Fotografie struktur układów scalonych

Mam kilka ciekawych zdjęć dla sympatyków CEMI - miałem MC74007, MC74007 i MRY7906 i wyciągnąłem z nich struktury scalone. Ciekawe rzeczy można znaleźć w polskich scalakach
http://leon-instruments.blogspot.com/2012/04/kolekcja-struktury-ukadow-scalonych-z.html

Kusi mnie, żeby otworzyć MCY7880 i zobaczyć co siedzi w środku, ale mam tylko jedną sztukę jeżeli ktoś ma nadmiar tych scalaków i chce poświęcić jeden w celu zrobienia zdjęć mikroskopowych to proszę o kontakt.

Przy okazji zapraszam do dwóch bliźniaczych galerii: stare struktury, nowoczesne struktury

Moderowany przez Futrzaczek:

Wydzielono stąd:
https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic2012325-0.html

Jak ty to otwierasz? Możesz choć trochę opisać?

Właśnie mógł byś napisać czy otwarty układ dalej działa po podłączeniu, bo nie sztuką jest wytrawić tworzywo do struktury krzemowej. Pola do których są przytwierdzone złote druciki wykonane są z glinu, który reaguje z kwasem. Czy stosujesz HNO3 99% ?? Ja go nie posiadam i muszę sobie radzić nieco inaczej.
Mam w ten sposób otwartych kilka mikrokontrolerów, ale operacja taka powoduje że najczęściej nie widzi ich programator bo druciki słabo kontaktują.

Metody są dwie w zależności od obudowy.

Układy w odbudowach CERDIP otwiera się najłatwiej. Są to dwie ceramiczne płytki sklejone jakimś klejem przypominającym cement, a pomiędzy płytkami jest struktura. Aby to otworzyć, trzeba umiejętnie dźgnąć nożem w narożnik obudowy - wtedy górna pokrywka odskakuje od reszty. Po kilku próbach udaje się otwierać scalaki beż żadnego uszkodzenia!

Układy w obudowach plastikowych trzeba... spalić Mam turystyczną maszynkę gazową, żebym nie smrodził sobie w domu (nie polecam palić scalaków w kuchni ani na grillu). Zostawiam go na "ruszcie" i odchodzę, aby nie inhalować się smrodami. Potem raz po raz go obracam, żeby się równo wypiekł. Kiedy scalak zrobi się biały, należy go rozłamać kombinerkami i pęsetą. Jeżeli plastik nie chce odejść od struktury to znaczy, że nie był do końca spalony. Trudno powiedzieć czy układy wciąż działają, bo nie ma jak tego podłączyć zostaje tylko sama struktura i kupa popiołu z resztkami nóżek wyliczyłem, że koszt gazu na jeden scalak to średnio 30gr.

Niektórzy producenci są cwani i malują struktury na czarno! Xilinx i Freescale tak robi. Długo myślałem jak pozbyć się czarnej farby i najlepszą opcją okazał się papier ścierny 1000 (dlatego zdjęcia scalaków Xilinxa i jedna z wersji 68xxx jest taka podrapana)

Polecam, fajna zabawa. Jeżeli ktoś chce, żebym mu otworzył jakiś scalak to może go przesłać pocztą, a ja odeśle zdjęcia mikroskopowe dużej rozdzielczości

grzesiekw12 napisał:

Właśnie mógł byś napisać czy otwarty układ dalej działa po podłączeniu, bo nie sztuką jest wytrawić tworzywo do struktury krzemowej. Pola do których są przytwierdzone złote druciki wykonane są z glinu, który reaguje z kwasem. Czy stosujesz HNO3 99% ?? Ja go nie posiadam i muszę sobie radzić nieco inaczej.
Mam w ten sposób otwartych kilka mikrokontrolerów, ale operacja taka powoduje że najczęściej nie widzi ich programator bo druciki słabo kontaktują.

Jak otwierasz scalaki? I skąd bierzesz chemikalia? Wrzuć zdjęcia.

Z tego udało mi się wyczytać to do usuwania obudowy można użyć kwasu azotowego o stężeniu ponad 87%.Po tej operacji należy go umyć w acetonie, przy użyciu myjki ultradźwiękowej co usuwa pozostałości ze struktury. Po takim zabiegu układ dalej działa. Tutaj jest to trochę opisane: http://www.break-ic.com/topics/break-ic.asp
Jako dodatek to ta strona: http://www.visual6502.org/ jest bardzo ciekawa odpakowali mikroprocesor 6502 oraz parę innych układów, oraz jest symulator działania struktury. Zdjęcia mają naprawdę dużej rozdzielczości.

Mam parę mikrokontrolerów otwieranych metodą chemiczną. Niektóre nawet działały po takim otwarciu, robiłem tylko eksperymenty. Potrzebuję agresywniejszej chemii, ale nie chce mi się w to bawić dalej. Przydało by mi się hoko. Jak znasz podstawy chemii, trochę angielskiego i rosyjskiego to znajdziesz w necie informacje. A w zasadzie to daj sobie spokój z tym bo sobie najwyżej kuku zrobisz, zostań przy metodzie ogniowej.

Dzięki forumowemu koledze Zipzap dorwaliśmy się do jedynego polskiego procesora MCY7880 i rozdziewiczyliśmy go, by wystawić jego bebechy na widok publiczny. Oficjalnie jest to klon amerykańskiego procesora Intel 8080. A tam niespodzianka! W jednym narożniku jest napis 123456, a niżej 222 21. Co to może być? W innym narożniku jest 580BM80. Ten skrót akurat łatwo rozwiąza przy pomocy Google... a rozwiązanie jest zaiste zaskakujące, gdyż w rzeczywistości MCY7880 nie był ani polski, ani amerykański...



Polski procesor MCY7880 - zdjęcia struktury

Wygrilowałem drugą strukturę. I tu już jest ciekawostka, bo o ile pierwsza miałą rozmiar jakieś 5x7 mm, to ta ma rozmiar 5x5mm. Z samego wyglądu też jest jakby ładniejsza . Mam nadzieję, że na zdjęciach to będzie widoczne.

Co do samego wygrzewania to obudowa nie zawsze robi się biała. Zależy to od rodzaju plastiku. W moim przypadku pozostała czarna, tylko że zmatowiała i oczywiście miejscami popękała.

Sama struktura niestety pękła, ale nie powinno to przeszkadzać w odczytywaniu zawartości. Dziś wyślę.

A nie jest Wam szkoda niszczyć zabytkowych dziś układów ?

zipzap napisał:

Wygrilowałem drugą strukturę. I tu już jest ciekawostka, bo o ile pierwsza miałą rozmiar jakieś 5x7 mm, to ta ma rozmiar 5x5mm. Z samego wyglądu też jest jakby ładniejsza . Mam nadzieję, że na zdjęciach to będzie widoczne.

Co do samego wygrzewania to obudowa nie zawsze robi się biała. Zależy to od rodzaju plastiku. W moim przypadku pozostała czarna, tylko że zmatowiała i oczywiście miejscami popękała.

Sama struktura niestety pękła, ale nie powinno to przeszkadzać w odczytywaniu zawartości. Dziś wyślę.

Otwieranie scalaków na grillu nie jest najlepszym pomysłem... czasami zdarza się, że po otwarciu scalaka struktura jest cała czarna. Niektóre plastiki mają jakieś składniki które dymią bardzo mocno i trudno jest potem strukturę doprowadzić do ładu, czasami trzeba ją wywalić. Najlepiej byłoby strukturę podgrzewać w jakimś piecyku elektrycznym, aby nie wprowadzać do niej produktów spalania. Postaram się jakoś skleić tą pękniętą strukturę.

Ktoś przysłał mi ruskie scalaki, które mają obudowy z jakiegoś dziwnego plastiku, który smaży się i skwierczy, a potem nie da się go rozkruszyć. Mam cztery duże ruskie scalaki z nóżkami w czterech rzędach. Jakiś pomysł? Próbowałem na jakimś małym układzie i się zniechęciłem po pierwszym razie

Może te "ruskie" są w jakimś tworzywie termoplastycznym, które po zmięknięciu
i częściowym zwęgleniu pozostaje zwięzłe.
Zastanawiam się, czy nie dałoby się umocować układu poziomo i stabilnie na jakimś niepalnym podłożu i atakować go od góry płomieniem z palnika ołówkowego jednocześnie próbując usuwać fragmenty tworzywa jakimś zostrzonym drutem.

Otwierałem kwasem, układy działały. Myjka + aceton na zmiane z kwasem wkraplanym na obudowe. Tylko że najpierw dobrze jest zjechać obudowe na tyle aby nie uszkodzić złotych połączeń.
A to że azotowy reaguje z Al to prawda połowiczna, zależnie od stężenia azotowego.
Jakiś wyciąg wzkazany, ew. na wolnym powietrzu.
Tylko że ta zabawa to sztuka dla sztuki, nic produktywnego.
Przesyłka takich substancji to było ok. 40zł.

Witam !
A w tamtych latach myśmy tak się napracowali ,żeby te układy powstawały.
Pozdrawiam ed_net.
P.s. Absolwent 1970r specjalności technologia ciała stałego na Wydziale Elektroniki Politechniki Wrocławskiej

ed_net napisał:

Witam !
A w tamtych latach myśmy tak się napracowali ,żeby te układy powstawały.
Pozdrawiam ed_net.
P.s. Absolwent 1970r specjalności technologia ciała stałego na Wydziale Elektroniki Politechniki Wrocławskiej

A my odkrywamy na nowo ich urok. Zdobywamy wiedzę i podtrzymujemy pamięć o polskiej elektronice.

Pracowałeś w CEMI albo ITE? Możesz napisać coś ciekawego na ten temat?

Witam !
Niestety z budową układów scalonych miałem do czynienia tylko w trakcie studiów, natomiast póżniej pracowałem przy eksploatacji ich zastosowań.
Wyrażnie artykułując byłem przez kilka lat konserwatorem wielkiego na ówczesne czasy systemu komputerowego IBM 370/135 zbudowanego na układach dużej integracji.
Kilkakrotnie z braku zapasowego modułu udało się zastąpić taki układ opracowanym we własnym zakresie układem zastępczym na tranzystorach i diodach , co wzbudziło olbrzymie zdumienie fachowców z IBM , bo oni mieli na wszystko tylko part number.
Pozdrawiam i cieszę się że Ktoś dba o ten rozdział historii, ja zajmuję się raczej radiami lampowymi.
Pozdrawiam ed_net

silvvester napisał:

Otwierałem kwasem, układy działały. Myjka + aceton na zmiane z kwasem wkraplanym na obudowe. Tylko że najpierw dobrze jest zjechać obudowe na tyle aby nie uszkodzić złotych połączeń.
A to że azotowy reaguje z Al to prawda połowiczna, zależnie od stężenia azotowego.
Jakiś wyciąg wzkazany, ew. na wolnym powietrzu.
Tylko że ta zabawa to sztuka dla sztuki, nic produktywnego.
Przesyłka takich substancji to było ok. 40zł.

Trochę drogo... wyliczyłem, że koszt otwarcia scalaka na palniku gazowym to 30gr więc prawie darmo Butlę można bez problemu kupić w sklepie turystycznym za 30zł. Otworzyłem obecnie ok 80 układów i gazu jeszcze jest mniej więcej 1/4. Na ile wydajne są te chemikalia? Ile się zużywa tego kwasu i jaka byłaby cena otwarcia scalaka? Skąd to wziąć?

To zależy jakiej chemii użyjesz. Jeśli byś chciał otworzyć z użyciem 99% HNO3 to kilka stówek, a w dodatku w epoce terroryzmu będzie ciężko go zdobyć na drodze oficjalnej. Właśnie dlatego go nie mam. Jeśli zastosujesz pewną mieszaninę kwasów to kilkanaście złotych na bardzo wiele otwarć. Podczas tej operacji musisz podgrzać scalaka z naniesionym kwasem aż się zagotuje. Zacznie dymić i pryskać po czym zrobi się czarna maź w której będą resztki kwasów i zdegradowanego tworzywa. Podczas wykonywania tej czynności wydziela się znaczna ilość brązowego NO2, dlatego robi się to na dworze. Zapomniałem dodać że sposób i warunki przygotowania mieszanki kwasów ma znaczenie. Do wszystkiego dojdziesz metodą prób i błędów. Ja powiem tylko tyle że wole już nie błądzić. Zastanów się czy warto w ten sposób kombinować, możesz się dorobić dziur w płucach.

E tam, jak z tym ma być tyle zachodu to mi nie po drodze

Kolega zipzap przysłał kolejną strukturę rzekomo MCY7880. Mimo że struktura pękła to da się z niej odczytać różne rzeczy.

Przede wszystkim bije w oczy napis ITE CEMI MC1203!!!!!! Ktoś się chyba pomylił i wydrukował zły napis na obudowie. Zamiast procesora, w tym układzie siedzi... zegarek! Otóż MC120x to rodzina układów zegarkowych, a MC1203 przeznaczony jest do zegara z wyświetlaczem LCD, obsługuje funkcje datownika, zegara i budzika.



I co tu widać? Na górze struktury są trzy poziome linie "grzebieni". Prawdopodobnie to szereg przerzutników T służących jako licznik zegara. Piny na górze oraz w górnej części z prawej i lewej mają dodatkową bramkę, a do każdej z tych bramek dochodzi jakaś linia. Pewnie są to bramki XOR, czyli mamy tu typowe rozwiązanie do sterowania wyświetlacza LCD. Wszystkie bramki sterowane są sygnałem BACKPLANE, który jest wyprowadzony na jeden z pinów po prawej stronie, ale jest on wyłamany i go nie widać.

Porównywałem to z 580BM80, który siedział z poprzednim MCY7880 - struktury w ogóle są niepodobne. Ruski procesor jest większy i jest wykonany z zdecydowanie mniejszej technologii.

Zatem jedynym sposobem na poznanie czym jest ten układ jest zrobienie układu testowego. Mam kilka dodatkowych sztuk więc zobaczymy czy lis jest farbowany.

Zrobiłem testowy uklad zegara. Uklad nie działa. Więc jednak raczej to jest procesor. No chyba, że wlanąłem sie w montażu, ale 3 razy wszystko sprawdzałem. Trzeba się bedzie jednak zabrać za płytkę testową systemu mikroprocesorowego.

Możliwe że to była jednorazowa pomyłka, chociaż dziwne że przy testach tego by nie zauważyli :/

Christophorus - widać tu lutowanie bezołowiowe. Tragiczna technologia.

Zastanawiam się co by było gdyby rozpuścić chemicznie obudowę jakiegoś mikrokontrolera z pamięcią OTP. Ciekawe, czy udałoby się skasować go ultrafioletem i zaprogramować ponownie ?

leonow32 - Nie było nas wtedy na świecie, ale to były inne czasy. Pewnie plan trzeba było wykonać, zaś 8080 nie było, więc wstawili to, co mieli pod ręką. Wtedy nie liczyło się chyba to, co się produkowało, jak się to robiło i czy to się do czegoś potem nadawało. Liczyła się sama praca i to, że jakoś to się kręciło... Oglądałeś filmy Stanisława Barei ?

maciej_333 napisał:

Zastanawiam się co by było gdyby rozpuścić chemicznie obudowę jakiegoś mikrokontrolera z pamięcią OTP. Ciekawe, czy udałoby się skasować go ultrafioletem i zaprogramować ponownie ?

Dało by się. Pamięci OTP to w 99% pamięć EPROM tyle, że bez okienka. W latach 90 ktoś rozwijał technologię kasowania jednorazowych EPROMów przy pomocy promieni Rentgena, ale było to drogie i często niszczyło układy.

Spróbujcie kwasem siarkowym na gorąco - ok. 120 C - na pewno wszystkie polskie UCY i inne w podobnych obudowach, a także tranzystory (np. BC147/157 itp.) bardzo ładnie się pokażą. Swojego czasu ta technologia była używana do odzyskiwania metali szlachetnych z odrzutów technologicznych z produkcji UNITRA-CEMI: najpierw w gorącej kąpieli kwasowej rozpuszczano ebonit i wydobywano struktury, a potem przy użyciu metody cyjankowej odzyskiwano złoto (z roztworu odzyskiwano z powrotem cyjanek, dzięki czemu metoda byłą prawie bezstratna, jedynie energii nie dało się odzyskać).

Zapraszam do kolejnej galerii, gdzie znajdują się zabytkowe wyświetlacze. Co ciekawe, niektóre z nich mają wewnętrzne sterowniki, których struktury zostały sfotografowane.

Galeria starych wyświetlaczy LED

leonow32 napisał:

Możliwe że to była jednorazowa pomyłka, chociaż dziwne że przy testach tego by nie zauważyli :/

Albo prototyp gdzie akurat ten napis nie miał żadnego znaczenia.