkodzony przez długotrwałe przeciążanie go nadmiernym prądem. (W praktyce jest tak, że pierw leci bocznik a zaraz po nim amperomierz, czyli ramka).

Skoro problem jest z rezystorami w układzie pomiarowym to staje się jasne, dlaczego ograniczenie prądowe działa prawidłowo tylko przy zakresie 10A. Rezystor dla tego zakresu powinien być o wartości 0,1Ω. Przepływający prąd maksymalny 12A, spowoduje odłożenie się napięcia 1,2V wykrywanego przez wzmacniacz w układzie różnicowym, przerzutnik i blokujący tranzystory 2N3055.
To samo jest na zakresie 100mA, dla którego wartość rezystorów pomiarowych wynosi 10Ω+0,1Ω=10,1Ω, prąd 120mA spowoduje odłożenie się napięcia 1,21V wyzwalającego ograniczenie prądowe. I to samo jest na zakresie 10mA dla którego wartość rezystorów pomiarowych wynosi 100Ω+10Ω+0,1Ω=110,1Ω i przepływający prąd 11mA-12mA spowoduje odłożenie się napięcia 1,21V i zadziałanie ograniczenia prądowego.
W każdym bądź razie to samo musi się dziać na obu pozostałych zakresach. Jeżeli nie działa to wartości rezystorów są inne (za małe) np. przegrzane, zwarcia w rezystorach drutowych lub zamienione (bo piszczało), albo przez kogoś w sposób partacki zmienione bo potrzebny był inny zakres, ale rezystory układu pomiarowego już nie zostały zmienione i stąd wskazania miernika inne niż powinny być. Wartości rezystorów muszą być takie jak na schemacie.
Poza tym trzeba doprowadzić wskazania miernika do tego aby wskazywał poprawną wartość, a więc sprawdzić od uzwojenia zasilającego układ pomiarowy, diody D12, D14 (czy jest 6,8V), rezystory R53 do R57 po rezystory przełącznika P4,2 czyli R58 (33Ω) i R57 (300Ω)

Przy okazji dobrze byłoby sprawdzić napięcia w gałęziach +20V i -20V. Diody D5, D6 D7, stan kondensatorów C9,C10.

W takim razie na, których opornikach mam się skupić ? Czy to napięcie 1,21V ma się odkładać na opornikach bocznikujących?. Już po nocach zaczyna mi się śnić ten ZTR-1/71:-)
Kondensatory C9 i C10 zostały wymienione na nowe.
OK w miejsce bocznika na zakresie 10mA wstawiłem potencjometr drutowy. Pokręciłem trochę nim i przy prądzie 30mA zadziałało zabezpieczenie prądowe. Wskazówka wychyliła się na maksymalne wskazanie.

Na początek rezystory bocznika i miernika. Bocznik złożony z dwu rezystorów (dla zakresu 100mA) można złożyć poza przełącznikiem, aby wyeliminować wpływ przełącznika. Trzeba sprawdzić czy wartości każdego są zgodne ze schematem.
Na D14 jest 6,8V? Dioda D11 jest sprawna?

Na diodzie D14 jest 6,16V. Cdn

Quote:

Na diodzie D14 jest 6,16V

Za mało, trzeba szukać wcześniej. Jakie napięcie AC jest na uzwojeniu przed D12? D12 jest sprawna?

Nie mogę zlokalizować tej diody D12

Dodano po 26 [minuty]:


Rozumiem że dioda D12 znajduje się po lewej. Przed diodą D12 jest 30,9V ~. Tuż za diodą jest 16,6V -.
Sprawdzę jeszcze R53

Jak nie ma dokumentacji serwisowej to omomierz do ręki. Warto sprawdzić stan C24, może bocznikować diodę zenera i stąd za niskie napięcie na układzie pomiarowym.

Bez podpiętego kondensatora C24 napięcie na diodzie D14 wynosi 3V. A z podpiętym kondensatorem 6,2V. Opornik R53 liczy równe 2Kom. Podmieniłem nawet diode zenera z płytki i nadal to samo (6,2V). Wymontuje miernik M1 i zobaczę w jakim jest stanie od środka. Niech znawcy tego zasilacza pomyślą w jaki sposób podnieść napięcie do 6,8V.

Nie rozbieraj kolejnego elementu, skup się proszę najpierw na doprowadzeniu układu pomiarowego do sprawności. Ograniczenia prądowe i resztę na razie zostaw na później. Wskazanie 6,2V na diodzie zenera może być prawidłowe jeżeli przełącznik jest ustawiony na zakresie 10A, wtedy układ kompensacji jest zwarty.
Ustaw przełącznik na zakresie 100mA i wtedy zmierz napięcie na diodzie zenera z podłączonym kondensatorem C24. Następnie przez obciążenie pobierz prąd z zasilacza 100mA i regulując P1 ustaw wskazanie M1 na 100mA. Potem sprawdź czy miernik na zakresie 10mA tez pokazuje poprawnie.
Możesz to zrobić też pomijając przełącznik P4 i montując rezystory na przewodach na zewnątrz, a więc dwa rezystory bocznika w szereg o wartościach 0,1Ω i 10Ω w linii zasilania i rezystor 33Ω w miejsce P4.2 z rezystorami.

Jeden z oporników pomiarowych ma 29R a na schemacie widnieje 33R, czy warto wymienić ten element?

Na razie nie. Jest poważniejszy problem z Twoim zasilaczem, otóż rozebrałem dzisiaj sprawny ZTR1/71 i pomierzyłem napięcia. Napięcie w sprawnym zasilaczu na diodzie zenera wynosi dokładnie 6,8V i jest niezależne od przełącznika zakresu, wielkości pobieranego prądu i zadziałania zabezpieczenia. Spadek napięcia na samym rezystorze R53 wynosi 36V, natomiast napięcie pomiędzy diodą a rezystorem R53 wynosi 42V. Tak więc jest dużo wyższe niż te które zmierzyłeś czyli 16,6V.
Podejrzewam niestety zwarcie międzyzwojowe w transformatorze i stąd niedomaganie. Niewątpliwie po tym długim przestoju w piwnicy. Nie jest to problem ponieważ można dołożyć niewielki dodatkowy transformatorek zewnętrzny który załatwi problem, ale większym kłopotem jest to że podobnie może się dziać na pozostałych uzwojeniach. Włącz proszę transformator bez obciążenia na jakieś 2 3 godziny (na zakresie 100mA aby wyłączyć wentylator)i sprawdź czy się nagrzał rdzeń.

Zapewne mój zasilacz różni się budową względem twojego. Stąd takie odchyłki.
Przecież można zmierzyć prąd jałowy transformatora. Na tym schemacie miernik zasilony jest całkiem z innego źródła

Mam ich kilka, m in jeden oparty na tyrystorach, jeden na TG72 i jeden na ADP672. Pomierzyłem ten ostatni. Układ pomiarowy z ustrojem jest prawie taki sam we wszystkich (w zasilaczu na TG72 jest inny), zresztą sposób pomiaru prądu jest też taki sam jak i płytka z termostatem i wzmacniaczami.
Napięcie u Ciebie na tym uzwojeniu powinno wynosić tyle ile podałem, a więc w granicach 45v AC, a nie 30,9V AC. To też nie jest problem, ponieważ aby na diodzie zenera było 6,8V to wystarczy zmniejszyć wartość rezystora R53, ale sygnalizuję Ci potrzebę przyjrzenia się uzwojeniom transformatora pod katem zwarć międzyzwojowych.

Mam ten schemat, zwróć uwagę na wartość rezystora przed diodą zenera.