Pierwsza próba przewinięcia transformatora sieciowego (uzwojenie wtórne)

Witam!
Myślę że wybrałem odpowiedni dział ale jak jednak zły to prosiłbym o przeniesienie!

A więc postaram się opisać to tak jak umiem najlepiej. Nigdy w życiu nie przewijałem transformatora, ale kiedyś trzeba w końcu zacząć (jak na razie to tylko parę dławików na koncie ) .
Zaczynam budowę końcówki mocy z eltrona 60 (wszystkie części mam więc koszt budowy znikomy). Wszystko zaczynam od transformatora sieciowego. Przypomniało mi się o transformatorze "bezpieczeństwa" zalegającym od dawien dawna w piwnicy na rdzeniu EI 108. Aktualnie ma takie parametry: 220v na 24V , 100VA. Wtórne było już kiedyś przewijane (zostało uszkodzone). Chciałbym go przewinąć na 2x28V (po obciążeniu spadnie) i dodać dodatkowe 12V (do podświetlenie wskaźnika wysterowania, i ewentualne opóźnienie załączenia głośników).

Prosiłbym o konkretne wytłumaczenie co i jak po kolei aby nic nie zepsuć ( tak jak do "tumana ") Liczenie nie za bardzo mi wychodzi . Korzystałem z książki z lat 60 ale wyszły jakieś bzdury .

Dodano po 1 [minuty]:

A i transformator już rozłożyłem, jak dorwę się do aparatu to dodam zdjęcia!

A przed rozebraniem zmierzyłeś napięcie na wtórnym uzwojeniu i czy juz je odwinąłeś?

Uzwojenie pierwotne i rdzeń już jest dostosowany do 100VA i więcej z niego nie wyciągniesz
Nawiń kilka zwojów drutu i zmierz jakie to daje napięcie , po przeliczeniu otrzymasz volt/zwój
i będzie wiedział ile zwojów nawinąć

Przed rozebraniem miałem 25,6V. Oczywiście rozumiem że więcej z tego nie wyciągnę (wcześniej chciałem zrobić eltrona 100 ale mam za male trafo). Bardziej potrzebuję pomocy z dobraniem odpowiedniej grubości drutu i ile zwojów żebym po odpaleniu nie musiał na nowo nawijać

axdam99 wrote:

Przed rozebraniem miałem 25,6V.

Oblicz więc ile zwojów przypada na wolt i nawiń dwa uzwojenia o odpowiedniej ilości zwoi. Przed tym jednak dobrze by było sprawdzić, czy średnica drutu jakim masz zamiar nawijać te uzwojenia umożliwi zmieszczenie się takiej ilości zwoi.
Gdybyś dopiero miał zamiar kupować drut, musisz wiedzieć jaką ma mieć średnicę - uwzględniając prąd płynący w czasie pracy wzmacniacza.
Na te pytania musisz sam sobie znaleźć odpowiedzi - są odpowiednie ku temu wzory - trzeba poszukać.
Transformator bezpieczeństwa z założenia jest obliczany do ciągłej pracy przy pełnym obciążeniu, więc powinno się zmieścić.

No dobra ale czy średnica drutu nie ma na to wpływu? Ile może pobierać układ z eltrona 60? Ma on na wyjściu 2 bezpieczniki po 2A każdy.

Dodano po 45 [sekundy]:

A i o co chodzi z kierunkiem nawijania?

axdam99 wrote:

Przed rozebraniem miałem 25,6V.

Adam-T wrote:

i czy juz je odwinąłeś?

Jeśli tak to czy liczyłeś ile było zwojów?

axdam99 wrote:

Bardziej potrzebuję pomocy z dobraniem odpowiedniej grubości drutu i ile zwojów

To odpowiedź na wszystkie pytania.

axdam99 wrote:

No dobra ale czy średnica drutu nie ma na to wpływu?

Na co? Na napięcie? Nie.
Średnicę dobiera się do wymaganego prądu obciążenia.

axdam99 wrote:

Ile może pobierać układ z eltrona 60?

Średnio pobiera przy muzyce nie więcej niż 60W.

axdam99 wrote:

Ma on na wyjściu 2 bezpieczniki po 2A każdy.

Bezpieczniki są dobierane dla zadziałania przy najmniej korzystnych okoliczności, więc prąd pobierany będzie nieco mniejszy.

axdam99 wrote:

o co chodzi z kierunkiem nawijania?

Przy samym nawijaniu nie ma to znaczenia. Ma dopiero przy łączeniu uzwojeń - należy połączyć (w tym wypadku - dwa uzwojenia ze wspólną "masą") początek pierwszego uzwojenia z końcem drugiego (zakładając, że oba te uzwojenia są nawijane w tę samą stronę).

Dobra trochę lektur postudiowałem i wyszło tak:
Z obliczeń wyszło mi że przekrój rdzenia w moim transformatorze wynosi s=12,5 cm2. Z tabelki znalezionej w tym artykule: http://www.fonar.com.pl/audio/projekty/trafa/trans1/trans.htm
Wychodzi że na 1v przypadają 3 zw. Transformator mógł dostarczyć 4A, czyli według tabelki drut nawojowy ma 1,60 mm2. Po zmierzeniu suwmiarką na oko widać że się zgadza
Czyli żeby uzyskać 2x 28V i około 2x 1,6A (łącznie 90W, 10W zostawiam na dodatkowe uzwojenie do rzeczy typu lampka itp) musiałbym nawinąć 2x 84zw drutem 2x 1 mm2. Czy wszystko się zgadza? Przypadkowo w książce natknąłem się na coś takiego "nawijanie 2 uzwojeń równolegle" czyli 2 drucików na raz. Czy coś takiego ma prawo tu działać prawidłowo?

Dodano po 8 [minuty]:

Policzyłem czy uzwojenia się zmieszczą i okazało się że mam dość duży zapas na dodatkowe uzwojenie i przekładki bo aż ponad 200 mm2. Z czego zrobić przekładki izolujące? W książce pisze ,że mogę je wykonać z papieru "parafinowego". Wygląda on jak taki do pakowania paczek albo do pakowania żywności

Dodano po 10 [minuty]:

Jeszcze wyczytałem coś o lakierowaniu zwojów lakierem "nitro". W jakim celu? Przecież drut jest już w emalii, w moim transformatorze nie ma śladu lakieru.

axdam99 wrote:

Wychodzi że na 1v przypadają 3 zw......Czy wszystko się zgadza?

Pod warunkiem, że przy obliczaniu tego transformatora (jako bezpieczeństwa) założono taką samą gęstość pola magnetycznego w rdzeniu (że rdzeń był tai jak w obliczeniach) - tak.
Najlepiej byłoby, gdybyś liczył ilość zwoi przy odwijaniu i na tej podstawie obliczył jaka jest przekładnia (zwojów na wolt).

axdam99 wrote:

"nawijanie 2 uzwojeń równolegle" czyli 2 drucików na raz. Czy coś takiego ma prawo tu działać prawidłowo?

Takie nawijanie stosuje się raczej w wypadku gdy nie mamy pod ręką odpowiedniej średnicy drutu . Wówczas można w ten sposób nawinąć dwa, czy nawet więcej drutów na raz. Nie jest to jednak rozwiązanie idealne - może się zdarzyć, ze drut ułoży się nieco inaczej i jedno z uzwojeń (jeden z drutów) ma nieco większą długość, a więc i oporność i połączone początki i końce tych drutów spowodują nierównomierne obciążenie nawoju (będą płynąc różne prądy) co nie jest korzystne.
W Twoim wypadku jednak najlepiej jest nawijać po kolei - najpierw jedna połówka uzwojenia (czyli te 28V), a potem druga.

axdam99 wrote:

Z czego zrobić przekładki izolujące?

Izolację można wykonać z estrafolu (rodzaj folii cienkiej i przezroczystej (najczęściej), lub - w Twoim wypadku - nawet z taśmy samoprzylepnej typu skocz. Żeby wyjaśnić ewentualne słowa krytyki dotyczącej takiego rozwiązania:
W tym konkretnym wypadku napięcia między-warstwowe są niewielkie, więc nie ma obawy "przebicia".
Poza tym jak widać z powyższych założeń Autora - transformator będzie nawinięty ze sporym zapasem mocy, więc i nie ma obawy, ze temperatura może zniszczyć taką przekładkę.
No i na koniec - nawet bez żadnych przekładek można nawinąć takie trafo (oczywiście nie mówię tu o izolacji pomiędzy pierwotnym a wtórnym - zresztą skoro to był trafo bezpieczeństwa to uzwojenie pierwotne na pewno nawinięte jest na osobnej części karkasu). Napięcie niewielkie i ryzyko przebicia na tyle małe, że zachowując równe nawinięcie poszczególnych warstw (i oczywiście nie uszkodzenie emalii na drucie) nie ma możliwości żeby wystąpiło przebicie. Sama emalia ma bowiem dopuszczalne napięcie pracy ponad 30V.
Jedynie po nawinięciu ostatniej warstwy należy ją zabezpieczyć - a i to też bardziej przed możliwością przypadkowego uszkodzenia, niż z bezwzględnej konieczności. Ja np. w takich wypadkach stosuję zwykła taśmę izolacyjną (samoprzylepną) - kilka warstw wystarczy.

Dodano po 5 [minuty]:

axdam99 wrote:

Jeszcze wyczytałem coś o lakierowaniu zwojów lakierem "nitro". W jakim celu?

Ten sposób też się stosowało, ale dawniej i wyłącznie w amatorskich zastosowaniach. Ma to na celu usztywnienie uzwojenia i (to w mniejszym stopniu) hermetyzację nawoju. W wypadku transformatorów wykonywanych firmowo stosuje się obecnie rodzaj żywicy, lub szelaku (też żywica w sumie). A dawna metoda polegała nawet na włożeniu rozgrzanego do temperatury kilkudziesięciu stopni transformatora do rozgrzanego wosku... Obecnie - jak pisałem- są znacznie lepsze i trwalsze metody.
W amatorskich zastosowaniach można użyć lakieru do tego celu stworzonego - są odpowiednie preparaty z oferty np. Kontakt Chemie, lub zamiast nitro użyć nieco mniej palnego lakieru akrylowego.

axdam99 wrote:

Z obliczeń wyszło mi że przekrój rdzenia w moim transformatorze wynosi s=12,5 cm2. Z tabelki znalezionej w tym artykule: http://www.fonar.com.pl/audio/projekty/trafa/trans1/trans.htm
Wychodzi że na 1v przypadają 3 zw.

A mi wychodzi 3,5 zw/1V.

Nawiń więc 6 zwojów i pomierz czy otrzymujesz dwa volty
Jeśli się wszystko zgadza to możesz nawinąć 2x84 zwoje w tym samym kierunku i połączyć je na krzyż ,tzn początek jednego uzwojenia łączysz z końcem drugiego.
Punkt łączenia będzie masą
Możesz również nawinąć jedno uzwojenie 168zwojów ,pamiętając by na 84zw dolutować odczep-masę
Przekładka ma na celu odizolowanie od siebie poszczególnych warstw ,gdzie może między nimi wystąpić znaczna różnica napięć
Proponuję dokładnie odizolować uzwojenie pierwotne,kilkoma warstwami
Papier parafinowy dawno temu uzyskiwało się albo ze starego kondensatora,
lub samemu nacierając papier pakowy świeczką i poddaniu tego działaniu temperatury
aby roztopiona parafina wsiąkła
Parafina izolowała i zabezpieczała papier przed wilgocią , wilgotny papier tracił zdolności izolacyjne
To samo zadanie miał spełniać lakier nitro ,izolował od wilgoci wzmacniając dodatkowo mechanicznie uzwojenia
Nitro sobie podaruj. Są do kupna specjalne lakiery elektroizolacyjne , wielokroć skuteczniejsze. Nitro po podgrzaniu zacznie brzydko pachnieć , a nawet dymić
aż do samozapłonu

Ja korzystałem z tabelki (wydrukowałem, przyłożyłem linijkę i było równo 3, również na ekranie monitora wyszło 3 ). Mam nauczkę bo za szybko odwinąłem uzwojenie wtórne. Dla pewności zaraz nawinę ze 2 zwoje , złożę kształtki i zobaczymy co woltomierz pokaże.
Co z oferty tego sklepu mógłbym wykorzystać do usztywnienia?
http://www.jacktronic.pl/index.php?kat=312

axdam99 wrote:

Co z oferty tego sklepu mógłbym wykorzystać do usztywnienia?

Zakup jakąś żywicę z utwardzaczem i tym nasącz uzwojenia

Nawinąłem 6 zwojów (drut 1mm) i uzyskałem 1,4V. Dodałem 1 zwój i uzyskałem 1,6V. Czyli wychodzi 1zw= 0,2V , 5zw=1V. Czyli muszę nawinąć 2x 140zw. Będzie ciasno ale wszystko powinno się zmieścić (zostaje 100 mm2 na przekładki i dodatkowe uzwojenie).

Nie zapomnij, że należy dodać do wyliczonego napięcia 10% na spadek napięcia pod obciążeniem.

Już uwzględniłem spadek. Jeszcze 1 sprawa. Czy szpula drutu w emalii 1/4 kg 1mm2 starczy?

Gęstość właściwą miedzi znasz ( znaczy poznasz dzięki google ). Przeliczyć 1/4kg miedzi na objętość tejże trudno nie będzie.
Pole powierzchni przekroju drutu o średnicy 1mm2 też policzysz.
I wtedy już wiesz, ile z tego metrów dostaniesz.

A ile potrzebujesz, to już z kształtu rdzenia trzeba obliczyć.

Dowiedziałem się ciekawej rzeczy, otóż do przekładek między zwojami można zastosować papier parafinowy (preszpan), lub w zastępstwie "papier do piekarnika". Czy to prawda? Akurat tego drugiego mam pod dostatkiem

Dodano po 6 [minuty]:

Również na tym filmiku widać jak uzwojenia utrzymywane są przez zwykłą taśmę malarską
https://www.youtube.com/watch?v=s6NyTprQCBI

Napięcie wyjściowe podziel przez ilość warstw , otrzymasz wtedy w przybliżeniu
różnicę napięć miedzy warstwami.
Szacuję że nie przekroczy ona kilkunastu voltów więc odizolujesz warstwy byle czym,nawet tym papierem do pieczenia ciast

Natomiast luzy mechaniczne transformatora skutkują przykrym brzęczeniem
czego w sprzęcie zwłaszcza akustycznym należy unikać. Tu nie żałuj i zakup
proponowaną żywicę

Tylko że mam problem, bo niestety chodziłem od sklepu do sklepu i niestety nigdzie nie mogę znaleźć . Za to wszędzie proponują mi poxipol bo podobno odporny na temperatury (ale sięchyba za bardzo nie nadaje )

Swego czasu stosowałem lakier uretanowy, nasączanie przez zatapianie na kilka godzin, potem wyciągnąć i poczekać aż "obkapie". Tylko uretan śmierdzi niemożliwie i nie ma mowy, żeby po wyschnięciu lakieru taki transformator rozebrać, sklejony w monolit...

Z tym lakierem uretanowym to chyba będzie przesada (jak coś nie wyjdzie to będę musiał robić nowy karkas i dodatkowo pierwotne nawijać ). Może użyć zwykłego lakieru do paznokci? Jest trochę kruchy ale zwoje będą dość ciasno ułożone i temperatury nie będą jakieś super wysokie.

axdam99 wrote:

Może użyć zwykłego lakieru do paznokci?

Nie podbieraj lakieru kobiecie tylko z koszulki termokurczliwej większego kalibru ,po rozcięciu
otrzymasz pasek ,którym to ciasno owiniesz uzwojenie ,podwijając koniec paska i podgrzejesz choćby zapalniczką
Zaciśnie zwoje pięknie a do ewentualnej rozbiórki trudne nie jest

Nie używaj lakieru do paznokci. Odpada. próbowałem w zamierzchłych czasach. Lakier nitro..Hm..
Radziłbym Ci potuptać do jakiejś przewijalni i spróbować kupić od nich lakier do impregnacji.

Niestety nie ma nigdzie w pobliżu przewijalni. Za to udało mi się zdobyć drut 1 mm2. Dzisiaj nawinę jedno uzwojenie i zobaczę co z tego wyjdzie . Jakieś specjalne porady? Będę nawijał ręcznie. Jak to trafo wyjdzie to dopiero wtedy będę myślał nad nawijarką.

keseszel wrote:

Radziłbym Ci potuptać do jakiejś przewijalni i spróbować kupić od nich lakier do impregnacji.

Gdyby takich instytucji było tyle co kiedyś, to ten temat pewnie by nie powstał.
Do impregnacji i izolacji uzwojeń proponuję preparat Plastik70 firmy Kontakt Chemie. Jest drogi, ale starczy Ci na długo i przyda się do wielu rzeczy. Doskonale się sprawdza do zabezpieczania płytek pracujących w trudnych warunkach, np w samochodzie pod maską. A do tego, polakierowana płytka, bez problemu daje się lutować i nie śmierdzi przy tym jak palona chemia, tylko wydziela słodki sapach podobny do pomarańczy.

Pozdrawiam.
CMS

Po wielkich trudach nawinąłem pierwsze uzwojenie 140zw (chyba jednak się musiałem trochę pomylić przy nawijaniu ) . Po podłączeniu nieco się zdziwiłem bo uzyskałem 35,2V. Odwinąłem 25zw i zyskałem 28,4V (idealnie pod moje zastosowanie ). Niestety nie mam teraz możliwości kupna przez internet dla tego muszę korzystać z tego co zdobędę (dokładnie w gdańsku ). Pracuję trochę jak za PRL czyli z ograniczonym zasobem narzędzi i materiałów

Przewijalnia jest w Gdyni-leszczynkach. jakieś 200m od stacji SKM. To tak gwoli ścisłości. Według mnie 1mm to zbyt mało, zostawił bym 1,6mm. Uzwojenie 12V spokojnie drutem 0,3mm.

Jak miałbym zastosować ten drut co był (czyli 1,6mm) to nie ma mowy żeby zmieściło się 130 zwojów. Udało mi się znaleźć ten Plastic 70, ale cena trochę mnie zaskoczyła (za tą kwotę miałbym używanego ts 120/14).

Dodano po 1 [godziny] 3 [minuty]:

Niestety zabrakło mi drutu na około 30zw. Czy mogę użyć 1,6 mm2 ? Jak mam wydawać kolejne 24zł na ten transformator to wolę wyrzucić go do kosza :'(